Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

¿Imatataq rurashwan amïgontsikkunata mana oqranapaq?

¿Imatataq rurashwan amïgontsikkunata mana oqranapaq?

¿Imatataq rurashwan amïgontsikkunata mana oqranapaq?

“Qamcunatam mandayaq: ‘Jucniqui jucniquicuna cuyanacuyanqui’.” (JUAN 15:17.)

1. ¿Imanirtaq alläpa preciso karqan Jesuspa qateqninkuna kuyanakuyänan?

WANUNAMPAQ huk paqas pishikaptinmi Jesus animarqan qateqninkunata imëpis hukninkuna hukninkuna kuyanakuyänampaq y amigo këninkunata mana oqrayänampaq. Ichik tiempo pasarishqanllachömi, hukniki hukniki kuyanakuyanqëkim rikätsikonqa rasumpëpa qateqnïkuna kayanqëkita nerqan (Juan 13:35). Alläpa precïsom karqan huknimpis huknimpis kuyanakuyänan, porque imëka pruëbakunam shamunan karqan, hinamampis ichik tiempollachönam Jesusqa huk alläpa precisaq rurëta rurayänampaq mandanan karqan. Jesuspa qateqninkunaqa mandanqanta pasëpam wiyakuyarqan, tsëmi rasumpëpa kuyakïninkunapita reqishqa kayarqan.

2. a) ¿Imata ruranapaqtaq listo këkantsik y imanir? b) ¿Ima tapukïkunapa respuestantataq yachakushun kë tëmacho?

2 ¡Alläpa kushikïpaqmi unë tiempochö cristiänokuna kuyanakuyanqannölla, kanan tiempopis rasumpëpa cristiänokuna kuyanakonqantsikqa! Noqantsikpis listom këkantsik Jesus mandakonqanta wiyakur cristiano mayintsikkunawan huknintsik huknintsik kuyanakunantsikpaq. Y tsëqa manam fäciltsu, kë mundochöqa oqraskashqam fiel kë, y kuyanakïpis (2 Tim. 3:1-3). Atskaq nunakunam amigo këta ashiyan imatapis chaskiyänanrëkurlla, y wakinnam hanan shonqulla amïgoyoq këta munayan. Rasumpëpa cristiano këta munarnenqa manam kë mundochö mana kuyakoq nunakunanötsu kanantsik. Tsënö kaptenqa, ¿imataq yanapamäshun alli amigo kanapaq? ¿Imatataq ministintsik o wanantsik alli amïgokunata tarinapaq y imëpis mana oqranapaq? ¿Imanö kaptintaq amïgontsikpita pasëpa witikurishwan? Kë tëmachömi yachakushun kë tapukïkunapa respuestanta.

¿Imataq yanapamäshun alli amigo kanapaq?

3, 4. ¿Alli amigo kanapaq imataq yanapakun, y imanirtaq alläpa preciso?

3 Rasumpëpa amigo këqa Jehoväta kuyanqantsikpitam shamun. Rey Salomonmi kënö qellqarqam: “Hukllaqllataqa venciriyanmanmi, pero manam ishkaqtaqa. Kimapashqa waskaqa, manam ishkëman rasllaqa rachirinmantsu” (Ecl. 4:12). Rikanqantsiknömi, amigo kënintsik imëyaqpis tsarakunampaqqa Jehovämi kanan kima kaq waskanö.

4 Awmi, Jehoväta mana kuyaq nunakunapis alli amïgoyoq këta puëdeyanmi. Pero ishkan amigo këkaqkuna Diosta kuyayaptenqa más sinchim amigo këninkuna kanqa y manam fäcilqa ushakanqatsu. Tantearinapaq, imatapis piñatsinakuyaptenqa Bibliapa consëjonkunam yanapan altsariyänampaq. Y Diosta chikeqkuna rakita munayaptimpis alli amigo kayanqanmi yanapan mana rakikäriyänampaq. Unëpita patsënam cristiänokunaqa rikätsikuyashqa amïgonkunarëkurqa hasta kawëninkunatapis peligroman churayanqanta (lei 1 Juan 3:16).

5. ¿Imataq yanaparqan Rut-tawan Noemita alli yanasa kayänampaq?

5 Awmi, rasumpa y más alli kaq amïgoqa kashwan Jehoväta kuyaqkunallawanmi. Yarpäshun, Rutwan Noemiqa alläpa yanasam kayarqan, y tsëtaqa alläpa shumaqpam Biblia willakun. ¿Imataq yanasa këninkuna imëpis mana ushakänampaq yanaparqan? Rutmi kë tapukïpa respuestanta rikätsikorqan Noemita kënö nenqanchö: “Markëkipis markämi kanqa y Diosnikipis Diosnïmi kanqa. [...] Y wanïraq qampita mana rakimaptenqa, Jehová castiguëkamätsun” (Rut 1:16, 17). Këchömi rikantsik kë warmikunaqa shonqunkunapita patsë Jehová Diosta kuyayanqanta, y tsëmi yanaparqan kuyakïninkuna sinchiyänampaq. Tsënö kayanqampitam Jehová ishkanta bendicerqan.

Imanötaq alli amïgokunata tarishwan

6-8. a) ¿Imatatan wanantsik o ministintsik rasumpëpa amïgokunata tarinapaq? b) ¿Imanötaq yanapamantsik alli amïgokunata tarinapaq kikintsik ashinapaq churapakanqantsik?

6 Rasunmi, alli amigo kanapaqqa Dios kuyëraq alläpa preciso, pero Rutwan Noemí yanasa kayanqampitaqa mastaran yachakuntsik: alläpa precïsom ishkanraq Jehová Dioswan alli këninkunata cuidayänan y huknin huknimpis yanapanakuyänampaq listo këkäyänan. Huk teytallapita o huk mamallapita këkarpis cristiänokunaqa manam tsënöllatsu amigo këman chäyan, alleqran sinchikuyänan kuyanakïninkuna más miranampaq. Rikärishun alli amigo kanapaq y alli amïgota tarinapaq yanapakoq consëjokunata.

7 Kikintsikmi churapakänantsik amïgota ashinapaq. Apóstol Pablum Roma markachö cristiano mayinkunata kënö animarqan: “Pipis posadacunanpaq wayiquiman chämuptin posadecatsiyë” (Rom. 12:13). ¿Imanötaq posadatsikoq këta yachakushwan? Imëka huk nänipa ëwaqnömi ichikllapa ichikllapa yachakushun. Tsënömi, imëkallatapis rurëkänantsik cristiano mayintsikpaq. Manam hukqa rurapamäshuntsu, tsëtaqa kikintsikmi ruranantsik (lei Proverbios 3:27). Posadatsikoq kanqantsiktaqa rikätsikïta puëdentsik imallatapis junto mikurinapaq cristiano mayintsikkunata wayintsikman invitarninmi. ¿Manatsuraq congregacionpita cristiano mayikita hukta huktapis invitarinkiman wayikiman?

8 Hina amïgotaqa tarishwan cristiano mayintsikta hukta hukta Diospita yachatsikoq ëwanapaq invitarninmi. Yanaqëkämanqantsik cristiano shonqumpita patsë Jehoväpita mana reqinqan nunata willapaptin, ¡imanömi shonquntsik kushikïkun! Tsëqa masran kuyarintsik yanaqëkämanqantsik cristiänota.

9, 10. ¿Imatataq rurarqan Pablu, y imanötaq ruranqanta qatishwan?

9 Llapan shonquntsikwan kuyanakushun (lei 2 Corintios 6:12, 13). ¿Manaku pipis congregacionchö amïguïpaqnö kan? Tsënö kaptenqa, itsa pasëpa akrëllapa y gustashunqëkikunallata ashikanki. Tsënö kaptenqa apóstol Pablu ruranqanman yarpë. Manaraq cristiano këman tikrarnenqa manachi ichikllapis mana judío kaqkunapa amïgon këtaqa pensarerqantsu. Pero tsëpitaqa, “mana israel caq” nunakunata alli willakïta willanampaqmi cargota chaskirerqan, y shonquntam kicharqan más nunakunawan amïgota ruranampaq (Rom. 11:13).

10 Hinamampis Pabluqa manam edad mayin cristiänokunallatatsu amïgonkuna kanampaq asherqan. Huk más alli amïgonqa karqan Timoteum, pëqa Pablupita más joven y huk markapitam karqan. Kanan tiempopis atskaq jövenkunam congregacionchö mayor cristiänokunawan amistadta rurayashqa. Vanëssaqa ishkë chunka (20) watapita ichik masllam, pëmi kënö willakun: “Huk kuyashqa yanasämi kan pitsqa kunka (50) watapita ichik masyoq, pëtaqa imëkatam willä, imëka winë mayïtanömi. Pëqa imëpis altantollam këkan noqawan”. ¿Imanötaq tsënö yanasataqa tarikïkorqan Vanessa? “Manam kikin noqaman shamunantatsu shuyararqä, sinöqa kikïmi ashir qallarqä”, ninmi Vanessa. ¿Mana edad mayintsik kayaptimpis amïgontsik kayänampaq ashikantsikku? Tsënö rurarnenqa markäkushunmi o yärakushunmi Jehová bendecimänata.

11. ¿Imatataq Jonatanwan David amigo kanqampita yachakuntsik?

11 Imëka pasakuptimpis kuyëkäshunlla. Salomonmi kënö qellqarqan: “Llapan tiempochömi rasumpa amïgoqa kuyakun. Y llakikï tiempochö yanapamänapaq yurishqam” (Pro. 17:17). Këta qellqarnenqa itsa Salomonqa yarpëkarqan papänin Davidwan rey Saulpa tsurin Jonatán kuyanakuyanqanman (1 Sam. 18:1). Saulqa munarqan tsurin Jonatán gobernanantam, pero Jonatanqa alläpam respetarqan Jehová Davidta gobernanampaq akranqanta. Jonatanqa manam chikerqantsu Davidta, papänin Saúl chikikaptimpis. Hina manam Davidta shumaq atendiyanqampita chikikurqantsu, y Saúl mana alli Davidpaq parlaptimpis manam creirqantsu (1 Sam. 20:24-34). ¿Noqantsikqa Jonatannöku kantsik? ¿Kushikuntsikku amïgontsikkuna congregacionchö huk cargota chaskiriptin? ¿Yanapantsikku y animantsikku sasa o aja tiempokunapa pasëkäyaptin? ¿Imatataq rurantsik pëkunapita wasan rimayaptin? ¿Niyanqanta pasëpaku creyikurkuntsik o Jonatannöku amïgontsikta defendintsik?

¿Imëtaq huk amïgopita rakikäkurishwan?

12-14. a) ¿Imakunapataq pasayan Bibliapita yachakoqkuna? b) ¿Imanötaq congregacionchöna këkaqkuna yanapashwan tsëraq yachakïkaqkunata?

12 Bibliata yachakur kawëninkunata altsëkaqkunaqa höraqa alleqran yarpachakuyänan imanöpis amïgonkuna kanqanman, y tsë rurëqa manam fäciltsu. Itsapis wakin amïgonkunawan imëpis junto këta munan, pero tsë amïgonkuna Jehová nenqanta mana respetayaptenqa, cuentata qokurin pëkunawan juntakëkarllaqa mana alliman chänanta, tsëqa más alliqa kanman pëkunapita rakikäkurïmi (1 Cor. 15:33). Tsënö amïgonkunapita rakikarqa, itsa Bibliata estudiëkaqqa amïgonkunata traicionëkanqanta yarpanman.

13 Tsënöpa pasarnenqa yarpë, rasumpëpa alli kawanëkita munaq amïgokunaqa kawënikita altsëkanqëkita musyar kushikuyanqam. Itsa pëkunapis Jehoväpita yachakïta munayanqa. Pero pëkunawan mana allikunachö manana purinqëkipita rimayäshurniki contrëki parlarqa, mana alli amïgokuna kayanqantam rikëkätsiyäshunki (1 Ped. 4:3, 4). Tsënö karqa, pëkunam qamta traicionëkäyäshunki y manam qamtsu.

14 Amïguïkikuna chikiyäshuptikeqa manam yarpachakunëkitsu, congregacionchömi wananqëki alli amïgokunata tarinki (Gál. 6:10). Tsëmi congregacionchöna këkaqkunaqa kënö tapukunantsik: “¿Reqïku Bibliapita tsëraq yachakïkaqkuna reunionman shamoqkunata? ¿Amïgonkuna këta munarku witipä animaparinapaq?”.

15, 16. a) ¿Imatataq rurashwan huk amïgontsik Jehoväta servita haqiriptin? b) ¿Imanötaq Jehoväta rikätsishwan kuyanqantsikta?

15 Hina llakikïpaqqa kanman kuyë amïgontsik Jehoväta haqiriptin, y tsërëkur itsa congregacionpita qarqushqa kaptin. Huk cristiana amïgan Jehoväpita rakikaptin imanöpis sientikonqanta rikärishun: “Pasëpa mana alli y llakikushqam cientekorqä. Noqalläqa, amiga espiritual kaqchö sinchi këkanqantam yarparqä, pero manam tsënötsu kanaq. ¿Kastankunata kushitsita munarllatsuraq Jehoväta servikarqan? Tsëmi, kikï imanöpis këkanqäta rikäkunäpaq yanapamashqa, y rasumpëpa Jehoväta kuyarnin servikanqanta o ardëlla hukta kushitsinarëkurlla servïkanqäta rikäkunäpaq”. ¿Imatataq rurarqan kë cristiana llakikïninta vencinampaq? Pëmi nin: “Llakikïnïtaqa Jehoväpa makinmanmi haqirerqa. Hinamampis, Pë imanöpis kanqampitam kuyä, y manam markanchö amïgokunata qomanqampitatsu”.

16 Jehoväpa amïgon këta munarqa manam churakashwantsu mundopa amïgon këta munaqkunapa lädonman. Santiägum kënö nerqan: “Pipis que munducho quecaqcunallata cuyarnenqa, Dios Yayapa chiqueqninmi ticrarin” (Sant. 4:4). Jehoväta kuyanqantsiktaqa rikätsintsik, amïgontsikkunata oqrarnimpis Pë yanapamänaman markäkur o yärakurninmi (lei Salmo 18:25). Këchö parlanqantsik cristianam kënö willakun: “Manam pitapis obliguëta puëdenkitsu Jehoväta o noqantsikta kuyamänantsikpaqqa. Tsëtaqa cada ünom decidinan”. Tsëpenqa, ¿imatataq rurashwan Jehoväta mana haqishpa sirveqkunapa amïgonkuna imëpis këkänapaq.

Imatataq rurashwan alli amïgontsikkunata mana oqranapaq

17. ¿Imanötaq alli amïgokunaqa parlapänakuyan?

17 Amïgontsikta mana oqranapaqqa, respëtowan y mana mantsapänakushpa parlapänakïmi alläpa preciso. Bibliachö, Rutpaqwan Noemïpaq, Davidpaqwan Jonatanpaq y Pablupaqwan Timoteupaq leirnenqa rikantsik mana mantsapänakushpa respëtowan parlapänakuyanqantam. Tsëmi hukkunata imanö parlapänapaqpis Pablu kënö nerqan: “Teyta Jesusman mana creyicoqcunawan quecar ama tiemputa perdiyëtsu, listu quecayë pecunata shumaq tratayänequipaq”. Këchöqa Pablu parlëkan mana creikoq kaqkunata shumaq respëtowan parlapänapaqmi (Col. 4:5, 6). Pëkunatapis respëtowan tratarnenqa, masran congregacionchö amïgontsikkunata respëtowan tratanantsik.

18, 19. a) ¿Imanötaq rikashwan amïgontsikkuna consejamanqantsikta? b) ¿Imatataq yachakushwan Efeso anciänokunapita?

18 Rikanqantsiknömi alli amïgokunaqa respëtowan parlapänakuyänan. Pero manam mantsanakuyänantsu rasumpa kaqta willanakïtapis, musyayanmi amïgonkuna nenqantaqa alläpa respetayänanta. Yachaq Rey Salomonmi kënö qellqarqan: “Shumaq mukutaq [mushkoq] aceitewan inciensoqa nunapa shonquntam kushiratsin. Hina kuyakoq nunapa consëjompis amïgompa shonquntam kushiratsin” (Pro. 7:9). ¿Tsënöku amïguïkikunapa consëjonta rikanki? (Lei Salmo 141:5.) Rurëkanqëkipita alläpa yarpachakur consejarkushuptiki, ¿imataq ninkiman? ¿Agradecikunkimantsuraq? ¿Qampaq alli kaqta munar nikashunqëkimantsuraq yarpankiman? ¿O piñakunkimantsuraq?

19 Apóstol Pabluqa alläpam kuyarqan Efeso markachö anciänokunata. Wakintaqa reqirqan cristiano këman chäyanqampita patsëmi. Tsënö këkarpis ultimo qorikäyanqanchöqa o ëllukäyanqanchöqa llapan pensanqantam alli claro willarqan. ¿Kë cristiänokuna piñakuyarqantsuraq? Manam, nenqankunata alläpam valorayarqan, hasta waqayarqanmi manana rikäyänanta yarpärirnäqa (Hech. 20:17, 29, 30, 36-38).

20. ¿Imatataq shuyarantsik alli amïgokunapita?

20 Alli amïgokunaqa manam consëjota chaskikunllatsu, sinöqa, pëkunapis alli consëjakoqmi kayan. Awmi, alleqraqmi pensanantsik consejakunapaqqa, manam hukpa asuntonkunaman mëtikïta munantsiktsu. Bibliam cristiänokunata nin, “ama jucpa asuntuncunaman meticuyëtsu” (1 Tes. 4:11). Hinamampis yarpänantsikmi “quiquintsic llapan rurashqantsicpita cuentata” Diosnintsikta qonantsikta (Rom. 14:12). Pero höraqa precïsom kanman amïgontsikta Biblia nenqan consëjokunata kuyëllapa yarpäratsinan (1 Cor. 7:39). Këman yarpäri, itsa rikärinkiman soltero amïguïki Jehoväta mana sirveq shipashwan yarqur qallëkanqanta. ¿Imatataq rurankiman? ¿Piñaratsishaqmi nirtsuraq upallalla kakunkiman? Manachi. Huk alli amïgoqa manam upällaqa kakunmantsu. ¿Y wiyakïta mana munaptenqa? Más alliqa kanman anciänokunata willanqëkim, pëkunam kë mana alliman ishkita munëkaq amïguïkita imëkanöpapis yanapayanqa. Awmi, tsë rurananqa valortam wanan, pero Jehoväta kuyayanqëpita amigo kayashqa karqa, qampita witikurirpis kutiramonqallam.

21. ¿Imatataq höraqa rurarintsik y imanirtaq alläpa preciso congregacionchö alli amïgoyoq kë?

21 (Lei Colosenses 3:13, 14.) Höraqa amïgontsikkuna piñakuyanmi y quejakuyanmi imatapis rurarenqantsikpita. Y höraqa pëkunapis rurariyan o parlariyampis mana gustamanqantsiktam. Tsëtaqa Santiagu willakushqanam karqan: “Llapantsicmi imanopapis mana allicunata rurecantsic” nishpa (Sant. 3:2). Tsëmi, alli amigo këqa manam imëpis mana piñatsinakuyanqampitatsu, sinöqa perdonanakïta yachayanqampitam. Awmi, mana ushakaq rasumpëpa amïgoqa, perdonanakïpita y respëtowan imatapis mana pakashpa parlapanakïpitam. Tsënö kaptenqa “juc shonqullam” kawakushun amïgontsikkunawan.

¿Yarpankiku respuestanta?

• ¿Imanötaq alli amïgokunata rurashwan?

• ¿Imëtaq huk amïgopita witikurishwan?

• ¿Imatataq rurashwan amïgontsikkunata mana oqranapaq?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[29 kaq päginachö dibüju]

¿Imanirtaq alli yanasa kayarqan Rutwan Noemï?

[30 kaq päginachö dibüju]

¿Imanöllapis cristiano mayintsikta wayintsikman chaskirintsikku?