¿Pitaq “llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq”?
“¿Pitaq wayinchö kaqkunata [...] qaranampaq patronnin churanqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq?” (MAT. 24:45, NM)
1, 2. ¿Pitataq Jesus utilisëkan kanan witsan yachatsimänantsikpaq y imanirtaq precisan reqinantsik?
JUK cristiänam publicacionkunata chaskinqampita alläpa agradecikurnin Jehoväpa testïgunkunapa principal sucursalninman kënö nir cartakurqan: “Turikuna, atska publicacionkuna jorqayämunqëkichö mas wanëkanqä yachatsikïkunata chaskinqätaqa, yupëtapis pantarirqönam, peru alläpam agradecikö”. ¿Qampis pënöku mas wanëkanqëki yachatsikïkunata chaskirqunki? Mëraq chaskirqunki. Tsëqa manam espantëpaqtsu kanman.
2 Diospita yachatsikïta höranchö chaskikanqantsikqa rikätsimantsik, congregacionpa Pushaqnin Jesus, höranchö qaramänapaq awnikunqanta cumplikanqantam. Peru ¿pitataq utilisëkan yachatsimänantsikpaq? Këkämunqanta imanö musyayänäpaq kaqta willakurninmi nirqan, “wayinchö kaqkunata mikïnin höranchö qaranampaq”, ‘llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta’ churanampaq kaqta (leyi Mateu 24:45-47 *). * Kë sirweqtam utilisëkan kë ushanan witsankunachö rasumpa kaq discïpulunkunata yachatsinampaq. Tsëmi alläpa precisan tsë sirweq pï kanqanta musyanantsik, porqui Dioswan amïgu kënintsikqa, pëkuna yachatsimanqantsikpitaran (Mat. 4:4; Juan 17:3).
3. ¿Imatataq publicacionnintsikkuna yachatsikamurqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq igualatsikïchö Jesus parlanqampita?
3 Tsënö kaptinqa, ¿imanötaq entiendishwan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq igualatsikïta? Pasaq publicacionnintsikkunaqa yachatsikamurqan, 33 wata Pentecostes fiestachö llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta wayinchö kaqkunata rikänampaq Jesus churanqantam. Y creirqantsikmi, 33 watapita patsë ciëlupaq akrashqa kaqkunaqa llapankuna juntu, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq kayanqanta. Jina creirqantsikmi, wayinchö kaqkunaqa ciëlupaq kaqkunalla kayanqanta, peru cada ünuna, mana grüpunönatsu. Y creirqantsikmi 1919 watachö, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta ‘llapan kapunqanta rikänampaq’ churanqanta, tsë ninanqa Gobiernumpa imëkankunata kë Patsachö rikänampaq churanqanta. Tsënö kaptimpis, Diosman mañakïkur alleq estudiarmi cuentata qokurquntsik, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq Jesus parlanqampita creinqantsikqa jukläya kanqanta (Prov. 4:18). Yachakurishun tsë igualatsikïpita, y rikärishun ciëlupaq o Patsapaq kashqapis imanö yanapamanqantsikta.
¿IMËTAQ TSË IGUALATSIKÏ CUMPLIKÄNAN KARQAN?
4-6. ¿Imanirtaq nintsik llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq Jesus parlanqanqa 1914 watapitaraq cumplikar qallanqanta?
4 Qepan kaq y puntan kaq versïculukunata leyirqa alleqmi entiendintsik, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq Jesus parlanqanqa, 33 wata Pentecostes fiestapita patsë mana cumplikanqanta, sinöqa ushanan witsankunaraq cumplikananta. Rikärishun, tsënö ninapaq Biblia imanö entienditsimanqantsikta.
5 Kë igualatsikïtaqa Jesus parlarqan, ‘këkämunqampaq’ ‘y më tsëchö imëkapis imanö këkanqampa ushënin witsampaq’ parlanqanchömi (Mat. 24:3, NM). Mateu 24:4-22 textuchö Jesus parlanqanqa ishkë kutim cumplikan. Punta kaqqa cumplikarqan 33 watapita hasta 70 watayaqmi, y ishkë kaqnam tiempuntsikchö cumplikan, tsëtaqa rikëkantsikmi. Tsënö kaptinqa, ¿llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq Jesus parlanqampis ishkë kutichötsuraq cumplikänan karqan? Manam.
6 Mateu 24:29 (NM) textupita witsëpaqa, Jesus parlëkarqan tiempuntsikchö pasakunampaq kaqkunatanam (leyi Mateu 24:30, 42, 44 *). Jatun sufrimientupaq parlarmi Jesus nirqan, ‘patsachö llapan kastakuna nunapa Tsurinta’ ‘ciëlupita pukutëchö alläpa puëdeq këninwan shamïkaqta’ rikäyänampaq kaqta. Tsëpitanam, kë ushanan tiempukunachö kawaqkunata, mäkoq mäkoqlla këkäyänampaq kënö nirqan: “Manam musyayankitsu imë junaq Señornikikuna shamunanta [...], porqui mana pensayanqëki höram nunapa Tsurin shamunqa”. * Tsënömi, ushanan junaqkunapaq parlëkanqanchö, Jesusqa parlarqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq. Tsëmi nintsik, tsë sirweqpaq parlanqanqa, 1914 watapitaraq o ushanan junaqkuna qallariptinraq cumplikar qallanqanta. ¿Imanirtaq tsënö nintsik?
7. ¿Ima tapukïtaq karqan cosëcha qallanan witsanchö y imanir?
7 Jesus kënö tapukunqanman maslla pensari: “¿Pitaq [...] llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq?”. Apostulkuna kawayanqan witsanchöqa tsë tapukï manachi sirwinmantsu karqan. ¿Imanir? Porqui punta kaq yachatsikïchö rikanqantsiknöpis, apostulkunam milagrukunata rurayaq, y hasta jukkunatapis milagruta rurayänampaq podernin qoyaq, tsëwanmi cläru rikäkoq, pëkuna Diospa yanapakïninwan këkäyanqanta (Hëch. 5:12, NTCN). Tsënö këkaptinqa, ¿imanir-raq tapukuyanman karqan üshakunata yachatsinampaq Jesus pita churanqanta? Peru 1914 watachöqa tsë tapukï alläpam precisarqan. Tsë watam cosëcha witsanqa qallarirqan, y trïgupita mana alli qora rakikashqa kanampaq höraqa chäramushqanam karqan (Mat. 13:36-43, NM). Peru cosëcha qallanqan witsankunaqa, atskaqmi kayarqan, “Jesuspa discïpulunkunam kayä” neq mana alli cristiänukuna. Tsëmi kë precisaq tapukï karqan: ¿imanötaq musyakanqa pikuna trïgu o ciëlupaq akrashqakuna kayanqan? Llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq Jesus parlanqanmi tsëtaqa musyatsikun. Diospa kaqchö alli këkaqkunallam ciëlupaq akrashqakunaqa kayänan karqan.
¿PITAQ LLAPANCHÖ WIYAKOQ Y YACHËWAN SIRWEQQA?
8. ¿Imanirtaq alläpa alli, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa ciëlupaq akrashqakuna kayanqan?
8 Clärum këkan, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa, kë Patsachö këkaq ciëlupaq akrashqakuna kayanqan. Pëkunam kayan, “gobernaq sacerdötikuna”, jina pëkunam, ‘ampipita atskinman qayaqninkunapa alli këninta willakuyänampaq’ carguyoq kayan (1 Pëd. 2:9, NM). Tsëmi, ‘gobernaq sacerdötikunapita’ karnin, pëkunaqa carguyoq kayan cristiänu mayinkunata rasumpa kaqpita yachatsiyänampaq (Mal. 2:7; Apoc. 12:17, NM).
9. Patsachö këkaq ciëlupaq akrashqakunaqa, ¿llapanku kayan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq? Entienditsikaramï.
9 Kë Patsachö këkaq ciëlupaq akrashqakunaqa, ¿llapanku kayan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq? Manam. Rasumpa kaqchöqa, manam ciëlupaq akrashqakunaqa llapankunatsu Diospita yachatsikïkunata alistayämun ni yachatsikäyämun. Ciëlupaq akrashqakunachöqa kayanmi, siervu ministerialkuna y anciänukuna. Pëkunaqa congregacionninkunachömi y wayin wayin yachatsikurmi yanapakuyan, jina shonqupita patsëmi wiyakuyan principal sucursalpita mandakayämunqanta, peru manam entëru Patsachö këkaq cristiänu mayinkunapaq Diospita yachatsikïkunata alistamur yanapakuyantsu. Jinamampis, ciëlupaq akrashqakunachöqa kayanmi humildi cristiänakunapis, y pëkunaqa manachi munariyanmantsu congregacionta dirigïtaqa (1 Cor. 11:3; 14:34).
10. ¿Pitaq llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq?
10 ¿Tsë höraqa pitaq llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq? Jesusqa mëtsikaq nunakunata qaranampaqmi wallkaqlla nunakunata patsätsirqan. Tsëmi, tsë llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa, Cristu këkämunqan witsanchö Diospita yachatsikïkunata alistamoq y yachatsimaqnintsik ciëlupaq akrashqa ichikllan grüpu. Kë ushanan witsankunachöqa, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa, juntum sirwiyashqa Jehoväpa testïgunkunapa principal sucursalninchö. Y kanankunaqa, Jehoväpa Testïgunkunata Pushaqkuna nirmi reqishqa. Peru kë sirweq juk grüpu nunakuna këkäyaptimpis, Jesusqa, jukllaqllapaqnömi sirweq nirqan. Tsëmi rikätsikun, Jehoväpa Testïgunkunata Pushaqkunaqa, llapankuna juntu jukllëllanö imatapis patsätsir-raq llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq kayanqanta. Tsëmi imatapis rurayänampaqqa, llapankunaraq decidiyänan.
¿PIKUNATAQ WAYINCHÖ KAQKUNA KAYAN?
11, 12. a) ¿Ima ishkë cargutataq chaskin llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq? b) ¿Imëtaq Jesusqa, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta churarqan wayinchö kaqta rikänampaq, y tsëpaqqa imanö kaqkunatataq akrarqan?
11 Jesus parlanqan, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa ishkë cargutam chaskin: wayinchö kaqkunata rikänampaqmi, y llapan kapunqankunata rikänampaq. Jesus parlanqankuna kanan witsankuna cumplikaptinmi, tsë ishkan cargutaqa, 1914 watapita patsë Cristu gobernar qallëkuptin, chaskiyänan karqan.
12 ¿Imëtaq Jesus churarqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta wayinchö kaqkunata rikänampaq? Tsëta musyanapaqqa, 1914 watachö cosëcha qallanqan witsanta yarpärishun. Yachakunqantsiknöpis, tsë witsampaqqa atskaqmi cristiänu tukoqkuna kayaq. ¿Mëqan kaqkunapitaraq Jesus churanman karqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq kanampaq? Tsëqa musyakärirqan, Jesus Teytanwan ishkan, templuta (Jesus wanunqanrëkur imanö adoranapaq kaqtapis Dios patsätsinqanta) rikapakoq 1914 watapita hasta 1919 watapa qallanan killankunayaq shayämunqanchömi (Mal. 3:1). * ¡Mëraq kushikïkuyarqan Jehoväta y Palabranta kuyaq, Bibliata Estudiaqkunata tariramurnin! Rasunmi, wakin wakinkunachöqa Diospa kaqchö masraq alliyëta wanayarqan, peru humildi karmi pruëbakunapa pasarnimpis Jehovä yanapananta jaqiyarqan (Mal. 3:2-4). Bibliata Estudiaqkunaqa rasumpa kaq trïgum (ciëlupaq akrashqakunam) kayarqan. 1919 watachömi, Diospita yachatsikur valorwan qallëkuyarqan, tsëmi Jesusqa pëkunapita akrarirqan mas yachaq kaq cristiänukunata, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq kayänampaq, y nïkurnam churarirqan wayinchö kaqkunata rikäyänampaq.
13. ¿Pikunataq kayan wayinchö kaqkuna, y imanirtaq tsëtaqa nintsik?
13 Peru ¿pikunataq kayan wayinchö kaqkunaqa? Pëkunaqa kayan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq alistamunqan yachatsikïta chaskeq kaqkunam. Ushanan witsampa qallanankunachöqa, wayinchö kaqkuna kayarqan, ciëlupaq kaq llapan akrashqakunam. Peru tiempuwanqa, mana yupëtapis puëdipaq juk kaq üshakunapis wayinchö kaqkuna këmanmi chäyarqan. Kananqa Jesusta qateq kë ishkan grüpukunam mëtsikaq kayan, peru “juk kastalla” (Juan 10:16, NM). Ciëlupaq kaqkuna y juk kaq üshakunapis, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq “höranchö” alistamunqan yachatsikïkunallatam chaskiyan. ¿Y imataq nishwan Jehoväpa Testïgunkunata Pushaqkunapita o llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpitaqa? Pëkunapis necesitäyanmi Diospita yachatsishqa këtaqa, tsëmi musyayan japallankunalla këkarninqa wakin cristiänukunanöpis wayinchö kaqkuna kayanqanta.
Ciëlupaq kar o Patsapaq karpis llapantsikmi wayinchö kaqkuna kantsik y tsë yachatsikïllatam höranchö chaskita wanantsik
14. a) ¿Ima precisaq cargutataq chaskishqa llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq, y imakunataq rurëninkuna? b) ¿Imapita cuidakuyänampaqtaq llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta Jesus nirqan? (Rikäri “Sï imëllapis kë mana alli sirweq...” neq recuadruta.)
14 Jesusqa alläpa precisaq cargutam qorqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta. Unë witsankunaqa, juk esclävuqa o mayordömuqa, patronnimpa wayinchö llapan kapunqanta y sirweqninkunatam cargunchö katseq (Lüc. 12:42, NM). Jina tsënöllam llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpis, Jehoväpa sirweqkunata cargunchö katsin. Tsë rurëninkunachöqa këkan, Diospa kaqchö rurayänampaq utilisäyanqan cösaskunata cuidë, Diospita yachatsikï, asamblëakunata alistë; jina yachatsikunapaq, japallantsik Bibliata estudianapaq y reunionkunachö yachakunapaq publicacionkunata alistëmi. Wayinchö kaqkunaqa, alläpam wanayan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq alistamunqan yachatsikïkunata.
¿IMËTAQ PATRONNIMPA IMËKANKUNATA RIKÄNAMPAQ CARGUTA CHASKIN?
15, 16. ¿Imëraqtaq Jesusqa churanqa llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta llapan kapunqankunata rikänampaq?
15 ¿Imëtaq Jesusqa llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta llapan kapunqankunata rikänampaq churan? Jesusmi nirqan: “¡Kushishqam kanqa kë sirweq, patronnin chärirnin mandanqannölla rurëkaqta tariptin! Rasuntam niyaq: llapan kapunqanta rikänampaqmi churanqa” (Mat. 24:46, 47, NM). Kë textuchö rikanqantsiknömi, rikapakoq chärirnin o shamurnin “mandanqannölla” Diospita yachatsikïkunata alistar wayinchö kaqkunata yachëkätseqta tarirnin, kë sirweqtaqa ishkë kaq carguman Jesus churanan karqan. Tsëmi rikätsimantsik punta kaq carguta chaskinqampitaqa, ishkë kaq carguta chaskinampaqqa shuyaränqantaraq. Peru ¿imanö y imëtaq llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta Jesus churarqan llapan kapunqankunata rikänampaq? Kë tapukïta contestanapaqqa kë ishkantaran musyanantsik: imë chämunqanta y kapunqankuna imakuna kanqanta.
16 ¿Imëtaq chämun Jesus? Qepan kaq versïculukunam yanapamantsik këta musyanapaq. Tsë versïculukunaqa Jesuspaq ‘shamun’ ninmi, tsënö nirqan parlëkan kë tiempupa ushënin witsanchö Jesus juzganampaq y condenanampaq chämunan witsampaqmi (Mat. 24:30, 42, 44, NM). * Tsëmi, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqpaq parlanqanchö “patronnin chärirnin” ninqanqa cumplikanqa jatun sufrimientu witsanraq.
17. ¿Jesuspa kapunqankunachö imakunataq kayan?
17 ¿Imataq Jesuspa ‘llapan kapunqankunaqa’? Tsënö nirqa, manam Patsachö kapunqankunallapaqtsu parlëkarqan. Rasumpa kaqchöqa, Jesusqa autoridäyoqmi ciëluchöpis Mandakunampaq. Tsëmi kikin kënö nirqan: “Diosmi churamashqa, sieluchopis y que patsachopis mandacunäpaq” (Mat. 28:18; Efes. 1:20-23). Tsëmi tsë kapunqankunachöqa, jina këkan Dios patsätsinqan mushoq Gobiernupis, tsëtaqa chaskirqan 1914 watam y ciëlupaq akrashqa discïpulunkunapis tsëchömi yanapakuyanqan (Apoc. 11:15, NM).
18. ¿Imanir-raq Jesusqa alläpa kushikurnin llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta llapan kapunqankunata rikänampaq churanqa?
18 ¿Këta musyarinqantsikqa imatataq entienditsimantsik? Këqa entienditsimantsik, jatun sufrimientu witsanchö Jesus jueznö shamurnin, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqtaqa, Diospita yachatsikïkunata alistëkaqta y wayinchö kaqkunata höranchö yachëkätseqta tarimunampaq kaqtam. Y tsëmi alläpa kushikurnin, ishkë kaq carguman churanqa, juk parlakïchöqa, llapan kapunqankunata rikänampaq. Llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqchö yanapakoq kaqkunaqa, tsë carguta chaskiyanqa ciëluta ëwakurnin y Jesuswan juntu mandakoq këman charmi.
19. Llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa, ¿ciëlupaq wakin akrashqakunapita mas precisaq cargutatsuraq chaskiyanqa?
19 Peru llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa, ¿wakin kaq ciëlupaq akrashqakunapita mas precisaq cargutatsuraq chaskiyanqa? Manam. Juk ichiklla grüpu tsë carguta chaskinampaq Jesus nishqa kaptimpis, mas nunakunapis chaskita puëdiyanmi. Maslla tantiyarinapaq, pensarishun wanukunan paqas chunka juk apostulninkunata Jesus ninqanman (leyi Lücas 22:28-30). Ninqannölla rurayanqampitam tsë ichikllan grüputa Jesus awnirqan juk premiuta. Tsë premiuqa karqan Jesuswan juntu mandakuyänampaqmi. Peru tsënö kaptimpis watakuna pasariptinmi Jesus nirqan, ciëlupaq llapan akrashqakuna o 144.000 nunakuna pëwan juntu mandakayämunampaq kaqta (Apoc. 1:1; 3:21). Jina tsënöllam Mateu 24:47 (NM) textu willakun, juk ichikllan grüputa o llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta, llapan kapunqankunata rikänampaq churanampaq Jesus awninqanta. Peru rasun kaqchöqa, llapankunam (144.000) ciëlupita mandakayämunampaq cargutaqa chaskiyanqa (Apoc. 20:4, 6, NM).
Ciëlupaq llapan akrashqakunam o 144.000 nunakunam, ciëlupita patsë Jesuswan juntu mandakayämunampaq carguta chaskiyanqa (Rikäri 19 kaq pärrafuta)
20. ¿Imarëkurtaq llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta Jesus churarqan, y imanötaq agradecikunqantsikta rikätsikuntsik?
20 Mëtsikaq nunakunata wallkaq nunakunawan qaranqannöllam, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqtapis Jesus utilisëkan mëtsikaq nunakunata Diospita yachatsinampaq. Ushanan witsankunachö sirweqninkuna Patsapaq o ciëlupaq karnimpis alli y höranchö yachatsishqa kayänanta munarmi, Jesusqa llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta churarqan. ¡Y tsënö ruranqampitaqa Jesusta alläpam agradecikuntsik! Tsëtaqa rikätsikïkushun, llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta shonqupita patsë yanaparnin (Heb. 13: 7, 17).
^ par. 2 Mateu 24:45-47 (NM): “¿Pitaq wayinchö kaqkunata mikïnin höranchö qaranampaq patronnin churanqan llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweq? ¡Kushishqam kanqa kë sirweq, patronnin chärirnin mandanqannölla rurëkaqta tariptin! Rasuntam niyaq: llapan kapunqanta rikänampaqmi churanqa”.
^ par. 2 1 kaq willakï (2 kaq pärrafu): Juk kutichönam Jesusqa tsë igualatsikïtanölla parlarqan, tsëchömi, ‘llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta’ “mayordömu” nirqan y “wayinchö kaqkunata” jina ‘wayinchö kaqkuna’ nirqan (Lüc. 12:42-44, NM).
^ par. 6 Mateu 24:30, 42, 44 (NM): “Y tsënam nunapa Tsurimpa señalnin ciëluchö yuririnqa, y tsënam patsachö llapan kastakuna alläpa llakikur pësakuyanqa, y nunapa Tsurintam rikäyanqa ciëlupita pukutëchö alläpa puëdeq këninwan atsikyar-raq shamïkaqta. [...] Manam musyayankitsu imë junaq Señornikikuna shamunanta. [...] Tsërëkur qamkunapis listu këkäyë, porqui mana pensayanqëki höram nunapa Tsurin shamunqa”.
^ par. 6 2 kaq willakï (6 kaq pärrafu): Griëgu idiömapita (érkjomai) “shamun” palabraqa, manam igualtsu (parousía) “këkämun” palabrawan. Jesus këkämunqan witsanqa qallarqan, jueznö manaraq shamuptinmi.
^ par. 12 3 kaq willakï (12 kaq pärrafu): Rikäri kë revistachö, “Qamkunawanmi llapan junaqkuna këkä” neq yachatsikïta 10-12 päginakunachö këkaq 5-8 kaq pärrafukunata
^ par. 16 4 kaq willakï (16 kaq pärrafu): Rikäri kë revistachö, “¿Imëtaq këkuna kanqa[?]” neq yachatsikïta 7 y 8 kaq päginakunachö 14-18 kaq pärrafukunata.
