1, 2. a) ¿Imanirtaq höraqa wakin cösaskunata cuentata qokuntsiktsu? b) ¿Imatataq musyantsik Diospa Gobiernumpita?

CUENTATA qokunqëkinöpis, imapis pasakunqanta rikaqkunaqa, cada ünum juknömampa yarpäyan. Jina juk nunata imapita qeshyanqanta doctor niriptinqa, itsa tsë asuntupita masta parlapanqantaqa alleqllaqa yarpantsu. O itsa pipis llävin o lentisnin puntanllachö këkaptin ashikïkanman. ¿Imanirtaq tsë pasakun? Tsëqa pasakun juk cösaskunaman yarparar cuentata mana qokushqa o imatapis qonqashqam. Peqantsikqa manam tsë höralla atska cösaskunaman pensëta puëdintsu.

² Mëtsikaq nunakunam entëru Patsachö imëka pasakïkanqankunata cuentata qokuyantsu. 1914 watapita patsë mundu cambianqantaqa itsa cuentata qokuyan, peru imanir tsëkuna pasakunqantaqa manam musyayantsu. Bibliata estudiarninmi noqantsikqa musyantsik, 1914 watachö Jesus Mandakoq këman chäriptin, Diospa Gobiernun patsakanqanta. Jina musyantsikmi “mandacuy Reynoyqui nogacunaman shamutsun. Munangayqui ruracätsun cay patsachö janag patsachönö”  (ciëluchönö) neq mañakï paqwë manaraq cumplikanqanta (Mat. 6:10, NTCN). Diospa munënin ciëluchönölla Patsachö rurakänampaqqa, puntataqa Satanaspa mana alli mundunraqmi ushakänan.

3. ¿Imatataq Diospa Palabranta estudianqantsikpita musyantsik?

³ Diospa Palabranta estudiarninmi noqantsikqa entiendintsik kanan witsan profecïakuna cumplikëkanqanta. ¡Wakin nunakunaqa manam tsëkunata musyayantsu! Porqui kawëninkunaman y munëninkunallaman yarparäkurninmi, 1914 watapita patsë Cristu gobernëkämunqanta y ichikllachöna Patsachö kaqkunata juzganampaq kaqta mäkuyantsu. Tsëmi, atska watapana Diosta sirwirnimpis kënö tapukunkiman: “¿Unënöllaku kanampis precisaqpaq churä imanir entëru Patsachö imëka pasakïkanqankunata?”. Y tsëllaraq Testïgu karqa, kënö tapukï: “¿Imataq noqapaq mas precisan?”. Imanö kaptimpis, Dios akranqan Mandakoq ichikllachöna Patsachö Diospa munëninta ruranampaq kaqta imanir musyanqantsikta, kima profecïakunachö rikärishun.

4, 5. a) ¿Imatataq 1914 watapita patsë Jesus rurëkashqa? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.) b) ¿Imatataq rikätsikun Jesusta qatir cawalluta kimaq montashqakuna yarquyanqan, y imanötaq tsë cumplikëkan?

⁴ Jesucristum 1914 watachö Diospa Gobiernunchö Mandakoq këman charqan. Apocalipsis librupa joqta kaq capïtulunmi yulaq cawalluchö montashqata Jesusta rikakätsin. Jinan höram, Jesusqa Satanaspa mundunta ushakätsinampaq yarqaramurqan (leyi Apocalipsis 6:1, 2). Tsë profecïaqa willakun Diospa Gobiernun patsakäriptin Patsachö mana allikuna ras miranampaq kaqtam. Jina guërrakuna, mallaqë, qeshyakuna y tukïnöpa wanï (wanuy) kanampaq kaqta, y tsë pasakunqankunam rikätsikun cawalluta kimaq montashqakuna Jesucristuta qatir yarqoqkunata (Apoc. 6:3-8).

⁵ Tsë profecïaqa willakurqan ‘patsacho nunacunata chiquinacatsiyänanpaq’ kaqtam, y tsëmi pasakurqan. Nacionkuna acuardukunata rurayanqankunapis manam ni imapaq sirwirqantsu. Pasaq llapan guërrakunapitaqa, Punta kaq Jatun Guërram, Patsachö yamë këta mas ushakäratsirqan. 1914 watapita patsë qellë y ciencia asuntuchö alliyashqa karpis, entëru Patsachömi mallaqëqa mirëkan. Jinamampis, tukïläya qeshyakuna, imëka desgraciakuna y maskunam millonyëpayan nunakunata cada wata wanutsin. Tsënö pasakunqankunaqa manam ni imëpis pasashqatsu. ¿Ima ninan kanqanta cuentata qokunkiku?

6. a) ¿Pikunataq cuentata qokuyarqan profecïakuna cumplikëkanqanta? b) ¿Imata rurayänampaqtaq churakäyarqan?

⁶ Punta kaq Jatun Guërra qallanqanman y gripe española nishqan qeshyamanmi nunakunaqa yarparäkuyaq. Peru ciëlupaq akrashqa cristiänukunaqa, 1914 watachö ‘Diosman mana marcäcoq caru nunacunapa tiempun’ ushakänampaq kaqtam shuyarëkäyarqan (Lüc. 21:24). Manam ima pasanampaq kaqtaqa alleqllaqa musyayaqtsu, peru 1914 watachö Diospa Gobiernunchö juk precisaq pasanampaq kaqtaqa musyayarqanmi. Profecïakuna cumplikaqta rikarmi, mana mantsakushpa Diospa Gobiernumpita willakur qallëkuyarqan. Tsërëkurmi qatikachashqa kayarqan, y mëtsika nacionkunachö tsënölla pasakunqanmi jina mas rikätsikurqan profecïakuna cumplikëkanqanta. Tsëpita watakuna pasariptinmi, Diospa chikeqninkunaqa Jehoväpa sirweqninkunapa contran leykunata patsätsiyarqan. Jina, maqashqa, carcelashqa, jurkashqam kayarqan o hasta illapëpam wanutsiyarqan (Sal. 94:20; Apoc. 12:15).

7. ¿Imanirtaq entëru Patsachö imëkakuna imanir pasakunqankunata mëtsikaq nunakuna cuentata qokuyantsu?

 ⁷ Diospa Gobiernun ciëluchö patsakashqana këkanqantaqa imëka pasakunqankunam rikätsikun. Tsëqa, ¿imanirtaq nunakuna cuentata qokuyantsu atska watapana Diospa markan Bibliapa profecïankuna cumplikëkanqanta willakïkäyaptimpis? ¿Rikäyanqanllamantsuraq creiyan? (2 Cor. 5:7.) ¿Rurëninkunallachö ocupädu karnintsuraq Dios rurëkanqanta rikëta puëdiyantsu? (Mat. 24:37-39.) ¿Satanaspa mundun munatsikunqan cösaskunamantsuraq mas yarpachakuyan? (2 Cor. 4:4.) Diospa Gobiernun rurëkämunqankunata cuentata qokunapaqqa markäkïtam wanantsik. ¡Alläpam kushikuntsik imëkakuna imanir pasakïkanqanta musyanqantsikpita!

8-10. a) ¿Imanötaq 2 Timoteu 3:1-5 textu ninqankuna cumplikëkan? b) ¿Imatataq rikätsikun mana allikuna mirëkanqan?

⁸ Ishkë kaqqa, nunakunapa rurëninkuna mas mana alliman chëkanqanmi musyatsimantsik Diospa Gobiernun ichikllachöna llapanta altsamunampaq kaqta. 2 Timoteu 3:1-5 textuchö ninqanqa entëru Patsachömi cäsi pachak watapana cumplikëkashqa y mas clärum rikakun. Tsë pasakunqankuna, ¿ima ninan kanqanta cuentata qokunkiku? Wakinllata rikärishun (leyi 2 Timoteu 3:1, 13).

⁹ Igualaratsi 1940 o 1950 watakuna mana allitanö rikäyanqanta kanan witsankuna trabäjuchö, televisionchö, pukllakunachö y imanö vistikïchö allitanöna rikäyanqanwan. Feyupa maqanakïkuna, wanutsinakïkuna y pasëpa mana alli portakïkunam më tsëchöpis kan, y hasta wakin nunakunaqa tsë rurëkunachö gananakïtam procurayan. Y 1950 watachö televisionpa wakin progrämankunata mana allitanö rikäyanqantam, kananqa allitanöna rikäyan. Jina mëtsikaq nunakunam niyan, ollqupura o warmipura kakoqkuna televisionchö y maskunachö reqishqa kayanqanta, y pëkunaqa tsëkunatam utilisäyan imanö kayanqanta rikar nunakuna manana espantakuyänampaq y yachakäyänampaq. ¡Alläpam agradecikuntsik tsë asuntupaq Dios ima ninqanta musyanqantsikpita! (Leyi Jüdas 14, 15.)

 ¹⁰ Jina 1950 wata witsankuna jövinkuna imanö portakuyanqanta kanan witsan jövinkuna imanö portakuyanqantapis igualaratishwanmi. Tsë witsan teytakunaqa alläpam yarpachakuyaq wamrankuna cigärruta mana shoquyänampaq, mana machayänampaq y penqakïpaq mana tushuyänampaq. Kanan witsanqa espantëpaq noticiakunam llapan junaqkuna kan: “15 watayoq juk estudiantim, estudiaq mayinkunata illapan, ishkëmi wanuyan y 13 herïdukunam kan. Machashqa jövinkunam isqun watayoq warmi wamrata wanutsiyan y teytantawan prïmuntam feyupa maqakïkuyan”. Juk nacionchöshi, pasaq chunka watakunapita patsë imëka mana allikunata ruraqkunaqa jövinkuna kayan. ¿Pillapis neguëta puëdinmantsuraq kë mundu mana alliman chäkïkanqanta?

11. ¿Imanirtaq mëtsikaq nunakuna cuentata qokuyantsu kë mundu mana alliman chëkanqanta?

¹¹ Apostul Pëdrum kënö nirqan: “Que patsa ushacänan junaqcunam quiquinpa munenincunallata ruraq nunacuna burlacurnin, yuriyämonqa, queno nishpa: ‘¿Imanirtaq Cristoqa “Cutimushaqmi” nishpa, änicamarnintsic manaraq cutimunraqtsu? Castantsiccunapis peta shuyaquicarllam wanucuyashqa. Y que patsa qallananpita cashqannollam llapanpis caquican’ nir” (2 Pëd. 3:3, 4). ¿Imanir-raq tsënö pensayan? Imapis seguïdu pasakuptinqa manam espantëpaqnönatsu. Reqinqantsik nuna mana alli portakïman ras cambiariptinqa espantëpaqmi, peru nunakunapa portakïninkuna ichikpa ichikllapa mana alliman chaptinqa, manam espantëpaqnönatsu rikakun. Tsënö kaptimpis, këqa peligrösullam.

12, 13. a) ¿Imanirtaq qelanäkurishwantsu imëka pasakunqanta rikarnin? b) ¿Imaman pensanqantsiktaq yanapamäshun “allapa sasa cawaqui tiempucuna” chämuptin alli tsarakunapaq?

¹² Apostul Pablum willakurqan ushanan junaqkuna, “allapa sasa cawaqui tiempucuna” chämunampaq kaqta (2 Tim. 3:1). Peru tsënö nishqa kaptimpis, manam qelanäkurishwantsu, porqui Jehoväpa y congregacionnimpa yanapakïninwanqa mantsapakïnintsikta y llakikïnintsikta vencita puëdishunmi. Awmi, Diosllapaq këtam puëdintsik, porqui yanapamaqnintsik ‘poderqa’ manam noqantsikpitatsu kanqa, sinöqa Diospitam (2 Cor. 4:7-10).

¹³ Pabluqa ushanan junaqkunapaq parlarmi, “quetapis musyanequim” nir qellqarqan. Kënö qellqanqanmi rikätsikun ninqankuna rasumpa cumplikänampaq kaqta. Tsëmi següru kantsik, kë mana alli munduta Jehovä ushakätsinqanyaq, kë mundu mana allipita mas peorman chänampaq kaqta. Unë pasakunqanta qellqaqkunam qellqayashqa, juk nacion ushakänampaq ichikllana pishikaptin mana alli portakïkuna miranqanta. Rasumpa kaqchöqa manam kanankunanö ni imëpis mana alli rurëkuna y mana alli portakïqa kashqatsu. Itsa wakinkunaqa tsë pasakunqankunata cuentapaq churayantsu, peru 1914 watapita patsëmi mas mirëkan, y tsëmi rikätsikun Diospa Gobiernun ichikllachöna Satanaspa mana alli mundunta ushakätsinampaq kaqta.

14-16. ¿Ima mastaq yanapamantsik Diospa Gobiernun ichikllachöna chämunampaq kaqman markäkunapaq?

¹⁴ Kima kaqchöqa, Diospa markanchö pasakunqankunam musyatsimantsik ushanan junaq ichikllachöna chämunampaq kaqman markäkunapaq. Këman pensarishun, Ciëluchö Diospa Gobiernun manaraq patsakaptinmi, ciëlupaq akrashqa juk grüpu cristiänukuna Diosta kushishqa sirwikäyarqan. ¿Imatataq rurayarqan 1914 watachö pasanampaq kaqkunata shuyaräyanqan mana cumplikaptin? Cäsi llapanmi pruëbakunapa pasar y qatikachashqa këkarpis, Patsachö kawëninkuna ushanqanyaqmi Jehoväta sirwikäyarqanlla.

 ¹⁵ Ushanan junaqkunapaq willakurninmi, Jesus kënö nirqan: “Canan tiempu nunacuna manaraq wanuyaptinmi, llapan willaconqäcuna susediconqa” (leyi Mateu 24:33-35). “Canan tiempu nunacuna” nirninqa, ishkë grüpu ciëlupaq akrashqa cristiänukunapaqmi Jesusqa parlëkarqan. Punta kaq grüpupita ciëlupaq akrashqakunaqa, 1914 wata pasakunqantam rikäyarqan y alleqmi entiendiyarqan tsë wata Cristu mandakur qallanqanta. Pëkunaqa 1914 wata o tsë wata manaraq chanqan witsankunam, Diospa wamrankunanö santu espïrituwan akrashqa kayarqan (Rom. 8:14-17).

¹⁶ “Canan tiempu nunacuna” neq willakïpita, ishkë kaq grüpupita ciëlupaq akrashqakunaqa, punta kaq grüpu kawayanqan witsankunam kawayarqan. Y pëkunaqa santu espïrituwanmi akrashqa kayarqan punta kaq grüpupita wakin akrashqakuna kawayanqan witsankunachö. Tsënö kaptimpis, manam kanan witsan Patsachö kawëkaq ciëlupaq llapan akrashqakunatsu, “canan tiempu nunacuna” nir Jesus parlanqampita kayan. Kanan witsanqa ishkë kaq grüpupita ciëlupaq akrashqakunaqa edäyashqanam kayan. Tsënö kaptimpis, Mateu 24:34 textuchö “manaraq wanuyaptinmi, llapan willaconqäcuna susediconqa” nir Jesus parlanqanqa, rikätsimantsik jatun sufrimientu chämuptin “canan tiempu nunacuna” nir Jesus parlanqan ciëlupaq akrashqakunapita wakinkuna kawëkäyänampaq kaqtam. Tsëkunam cläru rikätsimantsik Diospa Gobiernunchö Mandakoq Jesucristu, ichikllachöna llapan mana allikunata ushakätsinampaq kaqta y Patsata mushoqyätsimunampaq kaqta (2 Pëd. 3:13).

17. ¿Yachakunqantsikkuna imatataq cläru rikätsimantsik?

¹⁷ Kë yachakunqantsikkunawan, ¿cuentata qokuntsikku Biblia willakunqan kiman profecïakuna kanan witsan imanö cumplikëkanqanta? Jina Jesusqa nirqanmi imë junaq y imë höra ushakë chämunanta mana musyanapaq kaqta (Mat. 24:36; 25:13). Peru Pablu ninqannöpis “ima tiempucunachona” kawëkanqantsiktaqa musyantsikmi (leyi Romänus 13:11). Awmi, musyantsikmi ushanan junaqkunachöna kawëkanqantsikta. Bibliapa profecïankunata, y Jehoväwan Jesucristu imata rurëkayanqanta alleq yachakurqa, clärum rikäshun ichikllachöna kë mana alli mundupa ushënin rasumpa chämunampaq kaqta.

18. ¿Imataq shuyaran Jesucristu autoridäta chaskinqanta negaqkunata?

¹⁸ Yulaq cawallu montashqa Jesucristu autoridäta chaskishqa kanqanta negaqkunaqa, ichikllachönam pantashqa kayanqanta reconociyanqa. Diospa juiciumpita salvakïta manam puëdiyanqatsu. Mëtsikaqmi ‘¿piraq awanteconqa?’ nir mantsakar qayëkachäyanqa (Apoc. 6:15-17). Tsë tapukïtaqa Apocalipsis librupa qateqnin kaq capïtulunmi contestan. Ciëlupaq akrashqakuna y Patsachö kawayänampaq kaqkunam, tsë junaq ‘shëcayanqa’, porqui pëkunaqa Jehoväpa rikënimpaqmi alli kayan. Tsëpitanam “mana yupetapis puedipaq” juk kaq üshakuna, jatun sufrimientuta kawëkar pasayanqa y mushoq Patsaman yëkuyanqa (Apoc. 7:9, 13-15).

19. ¿Imatataq shuyarantsik kë mundupa ushënin ichikllachöna chämunampaq kaqta llapan musyaqkuna?

¹⁹ Kanan witsankuna Bibliapa profecïankuna cumplikëkanqanta precisaqpaq churashqaqa, Satanaspa mana alli mundun manam pantatsimënintsikta puëdinqatsu, ni entëru Patsachö imëka pasakïkanqankunata mana kaqpaqqa churashuntsu. Ichikllachönam Satanaspa mundunta Armagedon guërrachö Cristu paqwë vencirinqa (Apoc. 19:11, 19-21). ¡Alläpa shumaq kawakïmi shuyarämantsik! (Apoc. 20:1-3, 6; 21:3, 4.)