1, 2. (1) Proverbius 16:31 ninqannö, ¿imanötan edäyashqa wawqi panintsikkunata rikashwan? (2) ¿Ima tapukuykunapitataq yachakushun?

SHUMAQ chipapaq diamanti rumikunata manaraq chipapätsiyaptinqa, lluta rumikunanöllam kayan. Tsëmi tsë diamanti rumita manaraq chipapätsiyaptin wakin rumikunanölla kaptin, rikarpis manam pallarkuyantsu.

² Edäyashqana wawqi panintsikkunaqa, tsë alläpa väleq diamanti rumikunanömi kayan. Diospa Palabranchöqa shoqu aqtsankunataqa juk corönatawanmi igualatsin (leyi Proverbius 16:31; 20:29). Peru itsapis alläpa yanapakuyanqantaqa, mana cuentata qokushwantsu. Edäyashqa wawqi panikunawan amïgu tikraq jövinkunaqa, imapitapis mas väleq fortünatam tariyan. Këchöqa kë kiman tapukuykunapitam yachakushun: ¿imanirtan edäyashqa wawqi panikunata fortünatanö Jehovä rikan?, ¿Pëta sirweqkunachö imanö yanapakuyänantataq permitin? y ¿imatataq rurashwan pëkunapita mas yachakunapaqqa?

3. Salmus 92:12 a 15 ninqannöpis, ¿imanirtan Jehoväqa edäyashqa wawqi panikunata kuyan?

³ Jehoväpaqqa edäyashqa wawqi panikunaqa, alläpam väliyan. Pëqa imanö nuna kayanqantam alli musyan y tsëkunapitam kuyan. Pëta mëtsika watakunapa sirwiyanqanchö yachakuyanqanta jövinkunata yachatsiyanqampitam kushikun (Job 12:12; Prov. 1:1-4). Jina alli tsarakuyanqampitam kuyan (Mal. 3:16). Imëka mana allikunapa pasarnimpis, Jehoväman markäkuyanqanta  o yärakuyanqantam imëpis rikätsikuyashqa. Kananqa Bibliapita yachakur qallayanqampitapis, masmi shamoq tiempuchö imëkapis altsakänampaq kaqman markäkuyan. Y yulaq aqtsana këkarpis, jutimpita yachatsikurnin sïguiyanqampitam Jehoväqa pëkunata kuyan (leyi Salmus 92:12-15, TNM). *

4. ¿Imata yarpäyanqantan edäyashqa wawqi panikunata yanapanman?

⁴ Qam awkinyëkarnaqa yarpë, Jehoväqa pëta sirwinqëkichö imëkata rurashqa kanqëkitam yarpan (Heb. 6:10). Bibliapita gänas gänaslla yachatsikunqëkipitam, pëqa kushikun. Imëka mana allikunapa pasanqëkichömi alli tsarakurqunki. Bibliachö këkaq mandakuykunatam imëpis välitsirqunki. Imëka cargukunachömi yanapakurqunki y mas yanapakuyänampaqmi wakinkunata yachatsirqunki. Y Diosta sirweqkunata pushaqkuna imatapis patsätsiyämunqanmannö ruranëkipaqmi kallpachakurqunki. Jina llapan tiempunkunawan Jehoväta sirwikaqkunatam yanaparqunki y tsënö yanapakur sïguiyänampaqmi parlaparqunki. Jehoväqa, mana dejëpa sirwinqëkipitam alläpa kuyashunki, y ‘pë munashqannö kawaqkunata mana imëpis jaqirinampaq’ kaqtam änikun (Sal. 37:28). Jina kënöpis ninmi: “Awkinyäyaptikipis tsënöllam rikäyashqëki. Paqwë soquyashqatapis yanapayashqëkim” (Is. 46:4). Tsëmi edäyashqana karqa, Diosta sirweqkunawan yanapakuyta manana puëdinqëkitaqa pensanëkitsu. ¡Imëkachöran yanapakuyta puëdinki!

5. ¿Imatataq edäyashqa wawqi panikuna qonqayanmantsu?

⁵ Edäyashqa wawqi panikunaqa, imëkachöran yanapakuyta puëdiyan. Puntatanö kallpankuna itsa manana kaptimpis, imëkatam kawëninkunachö yachakuyashqa. Jehoväqa imëkachö yanapakuyänampaqmi, pëkunata utilicëta puëdin. Tsëtam Diosta unë y kanan witsan sirweqninkunapita yachakushun.

6, 7. Diosta mana jaqipa sirwishqa nunakunata Jehovä bendicinqanta Bibliachö willakunqampita parlakaramuy.

 ⁶ Bibliachöqa, edäyashqana këkarpis Jehoväta sirwir sïguiyanqan nunakunapaq willakunqantam tarintsik. Jukqa, Moisesmi karqan. Pëqa 80 watayoqna këkarpis, Diospa willakoqnin y Israel nacionta pushaqmi tikrarirqan. Juknam Daniel karqan. Pëqa 90 watayoqna këkarpis, Diospa willakoqnin karmi sïguirqan. Y apostol Juanpis, 90 watapitapis masyoqna këkarmi, Revelacion libruta qellqarqan.

⁷ Diosta sirweq wakin nunakunaqa, manam reqishqallatsu kayarqan, tsëmi pëkunapita parlëtaqa qonqarishwan. Peru Jehoväqa manam pëkunata qonqarqantsu y mana dejëpa sirwiyanqampitam bendicirqan. Këllaman pensarishun: Bibliachöqa, “alli kaqta ruraq y Diosta sirweq” Simeon nunapaqqa wallkallatam parlan. Y Jesus llullullaraq këkaqta reqinampaq y shamoq tiempuchö pëta y mamäninta ima pasanampaq kaqta willakunampaqmi Jehovä yanaparqan (Lüc. 2:22, 25-35). Jina Diospa willakoqnin Änapaq parlarishun. “Templuman ëwëta” mana jaqeq 84 watayoq viuda warmin karqan. Mana jaqishpa sirwinqampitam, llullullaraq këkaq Jesusta reqinampaq Jehovä permitirqan. Rikanqantsiknömi, Simeonwan Änaqa Jehoväpaq alläpam väliyarqan (Lüc. 2:36-38).

8, 9. ¿Imanötan viudayashqa panikuna yanapakur sïguiyan?

⁸ Kanan witsankunaqa, jövin kaqkunatam edäna wawqi panikunaqa imëkata yachatsiyan. Lois Didur jutiyoq panintsikpita parlarishun. 21 watayoqllaraq këkarmi, Canadä nacionchö precursöra especial tikrarirqan. Tsëpitam, nunan Johnwan mëtsika watakunapa congregacionkunata watukarnin yanapakuyarqan. Tsëpitaqa 20 watapitapis masmi Canadä Betelchö yanapakuyarqan. 58 watayoq këkaptinmi, Ucrania nacionchö yanapakuyänampaq niyarqan. ¿Imatataq rurayarqan? ¿Edäna karnin juk nacionchö yanapakuyta manana puëdiyänampaq kaqtaku pensayarqan? Manam. Ëwayarqanllam, y nunam Johntam Sucursalta Rikaq kanampaq churayarqan. Tsëpita qanchis watatam nunan wanurirqan, peru pëqa tsëchö yanapakur sïguinampaqmi decidirqan. Kananqa, 81 watayoqna këkarpis, Ucrania nacion Betelchömi yanapakur sïguin y llapankunam alläpa kuyayan.

⁹ Itsa panintsik Loista pasanqannöpis, viudayäriyaptinqa wakin panikunataqa qonqariyanman, peru Jehoväqa manam pëkunata qonqantsu. Nunankunata mëtsika watakunapa yanapayanqanta, y pëta sirwirnin sïguiyanqampitam Jehoväqa kuyan (1 Tim. 5:3). Jina jövinkunatapis alläpam yanapayan.

10. ¿Imatataq wawqi Tony ruranqampita yachakuntsik?

¹⁰ Edäyashqa mëtsikaq wawqi panikunam, wayinkunapita yarquyta puëdiyannatsu o edäyashqakunapaq  wayikunachö täräyan, tsënö kaptimpis alläpam väliyan. Tsënö wayichömi Tony jutiyoq wawqi täran. Pëqa Estädus Unïdus nacionchö këkaq Pensilvaniachömi 20 watayoq këkarnin, 1942 wata agostu killa bautizakurirqan. Bautizakuriptin juk tiempu pasarinqanllachömi, ejercituman ëwëta mana munanqanrëkur ishkë wata pullan carcelayarqan. Pëwan warmin Hildaqa, ishkan wamrankunatam Bibliapita yachatsiyarqan. Tsë witsankunaqa, Tonyqa kima congregacionkunachömi superintendenti presidenti karqan. Tsënö carguyoqkunataqa kananqa, anciänupura rurayänanta rikaq nirmi reqiyan. Jina ishkë junaq kaq asamblëata rikaqmi karqan. Jina juk carcelchömi reunionkunata ruraq y prësukunatam Bibliata estudiatseq. 98 watayoqna këkarpis, Jehoväta sirwinampaq y congregacionchö mas yanapakunampaqmi kallpachakun.

11. ¿Imanötan wayinkunapita yarquyta manana puëdeq o edäyashqakunata cuidayanqan wayikunachö täraq wawqi panikunata valoranqantsikta rikätsikushwan?

¹¹ ¿Imanötan wayinkunapita yarquyta manana puëdeq o edäyashqakunata cuidayanqan wayikunachö täraq wawqi panikunata alläpa väleq kayanqanta rikätsishwan? Creikoqkunata rikaqkunam Diospita yachatsikur sïguiyänampaq, reunionkunaman ëwayänampaq o wayinkunallapita wiyayänampaq patsätsipakuyänan. Pëkuna alläpa väliyanqantaqa rikätsishwan, watukaq ëwarnin o telëfunupa qayarninmi. Y masraqmi, congregacionnintsikpita karuchö täraq wawqi panikunata cuentachö katsinantsik. Höra höraqa kikinkunapita parlakuyta manam munayantsu o mana allitanömi rikäyan. Tsënö kaptimpis, allichi kanman Jehoväta sirwiyanqanchö imakunapa pasayanqanta tapunqantsik y cuentamanqantsikta shumaq wiyanqantsik.

12. ¿Imatataq ruranantsik edäyashqana wawqi panikunapita yachakunapaq?

¹² Itsa congregacionnintsikchöpis Jehoväta unëpana sirweq edäna wawqi panikunaqa kayan. Estädus Unïdus Nueva Jerseychömi Harriette jutiyoq panintsik mëtsika watakunapa Jehoväta congregacionninchö sirwirqan. Tsëpitaqa warmi wamranmi ëllukurkurqan. Chanqan congregacionchö pëta reqiyänampaq kallpachakoq wawqi panikunaqa, alläpam kushikuyarqan. 1925 wata witsankuna, Diospita yachakur imakunapa pasanqantam pëkunata willarqan. Diospita tsë witsankuna yachatsikurqa, itsapis carcelman apayänampaq kaqta musyarnin kiru shikakunanta imëpis puritseq. 1933 wataqa ishkë kutichömi juk semänapa carcelchö llawirarqan. Carcelchö llawiranqanyaqmi, mana Testïgu karpis kiman wamrankunata nunan cuidaq. Tsënö kayaptinmi, Diosta unëpana sirweq wawqi panintsikkunataqa valoranantsik.

13. Edäyashqa wawqi panikuna alläpa yanapakuyanqampitaqa, ¿imatataq yachakurquntsik?

¹³ Edäyashqana wawqi panikunaqa, Jehoväta sirweqkunachöqa alläpam yanapakuyan. Pëkunaqa Diosta llapan sirweqkunapaq y kikinkunapaq Jehovä imanö bendicinqantam rikäyashqa. Imëkatam pasayanqankunachö yachakuyashqa, tsëqa pëkunapita yachakunapaq kallpachakushun (Prov. 18:4). Pëkunata reqinapaq tiempuntsikta patsätsishqaqa, imëkatam yachakushun y masmi Diosman markäkushun.

14. Deuteronomiu 32:7 ninqanqa, ¿imatataq jövinkunata yarpätsin?

¹⁴ Edäna wawqi panintsikkunataqa, noqantsik parlapäshun (leyi Deuteronomiu 32:7). Itsa unënönatsu rikäyan, puriyan o  parlakuyampis. Tsënö kaptimpis, shonqunkunachöqa jövinmi kayan y Jehoväpaqqa alli nunakunam kayan (Ecl. 7:1). Jehoväpaq imanir väleq kayanqanta yarpäshun y respetarnin sïguishun. Eliseunö kashun, pëqa tsë junaqllana juntu kayänampaq kaqta musyarmi, Elïasta dejëta munarqantsu. Kima kutichömi kënö nirqan: “Mëpa ëwaptikipis qatishqëkim” (2 Rëy. 2:2, 4, 6).

15. ¿Imakunapitataq edäyashqa wawqi panintsikkunata tapushwan?

¹⁵ Shumaqlla tapuparnin edäna wawqi panintsikkunapaq yarpachakunqantsikta rikätsikushun (Prov. 1:5; 20:5). Itsa këkunata tapurishwan: “Jövin kanqëki witsanqa, ¿imatan yanapashurqëki Diospita rasumpa kaqta yachakuykanqëkita musyanëkipaq?”, “¿Imakunapa pasanqëkitaq Jehoväta mas kuyanëkipaq yanapashurqunki?”, “¿Imatan yanapashurqunki Jehoväta kushishqa sirwir sïguinëkipaq?” (1 Tim. 6:6-8). Tsëpitaqa, willamanqantsikta shumaq wiyashun.

16. Edäna kaqwan juk jövin parlaptinqa, ¿imatataq ishkampis yarpäyan?

¹⁶ Edäyashqa wawqiwan o paniwan juk jövin parlaptinqa, edäna kaqkuna y tsë jövinpis kushikuyanmi (Rom. 1:12). Jövin kaqqa, Jehovä sirweqninkunata cuidanqanmanmi mas markäkunqa y edäna kaq wawqi o paniqa, kuyayanqantam rikanqa y Jehovä imanö cuidashqa kanqantam kushishqa willakunqa.

17. ¿Imanirtan nintsik edäyashqa wawqi panintsikkunaqa tiempu pasanqanmannö mas shumaq këman chäyanqanta?

¹⁷ Musyanqantsiknömi, pipis shumaqllan kanqanqa edäyanqanmannömi ushakärin. Peru Jehoväqa watakuna pasanqanmannömi, mana jaqipa sirweqninkunata mas shumaqta rikan (1 Tes. 1:2, 3). Tsënöqa rikan, tiempu pasanqanmannö mas alli nuna kayänampaq Dios yanapananta permitiyanqampitam. Edäyashqa wawqi panintsikkunata mas reqishqa y pëkunapita mas yachakushqaqa, alläpa väleq fortünatanömi rikäshun.

18. ¿Imatataq qateqnin kaqchö yachakushun?

¹⁸ Peru congregacionchöqa juk familianölla kantsik, manam edäyashqakunata jövinkuna valorayaptinllatsu. Sinöqa, edäyashqa kaqkunapis jövinkunata valorayaptinmi. Qateqnin kaqchömi, jövin kaqkuna alläpa väliyanqanta edäyashqa kaqkuna imanö rikätsikuyänampaq kaqta yachakushun.