1. (1) ¿Imataq Pëdruta pasarqan Galilëa lamarchö alläpa vientur lamar laqcheqsaptin? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.) (2) ¿Imanirtaq Pëdru hundikar qallëkurqan?

JUK paqasmi, Pëdru y wakin discïpulukuna Galilëa lamarpa juk lanchawan tsimpëkäyaptin alläpa vientuptin lamar laqcheqsar qallëkurqan. Y illaqpitam yaku janampa pëkuna kaqta ëwëkaqta Jesusta rikäriyarqan. Pëdrunam Jesusta nirirqan, yaku janampa pë kaqta ëwëta munanqanta. Jesusnam, “¡shamï, ari!” nirqan. Tsënam Pëdru lanchapita yarpurir Jesus kaqman ëwar qallëkurqan. Peru juk ishkë päsukunata ëwëkarllam hundikar qallëkurqan. ¿Imanir? Porqui alläpa vientuptin lamar laqcheqsaqta rikëkurmi mantsakarqan. Tsënam Pëdruqa, yanapëkunampaq Jesusta mañakurqan. Jesusnam makipita tsarirkur kënö nirqan: “Pedru, ¿Imanirtaq noqaman ichiclla marcäcunqui! ¿Imanirtaq, ‘Mä rasonpacush’ nir, yarpacacharqonqui!” (Mateu 14:24-32).

2. ¿Imakunapitataq kë yachatsikïchö yachakushun?

² Kë yachatsikïchömi Pëdruta pasanqampita kimata yachakushun: 1) qallananllachöqa Jehovä yanapanampaq kaqman  markäkunqanta imanö rikätsikunqampita, 2) imanir markäkïninta oqrar qallanqampita y 3) markäkïninta yapë imanö sinchiyätsinqampita. Tsëkunata musyanqantsikmi yanapamäshun markäkïnintsik sinchi kanampaq (1 Corintius 16:13).

3. (1) ¿Imanirtaq Pëdruqa lanchapita yarpurir yaku janampa ëwar qallëkurqan? (2) ¿Imatataq noqantsikpis Pëdrunölla rurarquntsik?

³ Jesus Pëdruta “shamï” niriptinqa, Pëdruqa lanchapita yarpurirmi yaku janampa ëwar qallëkurqan. Porqui Jesusta yanapanqannölla pëtapis Jehovä yanapanampaq kaqmanmi markäkurqan. Pëdrunöllam noqantsikpis, Jehoväwan Jesus yanapamänantsikpaq kaqta markäkurquntsik. Tsëmi discïpulun kanapaq Jesus invitamanqantsikta musyarirqa Jehovällatana sirwinapaq änikurquntsik y bautizakurquntsik (Juan 14:1; leyi 1 Pëdru 2:21 *).

4, 5. ¿Imanirtaq markäkïyoq këqa alläpa precisan?

⁴ Markäkïyoq këqa alläpam precisan, porqui rurëta mana puëdinantsikpaq kaqkunata ruranapaqmi yanapamantsik (Mateu 21:21, 22). Tantiyarinapaq, markäkïyoq karmi Pëdruqa yaku janampa ëwar qallëkurqan. Noqantsikpis markäkïyoq karninmi imëka sasa rurëkunata rurarquntsik. Këllaman pensarishun, imanö nuna kënintsiktam chipyëpa cambiarquntsik. Y nunakunaqa rikäyanmi jukläyana kanqantsikta. Tsë cambiukunataqa rurarquntsik Jehoväta kuyarnin y pë yanapamashqantsik kaptinmi (leyi Colosensis 3:5-10). Jina markäkïyoq karmi Jehovällatana sirwinapaq änikurquntsik y amïgun tikrarquntsik. Peru Dios mana yanapamashqaqa manam tsëkunata rurëta puëdishwantsu karqan (Efesius 2:8).

⁵ Jina markäkïyoq këqa alläpam precisan Satanas ishkitsimënintsikta munaptin alli tsarakunapaq (Efesius 6:16), y problëmakunata vencinapaq. Porqui Jehovämi änimantsik, pëman markäkushqa y imëpis sirwishqaqa llapan wananqantsikta qomänantsikpaq (Mateu 6:30-34). Y markäkïyoq kanqantsikqa, yanapamäshun Paraïsuchö mana wanushpa kawakunapaqmi (Juan 3:16).

6, 7. (1) ¿Imawantaq igualatsishwan Pëdruta mantsakätseq vientutawan lamar laqcheqsaqta? (2) ¿Imanirtaq musyantsik markäkïnintsikta mëqantsik karpis oqrëta puëdinqantsikta?

⁶ Pëdrupita yapë parlarishun. ¿Imanirtaq yaku janampa ëwëkarnin mantsakarqan? Bibliaqa willakun, Jesusta rikänampa rantin lamar laqcheqsaqta mas rikaranqantam (Mateu 14:30). Tsëmi markäkïninta oqrar y hundikar qallëkurqan. Pëdruta mantsakätseq vientutawan lamar laqcheqsaqtaqa igualatsishwan problëmakunapa y tentacionkunapa cada junaq pasanqantsiktawanmi. Tsë problëmakuna alläpa sasa kaptimpis, aguantanapaqqa Jehovämi kallpata qomënintsikta puëdin. Peru problëmakunallam yarparäkurqa, Jehovä yanapamänapaq kaqman markäkïtam oqrar qallëkushwan.

 ⁷ Markäkïnintsiktaqa mëqantsik karpis oqrarishwanmi. Porqui Bibliam willakun markäkïyoq mana këqa raslla wankumaqnintsik jutsa kanqanta (Hebrëus 12:1, NM). Problëmantsikllaman Pëdrunö yarparashqaqa, markäkïnintsikmi ushakar qallëkunman. ¿Imanötaq musyashwan markäkïnintsik peligruchö këkanqanta? Tsëta musyanapaq pitsqa tapukïkunata rikärishun.

8. ¿Imataq oqraratsimashwan Jehoväman markäkunqantsikta?

⁸ ¿Markäkïkantsikllaku Jehovä änikunqankunaman? Tantiyarinapaq, Jehoväqa änimarquntsik Satanaspa makinchö këkaq nunakunata ushakätsinampaqmi. Peru Diosta mana sirweq nunakunapa rurëninkunawan kushikunqantsikqa, ushakë junaq këllachöna kanqantam qonqaratsimashwan (Habacuc 2:3). Jina Jehoväqa änimarquntsik Jesus wanunqanrëkur jutsantsikpita perdonamänapaq kaqtam. Peru jutsata ruranqantsikman yarparäkurllaqa, Jehovä mana perdonamashqantsiktam pensar qallëkushwan (Hëchus 3:19). Tsënö kaptinqa, mananam Jehoväta kushishqaqa sirwishunnatsu y yachatsikïtapis jaqirishunmi.

9. ¿Imaraq pasakunman kawënintsikchö Jehoväta mana precisaqpaq churashqaqa?

⁹ ¿Llapan shonquntsikwanku Jehoväta sirwikantsik? Jehovällapaq trabajanqantsikqa imëyaqpis kawakunapaqmi yanapamäshun. Peru ¿imaraq pasakunman wakin cösaskunata kawënintsikchö mas precisaqpaq churashqaqa? Tantiyarinapaq, itsa juk alli trabäjuta chaskirishwan, peru permitimashwantsu munanqantsiknö Jehoväta sirwinata. Tsëqa markäkïnintsiktam ushakäratsinman y llapan shonquntsikwan Jehoväta sirwinqantsiktam jaqiratsimashwan (Hebrëus 6:10-12).

10. ¿Imanirtaq nintsik wakinkunata perdonarninqa Jehoväman markäkunqantsikta rikätsikunqantsikta?

¹⁰ ¿Sasaraqku pitapis perdonanantsik? Wakinkuna ofendimashqaqa, ¿piñakurninku parlapantsiknatsu? Tsënö rurarqa itsa kikintsik imanö sientikunqantsikllaman pensëkantsik. Peru perdonarninqa, Jehoväman markäkunqantsiktam rikätsikïkantsik. Porqui musyantsikmi jutsantsikpita Jehovä perdonamänata munarqa, wakinkunata perdonanantsik precisanqanta (Lücas 11:4). Y perdonarninqa, noqantsikpita Jehovä kushishqa kanqanta y perdonamänapaq kaqman markäkunqantsiktam rikätsikuntsik. Tsëqa alläpa allim ruramanqantsikkunapita castïguta chaskiyänanta munanqantsikpitaqa. Jesuspa discïpulunkunaqa musyayarqanmi perdonakoq kanapaqqa, markäkïyoqraq kanantsik precisanqanta. Tsëmi, atska kuti ofendeqninkunatapis perdonayänampaq Jesus niptin kënö  niyarqan: ‘Yanapecalläyämë mas marcäcuyänapaq’ (Lücas 17:1-5).

11. ¿Imatataq rurashwantsu pantanqantsikkunapita consejamashqa?

¹¹ ¿Piñakuntsikku pantanqantsikkunapita pipis consejamashqa? Pantanqantsikpita pipis consejamashqaqa, consëjunkuna imanö yanapamänapaq kaqmanmi pensanantsik. Peru consejamaqnintsik pantanqankunallaman o imanöpis nimanqantsikllaman pensarqa manam imatapis yachakushuntsu (Proverbius 19:20). Mas alliqa markäkïyoq këmi y consejamanqantsikkunata wiyakur Jehovä rikanqannö rikëta yachakïmi.

12. ¿Imatataq rikätsikuntsik congregacionta pushaqkunapita mana allita parlarqa?

¹² ¿Mana allitaku parlantsik congregacionta pushaqkunapaq? Chunka musyapakoqkunapa mana alli willakïninkunata wiyarirmi israelïtakunaqa Moisespaqwan Aaronpaq mana allita parlayarqan. Tsëmi Moisesta Jehovä kënö nirqan: “¿Imëyaqraq kë marka respetamanqatsu, y imëyaqraq, atska milagrukunata ruranqäta rikëkarpis noqaman markäkuyanqatsu?” (Nümerus 14:2-4, 11). Jehovä akranqan nunakunapita israelïtakuna mana allita parlarqa, Jehoväman mana markäkuyanqantam rikätsikuyaq. Tsënö kaqllam congregacionta pushaqkunapita mana allita parlarqa, noqantsikpis Jehoväman markäkunqantsikta oqrëkanqantsikta rikätsikïkashwan.

13. ¿Imanirtaq qelanäkurishwantsu markäkïnintsik ushakëkanqanta cuentata qokurir?

¹³ Kë tapukïkunapita yachakurirninqa, itsa cuentata qokurirquntsik markäkïnintsik ushakëkanqanta. Peru manam qelanänantsiktsu. Yarpänantsikmi apostol Pëdrupis mantsakarnin markäkïninta oqranqanta. Y höraqa Jesuspis llapan apostolninkunatam  consejarqan markäkïninkuna ichiklla kaptin (Mateu 16:8). Tsënö kaptimpis, Pëdru pasanqampita y lamarchö hundikar qallanqa höra imata ruranqampitam yachakïta puëdintsik.

14, 15. (1) ¿Imatataq Pëdru rurarqan hundikar qallanqan höra? (2) ¿Imanötaq Jesusta alkäbulla rikar këkashwan?

¹⁴ ¿Imatataq Pëdru rurarqan hundikar qallanqan höra? Pëqa allim nadëta yachaq, tsëmi lanchaman nadëpa kutirinman karqan (Juan 21:7). Peru manam tsëtatsu rurarqan. Porqui manam kikinlla salvakïta procurarqantsu, sinöqa Jesusman rikëkurmi yanapanampaq mañakurqan. Tsënöllam, markäkïnintsik ushakëkanqanta cuentata qokurirqa, Pëdru ruranqanta qatinantsik. ¿Imanö?

¹⁵ Pëdruqa Jesusta rikarëtam jaqirqantsu. Tsënö kaqllam noqantsikpis Biblia ninqannö Jesusta alkäbulla rikararnin këkänantsik (leyi Hebrëus 12:2, 3 *). (Rikäri “Maslla entiendinapaq” neq recuadruta.) Peru noqantsikqa manam Pëdru rikanqannötsu Jesusta rikëta puëdintsik. Tsëpenqa, ¿imanötaq Jesusta alkäbulla rikararnin këkashwan? Ruranqankunapita y yachatsikunqankunapita estudiarnin, y ruranqankunata qatirninmi. Tsëta ruranqantsikmi yanapamäshun markäkïnintsikta yapë sinchiyätsinapaq. Rikärishun Jesus ruranqankunata imanö qatinapaq kaqta.

16. ¿Imanötaq Bibliawan markäkïnintsikta sinchiyätsishwan?

¹⁶ Markäkïnintsikta Bibliawan sinchiyätsishun. Jesusqa segürum karqan, Diospita Biblia shamunqanta y alli consëjukunata katsinqanta (Juan 17:17). Jesusta qatita y markäkïnintsikta sinchiyätsita munarqa, cada junaqmi Bibliata leyinantsik, estudianantsik y yachakunqantsikman pensanantsik. Jina imatapis alleqlla mana entiendirqa tsëpitam masllata yachakïta tïranantsik. Tantiyarishun, ¿següruku këkanki ushakë junaqchöna kawëkanqëkita, änikunqanta Jehovä cumplinampaq kaqta y Bibliapa consëjunkuna kanan witsan yanapakunqanta? Següru kanëkipaqqa Bibliachö estudië ushakë junaqpaq willakïkunata, cumplikashqana kaq profecïakunata y Bibliapa consëjunkunata wiyakuyanqanrëkur kawëninkunata alliyätsiyanqampita willakïkunata (1 Tesalonicensis 2:13). *

17. (1) ¿Imataq Jesusta yanaparqan sasa pruëbakunapa pasëkarpis alleq tsarakunampaq? (2) ¿Imanötaq Jesus ruranqanta qatishwan?

¹⁷ Jehovä änimanqantsikman yarparäshun. Jesusqa Jehovä äninqanmanmi yarpararqan. Tsëmi imëka sasa pruëbakunata pasëkaptimpis yanaparqan (Hebrëus 12:2, NM). Pëqa manam permitirqantsu Satanaspa makinchö këkaq imëka cösaskuna pantatsinanta (Mateu 4:8-10). ¿Imanötaq Jesus ruranqanta qatinkiman? Jehovä änimanqantsikkunaman yarpararninmi. ¿Imanö? Paraïsuchö kawëkanqëkitana pensë. Qellqë o dibujë imata rurëta munanqëkita. O juk listata rurë kawarimushqana kaqkunawan mëqankunawan parlëta munanqëkita y imakunata tapupänëkipaq  kaqta. Imëpis yarparë, ruramunampaq kaqkunata llapan nunakunata Dios änirqa qamtapis änishunqëkita.

18. ¿Imataq yanapamënintsikta puëdin mas markäkïnintsik kanampaq?

¹⁸ Jehoväta mañakushun mas markäkïyoq kanantsikpaq. Jesusmi discïpulunkunata yachatsirqan santu espïrituta Jehoväta mañakuyänampaq (Lücas 11:9, 13). Santu espïritum yanapamäshun mas markäkïyoq kanapaq, porqui markäkïqa santu espïritupa wayïninmi. Jina Jehovätaqa mañakunantsikmi, markäkïnintsik ushakätsita munaq cösaskunata vencinapaq. Tantiyarinapaq, wakinkunata perdonanantsik sasaraq kaptinqa, sinchi markäkïta qomänapaq y perdonakoq këta yanapamänapaqmi Jehoväta mañakunantsik.

19. ¿Imanö amïgukunatataq akranantsik?

¹⁹ Sinchi markäkïyoq kaqkunata amïguntsikpaq akrashun. Jesusqa alli tantiyëkurmi amïgunkunata akrarqan. Mas alli kaq amïgunkunaqa apostolninkunam kayarqan. Pëkunataqa akrarqan mana jaqipa qatiyanqampita y cäsukoq kayanqampitam (leyi Juan 15:14, 15). Tsënöllam noqantsikpis amïguntsikpaqqa akranantsik sinchi markäkïyoq kaqkunata y Jesusta cäsukoq kaqkunallata. Alli amïgukunaqa rasumpa kaqtam imëpis ninakuyan. Consejamänantsik precisaptinqa consejamantsikmi. Y noqantsik consejashqapis chaskikuyanmi (Proverbius 27:9).

20. ¿Imanirtaq wakin nunakunata yanapashwan markäkïninkuna sinchi kanampaq?

²⁰ Wakinkunata yanapashun sinchi markäkïyoq kayänampaq. Jesusqa imëkanöpam qateqninkunapa markäkïninkunata sinchiyätsirqan (Marcus 11:20-24). Tsënöllam noqantsikpis, nunakunapa markäkïninkuna sinchi kanampaq yanapanantsik. Tsëta rurashqam markäkïnintsikpis sinchiyanqa (Proverbius 11:25). ¿Imanötaq rurashwan? Nunakunata yachatsirninmi entienditsinantsik Diosman imanir creinqantsikta, noqantsikpaq yarpachakunqanta y Bibliata qellqatseq kanqanta. Jina cristiänu mayintsikkunatapis yanapanantsikmi. Tantiyarinapaq, congregacionta pushaqkunapaq mana allita juk wawqita parlëkaqta wiyarqa, manam pëpita mana allita pensashwantsu ni parlapëta jaqishwantsu. Tsëpa rantinqa pacienciawanmi yanapanantsik Jehoväman y congregacionta pushaqkunaman mas markäkunampaq (Jüdas 22, 23). ¿Escuëlachöku këkanki? Imëkapis kikinllam rurakashqa nir profesorniki yachatsikuptinqa, mana mantsakushpa imëkatapis Dios kamanqanman creinqëkita rikätsikï. Ama pensëtsu profesornikiwan estudiaq mayikikuna piñakuyänampaq kaqta.

21. ¿Imachötaq cada ünuta Jehovä yanapamäshun?

²¹ Jehoväwan Jesusqa, mantsakïninta vencinampaq y markäkïnin sinchi kanampaqmi Pëdruta yanapayarqan. Y tiempuwanqa, sinchi markäkïyoq kanqampitam reqishqa karqan. Pëdrutanöllam, Jehoväqa cada ünuta yanapamäshun markäkïnintsik sinchi kanampaq (leyi 1 Pëdru 5:9, 10). Alleqraq kallpachakunantsik kaptimpis, allipaqmi kanqa.