Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Yachatsikurnin respetakoq kashun

Yachatsikurnin respetakoq kashun

“Imanomi munayanqui qamcunapaq nuna mayiquicuna allita rurayänanta, tsenolla qamcunapis pecunapaq rurayë.” (MAT. 7:12)

1. ¿Imanirtaq precisan yachatsikunqantsikchö nunakunata shumaq tratanantsik? Pasakunqanwan willakaramï (rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta).

FIYI nacionchömi pasaq watakunachö, Jesus Wanunqanta Yarpëman juk parëja invitakïkäyarqan. Juk warmiwan parlëkäyaptinmi tamyar qallëkurqan. Tsëmi, ollqu kaqqa paräguanta prestarirqan, y warmimpa paräguanllawanna tsapakuyarqan. Tsë warmiqa ëwarqanmi reunionman y invitaqnin parëjaqa ¡alläpam kushikuyarqan! Tinkuyanqan junaq imata parlapäyanqanta alläpa mana yarparnimpis, shumaq tratayanqantaqa manam qonqarqantsu, tsëmi alli kayanqanta rikätsishqa kayaptin reunionman ëwarqan.

2. a) ¿Imatataq Jesus consejakurqan? b) ¿Imanötaq tsë consëjuta sïguishwan?

2 Jesusmi kënö consejakurqan: “Imanomi munayanqui qamcunapaq nuna mayiquicuna allita rurayänanta, tsenolla qamcunapis pecunapaq rurayë” (Mat. 7:12). ¿Imanötaq rurashwan? Puntataqa kënömi tapukushwan: “¿Imanö tratayämanantataq gustä?”. Y tsëpitanam, tratamänata munanqantsiknö noqantsikpis tratashwan (1 Cor. 10:24).

3, 4. a) ¿Jesusqa consejakurqan cristiänu mayintsikllata shumaq tratanapaqku? b) ¿Imakunapitataq yachakushun?

 3 Cristiänu mayintsikkunataqa imëpis shumaqmi tratantsik. Peru Jesusqa consejakurqan, llapan nunakunata, hasta chikimaqnintsikkunatapis alli tratanapaqmi (leyi Lücas 6:27, 28, 31, 35). Chikimaqnintsikkunatapis shumaq tratëkarqa, masran yachatsikurnin tarinqantsik nunakunatanäqa shumaq tratashwan, itsa wakinqa mana wanushpa kawëta chaskeqpaq kaqkuna kayanman (Hëch. 13:48).

4 Rikärishun yachatsikurnin chusku rurëkunata cuentaman churanapaq kaqta: 1) ¿Pikunatataq parlapashwan? 2) ¿Mëchötaq parlapashwan? 3) ¿Imëtaq parlapashwan? 4) ¿Imanötaq parlapar qalläman? Këkunaman pensanqantsikmi yanapamäshun imanö sientikuyanqanta cuentaman churar parlapänapaq (1 Cor. 9:19-23).

¿PIKUNATATAQ PARLAPASHWAN?

5. ¿Ima tapukïkunatataq cada nunawan parlarnin rurakushwan?

5 Yachatsikurninqa parlantsik tukïläya nunakunawan y problëmayoq nunakunawanmi (2 Crön. 6:29). Diospa alli willakïninta yachatsikunqantsik höram kënö tapukushwan: “¿Vecïnuntanölla reqiyämänantaku munäman? ¿O imanö nuna kanqäpita reqiyämänantaku munäman?”. Kë tapukïkunata rurakunqantsikmi yarpätsimäshun cada nuna jukläya kanqanta cuentaman churanapaq.

6, 7. ¿Imatataq rurashwan yachatsikunqantsikchö pillapis mana alli tratamashqa?

6 Manam pipaqpis “mana respetakoq” kanqanta rasllaqa pensarishwantsu. “Alli shimiquicunapa” parlapäyë neq consëjuta wiyakïta procurëkarpis, jutsasapa karmi noqantsikpis höraqa imatapis lluta parlarintsik (Col. 4:6; Sant. 3:2). Itsa pacienciannaq këkarnin pitapis mana allipa parlapärinqantsikpita, “malagracia parlapäkoq nuna” o “llakipäkïta mana yachaq nuna” nimashwan, tsëqa manam gustamashwantsu. Mas bienmi entiendimänata shuyarashwan. Tsëqa, ¿manatsuraq noqantsikpis wakinkunata entiendita procurashwan?

7 Yachatsikunqantsikchö pillapis mana allipa tratamashqaqa, manam imëpis tsënölla kanqantaqa pensashwantsu. Itsa tsënöqa këkäyan, trabäjunchö o escuëlanchö alläpa exigiyaptin o qeshyarnin. Qallananllachö piñakushqa karpis, Diospa sirweqninkuna alli y respetakoq kayanqanta rikarmi, mëtsikaq nunakuna shumaq chaskikuyashqa (Prov. 15:1; 1 Pëd. 3:15).

8. ¿Imanirtaq Diospa alli willakïninta pï më nunakunaman chätsishwan?

8 Yachatsikunqantsikqa pï mëmanmi chan. Pasaq watakunachömi, Täpakoq revistachö “Bibliam yanapashqa jukläyana kawakuyänampaq” neq willakïchö joqta chunkapitapis mas experienciakuna yarqamushqa. Wakinkunaqa kayarqan suwakoq, borrächu, grüpun grüpun mana allita rurar, dröga utilisaq, polïticu, religionta pushaq, trabäjunllachö kakoq y pï mëwampis lluta punukoqmi. Peru Bibliata estudiarmi kawëninkunata cambiariyarqan y Testïgu tikrariyarqan. Tsëmi pensashwantsu Diospa yachatsikïninta imëpis mana chaskiyänampaq kaqtaqa (leyi 1 Corintius 6:9-11). Tsëpa rantinqan yarpäshun, Diospa willakïninqa pï më nunakunapa shonqunman chëta puëdinqanta (1 Cor. 9:22).

 ¿MËCHÖTAQ PARLAPASHWAN?

9. ¿Imanirtaq yachatsikurnin nunakunapa wayinkunata respetashwan?

9 Yachatsikurninqa, nunakunata masqa parlapantsik punkunkunachömi (Mat. 10:11-13). Llapantsikmi munantsik wayintsikta y kapamanqantsikta respetayänanta. Tsëqa noqantsikpaq alläpam precisan. Wayintsikchöqa imallata rurarpis tranquïlu y següru këtam munantsik. Tsëmi vecïnuntsikkunapa wayinkunatapis respetanantsik. ¿Tsëtaku rurëkantsik? (Hëch. 5:42.)

10. ¿Imatataq yarparänantsik yachatsikurnin nunakunata mana piñatsinapaq?

10 Kanan witsanqa imëka mana alli rurëkunam kan, tsëmi mana reqishqa nunakunataqa mantsapäyan (2 Tim. 3:1-5). Tsëmi mana mantsapämänapaqqa, wayiyoqkunata piñatsinampaq kaqtaqa imatapis ruranantsiktsu. Këllaman yarpärishun, juk wayiman qayakurishqa pipis contestamashwantsu, tsëna ventänapa qawapakur y wayi jiruroqpa wayiyoqta ashir qallëkushwan. Markëkichöqa, ¿tsëta ruranqëki wayiyoqkunata piñatsinku? ¿Imataraq rikäyashoqniki vecïnukunaqa pensayanman? Tsëmi, yachatsikurninqa alli pensëkur imatapis ruranantsik (Hëch. 10:42). Alli willakïta nunakuna musyayänantaqa alläpam munëkuntsik (Rom. 1:14, 15). Tsënö kaptimpis, manam imatapis ruranantsiktsu nunakunata piñatsinampaq kaqtaqa. Apostul Pablupis kënömi nirqan: “Yachatsicuyanqäta mana despresyayänanpaqmi noqacunaqa pitapis ni imacho ofendiyäshaqtsu” (2 Cor. 6:3). Yachatsikunqantsikchö nunakunapa wayinkunata y imëkantapis respetanqantsikta rikarqa, itsa wakinkunaqa Bibliapita yachakïta munariyanqa (leyi 1 Pëdru 2:12).

Nunakunaqa wayinkunachö tranquïlu y següru këtam munayan, tsëmi respetanantsik (Rikäri 10 kaq pärrafuta)

¿IMËTAQ PARLAPASHWAN?

11. ¿Imanirtaq agradecikuntsik wakinkuna tiempuntsikta mana perditsimashqa?

11 Cäsi llapantsikmi imëpis ocupädu këkantsik. Tsëmi rurënintsikkunata cumplinapaq tiempuntsikta alleq patsätsintsik (Efes. 5:16; Filip. 1:10). Y pipis pantatsimanqantsikrëkur rurënintsikta mana usharqa, mana allim sientikuntsik. Tsëmi tiempuntsikta respetayaptin y pëkunawan alläpa parlëta mana puëdinqantsikta cuentachö katsiyaptinqa alläpa agradecikuntsik. Tsënö këkaptinqa, ¿imanötaq Jesus consejakunqanta cuentachö katsir yachatsinqantsik nunakunata respetanqantsikta rikätsishwan?

12. ¿Imatataq alleq rikashwan yachatsikurnin nunakunata tarinapaq?

12 Alleq tantiyashun nunakunata watukanapaq imë höra alli kanqanta. Markantsikchöqa, ¿imë hörataq nunakuna wayinkunachö këkäyan? ¿Imë höraraq maslla wiyakuyanman? Alläpa allim kanman tiempunkuna kanqa höraman tiempuntsikta patsätsinantsik. Wakin markakunachöqa tardikunapa yachatsikïmi mas alliqa. Markantsikchö tsënö kaptinqa, ¿manatsuraq tsë hörakuna yachatsikunapaq tiempuntsikta patsätsishwan? (Leyi 1 Corintius 10:24.) Nunakuna wayinkunachö kayanqan höra ëwashqaqa Jehovä bendicimäshunmi.

13. ¿Imanötaq mas rikätsikushwan nunakunata respetanqantsikta?

13 ¿Imanö mastaq respetakoq kanqantsikta rikätsikushwan? Pipis wiyamashqaqa shumaqmi yacharatsinantsik, peru manam alläpa tiempuqa  quedakushwantsu. Itsa imatapis precisaqta rurakunampaq tiempunta rakishqana. Ocupädum këkä nimashqaqa, rasllam parlapärishqëki nirishwanmi y tsënömi rurashwan (Mat. 5:37). Y parlar usharirnam imë watukanantsik mas alli kanqanta tapurishwan. Wakin publicadorkunataqa kënö niyanqanmi alli yarqapushqa: “Yapë parlakurinapaq kutiramömanmi, ¿peru manaraq shamurnin celularpa qayarinqaq o mensäjita aparatsimunqätsuraq alli kanman?” Nunakunapa tiempunkuna kanqan hörachö watukarninqa, apostul Pablu kënö ninqantam qatikäshun: “Manam rurätsu quiquïta combienimanqan caqcunallataqa. Tseno rurarmi, llapancuna salbaquiculläyänanta munä” (1 Cor. 10:33).

¿IMANÖTAQ PARLAPAR QALLÄMAN?

14-16. a) ¿Imanirtaq qallanampita patsë imapaq watukëkanqantsikta cläru willarinantsik? Juk igualatsikïwan willakaramï. b) ¿Congregacionta watukaq wawqitaqa imanö parlapar qallanqantaq alli yarqapushqa?

14 Këman pensarishun, juk nuna punkïkiman qayakaramur “¿imanö mikïkunatataq mas mikuyanki?” nir tapurishunkiman y qamqa pï kanqanta mana musyarnin, “¿imanirtaq tsënö tapupäman? ¿Imatataq munan?” nirchi yarpachakunkiman. Y respetakoq karllana ichik parlapärir witikurinkiman. Peru kanan këman pensarishun, punkïkipa juk nuna qayakaramur kënö nishunkiman: “Llapan cläsi mikïkuna ima alimentuyoq kanqanta entienditsikurmi purikä, tsëmi watukëkaq tsëpita  parlakurinapaq”. Tsëqa itsa mas shumaq wiyarinkiman. Llapantsikmi munantsik respëtuwan y cläru parlapämänata. Tsëmi, yachatsikurnimpis tsënölla rurashwan.

15 Wakin markakunachö nunakunaqa imanir watukëkanqantsikta cläru willarinantsiktam munayan. Rasunmi, precisaq willakïtam apantsik, peru imaq ëwëkanqantsikta mana willarlla, “problëmakunata ushakätsita puëdirqa, ¿mëqan kaqtaraq puntata ushakäratsinkiman?” nir tapurishqaqa, ¿allitsuraq kanman? Tsënö tapurinqantsikqa Bibliapita raslla parlar qallëkunapaqmi yanapakun. Peru imanir watukëkanqantsikta mana willarlla tapurishqaqa itsa kënö pensar qallëkunqa: “¿Imanirtaq kë mana reqishqa nunaqa tsënö tapuman? ¿Imatataq munan?”. Shumaq sientikuyänanta procurashun (Filip. 2:3, 4). ¿Imanö?

16 Congregacionkunata watukaq wawqitaqa kënö ruranqanmi alli yarqapun. Wayiyoqta saludarirnin y pï kanqanta willarirmi ¿Rasumpa kaqta musyëta munankimantsuraq? tratäduta kënö nir entregarin: “Kë tratädutam llapan nunakunata entreguëkäyä. Mëtsikaq nunakuna tapukuyanqan joqta tapukïpitam këchö parlan. Këmi qampaq”. (Wawqim willakun tsënö parlapaptin kushishqa chaskiriyanqanta y shumaq parlakuriyanqanta.) Jina kënö nin: “¿Imëllapis kë tapukïkunapita mëqanllatapis rurakurqunkiku?”. Tsë nuna mëqan tapukïtapis akraptinqa, tratäduta kicharirmi tsëpaq Biblia ima ninqampita rikäratsin. Mana akraptinqa, kikinmi mëqan tapukïtapis akrarin y nuna tranquïlulla wiyanantam procuran. Rasumpa kaqchöqa imëkanöpam parlapar qallashwan. Wakin markakunachöqa imaq ëwanqantsikta manaraq willarirnin puntataqa shumaq parlapärinatam shuyaräyan. Masqa precisan, yachatsikunqantsik markachö nunakuna imanö kayanqanta musyanantsik y wiyamänapaqnö shumaq parlapärinantsikmi.

YACHATSIKURNIN JESUS CONSEJAKUNQANTA IMËPIS RURËKÄSHUN

17. Kë yachatsikïchö yachakunqantsiknöpis, ¿imanötaq Jesus consejakunqanta yachatsikunqantsikchö cumplishwan?

17 Tsëqa yarpärishun, ¿imanötaq Jesus consejakunqanta cumplishwan? Cada nuna jukläya jukläya kayanqanta yarpar y tsëmannö tratar, wayinkunata y imëkankunata respetar, tiempunkuna kanqan hörachö yachatsita procurar, y markantsikchö costumbrikunamannö parlapar qallarninmi.

18. ¿Imanirtaq noqantsikta imanöpis tratamänata munanqantsiknö nunakunata tratanantsik?

18 Noqantsikta imanöpis tratamänata munanqantsiknö nunakunata tratanqantsikqa alläpam yanapakun. Kuyakoq karnin y nunakuna imanö këkäyanqanta cuentachö katsirninmi, rikätsikushun alli willakïta katsinqantsikta, Bibliapa consëjunkuna alli kanqanta y Jehoväta alabanqantsikta (Mat. 5:16). Tsënöpam, nunakunaqa rasumpa kaqpita yachakïta munayanqa (1 Tim. 4:16). Yachatsikushqa nunakuna wiyamashqa o mana wiyamashqapis, alleq yachatsikïta procuranqantsikpitam kushikuntsik (2 Tim. 4:5). Apostul Pablunö rurashun, pëmi kënö nirqan: “Wauqicuna y panicuna, rurecä, salbasionpaq alli willaquita willapäcunärecur[mi]. Tsenopachiri tse creyicoqcunawan Dioscho cushicurishaq” (1 Cor. 9:23). Tsënö këkaptinqa, Jesus consejakunqantam imëpis rurëkänantsik.