Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Diosta llapan shonquntsikwan servikäshun

Diosta llapan shonquntsikwan servikäshun

Diosta llapan shonquntsikwan servikäshun

“Imatapis rurayänequipaq caqta mana qeläcushpa rurayë. Y Diosta sirwirpis, llapan shonqiquicunawan cushi cushilla sirwiyë.” (ROM. 12:11.)

1. ¿Imanirtaq israelïtakuna animalkunata wanïkatsir sacrificiokunata rurayaq y huk qarëkunatapis apayaq?

JEHOVÁ DIOSQA alläpam valoran sirveqninkuna kuyayanqanta rikätsiyänanrëkur imëkatapis rurayaptin y Pë nenqanta rurëta munayaptin. Unë tiempochö israelïtakunaqa Jehoväpa leynin nenqannömi animalkunata wanïkatsirnin sacrificiokunata rurayaq, y huk qarëkunatapis apayaq. Tsënömi Diosta alläpa agradecikuyanqanta rikätsiyaq y hutsankunapita perdonta ashiyaq. Kanan tiempochö tsënö sacrificiota Jehová mana mañamashqapis, apóstol Pablu romänokunapaq, chunka ishkë (12) capïtulochö qellqanqanmi rikätsimantsik huk laya sacrificiota Diosnintsik noqantsikpita shuyaranqanta. Rikärishun mä imatash mañamantsik.

Cuerpontsikta qoshun kawëkaq sacrificiotanö

2. ¿Imanötaq kawantsik cristiänokunaqa, y imakunatataq haqinantsik?

2 (Lei Romanos 12:1, 2, QKW.) Punta cartanchö Pablu willakonqannöpis, ciëlopa ewaqpaq cristiänokunata Diosnintsik alli nunatano rikänampaqqa manam rurayanqanllatsu preciso karqan, sinöqa, judío o mana judío kayaptimpis, más valoryoq karqan markäkïninkuna o yärakuyninkunam (Rom. 1:16; 3:20-24). Tsëpitanam, chunka ishkë (12) capïtulonchö willakun cristiano kanapaqqa imëka sacrificiokunataraq kawënintsikchö ruranapaq kaqta, y Jehová Diosta alläpa agradecido kanqantsikta rikätsinapaq kaqta. Y tsëpaqqa mana alli yarpakachëkunatam puntataqa haqinantsik. ¿Imanir? Porque hutsayoq yurishqa karmi, ‘jutsapa i waniypa’ esclavon kantsik (Rom. 8:2, QKW). Tsëmi ‘shonquntsiccho allicunata yarparna, Teyta Diosta cäsucurnin, allicunallatana rurar cawacunantsik’, awmi, imëka mana alli munënintsikkunatam pasëpa haqinantsik (Efe. 4:23). Tsënö pasëpa haqinapaqqa y huk laya nuna kanapaqqa, wanantsik Diospa yanapakïninta y santo espïrituntam. Hinamampis kikintsikmi sinchikunantsik allikunallatana yarparëta. Tsëmi alli tsarakunantsik kë mana alli mundopa rakcha rurëninkunapita, rakcha cösaskunachö kushikïninkunapita y mana alli pensëninkunapita, mana tumakäratsimänapaq (Efe. 2:1-3).

3. ¿Imanirtaq Bibliata leintsik, Diosman mañakuntsik, reunionman ëwantsik, y yachatsikur purintsik?

3 Hinamampis Pabluqa invitamantsik alleq yarpakacharnin Dios munanqan ima kanqantapis kikintsik musyanapaqmi. ¿Imanirtaq cada hunaq Bibliata leintsik y nenqanman yarpakachantsik? ¿Imanirtaq Diosman mañakuntsik? ¿Imanirtaq reunionkunaman ëwantsik? ¿Imanirtaq Diosnintsikpa Gobiernompita willakoq yarquntsik? ¿Anciänokuna nimashqallaku rurantsik? Awmi, anciänokunam animamantsik y tsëtaqa alläpam agradecikuntsik. Pero tsë llapantaqa rurantsik, Jehoväta shonqupita patsë kuyanqantsikta rikätsinapaq santu espíritu yanapamashqam. Hinamampis kikintsikmi alleq musyarqontsik rurëkanqantsik Diosnintsikpa munënin kanqanta (Zac. 4:6; Efe. 5:10). Alläpam kushikuntsik alli kaqta rurar kawakonqantsikpita Jehová chaskimanqantsikta musyar.

Diosnintsik qomanqantsik “tuquilaya yachenintsiccuna”

4, 5. ¿Imanötaq anciänokuna Diosnintsik yachëninkuna qonqanwan congregacionta rikäyanman?

4 (Lei Romanos 12:6-8, 11.) Pablu nenqannömi, Diosqa “cada unuta tuquilaya yachenintsiccuna qomarqontsic”. Wakinqa alli yachatsikoqmi kayan y wakinnam shumaq dirigeq kayan y këqa clärom rikakun congregacionta rikaq cristiänokunachö, pëkunapaqmi Biblia nin: “Mandacoq caqqa allapa alcabu tse carguta shumaq cumplitsun” nishpa.

5 Pabluqa hina willakunmi anciänokunaqa alli yachatsikoq kar cargonkunata shumaq cumpliyänampaq. ¿Mëchö yachatsikuyanqampaqtaq parlëkan? Llapan capïtulota leishqaqa rikätsimantsik o käyitsimantsik congregacionchö yachatsikuyanqampaqmi, y tsë congregaciontam qayan “juc cuerpunolla” nishpa (Rom. 12:4, 5). Apostolkunapis congregacionchö yachatsikïpaqmi parlayarqan Hechos 6:4 textochö: “Noqacunanam Diosman mañacurnin y palabranta yachatsicurllana, siempri siguiyäshaq” nishpa. Tsë yachatsikïqa congregacionchö cristiänokunata espiritual kaqchö alleq yanapayänampaqmi karqan. Tsënömi, congregacionta rikaqkunaqa pushamarnintsik y Bibliapita yachatsimarnintsik ocupado kayan. Y alli yachatsikoq kayänampaq y üshankunata cuidayänampaqqa yanapan Bibliata alleq estudiayanqan, Diosman mañakuyanqan, revistakunata y librokunata alleq estudiayanqanmi. Pëkunaqa sinchikuyänanmi tukïläya yachëninkunawan Diospa üshankunata “ganas ganaslla” cuidayänampaq (Rom. 12:7, 8; 1 Ped. 5:1-3).

6. ¿Imanötaq Romanos 12:11 textochö consëjota qatishwan?

6 Hina Pablum yapë nin: “Imatapis rurayänequipaq caqta mana qeläcushpa rurayë. Y Diosta sirwirpis, llapan shonqiquicunawan cushi cushilla sirwiyë”. Qelanëkar yachatsikïkanqantsikta mäkurnenqa, kënömi tapukurinantsik: “¿Alleqku Bibliata estudiëka?”, tsënö kaptenqa Jehovätam shonquntsikpita patsë mana haqishpa santo espïritunta qomänantsikpaq mañakunantsik. Tsënöpam qelanënintsikta ushakäratsishun, y kushishqam shonqupita patsë Jehoväta servishun (Luc. 11:9, 13; Apo. 2:4; 3:14, 15, 19). Punta cristiänokunatapis santo espïritum yanaparqan valorwan “Diospa espantepaq rurenincunata” parlayänampaq (Hech. 2:4, 11). Tsënöllam kanan tiempopis ganas gänaslla yachatsikoq ëwanapaq yanapamäshun, y ‘llapan shonquntsicwan cushi cushilla’ Jehoväta sirvenqantsikpis rikakurenqa.

Humilde y mana yachaqtukoq

7. ¿Imanirtaq yachaqtukushwantsu y humilde kashwan?

7 (Lei Romanos 12:3, 16.) Jehová “Dios[mi] alli queninrecur” qomashqantsik tukï yachënintsikkuna. Pablum Corinto cristiänokunata kënö parlaparqan: “Manam noqacunaqa quiquïcunallapitaqa imatapis rureta puediyätsu; imapis rurayashqäcunaqa Diospitam shamun” (2 Cor. 3:5). Tsëmi imëpis alabakunantsiktsu, yachaq kar ni ima cargoyoq karnimpis. Yarpänantsikmi imëka cargo chaskinqantsikqa Jehoväpita shamoq bendición kanqanta y manam yachaq kanqantsikpitatsu (1 Cor. 3:6, 7). Tsëmi apóstol Pablu kënö nerqan: “Qamcunata niyaq: Ama ni meqequicunapis musyaq tucur cayëtsu”. Awmi, rurëkanqantsikta kuyëqa alläpa allim y kushikuntsikmi Jehoväta servikanqantsiktaqa. Tsënö kaptimpis humildem kanantsik y yarpänantsikmi rurëta mana puëdenqantsikta, tsënöpa nenqantsikllata valetsiyänanta mana munanapaq. Tsëpa rantenqa imatapis ruranapaqqa alli juiciowanmi yarpänantsik.

8. ¿Imataq yanapamäshun imëkachöpis mana yachaqtukoq kanapaq?

8 Ruranqantsikpita gälakiqa upa këchi kanqanman, ruranqantsiktaqa kikin “Diosmi muruta jeqaratsir winatseq” cuenta yanapëkamantsik (1 Cor. 3:7). Pablupis nerqanmi, congregacionchö këkaqkunata cada ünota ‘yachenincuna Dios qonqanta’. Tsëmi wakimpita más yachaqtukonqantsikpa rantenqa, Diosnintsik yachëninkuna qonqanmannö rurëkäyanqanta shumaqpa rikashwan. Hina Pabluqa kënömi yaparerqan: “Jucniquipis, jucniquicunapis juc shonqunolla cawacuyë”. Y huk cartankunachöpis consejamantsikmi imachöpis mana yachaqtupänakunapaq ni penqapänakunapaq, sinöqa qollmi shonquntsikwan wakinta más precisaqpaq churanapaq (Fili. 2:3). Awmi, rasumpëpa humildadtam wanantsik y sinchikunantsikmi noqantsikpita más yachaq kayanqanta yarpänapaq. Tsënö humilde kanqantsikqa yanapamäshun imachöpis mana yachaqtukoq kanapaqmi. Itsa Jehoväpa markanchö más cargoyoq kayanqanpita wakinkaqpita más atendishqa kayanqa, pero llapantsikmi kushikushwan llapan shonquntsikwan Jehoväpaq imanöllapis rurëkanqantsikpitaqa, nunakuna mana rikäyaptimpis (1 Ped. 5:5).

Congregacionchö huknölla kashun

9. ¿Imanirtaq Pablu igualatserqan ciëlopa ewaqpaq kaq cristiänokunata cuerpopa llapan partenkunawan?

9 (Lei Romanos 12:4, 5, 9, 10.) Pabluqa igualatserqan ciëlopa ewaqpaq kaq cristiänokunata, cuerpocho llapan partenkunaqa, peqantsik dirigiptinraq shumaq funcionanqantawanmi (Col. 1:18). Imanömi cuerpocho cada parte huk laya huk laya funcionan y llapan juntoraq huk cuerpo tikran tsënöllam ciëlopa ewaqpaq kaq cristiänokunapis, “atscaq quecarpis”, “juc cuerpunolla” kayan, y tsëtaqa peqaran o umaran mandan, Jesucristuran. Tsëtanömi Ëfesochö cristiänokunatapis Pablu nerqan: “Tsenopam waran waran alli cawacushun mandamaqnintsic Jesucristunona ticrarinapaq. Pepa cuerpun cuentam cantsic, pellachona llapantsicpis imeca moqucuna juntarëcaq cuenta [...]. Tsenam yacheta qomarnintsic, yanapamashqantsicmanno jucnintsic jucnintsic yanapanacur cawacushun” (Efe. 4:15, 16).

10. ¿Pipa autoridadnintataq respetayänan wakin kaq üshakunaqa?

10 Wakin kaq üshakunaqa manam Cristupa cuerpompa partentsu kayan, pero yachakïta puëdeyanmi tsë igualatsikïpita (Juan 10:16). Hina Pabluqa kënömi nerqan: “[Jehoväqa] imecatapis churashqa [Cristupa] mandaduncho cayänanpaqmi. Tsenollam churashqa llapan creyicoqcunapa mandacoqnin cananpaq” (Efe. 1:22). Wambrampa mandädonchö kayänampaq kaqkunaqa kayan wakin kaq üshakunam. Y kë grüpota cuidanampaqqa Jesus encargashqa “mäcoq, mäcoq, cumplidu sirweq[tam]” (Mat. 24:45-47). Tsëmi Patsachö mana wanushpa kawakï munaqkunaqa Jesucristuta chaskiyänan Peqantanö [Umantanö] o Mandaqnintanö. Hina Mäkoq mäkoq cumplido sirveqta, Jehoväpa Testïgonkunata Pushaqkunata y congregacionkunata rikaq cristiänokunatapis wiyakuyänanmi (Heb. 13:7, 17). Kë llapanta ruranqantsikmi congregacionchö huk shonqulla kanapaq yanapamäshun.

11. a) ¿Imataq yanapamantsik llapantsik huk yarpëlla kanapaq? b) ¿Ima consëjokunatataq más Pablu nerqan?

11 Tsënö ‘juc shonqulla’ kayänampaqqa yanapan kuyakïmi (Col. 3:14). Romanos capítulo 12 nishqanchömi Pablu alleq claro rikätsikun nuna mayintsikwan rasumpa kuyanakunapaq y “juc castanolla” kuyanakur kawakunapaq. Kë llapanmi yanapakun huknintsik huknintsik respetakunapaq. Apóstol Pablum kënö nin: “Respetanacuyë, y waquincunatapis mas presisaqpaq churayë”. Pero, kuyakoq kanqantsikrëkorqa manam mana alli ruraqkunata rikaräkushwantsu, nïkuptëqa itsa piñakunman nishpa. Imëkanöpapis congregación limpio kanantam tïranantsik. Tsëmi huknintsik huknintsik kuyanakunapaq yachatsikorqa Pablu këtapis nerqan: “Mana alli rureniquicunata melanar dejariyë. Alli caqllatana rureta tïrayë”.

Qarakoq kashun

12. ¿Imatataq yachatsimantsik Macedoniapita cristiänokuna rurayanqan?

12 (Lei Romanos 12:13, MTCN.) Kuyakïnintsikmi yanapamäshun creikoq mayintsik “faltäpucuptinga imaycallawanpis” yanapëkunapaq. Ichiklla kapamanqantsikllatapis cristiano mayintsikta rakipärishqaqa alläpa allim. Macedonia cristianokunapaqmi Pablu kënö nerqan: “Tse wauqintsiccunam sasa tiempucunacho quecarpis, allapa cushicuyashqa wactsalla quecarpis, ricuno llapan boluntanincun[a]wan ofrendecuyashqa. Quiquïmi musyä segun cayäponqanmanno, mana pipis obliguecaptin, qoyanqanta. Manam tsepis tsellatsu, mana quecayäpuptinpis, tsella caqnincunatapis qoycuyashqam. Tse elluyanqan qelletam allapa rogayämarnï niyämarqon [Judeachö] creyicoqcunaman apayänäpaq” (2 Cor. 8:2-4). Mëläya waktsa këkarpis tsë cristiänokunaqa alläpa allim kayarqan. Y alläpa shumaq rurëmi pëkunapaq karqan Judeachö waktsa cristiano mayinkunata yanapëqa.

13. ¿Imanötaq rikätsikushwan qarakoq y alli kanqantsikta?

13 Bibliaqa, “pipis wajiquiman posadacug chämuptinpis, cushishga posadaycatsiyanqui” ninmi. Y griegu idiömachöqa tsëta ruranapaq alkäbulla këkänatam rikätsikun. Tsëmi La Epístola a los Romanos, de C. E. B. Cranfield, nishqan Bibliaqa kënö nin: “Imëkanöpapis qarakunëkipaq alkäbulla kë”. Kë texto nenqannö rurarqa pillatapis wayikiman mikoq shayämunampaqmi invitakushwan, tsëmi kuyakoq kanqantsiktaqa rikätsikun. Tsëkunata ruranapaq alcäbolla këkarnenqa, atska oportunidadkunatam tarishun alli qarakoq kanqantsikta rikätsikunapaq. Këman yarpärishun, kallpantsik o qellënintsik alli mikïtaraq qararkunapaq mana kapamashqapis, ¿manatsuraq imëka yakullatapis o imëka qollmillatapis invitarishwan? Tsë rurëpis kuyakoq y alli këmi.

14. a) “Pipis wajiquiman posadacug” chämuptin nerqa, ¿ima ishkë palabrakunataq griegu idiömachö churan? b) ¿Imanötaq kuyakoq kanqantsikta rikätsishwan yachatsikur ëwarnin huk markapita o huk idioma parlaq nunakunata?

14 Posadatsikoq y kuyakoq këqa imanöpis kanqantsikpitam. Bibliaqa, ‘pipis wajiquiman posadacug chämuptenqa, cushishga posadaycatsiyanqui’ ninmi. Rikanqantsiknömi, “pipis” nerqa mana reqinqantsik nunakunapaq parlëkan, y tsëpaq parlarmi griegu idiömachö Biblia qellqakanqanchöpis ishkë preciso palabrakuna yurin, “kuyakï” y “mana reqishqa”. Tsëmi mana reqishqakunata posadatsinapaqqa kuyakïnintsikraq kanan. Tantearinapaq, ¿imanötaq rikantsik mana reqinqantsikta y huk markapita nunakunata? Wakin publicadorkunaqa markankunachö huk idioma parlaq nunakunata Bibliapita yachatsiyänampaqmi huk idioma parlëta yachakuyan, tsënöpam mana reqishqakunata posadatseq cuenta Diospa Palabrampita yachëkätsiyan. Awmi, manam llapantsiktsu tsë rurëta puëdentsik. Pero, Buenas nuevas para gente de todas las naciones, nishqan follëtowanqa yacharatsïta puëdentsikmi, tsë follëtoqa Bibliapita huk yachatsikïtam atska idiömakunachö yachatsikun. ¿Yachatsikur ëwanqëkichö tsë follëtowan pillatapis yacharatsinqëkita hukllëllatapis yarpankiku?

Kushikoqkunawan kushikuyë y llakikoqkunawan llakikuyë

15. ¿Imanötaq Romanos 12:15 nenqanta Jesus rikätsikorqan?

15 (Lei Romanos 12:15.) Kë versïculochö Pablu nenqanqa yanapamantsik wakin sientekuyanqanno sientekunapaqmi. Tsëpaqqa yachakunantsik, llakikuyaptin o kushikuyaptimpis pëkunanö kanapaqmi. Llapan shonquntsikwan kushi kushilla Jehoväta servishqaqa, wakinkunam mäkuriyanqa llakikuyaptin llakipäkoq kanqantsikta y kushishqa kayaptimpis kushikonqantsikta. Jesuspis tsënömi karqan. Qanchis chunka (70) discïpulonkuna yachatsikuyanqampita kushishqa kutirayämuptinmi Pëpis alläpa kushikorqan. Nunakuna shumaq chaskiyanqampita willayaptinmi “Santu Espiritupa poderninwan shonqun alläpa cushi[corqan]” (Luc. 10:17-21). Pero, amïgon Lazaru wanuriptenqa waqaqkunawanmi waqarqan (Juan 11:32-35).

16. ¿Imanöpataq rikätsikushwan kushikoqkunawan kushikoq y llakikoqkunawan llakikoq kanqantsikta y pikunataq más sinchikuyanman?

16 Jesus ruranqantaqa noqantsikpis rurashwanmi. Kushikïninkuna kaptenqa kushikushwanmi y llakikïninkuna kaptenqa hina llakikushwanmi. Llakikïpa pasëkaq cristiänoqa shonqunchö kushikurenqa parlapämashqa shumaq wiyarishqam y sientekonqanö sientekurishqam. Itsa höra höraqa cristiano mayintsikpa llakikïninta wiyar, pasëpa llakiparnin waqarishwanpis (1 Ped. 1:22). Tsëmi anciänokunaqa sinchikuyänan apóstol Pablupa nenqanta qatiyänampaq, kushikoqkunawan kushikïta y llakikoqkunawan llakikïta.

17. ¿Imatataq yachakorqontsik Romanos capítulo 12 textopita y qateqnin tëmachoqa imapitataq yachakushun?

17 Romanos capítulo 12 textopitaqa atska consëjokunatam yachakorqontsik kawënintsikchö y cristiano mayintsikkunawan ruranantsikpaq. Qateqnin tëmachömi yachakushun kë capïtulopa pisheqnin versïculonkunata y tsëchömi yachatsimäshun chikimarnintsik qatikachämashqa nuna mayintsikta imanö tratanapaqpis.

Yarpärinapaq

• ¿Imanötaq Diosnintsikta llapan shonquntsikwan kushi kushilla sirvenqantsikta rikätsikushwan?

• ¿Imanirtaq Diosnintsikta servishwan humildadwan y mana yachaqtukushpa?

• ¿Imakunachötaq cristiano mayintsikkunata rikätsishwan kushikoqkunawan kushikoq y llakikoqkunawan llakikoq kanqantsikta?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[12 kaq päginachö dibüjukuna]

¿Imanirtaq Bibliata leintsik, Diosman mañakuntsik, reunionman ëwantsik, y yachatsikur purintsik?

[14 kaq päginachö dibüju]

¿Imanötaq markantsikchö huk idioma parlaq nunakunata Bibliapita yachatsishwan?