¿Mananatsuraq hutsa mana alli rurëkuna?

ORGULLOSO kë, chikikoq kë, mallaqashqa kë, piñakoq kë, rakcha ruraq kë, mikïta mana teqñaq kë, y qela kë alläpa hatun hutsakuna kanqantam puntataqa sacerdötekuna yachatsikuyaq. Tsë mana alli rurëkunapita mana hipayänanrëkur o ñakayänanraykur hutsankunapita wanakuyänampaqmi llapan misa wiyaqkunata niyaq. Pero kanan witsanqa manam tsënönatsu. Huk qellqaq nuna ninqannöpis, “kanan witsanqa casi llapan religionkunachömi nunakunata mana penqakatsiyänanrëkur hutsapita parlëta munayannatsu, antis nunakuna wiyëta munayanqanllatanam yachatsikuyan”.

Periodistakunapis tsëtaqa cuentata qokuyashqam, tsëmi kënö niyan:

▪ “Hutsapaq, hutsapita wanakïpaq y perdonta mañakïpaq parlëqa ushakashqanam, antis kananqa nunakuna kikinkunata kuyakuyänampaq [...] yachatsikïtam puntaman churayan.” (Star Beacon, de Ashtabula, Ohio.)

▪ “Casi llapan nunakunam hutsa rurëta mantsayannatsu.” (Newsweek.)

▪ “Kananqa mananam ‘¿imanö kawakunätaraq Dios munan?’ nir pipis tapukunnatsu, antis, ‘¿imataraq noqarëkur Dios ruramunqa?’ nirnam pï mëpis tapukuyan.” (Chicago Sun-Times.)

Tukïläya nunakuna y munayanqannö kawakuyanqan witsanchömi kawantsik, tsëmi pipis mana allikunata ruraptin imatapis neqtaqa mana respetakoqtanö rikäyan. Pëkunapaqqa imanöpis kawakuyanqanta juzguëmi mana alliqa. “Pensanqëkiqa kikikipaq allim kanman, pero qamnölla wakinkuna pensayänantaqa manam ashinëkitsu. Cada nunam imanö kawakunampaqpis akrakunan. Manam ni pï ninmantsu ‘ima alli y ima mana alli kanqantapis’. Wakinkuna imanö pensayanqan y qam pensanqëkipis allillam” niyanmi pï mëpis.

Rasun kaqchöqa, mana alli rurëkunata pï mëpis manam hutsatanönatsu rikäyan. Tsëmi wakinkunaqa hutsapaq chistekunallachöna parlayan. Y “hukpa majanwan kakïpaq” “wätanakïpaq”, y “ollqupura y warmipura kakïpaqpis” manam hutsa niyannatsu.

Tsëchömi cuentata qokuntsik mana alli rurëkunata nunakuna hutsatanönatsu rikäyanqanta. ¿Imanirtaq nunakuna tsënö kayan? ¿Rasumpatsuraq mana alli rurëkuna hutsanatsu? ¿Imanirtaq alläpa precisan imakuna hutsa kanqanta musyanantsik?