Paul: Africa Occidentalchö këkaq Liberia nacionchö misionëru kayänäpaqmi mandayämarqan. Tsëmi 1985 wata noviembri killachö viajayarqä. ¡Alläpa kushishqam këkäyarqä! Avionqa Senegal nacionmanmi charqan, y tsëchö këkäyaptïmi Anneqa kënö nirqan: “Këpitaqa media höra masllatanam Liberiaman chärishun”. Tsënö nikaptinmi kënö willakarayämurqan: “Liberiata ëwaq pasajërukunaqa kë avionpitam bajakuyänëki. Gobiernupa contran churakaq grüpukunam ejercituwan pelyar qallëkuyashqa, tsëmi Liberiamanqa kë avion ratëta puëdinqatsu”. Tsënam wakin misionërukunawan Senegalchö 10 junaqkunapa quedakuyarqä. Noticiakunachöqa Liberiapaq willakuyarqan, camiunkunawan ayakunata apayanqanta y wayinkunapita mana yarquyänampaq gobiernu mandakunqanta mana cäsukoqkunata wanutsir ushëkäyanqantam.

Anne: Viajëqa manam gustayämanllatsu. Noqaqa wamra kanqäpitam mantsallïsha karqä, tsëmi “Mantsallïsha Warmi” nir reqiyämaq. Cällita pasëllatapis alläpam mantsä. Tsënö kaptimpis, mandayämanqan nacionmanqa imëkanöpapis chëtam munayarqä.

Paul: Annepis y noqapis Inglatërra nacionchömi yurikuyarqä. Annepa wayinqa noqapa wayïpita 8 kilömetrusllachömi karqan. Secundariata usharirllam precursor kayarqä. Ishkäkunapis llapan tiempükunawanmi Jehoväta sirwita munayarqä. Papänïkuna y Annepa mamampis allipam animayämarqan y yanapayämarqan Jehoväta sirwiyänäpaq. Noqataqa 19 watayoq këkaptïmi Betelchö trabajanäpaq invitayämarqan. Y 1982 watachönam, casakuriyaptï, Annetapis Betelman invitayämurqan.

Anne: Betelchö yanapakuyqa alläpam gustayämaq. Tsënö kaptimpis, yanapakoqkunata wanayanqanchömi yanapakuyta munayarqä. Tsëpaqqa misionërukunawan Betelchö trabajayanqämi yanapayämarqan. Tsëmi tsë asuntupaq kima watapa cada paqas Jehoväman mañakuyarqä. Y 1985 watachömi Galaad Escuëlapa 79 kaq cläsinman invitayämarqan, y ¡alläpam kushikuyarqä! Tsë escuëlata ushariyaptïqa, Africa Occidentalchö këkaq Liberia nacionmanmi mandayämarqan.

Paul: Liberia nacionman avionkuna ëwayänantana permitiyaptinmi, punta kaq avionwan chäriyarqä.  Tsëchöqa problëmakuna sïguirqanllaran y nunakunapis gobiernu mandakunqanta cäsukurmi wayinkunapita yarquyaqtsu. Mercäduchöqa juk cärru arrancarkuptillanmi nunakuna alläpa mantsakarnin imanö këtapis puëdiyaqtsu. Noqakunaqa tranquïlu sientikuyänäpaqmi cada paqas Salmus libruta leyiyaq kayä. Tsë nacionchö kawanan peligrösu kaptimpis, tsëchö yanapakuyqa alläpam gustayämaq. Anneqa cada junaqmi yachatsikoq yarqoq, y noqaqa Betelchömi John Charuk a wawqiwan trabajaq kä. Pëwan trabajarmi imëkakunata yachakurqä y wawqi panikuna imëkakunapa pasayanqankunata entiendirqä.

Anne: Liberia nacionchö turi nanakunaqa o ñañakunaqa kuyakoqmi kayaq, kushishqam kayaq y Jehovätam alläpa kuyayaq, tsëmi fäcil-lla yachakäriyarqä. Imëka familianömi kayarqä. Pëkunam yanapayämarqan Jehoväta sirwir sïguiyänäpaq. ¡Diospita yachatsikuyqa alläpa shumaqmi karqan! Vecïnukunaqa manam munayaqtsu Bibliapita parlapärir raslla o saslla kutikuyänäta. Nunakunawanqa cällikunachö o mëchöpis fäcil-llam Bibliapita parlakurita puëdiyaq kayä. Mëtsikaq nunakunam Bibliapita yachakuyta munayaq, tsëmi llapankunata yachatsinanqa fäciltsu karqan.

Paul: Chusku watapa tranquïlu kashqa kaptimpis, 1989 watachömi gobiernupa contran churakaq soldädukuna, ejercituwan pelyar qallëkuyarqan. Tsëmi 1990 wata 2 de juliuchö Betelpa amänunchö këkaq llapan cällikunaman gobiernupa contranchö këkaq soldädukuna churakäriyarqan. Kima killapam tsëchö kayarqan, tsëmi wayipita yarquyta ni familiakunawan ni Jehoväpa testïgunkunapa principal oficïnanchö wawqikunawan parlëta puëdiyarqätsu. Manam mikuy karqantsu y warmikunatam violar ushayarqan. Tsë problëmaqa tsë nacionchö 14 watapam karqan.

Anne: Tukuy kasta nunakunam allipa pelyayaq y wanutsinakuyaq. Gobiernupa contran churakaq soldädukunam armankunawan wayikunaman yëkuykur imëkakunata apakuyaq. Tsë soldädukunaqa, nunakunata animaltanö wanutsishqa kayanqantam parlayaq. Ayakunataqa carretërakunamanmi montonayaq, hasta Betel wayipa amänunchö carretëramampis. Ishkaq misionërukunata y mas Testïgukunatam wanutsiyarqan.

Gobiernupa contran churakaq soldädukunaqa chikiyanqan kastapita nunakunatam wanutsiyaq. Tsëmi wakin Testïgukunaqa vïdankunatapis peligruman churar, tsë kastapita Testïgukunata pakarätsiyarqan. Tsënömi rurayarqan wakin misionërukuna y betelïtakunapis. Tsë kastapita turi nanakunam o ñañakunam Betelman qeshpir ëwakayämurqan;  wakinmi primer pïsuchö quedakuyarqan y wakinnam segundu pïsuchö. Y noqakunapis siëteqtam cuartükunachö katsiyarqä.

Paul: Gobiernupa contran churakaq soldädukunaqa pitapis pakarätsiyanqäta musyëta munarmi Betelman cada junaq yëkamuyta munayaq. Tsëmi ishkaq wawqikunata mandayarqä punkuchö shuyäyänampaq y ishkaqnam altupita rikaräyaq. Tsë soldädukuna chäriyaptin, wawqikuna makinkunata waqtankunaman mana churayaptinqa, imapis mana pasakunampaq kaqtam cuentata qokuyaq. Peru makinkunata waqtankunaman churayaptinqa, jinan höram cuartukunata ëwarnin wawqi panikunata pakäyaq.

Anne: Peru juk kutim soldädukunaqa Betelman yëkarayämurqan. Tsëmi noqaqa juk nanawan o ñañawan tsinkakurnin bäñuman yëkuriyarqä. Tsëchömi ropërupa qepanchö juk ichiklla sitiu karqan tsinkakunampaq y tsapanantanam perqa niraqllata rurayarqä. Tsëmanmi nanaqa imëkanöpa yëkurirqan. Tsë soldädukunaqa armankunawami segundu pïsuyaq qatiyämänaq. Y alläpa cölerashqam punkuta tokakayämurqan, tsënam Paulqa kënö nirqan: “Juk rätu shuyärayämë. Warmïmi bäñuchö këkan”. Peru nana ratakuriptin o tsinkakuriptin tsë sitiuta tsapëkarmi büllata rurarirqä y manam röpakunata raslla kutitsita puëdirqätsu. Tsëmi tariyänampaq kaqta pensar alläpa mantsakarnin karkaryar qallëkurqä. Mantsakashqa këkanqäta rikämar cuentata qokuyänampaq kaqta pensarmi punkuta rasllaqa o sasllaqa kicharqätsu. Tsëpitanam Jehoväman mañakurqä yanapëkamänampaq. Tsënö mañakurirmi punkuta kicharirqä y tranquïlum saludarirqä. ¡Tranquïlu saludanqätaqa manam creiritsu! Tsënam juk kaq soldäduqa, tanqaramar ropëruman yëkurirnin ashir qallëkurqan y imëkatam mashtar usharqan, peru manam pitapis tarirqantsu. Tsëpitanam juk kaq cuartuta asheq ëwarqan y altuschöpis ashirqanmi, Peru manam pitapis tarirqantsu.

Paul: Atska killakunapam mikuyta faltapakuyarqä. Tsënö kaptimpis, “desayünükunaqa” cada qoya o cada wärë Betelchö Bibliapita yachakuyanqämi karqan. Tsëmi mas kallpayoq kayänäpaq yanapayämarqan.

Mikuynïkuna mana kaptin y yaku mana kaptin sucursalpita ëwakuyaptïqa, tsëman tsinkakoq o ratakoq shamoq wawqi panikunatachi wanuratsiyanman karqan. Jehovä bendiciyämaptinmi mikuynïkuna faltarqantsu. Wanayanqäkunataqa manam faltatsimurqantsu y alläpa mana mantsakuyänäpaqmi yanapayämarqan.

Nunakuna alläpa problëmachö kayaptimpis, Jehoväpa sirweqninkunaqa pëpita yachakurnin y yachatsikurninmi sïguiyarqan. Wawqi panikunaqa mana wanutsiyänampaqmi ratakurlla o tsinkakurlla kayaq y Jehovämanmi alläpa confiakuyaq y manam mana väleqnöqa sientikuyaqtsu. Wakin wawqikunaqa niyarqan alläpa sufrimientu witsanchö alli tsarakuyänampaq tsë guërra yanapëkanqantam. Mëtsikaq anciänukunam y jövin wawqikunam mana  mantsapakuypa wawqi panikunata yanapayarqan. Y wayinkunapita qeshpir ëwakushqa wawqi panikunaqa mëchöpis juntum kayaq, Diospitam yachatsikuyaq y montikuna rurinchömi reunionkunata rurayaq. Reunionkunata rurayanqan y Diospita yachatsikuyanqanmi yanapaq alli aguantayänampaq. Juk kutim wawqi panikunata röpata repartiyarqä, peru wakin wawqi panikunaqa röpata mañakuyänampa rantinmi, yachatsikuyänampaq bolsata y maletinta mañakuyarqan. ¡Tsëta rikarqa alläpam kushikurqä! Nunakunaqa alläpa mantsakashqa y llakishqa karmi Diospita yachatsiyaptinqa kushishqa wiyakuyaq. Y alläpam kushikuyaq Testïgukunata kushishqata rikarnin. Testïgukunaqa alläpa ampeqchö aktsinömi kayarqan (Mat. 5:14-16). Wawqi panikuna tsënö yachatsikuyanqampitam gobiernupa contranchö këkaq soldädukunapis wakinkunaqa Testïgu tikrayarqan.

Paul: Liberiapitaqa atska kutim ëwakuyarqä. Kima kutipa ëwakuyanqächöqa pöcu tiempullatam kutiyarqä, peru ishkë kutipa ëwakuyanqächöqa juk watataran kutiyarqä. Imanö sientikuyanqäpaqmi juk misionëra kënö nirqan: “Galaadchömi yachatsiyämarqan, mëchöpis llapan shonqükunawan yanapakuyänäpaq, y tsëtam rurayarqä. Tsëmi ëwakuyänä höraqa alläpa llakikuypaq karqan”. Tsënö kaptimpis, Liberiachö këkaq wawqi panikunataqa juk nacionkunapitam yanapayarqä.

Anne: 1996 wata mäyu killachömi, ishkaq Testïgukunata y documentukunata juk següru markaman apar cärruwan yarquykäyarqä. 16 kilömetrustam viajayänä karqan. Y tsë höram gobiernupa contran churakashqa soldädukuna, illapankunatapis pashtatsir cärrupita bajaratsiyämarqan, y Paul manaraq bajaptinmi cärruta apakuyarqan. Alläpa mantsakashqam quedariyarqä. Tsënö mantsakashqa këkarmi Paulta rikäriyarqä nunakunapa chowpimpa urkumpis yawarllana shamuykaqta. Noqakunaqa illapashqa kayanqantam pensayarqä, peru tsëpitanam “urkunchö illapashqa kayaptinqa manachi purïkanmantsu” nir pensariyarqä. Chäramurnam Paulqa willayämarqan cärrupita jitarnin juk soldädu urkunchö kutashqa kanqanta.

Peru amänükunachömi alläpa mantsakashqa atska nunakuna ejercitupa camionninchö këkäyarqan, y tsë camionmanmi warkukäriyarqä. Camion manejaqqa mantsakashqa karmi ras o sas manejarqan y cäsim ishkiyarqä. Pärananta munarmi qayakuyarqä, peru manam cäsuyämarqantsu. Tsënö kaptimpis, allim tsarakuyarqä, peru rikräkunapis usunkashqa y mantsakashqam chäyarqä.

Paul: Vistirëkäyanqä rachir ushashqa rakcha röpäkunallawanmi quedariyarqä. Peru kawëkäyanqäpitam alläpa kushikuyarqä. Tsë paqasqa illapar ushashqa helicopterupa lädunllachömi punuyarqä. Y waräninnam tsë helicopteru Siërra Leöna nacionta apayämarqan. Kawëkar chäyanqäpitaqa alläpam kushikuyarqä, peru Liberiachö wawqi panikunapaqmi alläpa yarpachakuyarqä.

Anne: Siërra Leöna nacionchö Freetown markachö këkaq Betelmanmi chäyarqä. Tsëchöqa allim cuidayämarqan y següru sitium karqan. Peru tsëchö këkarmi pasayanqäkunata yarpar alläpa mantsakur qallëkurqä. Manam punuyta puëdeqtsu kä y paqaskunapaqa alaqta sudarmi alläpa mantsakashqa riyarkämoq o rikcharkämoq kä. Ima mana allipis pasakunampaq kaqtam sienteq kä. Manam shütëta puëdeqtsu kä. Tsëmi Paulqa waqurkamar o makallarkamar Jehoväman mañakamoq. Y mantsakënï pasanqanyaqmi Jehoväpaq cancionkunata cantayaq kayä. Löcayëkanqäta y misionëra këta manana puëdinäpaq kaqtam pensarqä.

Tsënö këkaptïmi, 1996 wata 8 de juniuchö yarqamoq ¡Despertad! revistata chaskirirqä. Juk yachatsikuyninmi kënö nirqan: “Qué hacer ante los ataques de pánico”. Tsëta leyirirmi entiendirirqä ima pasëkämanqanta. Juk kaq revistanam karqan 1996 wata 15 de mäyuchö yarqamoq La Atalaya revista. Juk yachatsikuyninmi kënö nirqan: “¿De dónde proviene su fuerza?”. Tsë yachatsikuypa juk dibüjunchömi këkarqan älan malograshqa tiprash o pillpish. Y entienditsikamurqanmi älan malograshqa këkaptimpis, volëta puëdinampaq Jehovä Diosnintsik kamashqa kanqanta y imëka mana allikunapa pasashqapis sirwirnin sïguinapaq santu espïritunwan Jehovä yanapamanqantsikta. Tsë revistakunataqa alläpa wananqä hörachömi chaskirqä (Mat. 24:45). Tsënöllam pasëkanqä asuntupaq maskunata estudiarqä y yanapamaq kaq yachatsikuykunatam  juntarqä. Y tiempuwanqa mananam alläpaqa mantsakoqnatsu kä.

Paul: Liberia nacionta cada kutirmi kushishqa sientikuyaq kayä. 2004 watapaqqa, 20 watapanam yanapakuykäyarqä, guërraqa manam karqannatsu y sucursalchömi cambiukunata rurëta pensayarqan. Tsënö këkaptinmi, juk lädupana yanapakoq ëwakuyänäpaq niyämarqan.

Noqakunapaqqa manam fäciltsu karqan. Wawqi panikunataqa familiäkunatanömi kuyayarqä y manam dejëta munayarqätsu. Galaad escuëlaman ëwayänäpaqnam familiäkunata dejashqa kayarqä, peru Jehovämi yanapayämarqan. Tsëmi Ghäna nacionta yanapakoq ëwakuyarqä.

Anne: Liberiapita ëwakurqa, alläpam waqayarqä. Peru Frank jutiyoq turim kënö niyämarqan: “Noqakunataqa qonqayämänëkinam”. Tsëpitanam kënö niyämarqan: “Musyayämi yarparäyämänëkipaq kaqta. Peru kanan yanapakuyänëkipaq kaqchömi llapan shonquykikunawan yanapakuyänëki. Jehovämi mandëkäyäshunki, tsëmi tsëchö wawqi panikunata alli yanapayänëki”. Tsënö niyämanqanmi alläpa yanapayämarqan tsë nacionchö yachakäyänäpaq.

Paul: Ghäna nacionchö wawqi panikunawampis familia cuentam tikrayarqä. Tsë nacionchöqa mëtsikaq Testïgukunam kayarqan. Y wawqi panikunapitam yachakuyarqä Jehovä Diosnintsikta mana dejëpa sirwita. Peru tsë nacionchö 13 watapa yanapakuykäyaptïmi, Africa Orientalchö këkaq Kenia nacionmanna mandayämarqan. Puntata yanapakuyanqächö amïgükunata y wawqi panikunata llakirpis, Kenia nacionchö wawqi panikunawanmi yachakäriyarqä. Tsëchömi kananyaqpis yanapakuykäyä, y tsë nacionchö mëtsika markakuna kaptinmi mas yanapakoqkunata wanayan.

Anne: Yanapakuyanqäkunachöqa, imëka mana allikunapam pasayarqö y tiempuwanqa sufrintsikmi. Jehoväqa manam milagruta rurarnin tsëkunapita libramantsiktsu. Kanampis armankunata pashtatseqta o imatapis pukllar pashtatsiyaqta wiyarqa, alläpam mantsakä y rikräpis usunkärinmi. Peru Jehovämanmi confiakuyta yachakurqö; pëqa kallpanwan y turi nanakunawanmi o ñañakunawanmi mëtsika kuti yanapamashqa. Tsënöllam cläru rikarqö Jehoväpita yachakuyta mana dejashqaqa, yanapakunqantsikkunachö yanapamanqantsikta.

Paul: Höraqa kënö nirmi tapuyäman: “¿Yanapakuykäyanqëki markaqa gustayäshunkiku?”. Juk marka o juk nacion shumaq karpis, illaqpitam peligrösu tikrakurinman. Tsëqa, ¿imatan mas gustayäman? Wawqi panikunawan juntu këmi. Rasunmi, jukläya wätashqa y juk costumbriyoqmi kantsik, peru llapantsikmi tsë pensëyoqlla kantsik. Höraqa yanapakoq ëwayarqö, “wawqi panikunata yanapamushun” nirmi, peru chäriyaptïqa pëkunam yanapayäman.

Më naciontapis ëwarqa, wawqi panikunawanmi kushishqa sientikuyä. Pëkunaqa Jehoväpa bendicionninmi kayan. Jehoväta sirwir sïguiyaptïqa, mëta ëwayaptïpis familiäkuna y wayïkunaqa manam pishinqatsu. Jehoväman confiakur sïguiyaptïqa, kallpanwanmi yanapayämanqa (Filip. 4:13).