Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Kë ushanan junaqkunachö alli amïgukunata akrë

Kë ushanan junaqkunachö alli amïgukunata akrë

“Mana alli amigucunaqa, llutantam yachatsishunqui.” (1 CORINTIUS 15:33)

CANTICUKUNA: 73 Y 119

1. ¿Imanö tiempuchötaq kawëkantsik?

ALLÄPA sasa tiempukunachömi kawëkantsik. 1914 watapita patsëmi mana allikunapa ushanan junaqnin qallarirqan. Tsëpita patsëmi, imëkapis cada junaq mas mana alliman tikrakïkan (2 Timoteu 3:1-5). Y musyantsikmi mas mana alliman tikranampaq kaqta, porqui Bibliam willakushqana karqan kanan witsan nunakuna mas mana alli kayänampaq kaqta (2 Timoteu 3:13).

2. ¿Imakunawantaq kanan witsanqa nunakuna kushikuyan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.)

2 Kanan witsanqa, mëtsikaq nunakunam kushikuyan Jehovä chikinqan rurëkunata rurar: maqanakïwan, oqllanakur ruranakï jutsawan, brujerïata rurëwan o demoniukunawan parlëwan. Tsë rurëkunataqa allinö kanqantam Internetchö, televisionchö, cïnichö, librukunachö y revistakunachö rikätsikuyan. Wakin nacionkunachöqa, leyninkunatam cambiayashqa, tsëmi unë mana allitanö rikäyanqankunataqa kananqa rurayänanta permitiyan. Peru Jehoväqa mana alli rurëkunataqa chikikanllam y leyninkunataqa manam cambiashqatsu (leyi Romänus 1:28-32).

3. ¿Imatataq pensayan mëtsikaq nunakuna Jehovä mandamanqantsikkunata wiyakushqa?

3 Apostolkunapa tiempunchö kawaq nunakunapis maqanakïwan y oqllanakur ruranakï jutsakunawanmi kushikuyaq. Peru cristiänukunaqa manam tsënötsu kayarqan, porqui Dios mandakunqankunatam wiyakuyarqan. Tsëmi jukläya kayanqanrëkur, nunakuna burlakuyaq y chikirnin qatikachäyaq (1 Pëdru 4:4). Noqantsikpis Diospa mandamientunkunatam wiyakuntsik. Tsëmi mëtsikaq nunakuna jukläya kanqantsikta pensayan. Bibliaqa willakun Jesus ruranqanta qateqkunaqa qatikachashqa kayänampaq kaqtam (2 Timoteu 3:12).

“MANA ALLI AMIGUCUNAQA, LLUTANTAM YACHATSISHUNQUI”

4. Diosta wiyakïta munarqa, ¿imatataq ruranantsiktsu?

4 Diosta wiyakïta munarqa, manam “que munducho imapis mana alli caqcunata” kuyanantsiktsu (leyi 1 Juan 2:15, 16). Bibliaqa willakun entëru patsachö këkaq nunakunata Satanas dominëkanqantam. Religionkunata, gobiernukunata, jatusaq negociukunata, radiuta, televisionta y periödicukunatam utilizan nunakunata engañanampaq (2 Corintius 4:4; 1 Juan 5:19). Satanaspa makinchö këkaq nunakuna engañamänata mana munarqa, amïguta akrëchömi cuidädu kanantsik. Y Bibliaqa clärum kënö consejamantsik: “Mana alli amigucunaqa, llutantam yachatsishunqui” (1 Corintius 15:33). (Rikäri “Maslla entiendinapaq” neq recuadruta.)

5, 6. (1) ¿Pikunapa amïguntaq kanantsiktsu? (2) ¿Imanirtaq mana alli ruraqkunapa amïgunkuna kashwantsu?

5 Imëpis Diospa amïgunlla këta munarqa, manam mana alli ruraqkunapa, ni Jehoväta sirwikarnin ninqanta mana cäsukoqkunapa amïgunqa kanantsiktsu. Tsëmi, jutsata rurarnin mana arrepentikuptinqa parlapantsiknatsu ni juntakuntsiknatsu (Romänus 16:17, 18).

6 Mana allikunata ruraqkunapa amïgun karqa, noqantsikpis pëkunanöllam mana allita rurar qallëkushwan. Porqui mëtsikaq nunakunam amïgunkunata kushitsita munar, pëkunanö këta tïrayan. Tantiyarinapaq, jukwan jukwan oqllanakur ruranakoqkunapa amïgun karninqa, noqantsikpis rurëninkunata qatirmi qallëkushwan. Tsëmi, Jehoväpa testïgunkunata wakintaqa pasashqa. Wakinkunaqa arrepentikuyashqam, peru wakinqa manam, tsërëkurmi Diospa markampita qarqushqa kayashqa (1 Corintius 5:11-13). Peru mana arrepentikuyaptinqa 2 Pëdru 2:20-22 (leyiri) textuchö ninqannömi pasanqa.

7. ¿Pikunapa amïguntaq kanantsik?

7 Rasunmi, llapan nunakunatam respetanantsik. Peru Diosta mana wiyakoqkunapa amïgunqa manam kanantsiktsu. Tantiyarinapaq, manam allitsu kanman juk jövin Testïgu juk mana Testïguwan noviu kanqan. Diosta mana kuyaqpa amïgun këpitaqa Dioswan amïgu këmi masqa precisan. Dios munanqannö kawaqkunallapam amïgun kanantsik. Jesusmi kënö nirqan: “Dios mandacushqancunata wiyacoqcunam noqapa wauqïcunaqa” kayan (Marcus 3:35).

Diosta mana kuyaqpa amïgun këpitaqa Dioswan amïgu këmi masqa precisan

8. ¿Imataq israelïtakunata pasarqan mana alli amïgukunawan juntakuyanqampita?

8 Mana alli amïgukunawan juntakoqkunaqa, imëka problëmamanmi ishkiyan. Tantiyarinapaq, Dios Änikunqan Patsaman israelïtakuna chäriyänampaqna këkäyaptinmi Jehovä consejarqan, tsëchö täraq nunakunawan mana juntakuyänampaq. Kënömi nirqan: “Ama diosninkunata adorankitsu y pëkunanöqa ama imatapis rurankitsu, tsëpa rantinqa ïdulunkunata chipyëpa ushakätsinki. Y qamkunaqa Jehovä Diosllatam sirwiyänëki” (Exodu 23:24, 25). Mëtsikaq israelïtakunam wiyakuyarqantsu, tsëmi jatun jutsakunata rurëman ishkiyarqan (Salmu 106:35-39). ¿Imataq pasakurqan? Jehovämi Israel nacionta jaqirirqan y juk mushoq markatam akrarirqan (Mateu 23:38; Hëchus 2:1-4).

RIKANQANTSIKWAN, LEYINQANTSIKWAN Y WIYANQANTSIKWAN CUIDÄDU KASHUN

9. ¿Imanirtaq mëtsika pelïculakuna, publicacionkuna, televisionchö progrämakuna, cancionkuna y Internetchö päginakunapis alläpa peligrösu kayan?

9 Mëtsika pelïculakuna, publicacionkuna, televisionchö progrämakuna, cancionkuna y Internetchö päginakunapis alläpa peligrösum kayan; Jehoväman y änikïninkunaman markäkunqantsiktam peligruman churarinman. Mana alli amïgukunanömi kayan, tsëmi Satanaspa makinchö këkaq nunakunaman markäkunapaq shonquntsikta tumakäratsinman. Tsëmi alläpa cuidakunantsik. Ama imëpis rikäshuntsu, leyishuntsu ni wiyashuntsu mana allikunata munapätsimaqnintsik kaqkunataqa (Tïtu 2:12).

10. ¿Imataq pasanqa mana alli pelïculakunata, publicacionkunata, cancionkunata y Internetchö päginakunata?

10 Ichikllachönam Satanaspa makinchö këkaq nunakuna ushakäriyanqa y mananam kanqanatsu mana alli pelïculakuna, librukuna, publicacionkuna y Internetchö päginakunapis. Bibliaqa willakun Satanaspa makinchö këkaq nunakuna ushakäyänampaq kaqtam, peru Diospa munëninta ruraqkunaqa mana wanushpa kawayänampaq kaqtam (1 Juan 2:17). Jina Salmu librupis änikun mana alli nunakuna ushakäyänampaq kaqtam, peru alli kaq nunakuna mana wanushpa kë Patsachö kushishqa y yamë kawakuyänampaq kaqtam (Salmu 37:9, 11, 29).

11. ¿Imanötaq Jehovä yanapamantsik pëllapaq kanantsikpaq?

11 Jesusmi juk mañakïchö nirqan mana wanushpa kawëta munarqa, Jehoväta y tsurinta reqinantsik precisanqanta (Juan 17:3). Reqinantsikpaq y pëllata sirwinantsikpaqqa, kikin Jehovämi markanwan yanapamantsik. Tsë markanwanmi publicacionkunata, vidëukunata y Internetchö yachatsikïkunata jorqamun, imata rurarnin mana wanushpa kawëta tarinapaq kaqta. Jinamampis entëru patsachömi 110.000 congregacionkunapitapis maschö yachatsimantsik. Reunionkunachö y asamblëakunachö yachakunqantsikmi, yanapamantsik Jehoväman y änimanqantsikman mas markäkunapaq (Hebrëus 10:24, 25).

‘JESUCRISTUMAN CREYICOQLLAWANMI’ CASAKUNANTSIK

12. ¿Ima ninantaq ‘Jesucristuman creyicoqllawan’ casakïqa?

12 Casakïta munarqa, alleqmi cuidakunantsik. Bibliaqa consejamantsik Jehoväta mana sirweq nunawan o warmiwan noviu mana kanapaqmi, porqui imëka aktsiwan ampinömi alläpa jukläya kantsik (2 Corintius 6:14). Jina Bibliaqa nimantsik, ‘Jesucristuman creyicoqllawan’ casakunantsikpaqmi (1 Corintius 7:39). Tsë ninanqa, Dios mandakunqanta respetaq y bautizädu Testïgullawanmi casakunantsik. Jehoväta kuyaq nunawan o warmiwan casakushqaqa, Jehovällata sirwinapaqmi yanapamäshun.

Jehoväta kuyaq nunawan o warmiwan casakushqaqa, Jehovällata sirwinapaqmi yanapamäshun

13. ¿Imatataq israelïtakunata Jehovä mandarqan?

13 Noqantsikpaq ima mas alli kanqantam Jehoväqa musyan. Tsëmi sirweqninkunataqa imëpis mandëkashqalla pëta sirweqllawan casakuyänampaq. Tantiyarinapaq, israelïtakunatam Jehovä mandarqan juk dioskunata adoraqkunawanqa mana casakuyänampaq. Porqui tsë nunakunaqa juk dioskunata adoratsirmi qallëkuyanman karqan. Jina clärum willarqan, mana wiyakuyaptinqa ushakätsinampaq kaqta (Deuteronomiu 7:3, 4).

14, 15. ¿Imataq Salomonta pasarqan Jehoväta mana cäsukunqampita?

14 Salomonqa Israelpa reynin tikrarirmi Jehoväta mañakurqan yachaq këta qoykunampaq. Jehoväqa mañakïninta contestarqanmi, tsëmi Salomonqa alläpa yachaq rey kanqampita y nacionnin rïcu kanqampita reqishqa karqan. Bibliam willakun yachaq y rïcu kanqampita willariyaptin juk nacionpita reyna watukaqnin ëwanqanta reqirirnin espantakunqanta (1 Rëyes 10:7). Tsënö yachaq këkarpis Salomonqa mana allikunatam rurarirqan, tsëmi rikätsimantsik mana wiyakushpa Jehoväta mana sirweqwan casakurqa mana allichö ushanapaq kaqta (Eclesiastes 4:13).

15 Salomonta Jehovä atska cösaskunata qoshqa kaptimpis, Salomonqa manam cäsurqantsu y juk nacionpita warmikunawanmi casakurqan. Warminkunaqa waranqam karqan. ¿Imataq pasarqan Jehoväta mana cäsukunqampita? Edäyäriptinmi tsë warmikuna Jehoväta sirwïnanta jaqiratsiyarqan (1 Rëyes 11:1-6). Yachaq nunatapis tsënö pasëkaptinqa, ¿manatsuraq noqantsiktapis pasaramashwan? Tsëmi Jehoväta mana kuyaqkunawan casakïtaqa ni ichikllapis pensanantsiktsu.

16. Juk Testïgu Jehoväta mana sirweq warmiwan o ollquwan casädu karqa, ¿imatataq ruranman?

16 Casädu këkarna Jehoväpa testïgun tikraqkunatam Biblia kënö consejan: “Qowequicuna mana creyiyaptinpis, pecunapa mandaduncho cawacuyë. Tsemi respetosa y alli cawacuyanqequita ricarnin, qowequicunapis Diosnintsicmanna paqwepa creyicuyanqa, Diosnintsicpaq mana parlapëcaptiquipis” (1 Pëdru 3:1). Tsë ninanqa, casäda warmiqa kallpachakunan alli warmi kanampaq y Bibliapa consëjunkunata wiyakunampaqmi. Tsënö ruraptinqa itsa mana creikoq qowanqa cada junaq mas alli warmi tikranqanta rikanqa y Jehoväpa testïgun kanampaq decidirinqa. Tsëqa mëtsikaq casädukunatanam pasashqa. Jina 1 Pëdru 3:1 textu ninqantaqa mana Testïgu warmiyoq cristiänukunapis wiyakuyänanmi.

JEHOVÄTA KUYAQKUNAPA AMÏGUN KASHUN

17, 18. (1) ¿Imataq Noëta yanaparqan Apäkï Tamyata kawëkar pasanampaq? (2) ¿Imataq punta cristiänukunata yanaparqan Jerusalenta ushakätsiyaptin salvakuyänampaq?

17 Mana alli amïgukunaqa Jehoväta wiyakunapaqqa manam yanapamäshuntsu, peru alli amïgukunaqa Jehovällata sirwinapaqmi yanapamäshun. Noë ruranqanman pensarishun. Pë kawanqan witsanqa nunakunaqa imëpis mana alli rurëllamanmi yarparäkuyaq (Genesis 6:5). Alläpa mana alli kayaptinmi, llapan nunakunata ushakätsinampaq Jehoväqa decidirirqan. Peru Bibliaqa willamantsik Noëqa alli nuna kanqanta y Jehoväta imëpis wiyakunqantam (Genesis 6:7-9). ¿Imataq yanaparqan Jehovällapaq kanampaq?

18 Noëqa Jehoväta mana kuyaq nunakunawanqa manam ni imëpis juntakurqantsu. Tsëpa rantinqa warminwan, wamrankunawan y lumtsïninkunawanmi juntu karqan y llapankunam arcata rurëchö y yachatsikïchö ocupädu kayarqan (2 Pëdru 2:5). Tsëmi yanaparqan Apäkï Tamyata kawëkar pasayänampaq. Kananqa llapantsik nunam Noëpita y familiampita shamuntsik. Tsëmi agradecikunantsik pëkuna wiyakoq kayanqampita y mana alli amïgukunawan mana juntakuyanqampita. Jina punta cristiänukunapis wiyakoqmi kayarqan y Jehoväta mana kuyaq nunakunawanqa manam juntakuyarqantsu. Tsëmi yanaparqan 70 watachö Jerusalenta ushakätsiyaptin salvakuyänampaq (Lücas 21:20-22).

Jehoväta kuyaqkunawan tiemputa pasarqa, Paraïsuchö shumaq kawakï kanampaq kaqmanmi pensëta puëdishun (Rikäri 19 kaq pärrafuta)

19. Jehovällata sirwïta munarqa, ¿imatataq ruranantsik?

19 Kë ushanan junaqkunachö Jehovällata sirwïta munarqa, ¿imatataq ruranantsik? (1 Corintius 16:13; Proverbius 13:20.) Noëwan familian y punta cristiänukuna rurayanqantam qatinantsik. Jehoväta mana kuyaq nunakunapa amïgunqa ama ni imëpis tikrashuntsu. Yarpänantsikmi Jehovällata sirweq millonyëpayan wawqintsikkuna y panintsikkuna kanqampita y pëkuna amïguntsikkuna këta puëdiyanqanta. Pëkunam yanapamënintsikta puëdiyan, Jehovällata sirwinapaq, ushakë chämuptin salvakunapaq y Paraïsuchö kawanapaq. Tsëmi kë ushakë junaqkunachöqa amïguntsikkunata alli pensëkur akranantsik.