1. ¿Imanirtaq alläpa precisan markäkïyoq këqa? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.)

“¿JATUN sufrimientu witsan Jehovä salvamanqatsuraq?” nir imëllapis tapukurqunkiku. Hebrëus 11:6 textum nimantsik salvakïta munarqa markäkïyoq kanantsik precisanqanta. Porqui markäkïnintsik mana kaptinqa, manam Diosta kushitsita puëdintsiktsu. Itsa wakinkunaqa niyanman, llapan nunakuna markäkïyoq kayanqanta. Peru 2 Tesalonicensis 3:2 (NM) textuqa, llapan nunakuna markäkïyoq mana kayanqantam nin. Kë ishkan textukunam cläru rikätsimantsik sinchi markäkïyoq kanantsikpaqqa kallpachakunantsik precisanqanta.

2, 3. (1) ¿Imanirtaq precisan sinchi markäkïyoq kanantsik? (2) ¿Ima tapukïkunatataq kë yachatsikïchö contestashun?

² Apostol Pëdrum nirqan, alli markäkïyoq kanantsik alläpa precisanqanta (leyi 1 Pëdru 1:7). Jatun sufrimientuqa këllachönam, tsëmi salvamënintsikta puëdeq markäkïyoq këta wanantsik (Hebrëus 10:39, NM). Tsëmi kallpachakunantsik markäkïnintsik cada junaq mas sinchi kanampaq. Tsënöpam, Satanaspa makinchö këkaq nunakunata ushakätsinampaq Jesus shamurnin salvamäshun. Tsëmi  Jesusta juk nuna mañakunqannö, Jehoväta kënö mañakunantsik: “Mas marcäcallämunäpaq yanapecallämë” (Marcus 9:24). O apostolninkuna Jesusta mañakuyanqannömi, Jehoväta kënö mañakunantsik: “Yanapecalläyämë mas marcäcalläyämunäpaq” (Lücas 17:5).

³ Kë yachatsikïchömi kë tapukïkunata contestashun: ¿Imanötaq sinchi markäkïyoq kashwan? ¿Imanötaq sinchi markäkïyoq kanqantsikta rikätsikuntsik? ¿Imanirtaq següru këkantsik mas markäkïta mañakushqa Jehovä qomänapaq kaqta?

4. ¿Pikunapa kawëninkunapita musyanqantsiktaq markäkïnintsikchö yanapamäshun?

⁴ Sinchi markäkïyoq kanata munarmi, Jehoväqa sinchi markäkïyoq nunakunapa kawënimpita Palabran Bibliaman qellqatsishqa (Romänus 15:4). Wakinqa kayan Abrahan, Sära, Isaac, Jacob, Moises, Rahab, Gedeon y Barac nunakunam (Hebrëus 11:32-35). Jina kanan witsan sinchi markäkïyoq nunakunapitapis yachakïta puëdintsikmi. *

5. (1) ¿Imanötaq Elïasqa sinchi markäkïyoq kanqanta rikätsikurqan? (2) ¿Imatataq tapukunantsik?

⁵ Biblia willakunqan sinchi markäkïyoq nunaqa, jukqa Elïasmi karqan. Pitsqata rikärishun sinchi markäkïyoq kanqanta rikätsikunqampita. 1) Sinchi markäkïyoq karmi, rey Acabta nirqan atska tiempupa Jehovä mana tamyatsimunampaq kaqta. Y Jehovä cumplinampaq kaqta següru këkanqantam nirqan (1 Rëyes 17:1). 2) Markäkurqanmi, tamya mana kanqan watakuna pëta y wakin nunakunata wanayanqanta Jehovä qonampaq kaqta (1 Rëyes 17:4, 5, 13, 14). 3) Markäkurqanmi, juk viudapa wamranta Jehovä kawaritsinampaq kaqta (1 Rëyes 17:21). 4) Markäkurqanmi, Carmëlu jirkachö sacrificiuta rurayanqanta ruparinampaq ciëlupita ninata Jehovä kachamunampaq kaqta (1 Rëyes 18:24, 37). 5) Markäkurqanmi, atska tiempupa mana tamyashqa këkaptimpis tamyanampaq kaqta. Tsëmi Acabta nirqan: “Mikï y upyë; porqui janrararninmi tamya shamïkanna” (1 Rëyes 18:41). Kë willakïkunata rikärir, kënö tapukushun: “¿Elïaspanöku markäkïnï sinchi këkan?”.

6. Sinchi markäkïyoq këta munarqa, ¿imatataq Jehoväta mañakushwan?

⁶ Sinchi markäkïyoq këta munarqa, Jehovätam santu espïritunta qoykamänapaq mañakunantsik. Porqui markäkïqa santu espïritupa wayïninmi (Gälatas 5:22). Jesusqa animamarqantsik Jehoväta santu espïritunta mañakunapaqmi y qomänapaq kaqtam nirqan (Lücas 11:13).

7. Juk igualatsikïwan willakaramï, markäkïnintsik imëpis sinchi këkänampaq imata ruranapaq kaqta.

 ⁷ Sinchi markäkïyoqna karqa, tsënölla kanampaqmi kallpachakunantsik. Porqui markäkïqa ninanömi. Qallananllachöqa yamtan atska kaptinmi alleq rawran. Peru yamtan seguïdu manana churapashqaqa upirinmi. Tsënöllam markäkïwampis pasakun. Tsëmi ushakänanta mana munarqa, cada junaq Bibliata leyinantsik y estudianantsik. Tsëta rurarqa, Jehoväta y Palabrantam cada junaq mas kuyashun y markäkïnintsikqa imëpis sinchim këkanqa.

8. ¿Imataq yanapamäshun markäkïnintsik sinchi kanampaq?

⁸ Markäkïnintsik sinchilla këkänampaqqa, bautizakunantsikpaq yachakunqantsikllawanqa manam conformakushwantsu (Hebrëus 6:1, 2). Sinöqa Bibliapa willakïninkuna imanö cumplikanqantam yachakunantsik. Jina yachakunqantsikmannömi rikëta procuranantsik sinchi markäkïyoq kanqantsikta o mana kanqantsikta imanö rikätsikïkanqantsikta (leyi Santiägu 1:25 y 2:24, 26).

9, 10. (1) ¿Imanötaq cristiänu mayintsikkuna sinchi markäkïyoq kanapaq yanapamantsik? (2) ¿Imanötaq Diospita yachatsikunqantsik markäkïnintsikta sinchiyätsin?

⁹ Apostol Pabluqa, “marcäquinintsiccho mas callpata qonacur” animanakunqantsiktam nirqan (Romänus 1:12). ¿Imapaqtaq parlëkarqan? Congregacionchö cristiänu mayintsikkunawan y masqa sasa pruëbakunapa pasar alleq tsarakushqa kaqkunawan juntu kashqa, markäkïnintsik mas sinchiyanqampaqmi (Santiägu 1:3). Mana alli amïgukunaqa markäkïnintsiktam ushakätsiyan, peru alli amïgukunaqa masmi sinchiyätsin (1 Corintius 15:33). Tsëmi, Bibliaqa reunionnintsikkunaman mana faltëta ëwanapaq mandamantsik, porqui tsëchömi kallpata qonakuntsik (leyi Hebrëus 10:24, 25). Jina reunionkunachö yachakunqantsikpis markäkïnintsik mas sinchi kanampaqmi yanapamantsik. Romänus 10:17 textum nimantsik, Bibliapita mas yachakurninqa mas markäkïyoq kanantsikpaq kaqta. Tsëmi kënö tapukunantsik: “¿Mana faltëtaku llapan reunionkunaman ëwä?”.

¹⁰ Nunakunata Bibliapita yachatsinqantsikpis markäkïnintsik sinchi kanampaqmi yanapamantsik. Porqui yachatsikurmi, punta cristiänukuna rurayanqannölla, Jehoväman markäkïta y mana mantsapakoq këta yachakuntsik (Hëchus 4:17-20; 13:46).

11. (1) ¿Imanirtaq Josuëwan Caleb sinchi markäkïyoq kayarqan? (2) ¿Imanötaq qatishwan Josuëwan Caleb rurayanqanta?

¹¹ Jehovä mañakïnintsikkunata imanö contestamunqanta y yanapamanqantsikta rikashqam markäkïnintsik mas sinchiyan. Tsëmi Josuëtawan Calebta pasarqan. Jehovä äninqan Patsaman rikapakoq ëwayanqanchömi,  rikätsikuyarqan alläpa markäkïyoq kayanqanta. Watakuna pasaptimpis markäkïninkunaqa masmi sinchiyarqan, porqui Dios yanapëkanqantam rikäyarqan. Tsëchi Josuëqa israelïtakunata shonqupita patsë nirqan Jehovä llapan äninqankunata cumplinqanta. Tsëmi kënö consejarqan: “Jehoväta mantsayë y pëta sirwiyë”. Jina nirqanmi: “Noqawan wayïchö kaqkunaqa, llapäkunam Jehoväta sirwiyäshaq” (Josuë 23:14; 24:14, 15). Jehoväman markäkurqa, noqantsikpis rikäshunmi imanö yanapamanqantsikta y markäkïnintsikmi mas sinchiyanqa (Salmu 34:8).

12. ¿Imanötaq sinchi markäkïyoq kanqantsikta rikätsikuntsik?

¹² Discïpulu Santiägum kënö nirqan: “Rurenicunawanmi ricatsishqequi marcäquinïta” (Santiägu 2:18). Kënö nirqa, rurënintsikkunawan markäkïnintsik sinchi kanqanta rikätsikunqantsiktam nikarqan. Rikärishun imanö rikätsikunapaq kaqta.

13. ¿Imanirtaq yachatsikurnin markäkïnintsik sinchi kanqanta rikätsikuntsik?

¹³ Diospita yachatsikurninmi markäkïyoq kanqantsikta rikätsikuntsik. Porqui yachatsikurninqa ushakë junaq këllachöna këkanqanta y ‘tardi mana chämunampaq’ kaqman creinqantsiktam rikätsikuntsik (Habacuc 2:3). Markäkïnintsik sinchi kanqanta musyëta munarqa kënömi tapukunantsik: “¿Precisaqpaqku churä Diospita yachatsikïta? ¿Llapan nunakunata yachatsinärëkurku llapan puëdinqämannö kallpachakü? ¿Imëkanöpaku yachatsikïta mas procurä?” (2 Corintius 13:5). Diospita yachatsikunapaq kallpachakurninqa, sinchi markäkïyoq  kanqantsiktam rikätsikuntsik (leyi Romänus 10:10 *).

14, 15. (1) ¿Imanötaq markäkïnintsikta cada junaq kawanqantsikchö rikätsikushwan? (2) ¿Imanötaq juk familia markäkïninkuna sinchi kanqanta rikätsikuyarqan?

¹⁴ Juknöpaqa sinchi markäkïyoq kanqantsikta rikätsikuntsik, cada junaq problëmakunapa pasarnin alli tsarakurninmi. Waktsa këta, qeshyapäkïta, llakikïta y juk problëmakunata aguantarqa Jehoväwan Jesus “wananqantsik hörachö” yanapamänapaq kaqmanmi markäkïkantsik (Hebrëus 4:16, NM). Jehoväpa yanapakïninta mañakurninqa, pëman markäkunqantsiktam rikätsikuntsik. Jesusmi nirqan, “miquilläcuna cada junaq qoycalläyämë” nir Diosta mañakunapaq (Lücas 11:3). Bibliachömi tarintsik wananqantsikkunata Jehovä qomënintsikta puëdinqanta rikätsikoq mëtsika willakïkunata. Tantiyarinapaq, Israel markachö atska tiempu tamya mana kanqan witsanmi, Jehovä Elïasta qorqan yakuta y mikïta. Bibliam nin: “Yana pishqukunam qoyapa y tardipa tantata y ëtsata apapayämoq y mayupitam yakuta upoq” (1 Rëyes 17:3-6). Noqantsikpis wananqantsikkunata Jehovä qomänapaq kaqmanmi markäkunantsik.

 ¹⁵ Segürum këkantsik Bibliapa consëjunkunata wiyakushqaqa, familiantsik wananqankunata tarinapaq kaqta. Asiapita juk familiata pasanqanta rikärishun. Juk junaqmi teyta kaq cuentata qokurirqan trabäjun Dioswan alli këninta peligruman churëkanqanta. Warminwanmi Mateu 6:33 y Proverbius 10:4 textukuna ninqanta wiyakïta munayarqan. Tsëmi trabäjunta jaqirinampaq y mikïta rantikurllana mantenikuyänampaq churakarqan. Warmi kaqmi willakun, alläpa trabajashqa kayanqanta, peru Jehovä yanapaptin mallaqqa imëpis mana kayanqanta. ¿Imëllapis markäkïnikita sinchiyätseq problëmakunapa pasarqunkiku?

16. ¿Imaraq pasakunqa Jehoväman markäkushqa?

¹⁶ Jehoväman imëpis markäkushqa y mañamanqantsikta rurashqaqa, yanapamäshunmi. Tsëpaqmi Pablu parlëkarqan profëta Habacuc ninqampita kënö yarpätsimarnintsik: “Alli nunacunaqa marcäquininrecurmi salbaconqa” (Gälatas 3:11; Habacuc 2:4). Jina Pabluqa nirqan, pensanqantsikpitapis mas yanapamänapaq Jehoväpa podernin kanqantam (Efesius 3:20). Noqantsikqa llapan puëdinqantsikmannömi Jehoväta sirwintsik, peru musyantsikmi llapanta rurëta mana puëdinqantsikta. Tsëmi mas alleq rurëta procurantsik y ruranqantsikpita bendicimänapaq kaqman markäkuntsik. ¡Alläpam agradecikuntsik Dios yanapamanqantsikta!

17. (1) ¿Imanötaq Jesus contestarqan mas markäkïyoq kayänampa discïpulunkuna mañakuyaptin? (2) ¿Imanirtaq musyantsik mas markäkïyoq kanapaq mañakushqaqa Jehovä qomänapaq kaqta?

¹⁷ Kë yachatsikïta leyirirninqa, itsa Jesusta apostolninkuna, “yanapecalläyämë mas marcäcalläyämunäpaq” niyanqannö nintsik (Lücas 17:5). 33 wata Pentecostes fiestachömi Jesus contestarqan. Tsë junaqmi santu espïrituta pëkunaman kacharqan, tsëmi yanaparqan Diospa munënin ima kanqanta mas alleq entiendiyänampaq. Tsëmi markäkïninkunata mas sinchiyätsirqan. Tsërëkurmi entëru Patsachö yachatsikur qallëkuyarqan (Colosensis 1:23). Munëninmannö imatapis mañakushqaqa qomänapaq kaqtam Jehovä änimanqantsik (1 Juan 5:14). Tsëmi markäkïta mañakushqaqa, qomänapaq kaqman markäkuntsik.

18. ¿Imanötaq Jehovä bendicin sinchi markäkïyoq kaqkunata?

¹⁸ Jehoväman chipyëpa markäkushqaqa, bendicimäshunmi y mañakushqaqa mas markäkïtam qomäshun. Tsëqa mas sinchim markäkïnintsik kanqa y “mandaquininman” yëkunapaqmi Jehovä permitimäshun (2 Tesalonicensis 1:3, 5).