Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

¿Ima nintaq Biblia washkupaq?

¿Ima nintaq Biblia washkupaq?

¿Ima nintaq Biblia washkupaq?

WASHKUKUNATA ichikllata upurinataqa manam Biblia michäkuntsu. * Kikin Diosmi kamashqa “vïnota nunapa shonqun kushikunampaq, aceiteta qaqllan chipapänampaq, y tantatana nunapa shonqun kushishqa kanampaq” (Salmo 104:15). Jesuspis casakï fiestachö nunakuna kushishqa kayänampaqmi yakuta ‘alli caq binuman’ tikratsirqan (Juan 2:3-10).

Tsënö karpis, Kamakoq Teytantsikqa musyanmi cuerpontsikta y peqantsikta washku mana allita ruranqanta. Tsëmi noqantsikpaq allita munar, alläpa washku upyë mana alli kanqanta Bibliachö nimantsik (Isaías 48:17).

Tsëchömi, “ama machaquicayëtsu; tseno carqa mana allitam rurecuyanqui” neq yachatsikïkunata tarintsik (Efesios 5:18). Y ‘borrachucuna Diospa mandaquininman mana yecuyänampaq’ kaqtapis willakunmi (1 Corintios 6:9-11). Hina ‘fiestacho melanayanqanyaq micur, upyar mana allicunata rurayanqan’ mana alli kanqantapis rikätsikunmi (Gálatas 5:19-21).

Pero ¿rasumpatsuraq mana allita rurakun washkuta alläpa upyëqa?

¿Imanirtaq alläpa upyë allitsu?

Wallkalla alcohol allita rurakurpis, alläpa upyëqa qeshyatsikunmi y peqatam upayätsin. Rikärishun alläpa upyë imaman chätsikunqantapis:

Nunapa peqanta upayätsirmi llutankunata pensatsin y parlatsimpis (Proverbios 23:33). Qallananchö parlanqantsik Albertom kënö nin: “Washkuta upyarlla kawakïqa imëka qeshyanömi, manam cuerpontsikllatatsu mana allita ruran, hina llutankunatam pensatsikun y ruratsikumpis. Manam cuentata qokunkitsu wakinkunata hipatsinqëkitapis [ñakatsingaykitapis]”.

Rasmi chätsikun mana alli rurëkunaman. Bibliam kënö nin: “vino y mishkeq vïnom alli rurëta qonqatsikun” (Oseas 4:11). Tsëqa rasunmi, machashqa karqa mana alli rurëkunatapis munapashwanmi y allitanöllam rikashwampis. Tsënöpa itsa alli rurëta mana kaqpaqnö churarishwan, mana alli rurëkunaman raslla heqarpushwan y Diosnintsiktapis llakitsishwan.

Johnta pasanqanmi tsëta rikätsikun. Huk kuti warminwan qayapänakushqa karmi piñashqa yarqur cantïnaman heqarirqan. Tsëchö machashqa këkaptinnam huk warmi witirirqan. Maslla upyapärirnam tsë warmiwan ëwakur punukïkurqan. Nïkurqa paqwë llakishqam John cuentata qokurqan washku upyanqan tsë mana alli rurëman heqatsinqanta.

Ninqanta ni ruranqantapis manam nuna mäkuntsu. “¿Pitaq nanapäkun? ¿Pitaq yamë këta tarintsu? ¿Pitaq qayapänakur kakun? ¿Pitaq yarpachakur kakun?”, ninmi Biblia. Nïkurnam kënö contestan: “vino upyëllachö kakoqkuna, y takushqa vïnota asheqkunam” (Proverbios 23:29, 30). Pëkunaqa “lamar chöpinchö këkaqnö y hawishqa qerupa puntanchö këkaqnö[mi]” kayan (Proverbios 23:34). Manam tsëllatsu, mallaq shonquyärirpis kënöran niyan: “Maqayämashqam pero manam mäkurqötsu, tukïtam rurayämashqa pero manam yarpätsu” (Proverbios 23:35).

Qeshyatsikunmi. Proverbios 23:32 textochömi, “culebranömi kanikun y vïboranömi venenakun” nin washkupaq. Kë texto ninqannöllam, washkuta alläpa upyëqa venëno cuenta mana allita rurakunqanta doctorkunapis niyan. Tsëqa rasunmi, tukïläya cáncer, hepatitis alcohólica, cirrosis, pancreatitis, hipoglucemia (diabëtiswan qeshyaqkunata), derrame cerebral y fallo cardíaco nishqan qeshyakuna y tukï maskunam washku upyaqkunata tsarin, hina qeshyaq warmikunapa wambrankunapis manam sänotsu yurin. Höraqa huk kutilla machayanqanmi nunakunata wanoqyäratsinman o wanuratsinmampis. Hinamampis washkuqa manam qeshyatsikunllatsu, huk alläpa mana allimanmi chätsikun.

Dioswan yamë kënintam nunata oqratsin. Mana machayanqanyaq upyarpis, atskata upyaqkunaqa Dioswan yamë këninta oqrariyanmanmi. Profeta Isaiasmi Bibliachö kënö nin: “¡Allaw washkuta ashiyänanrëkur patsa waraqlla shärikoqkuna y ampinqanyaq más vïnota upyar kakoqkuna!”. ¿Imanirtaq pëkunapaq allaw nin? Tsënö purikur Diospa kaqchö imanö këkäyanqantapis musyarmi, tsëmi kënö nin: “Jehová ruranqanta manam rikäyantsu y makinwan ruranqantapis manam rikäyashqatsu” (Isaías 5:11, 12).

‘Vïnota alläpa upyaq’ nunakunanö mana kanapaqmi Palabranchö Dios nimantsik (Proverbios 23:20). Hina “mana machacoq [“alläpa upyaq”, MN] cayänanpaq[mi]” chakwan warmikunatapis willan (Titu 2:3). Pero ¿imanirtaq washkupita cuidakï alli? Ichikllapa ichikllapa atskata y seguido upyëman nunakunata chätsiptinmi. Tsënö upyayanqanllapitam, wakinkunaqa “¿imëraq riyakamushaq [rikchakamushä] más washku asheq ëwanapaq?” nirna punuriyampis (Proverbios 23:35). Paqaspa upyarir waränin “alli kayänanrëkur” washkuta asheqkunaqa paqwë mana allimannam heqarkuyashqa.

Hina “machacur [“vïnota alläpa upyar”, NM] melanäyanqanyaq micur, upur, fiestan fiestan puricur” këkaqkunapaqpis “Diostam cuentata qoyanqa” ninmi Bibliaqa (1 Pedru 4:3, 5). Kanan witsanchö Jehoväpa hunaqnin chämunampaq willakurmi Jesus kënö nirqan: “Cuidacuyë shonqiquicuna munanqan mana alli bisiucunapita, machaquicunapita [“alläpa upyëpita”, NM], y que bidacho imecapaqpis yarpacachecunapita. Tseno quecayaptiqui, paqtataq tse junaqcuna imeca trampa animalta tsareqno tsapuyäshunquiman” (Lucas 21:34, 35).

Tsëqa, ¿imatataq rurayanman alläpa upyaqkuna viciota haqiyänampaq?

[Päginapa ura kuchunchö willakï]

^ par. 2 Këchö washku nirqa, atska alcoholyoq kaqpaq, cervëzanö y vïnonö wallka alcoholyoq kaqpaqmi parlëkan.

[4 kaq päginachö dibüjukuna]

Washkuta alläpa upyëqa tukï problëmakunamanmi chätsikun