Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

“Jehoväpa hatun piñakïnin hunaqqa këllachönam”, yashqa nunakunanöna yachakïta tïrashun

“Jehoväpa hatun piñakïnin hunaqqa këllachönam”, yashqa nunakunanöna yachakïta tïrashun

“Jehoväpa hatun piñakïnin hunaqqa këllachönam”, yashqa nunakunanöna yachakïta tïrashun

“Tseraq creyicurir, yachacuyanqequillachoqa caquicayëtsu yashqa nunacunanona yachaquita tirayë.” (HEB. 6:1.)

1, 2. ¿Jerusalenchö y Judeachö täraq cristiänokuna yarqukuyänampaq imanöpataq tiempo karerqan?

HUK kutim Jesusta qateqninkuna tapuyarqan: “¿Imataq noqakunawan këkanqëkita y kë mundo ushakänanta musyayänäpaqqa pasanqa?” nishpa. Tsë tapukïninkunata contestarmi Jesus parlarqan tsë qallanan siglochö cumplikar qallanampaq kaq profecïata. Pero tsë profecïaqa shamoq tiempochöpis masraqmi cumplikänan karqan. Tsë mantsakëpaq señal pasakonqanmi rikätsinan karqan ushakëqa hanankunachöna kanqanta. “Tseta riquecorqa, Judea marcacunacho täraqcuna” qeshpirmi ëwakuyänan karqan hirkakunapa (Mat. 24:1-3 NM, 15-22). Jesuspa qateqninkunaqa, ¿ushakë chämunampaqna kaq señalkunata mäkuyanmantsuraq karqan y wiyakuyanmantsuraq karqan Jesus nenqanta?

2 Kima chunka (30) watakuna pasarishqanchönam apóstol Pablu 61 watachö cartakorqan Jerusalenchö y wakin markankunachö täraq cristiänokunaman. ¿Imanöpataq tsënö cartakorqan? Imanöpis këkäyanqanman yarpakachäyänampaqmi. Manachi ichikllapis tanteayarqantsu, pëkuna ni Pablupis, pitsqa watallana Jesus parlanqan señalkuna y ‘allapa jipaqui’ tiempo cumplikärinampaq kaqta (Mat. 24:21). Y 66 watachömi Roma tröpakuna Cestio Galo dirigiptin Jerusalenta entërumpa huntapuriyarqan. Jerusalenta ushakäratsiyänampaq këkaptinnam Cestio Galo ëwakorqan tropankunata apakurkur, tsënöpam Jerusalenchö y Judeachö täraqkuna yarqukuyänampaq tiempo karerqan.

3. ¿Imanöpataq consejarqan Pablu hebreu cristiänokunata, y ima nishpataq?

3 Jesus parlanqan señalkuna cumplikëkanqanta tanteayänampaqqa alli juicioyoqmi këkäyänan karqan y Jehovätapis shumaqmi servikäyänan karqan y yarqukuyanampaqpis listom këkäyänan karqan. Pero wakinkunaqa ‘chucru shonqum’ tikrakuriyashqa kayarqan. Espiritual kaqchöqa “lichillataraq” wanaq wambranömi kayarqan (lei Hebreus 5:11-13). Y wakinkunaqa atska watapana Diosta servikarnimpis Diospita rakikarmi qallëkuyashqa kayarqan (Heb. 3:12). Tsë ushakë hunaq tsëllachöna këkaptimpis wakinkunaqa reunionkunaman faltëtam mäñashqa kayarqan (Heb. 10:24, 25). Tsëmi Pablu kënö consejarqan: “Ama Jesucristuman tseraq creyicurir, yachacuyanqequillachoqa caquicayëtsu. Antis yashqa nunacunanona yachaquita tirayë” (Heb. 6:1).

4. ¿Imanirtaq mäkoq mäkoqlla këkänantsik? Y ¿imataq tsëpaq yanapamäshun?

4 Noqantsikqa kawëkantsik Jesus parlanqan profecía chipyëpa cumplikärinan tiempochömi. “Jehoväpa hatun piñakïnin hunaqqa [Satanaspa mana alli mundompa ushakënin hunaq] këllachönam” (Sof. 1:14). Imëpis mana ruranqantsiknömi kananqa más mäkoq mäkoqlla këkänantsik y Jehová Dioswan alli kënintsiktapis masmi sinchiyätsinantsik (1 Ped. 5:8). Pero ¿tsëtaku rurëkantsik? Espiritual kaqchö yachaq y yashqa nunanöna yachakïta tïranqantsikmi, ushanan tiempochöna tärëkanqantsikta imëpis mana qonqanapaq yanapamäshun.

¿Imataq espiritual kaqchö yashqa nuna këqa?

5, 6. a) ¿Ima ninantaq yashqa nunanö këqa? b) ¿Imatataq ruranantsik espiritual kaqchö yashqa nuna këta munarqa?

5 Pabluqa animarqan hebreu cristianakunata espiritual kaqchö yashqa nuna kayänampaqmi, y willarqanmi imanö rurana kanqantapis (lei Hebreus 5:14). “Auquis wamra cuentam” yashqa nunakunaqa ‘lichillatanatsu’ upïta munayan, sinöqa ‘chucru miquïtanam’ munayan. Tsënöpam musyayan fácil kaq y sasan o ajan kaq Bibliapa yachatsikïkunatapis (1 Cor. 2:10). Yachakuyanqanta kawëninkunachö rurayänampaqmi sinchikuyan, tsëmi listo këkäyan alli kaqta y mana alli kaqta tanteayänampaq. Tsënöpam imata rurayänampaqpis puntataqa alliraq yarpakachëta puëdeyan y Jehoväpa consëjonkunata wiyakurnin alli kaqta rurëta puëdeyan.

6 Pablum kënö qellqarqan: “Tsemi wiyaconqantsic alli willaquita cäyicur cäsucushun, tsenopa mana alliman mana jeqacurcunapaq” (Heb. 2:1). Awmi, mana mäkushllapam mana allimanqa heqakurkushwan. Tsënö mana pasamänapaqqa allim wiyanantsik reunionkunachö y Bibliata estudiarpis yarpakachänantsikmi yachakïkanqantsikman. Kënö tapukushun: “¿Punta yachakonqällawanku kakïkä? Imatapis rurarqa, ¿ruranä kaptinllaku rurëka? ¿Imatataq ruräman kë rasumpakaq yachakonqä shonqucho kanampaq, y imëpis maslla yachakur seguinapaq?” Yashqa nunanöna yachakïta tïranapaqqa allim sinchikunantsik, Diospa Palabranta alleq reqinantsik, hina nenqannö kawëtapis yachakunantsik.

Bibliapa más sasa o aja yachatsikïninkunata yachakushun

7. ¿Imapaqtaq yanapamantsik Diosnintsikpa yachatsikïninta alleq musyanqantsik?

7 Pablum kënö qellqarqan: “Lichillataraq chichiquicaq wamra cuenta caquicarnenqa, ¿imanopam musyayanqa alli cawaquita!” (Heb. 5:13). Lichillataraq chichikaq wambranö mana kanapaqqa, Diosnintsikpa yachatsikïnintam alleq musyanantsik. Y tsë yachatsikïnin Bibliachö kaptinmi, alleq yachakunantsik ‘mäcoq, mäcoq, cumplidu sirweq’ ruramonqan librokunapa y revistakunapa yanapëninwan (Mat. 24:45-47). Tsëta rurarmi Diosnintsik munanqannö kawashun, y alleqmi tanteashun alli kaqta y mana alli kaqtapis. Rikärishun Rosa shutiyoq cristiana nenqanta. * Pëmi kënö nin: “Bibliata imëpis leinäpaq niyämanqanmi masqa kawëninchö yanapëkamashqa. Casi ishkë watataran leir usharqä, pero leita usharerqa Jehoväta alleq reqenqätam mäkurerqä: Imanö kanqanta, imakuna gustanqanta, poderoso y alläpa yachaq këninta. Bibliata leenqämi yanapamashqa mana alli tiempokunapa pasëkarpis alleq tsarakunäpaq”.

8. ¿Imanö kanapaqtaq Diosnintsikpa Palabran yanapamäshun?

8 Cada hunaq Diospa Palabranta leishqaqa, yachatsikïninkuna alläpam yanapamäshun (lei Hebreus 4:12). Shumaq kawakunapaqmi y alli nuna kanapaqmi yanapamäshun y Jehová Diospa rikënimpaqpis cada hunaqmi más shumaq kashun. Bibliata leinëkipaq y leenqëkiman alleq yarpakachänëkipaq, ¿manatsuraq más tiempota horqarinkiman?

9, 10. ¿Imatataq ruranantsik Diospa Palabran nenqanta reqirnenqa? Willakarami huk ejemplowan.

9 Rikanqantsiknöpis Bibliaqa manam hananllapa rikapärinantsu, sinöqa alleqmi estudianantsik. “Chichiquicaq wamra cuenta” nir Pablu parlëkanqan cristiänokunaqa itsa wakin wakinllataqa Bibliapita yachayarqanchi. Pero más valoryoq kanqantaqa manam tanteayarqantsu, yachakuyanqanta kawëninkunachö mana rurar. Mana yachaq cuentam kayaq, imatapis rurarqa munëninkunallatam rurayaq, y manam Bibliapa yanapakïninta ashiyaqtsu.

10 Rikanqantsiknöpis, Diospa Palabratam reqï nishwantsu manam, nenqanta mana rurëkarnenqa. Tsëtam rikätsimantsik Dorothy shutiyoq cristiana ruranqan. Dorothyqa trabajaq mayinwanmi pleitorerqan. Tsënö kaptimpis pëqa tsë trabajaq mayinwan alli këtam munarqan. ¿Imatataq rurarqan? Kikinmi willamantsik: “Puntataqa Romanos 12:18 kënö nenqantam yarpärerqä: ‘Imecanopapis tïrayë llapan nunacunawan shumaq pasaquicho cawaquita’ Tsëmi trabajaq mayïta nerqa, trabajo ushariptinllam qamwan parlëta munä”. Parlayanqanqa alläpam yanaparqan, trabajaq mayimpis espantashqam quedarerqan Dorothy tsëta ruranqampita. Tsëpitam Dorothy kënö nin: “Yachakorqömi, Diospa Palabran Biblia nenqannö rurashqaqa imëkapis allillam yarqun”.

Alli wiyakoq këta yachakushun

11. ¿Imataq rikätsimantsik mana alli tiempokunachö këkarnin wiyakunan mana fácil kanqanta?

11 Biblia nenqanta rurëqa manam fäciltsu kanman, mana alli tiempopa o pruëbakunapa pasëkashqanäqa. Tantearinapaq, israelïtakuna Egiptochö esclavo këkäyaptinmi Jehová horqaramorqan, tsëpita ichik tiempo pasariptinllam “Moiseswan piñar” qallëkuyarqan y “Jehoväta pruëbaman” churayarqan, ¿imanöpataq tsënö tikrariyarqan? Yaku mana kaptinmi (Éxo. 17:1-4). Ishkë killallaran Jehoväwan huk conträtota rurashqa kayarqan llapan mandanqanta wiyakuyänampaq, tsënö këkarninmi, ama idolotaqa adorankitsu nenqan leyta mana cäsokurnin idolota adorar qallëkuyarqan (Éxo. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9). ¿Imanirtaq tsëta rurayarqan? ¿Moises Horeb hirkapita ras mana kutimuptintsuraq, chiki markakunam shamïkur ushakätsimäshun nishpa mantsakuriyarqan? Puntatanam amaleq tröpakuna israelïtakuna ushakätseq ëwashqa kayarqan, tsëmi israelïtakuna venciyänampaq Moisesqa yanapashqa karqan rikranta altochö pallarirar, pero kananqa manam pëkunawantsu këkarqan yanapanampaq. ¿Yapë huntaparayämuptenqa imataraq rurayanman karqan? (Éxo. 17:8-16). Imanö kaptimpis israelïtakunaqa “manam cäsuyarqantsu” (Hech. 7:39-41). Tsëpita tiempo pasariptinnam israelïtakunaqa Jehová pasëpa wiyakuyarqantsu y änenqan markaman yëkïta munayarqantsu mantsapakurnin. Tsëmi Pablu cristiano mayinkunata sinchipa willaparqan mana wiyakoq këman mana ishkiyänampaq (Heb. 4:3, 11).

12. ¿Imanötaq wiyakoq këta Jesus yachakorqan, y imapaqtaq tsëqa yanaparqan?

12 Espiritual kaqchö poqu nuna kanapaqqa llapan mandamanqantsikta cäsokunapaqmi sinchikunantsik. Pero wiyakoq këtaqa yachakuntsik sufrimientokunapa pasarninmi, tsënö kanqantam Jesus pasanqanchö rikantsik (lei Hebreus 5:8, 9). Ciëlochö këkarqa Jesus Teytan llapan mandanqantam wiyakorqan. Pero kë Patsachö këkar Teytampa munënin rurëqa manam fäciltsu karqan, tukïtam niyarqan y maqayarqanmi, tsënöpam alläpa llakikïpa pasarqan. Tukïta pasëkarpis Teytanta wiyakoq këninmi yanaparqan Diosnintsik huk cargota qonampaq, Rey y Sumo Sacerdote kanampaq.

13. ¿Imanötaq rikätsikushun wiyakoq kanqantsikta?

13 ¿Imataq nishwan noqantsikpitaqa? ¿Listoku këkantsik Jehová Diosta wiyakunantsikpaq mana alli tiempokunapa pasëkarnimpis? (Lei 1 Pedru 1:6, 7.) Diosnintsikpa consëjonqa alleq clärom këkan, limpio kawakunapaq, llapanchöpis alli kaqllata ruranapaq, shumaq parlakunapaq, Bibliata leinapaq y estudianapaq, reunionkunaman y yachatsikoqpis ëwanapaq (Jos. 1:8; Mat. 28:19, 20; Efe. 4:25, 28, 29; 5:3-5; Heb. 10:24, 25). ¿Kë llapanchöku wiyakïkantsik mana alli tiempopa pasëkarnimpis? Tsëta rurarnenqa espiritual kaqchö yashqa nuna kanqantsiktam rikätsikushun.

¿Imachötaq yanapamäshun espiritual kaqchö yashqa kanqantsik?

14. ¿Imanötaq huk cristiänota yanaparqan espiritual kaqchö poqu kanqan?

14 Juiciontsikta alli yachatsishqa kashqaqa imëkapitapis tsapämäshunmi, tsëmi kë mana alli mundochö alleq tanteatsimäshun alli kaqta y mana alli kaqtapis (Efe. 4:19). Musyarinapaq, Jorge shutiyoq cristïanoqa allipam lein revistakunata y librokunata y tsëpita yachakonqantaqa alläpam kuyan. Huk kutim trabajöta tarirerqan, y tsë trabäjochöqa más warmikunallam kayaq. Pëmi kënö willakun: “Wakin trabajaq mayïkunaqa lluta mana alli kawakoq warmikunam kayaq, y manam penqakuyaqtsu tsënö kayanqanta, pero hukqa alläpa respetakoqmi karqan y Bibliapitapis yachakïtam munarqan. Tsënö karpis huk kuti ishkälla trabajëkayaptïmi pukllapämar qallëkorqan noqawan këta munar. Ardëllachi rurëkan nerqämi, pasëpam noqaman witikëkamorqan, y manam ni imata rurëta puëderqätsu. Tsë höram yarpärerqä Atalaya nishqan revistachö leenqäta, huk cristiano noqa pasëkanqätanö pëpis trabäjonchö huk tentacionta pasanqanta. Tsë Atalayachöqa willakorqan Josëta Potifarpa warmin punukïkushun nirnin acusanqampaqmi. * Tsënam tsë chïnataqa karuman tanqarerqä o kumarerqä, tsënam mantsakar ëwakorqan” (Gén. 39:7-12). Jorgeqa kushishqam quedarerqan, mana imapis pasashqa kaptin, tsënöpam concienciampis limpio quedarerqan (1 Tim. 1:5).

15. ¿Imapitataq tsapämäshun llapan kawënintsikwan Jehoväta sirvenqantsik?

15 Espiritual kaqchö poqu nuna karqa llapan kawënintsikwanmi Jehoväta servishun y tsëmi mana alli yachatsikïkunapitapis tsapämäshun (lei Hebreus 13:9). Espiritual kaqchö poqunapaq yachakïta más tïrashqaqa peqantsikpis más ocupadom kanqa alli kaq rurëkunachö (Fili. 1:9, 10). Tsëmi yanapamäshun Jehoväta más kuyanapaq y llapan qomanqantsikpita agradecikunapaq (Rom. 3:24). Cristiänokuna ‘yarpeyninkunachow’ “poqushqa” karnenqa alläpam Jehoväta agradecikuyan, y pëwan kuyanakïninkunapis más limpio y más shumaqmi (1 Cor. 14:20, QKW).

16. ¿Imataq yanaparqan huk cristianata “llapan kawëninwan Jehoväta servinampaq”?

16 Luisa shutiyoq cristianam bautizakurirnin yachatsikoq yarqoq cristiänokuna mayinkuna allitam rurëkan niyänanllapaq. Pëmi kënö nin “Manam mana allikunataqa rurëkarqätsu, tsënö karpis manam shonqupita patsëtsu Jehoväta servikarqä. Tsëpitanam cuentata qokorqä Jehoväta rasumpëpa servinäpaqqa shonqupita patsë y kushishqa ruranäta, y tsënö kanampaqqa, rasumpëpa llapan kawënïwan Jehoväta servinäpaqmi churapakarqä”. Tsënö churapakanqampitam Luisaqa llapan kawëninwan kushishqa Jehová Diosta servir qallëkorqan, y tsëmi yanaparqan alläpa qeshyakurkuptimpis alleq tsarakunampaq y sinchi këkänampaq (Sant. 5:8). Pëmi kënö nin: “Alläpam qeshyarnin hiparqä, pero Jehoväpa lädonchö këkanqantam cuentata qokorqä”.

‘Llapan shonquntsicwan’ wiyakoq kashun

17. ¿Imanirtaq alläpa preciso karqan punta cristiänokuna wiyakoq kayänan?

17 Espiritual kaqchö yashqa nunakuna kayänampaq Pablu consejanqanmi yanaparqan Jerusalenchö y Judeachö täraq cristianakuna salvakuyänampaq. Wiyakoq kaqkunaqa alli juicioyoqmi kayarqan, tsëmi mäkoq mäkoqlla këkäyarqan señalkunata rikar “qeshpir” hirkakunapa ewkuyänampaq. “Mana combieneq melanepaq sacrifisiuta” rurëkaqta rikar o Roma tröpakuna Jerusalen markata huntapushqata y tsëman yëkïkaqta rikarmi musyariyarqan tsë markakunapita yarqukuyänan tiempo chämushqantana (Mat. 24:15, 16). Awmi, Jerusalen markapitam yarqukuyarqan Jesus parlanqanta wiyakurnin. Y Eusebio shutiyoq nuna willakonqannöpis Pela (o Pella) nishqan markachömi tärar qallëkuyarqan, tsëqa Galaad hirkakunachömi këkarqan. Tsënöpam cristiänokuna wanïpita salvakuriyarqan, Jerusalenta romänokuna ushakätsiyaptin.

18, 19. a) ¿Imanirtaq kanan tiempo alläpa alli wiyakoq kë? b) ¿Imapitataq yachatsimäshun qateqnin kaq tema?

18 Espiritual kaqchö poqu cristiänokunaqa wiyakoqmi kayan, y tsënö wiyakoq këninkunaqa salvanqam Jesus parlanqan ‘mana imepis’ kashqannö ‘allapa jipaqui’ tiempo chämuptin (Mat. 24:21). ¿“Cumplidu mayural” nimanqantsikta wiyakushuntsuraq? (Luc. 12:42.) ¡Alläpa precïsom shonquntsikpita patsë wiyakoq këqa! Tsënö karllam salvakushun (Rom. 6:17).

19 Espiritual kaqchö poqu kanapaqqa pensënintsikta y juiciontsiktam alleq yachatsinantsik, tsënö këtaqa tarishun Diospa Palabranta alleq leirnin y wiyakoq këta yachakurninmi. Kënö yashqa o poqu cristiano tikrëqa jövenkunapaq alläpa aja o sasam. Qateqnin kaq tëmam jövenkunata yachatsenqa poqu cristiano këman imanö chäyänampaqpis.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 7 Rasumpëpa shutinqa manam tsëtsu.

^ par. 14 Rikë “Fortalecidos para rechazar el mal” nishqanta La Atalaya 1 de octubre 1999 nishqanchö.

¿Imatataq yachakorqonki?

• ¿Imanötaq espiritual kaqchö poqu këman chäshun y imanötaq tsëtaqa rikätsikushun?

• ¿Imanirtaq Bibliata alleq estudianantsik espiritual kaqchö poqu këta munarqa?

• ¿Imanötaq yachakushwan wiyakoq këta?

• ¿Imakunachötaq yanapamäshun espiritual kaqchö poqu kanqantsik?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[14 kaq päginachö dibüju]

Biblia nimanqantsikta rurashqaqa imëka mana allikunapa pasarnimpis poqu kanqantsiktam rikätsikushun

[16 kaq päginachö dibüju]

Jesus nenqanta wiyakoq kaqkunam salvakuyarqan