Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

¿Punta puntachöku kantsik precisaqpaq churanakïchö?

¿Punta puntachöku kantsik precisaqpaq churanakïchö?

¿Punta puntachöku kantsik precisaqpaq churanakïchö?

“Jucniquipis jucniquipis juc castanolla cayanqequirecur, shumaq cuyanacuyë, y respetanacuyë, y waquincunatapis mas presisaqpaq churayë, [“punta puntachö tsënö rurar kayë”, NM].” (ROM. 12:10.)

1, 2. a) ¿Ima nirqantaq Pablu romänokunaman cartakunqanchö? b) ¿Ima tapukïkunapa respuestantataq yachakushun?

ROMÄNOKUNAMAN cartakunqanchömi, apóstol Pabluqa rikätsikun congregacionchö imanir kuyanakunantsikpaq kaqta. Yarpätsimantsik ‘janan shongolla runa majintsiccunata’ mana kuyanapaqmi. Hina parlarqanmi ‘juc castanolla’ kanqantsikrëkur shonqupita patsë kuyanakunapaq (Rom. 12:9, NTCN, 10a).

2 Huk kastanölla kuyanakïqa manam lluta kuyakïllatsu. Tsë kuyakïtaqa rurënintsikkunawanmi rikätsikunantsik. Rasumpa kaqchöqa, manam pipis rikanqatsu shonqupita patsë kuyanqantsikta rurënintsikkunawan mana rikätsikushqaqa. Tsërëkurmi Pablu kënö nirqan: “Waquincunatapis mas presisaqpaq churayë, [“punta puntachö tsënö rurar kayë”, NM]”. Tsë ninanqa llapankunam tsënö ruranqantsikta rikäyänan ninanmi (Rom. 12:10b). ¿Imanötaq wakinkunata “presisaqpaq” churashwan? ¿Imanirtaq punta puntachö más precisaqpaq wakinkunata churar kanantsik? ¿Imanötaq rikätsikushwan?

Respetakï y precisaqpaq churë

3. ¿Biblia qellqakanqan idiömakunachö ima nintaq ‘precisaq’ palabrapaq?

3 Hebreo idiömachö ‘precisaqpaq churë’ ninanqa “lasaq” ninanmi. Huk nunata precisaqpaq churarqa, alläpa reqishqa y valeqtanömi rikantsik. Bibliachöqa tsë palabrallatam huk idiömaman tumatsiyan ‘gloriayoq’ nishpa, tsëwanmi musyantsik huk nunata precisaqpaqnö churëqa alläpa estimë kanqanta (Gén. 45:13). Y griego idiömachönam precisaqpaq churë ninantaqa estimashqa, väleq y alläpa kuyashqa kanqanta rikätsikun (Luc. 14:10). Rasumpam tsëqa, precisaqpaq churanqantsik nunakunataqa, alläpa kuyashqatanö y alläpa respetashqatanömi rikantsik.

4, 5. ¿Igualtsuraq precisaqpaq churëwan respetakoq kë? Huk igualatsikïwan willakaramï.

4 ¿Imanötaq pitapis precisaqpaq churantsik? Llapampitapis masqa tsë nunatam respetanantsik. Awmi, precisaqpaq churar y respetakurqa tsë ishkantaraqmi rikätsikuntsik. Tsëmi, pitapis respetaptinqa, precisaqpaqmi churëkan nintsik. Huk parlakïchöqa, respetakïqa imanöpis cristiano mayintsikta rikanqantsikmi, y precisaqpaq churënam imanöpis tratanqantsik.

5 ¿Imanötaq huk cristiano shonqupita patsë wawqinkunata paninkunata mana respetarqa, precisaqpaq churëkanqanta rikätsikunman? (3 Juan 9, 10.) Imanömi huk planta alli patsakashqa kanan shumaq winanampaq, tsënöllam rasumpëpa y imëyaqpis precisaqpaq churanapaqqa shonqupita patsë respetanan. Shonqupita patsë mana respetëkar hanan shonqulla precisaqpaq pitapis churarqa, ichikllapa ichikllapam tsënö tratanqan ushakärinqa. Tsëmi Pabluqa, pitapis precisaqpaq churayänampaq manaraq consejarnin cristiänokunata kënö willarqan: “Ama janan shongollaga runa majiquicunata cuyayaytsu” nishpa (Rom. 12:9; lei 1 Pedru 1:22).

Precisaqpaq churashun Dios ‘quiquin niraqta’ kamashqankunata

6, 7. ¿Imanirtaq wakinkunata respetashwan?

6 Pitapis precisaqpaq churanapaqqa puntata respetanantsikran. Tsëmi Biblia ninqanta imëpis qonqanantsiktsu, imarëkur llapan cristiano mayintsikkunata respetanapaq kaqta. Rikärishun ishkë cösaskunarëkur respetanapaq kaqta.

7 Animalkunapitaqa hukläyam kantsik, Dios ‘quiquin niraqta’ kamamashqantsik kaptin (Sant. 3:9). Tsëmi Diosnintsikpanöpis, kuyakïnintsik, yachënintsik y alli rurënintsikkunapis kan. Rikärishun imatash más Kamamaqnintsikpita chaskirquntsik. Salmos librota qellqaqmi kënö nirqan: “Oh Jehová, [...] qampa, hatun kënikiqa ciëlokunapa hanampam willakun [...]. [Nunatam] rurarqëki Dios niraqkunapita ichik mënosta, y gloriatawan shumaq këtam corönan churarqunki” (Sal. 8:1, 4, 5; 104:1). * Diosmi corönan churashqa o shumaq adornashqa llapan nunakunata hatun kënin, glorian y precisaqpaq kënin qornin. Tsëmi, pitapis precisaqpaq churarqa, kamaqnin Jehoväta precisaqpaq churëkantsik. Tsënö llapan nuna mayintsikta respetëkarninqa, masran cristiano mayintsikkunata respetanantsik (Juan 3:16; Gal. 6:10).

Tsë kastallam kantsik

8, 9. ¿Ima nirqantaq Pablu cristiänopura respetanakïpaq?

8 Hina imarëkur kikintsikpura respetanakunapaqmi Pablu hukta willamantsik. Cristiänokunata kikinkunapura precisaqpaq churanakuyänampaq manaraq consejarmi, kënö nirqan: “Jucniquipis jucniquipis juc castanolla cayanqequirecur, shumaq cuyanacuyë”. Griego idimachöqa “juc castanolla cayanqequirecur, shumaq cuyanacuyë” ninantaqa rikätsikun tsë kastalla shumaq kuyanakur yanapanakoqtam. Tsëmi Pablu kënö parlarqa, alleq rikätsikun congregacionchö cristiano mayintsikkunawan pasëpa huk kastanölla o familianölla kuyanakunapaq (Rom. 12:5). Hinamampis, yarpantsikmi tsëta parlarqa ciëlota ewaqpaq kaqkunata parlapëkanqanta, pëkunataqa wambrankunatanönam Jehová chaskishqa karqan. Tsëmi pëkunaqa huk familiallana kayarqan. Y Pablu kawanqan tiempochöqa llapankunam huknimpis huknimpis respetanakuyänan karqan, y tsënöllam kanan witsan ciëloman ëwaqkunapis kayänan.

9 ¿Y ima nishwantaq wakin kaq üshakunapaq? (Juan 10:16.) Pëkunaqa manaran Diospa wambran këman chäyanraqtsu, tsënö karpis hinantin patsachömi huk familianölla kayan y wawqi, pani, nana y turi nishpam qayanakuyan (1 Ped. 2:17; 5:9). Y tsënö imanir qayanakuyanqanta alleq musyarqa, rasumpëpam respetanakuyanqa (lei 1 Pedru 3:8).

¿Imanirtaq alläpa preciso respetanakunantsik?

10, 11. ¿Imanirtaq alläpa preciso respetakoq kanantsik y pitapis precisaqpaq churanantsik?

10 ¿Imanirtaq alläpa preciso respetakoq kë y pitapis precisaqpaq churë? Cristiano mayintsikta precisaqpaq churarqa congregacionchö alli y huknölla kawakunapaqmi yanapakuntsik.

11 Llapantsikmi musyantsik Jehoväwan alli karqa y santo espïrituta chaskirqa cristiano mayintsikwan shumaq kawakunata (Sal. 36:7; Juan 14:26). Hina alläpam kushikuntsik wawqintsikkuna y panintsikkuna kuyamanqantsikta musyar (Pro. 25:11). ¡Imanömi kushikïkuntsik pillapis parlëninwan y rurëninwan shonqupita patsë kuyamanqantsikta y respetamanqantsikta rikäratsimashqaqa! Këmi yanapamantsik kushishqa y imëyaqpis Jehoväta servikänapaq. Itsa tsënöchi imëllapis karirquntsik.

12. ¿Imanötaq yanapakushwan congregacionnintsikchö rasumpëpa kuyanakï kanampaq?

12 Jehoväqa musyanmi shumaq respëtowan tratamänata wananqantsikta, tsëmi Palabranchö llapan cristiänokunata kënö nin: “Jucniquipis jucniquipis [...] respetanacuyë” (Rom. 12:10; lei Mateo 7:12). Diosnintsik kënö mandakunqanta wiyakoqkunaqa cristiano mayinkunawan shonqupita patsëmi kuyanakuyan. Tsëmi alläpa preciso kënö tapukunantsik: “¿Imëllaraqtaq rurënïwan y parlakïniwan cristiano mayïkunata shonqupita patsë respetanqäta congregacionnïchö rikätsikurqö?” (Rom. 13:8).

Llapantsikpaqmi kë consejo

13. a) ¿Pikunataq precisaqpaq churëchö punta puntachö kayänan? b) ¿Romanos 1:7 ninqampita imatataq yachakuntsik?

13 ¿Pikunataq punta puntachö kayanman precisaqpaq churanakïchö? Pablum Hebreus cartata qellqarnin cristiänokuna anciänokunata imanö rikäyänampaqpis kënö nirqan: “Yachatsi[ku]r pushayäshoniquicunata cäsucuyanqui” (Heb. 13:17). Rasumpam, anciänokunaqa imëkachöpis punta puntachömi kayan, hina wawqinkunata y paninkunata precisaqpaq churëchöpis punta puntachömi kayänan, y anciano mayinkunatapis respetayänanmi. Këllaman yarpärishun, congregación imanö këkanqantapis rikäyänampaq ëllukarqa o gorikarga, anciano mayin ninqantam respëtowan wiyanan, tsënöpam precisaqpaq churëkan. Y imatapis rurayänampaq churapakarqa llapankuna niyanqantam yarpäyänan y precisaqpaqmi churanakuyänan (Hech. 15:6-15). Hina yarpänantsikmi Pablu romänokunaman cartakurqa, ciëlota ëwaqkunallapaq mana qellqanqanta, sinöqa llapan congregacionpaq qellqanqanta (Rom. 1:7). Tsëmi, kë consëjota wiyakurnin punta puntachö cristiano mayintsikta precisaqpaq churarnin kanantsik.

14. a) Willakaramï huk igualatsikïwan huknintsik huknintsik precisaqpaq churanakïwan punta puntata rurë alläpa preciso kanqanta. b) ¿Imatataq tapukunantsik?

14 Hina Pablu këta consejakunqantapis rikärishun, pëqa manam huknikipis huknikipis precisaqpaq churanakuyanki nirqanllatsu, sinöqa “punta puntachö tsënö rurar kayë” nirqanmi. ¿Imanirtaq alläpa preciso tsënö rurayänan karqan? Këta alleq tantianapaq këman yarpärishun. ¿Huk profesor alumnonkunata leïta yachëkäyaptinna ninmantsuraq leïta yachakuyänampaq? Manachi tsëtaqa ninmantsu. Tsëpa rantinqa más alli leiyänampaqchi nirinman. Tsënöllam, huknintsik huknintsik kuyanakoq y precisaqpaq churanakoq kanqantsikpitaqa nunakuna más reqimänantsik (Juan 13:35). Pero imanömi alumnokunapis leïta yacharqa, imëkatapis más yachakuyanqa, tsënöllam noqantsikpis “punta puntachö” respetanakïta y precisaqpaq churanakïta sinchikurqa más alli cristiano kashun (1 Tes. 4:9, 10). Llapantsikmi punta puntachö congregacionchö cristiano mayintsikta precisaqpaq churar kanantsik. ¿Tsënöku rurëkantsik?

Humildekunata precisaqpaq churashun

15, 16. a) Precisaqpaq churarnin, ¿pikunatataq qonqanantsiktsu y imanir? b) ¿Imanötaq rikätsikuntsik cristiano mayintsikta shonqupita patsë respetanqantsikta?

15 Wakinkunata precisaqpaq churar, ¿pikunatataq congregacionchö qonqanantsiktsu? Diospa palabranmi kënö nin: “Humilde kaqta yanapaq kaqqa, Jehovätam mañëkan, y Pënam tsënö tratanqampita paguëkunqa” (Pro. 19:17). ¿Biblia kënö ninqan imanötaq yanapamashwan wakinkunata precisaqpaq churanapaq?

16 Llapantsikpis musyantsikmi llapan nunakunapis patronninkunata precisaqpaq churayanqantaqa. Pero tsënö kaptimpis itsa wakin nunakunaqa, humilde kaqkunata y waktsa kaqkunataqa mana kaqpaqnö churayan. Jehoväqa manam tsënötsu. Tsëmi kënö nimantsik: “Precisaqpaq churamaq kaqtaqa noqapis precisaqpaqmi churashaq” (1 Sam. 2:30; Sal. 113:5-7). Jehoväqa llapan sirveqninkunata y precisaqpaq churaqkunatam precisaqpaq churan. Pëqa manam waktsakunata qonqantsu (lei Isaías 57:15 *; 2 Cró. 16:9). Noqantsikqa Jehová ruranqannömi rurëta munantsik, tsëmi rikäkunantsik wakinkunata precisaqpaq churëkanqantsikta o mana churëkanqantsiktapis. Tsëpaqmi kënö tapukunantsik: “¿Imanötaq rikä congregacionchö mana cargoyoq kaqkunata?” (Juan 13:14, 15). Tsë tapukïta imanöpis contestanqantsikmi rikätsimäshun shonqupita patsë mëyaq respetanqantsiktapis (lei Filipenses 2:3, 4).

Cristiano mayintsikta precisaqpaq churashun pëkunapaq tiempota rakirnin

17. ¿Imanötaq punta puntachö këkäshun wakinkunata precisaqpaq churarnin y imanir?

17 ¿Imanötaq punta puntachö këkäshun wakinkunata precisaqpaq churarnin? Pëkunapaq tiempota rakirninmi. Cristiänokunapaqa atska rurënintsikkunam kan, y atska tiempotam wanantsik congregacionpa rurëninkunata ruranapaq. Tsënö kaptinmi tiempontsiktaqa alli patsätsintsik. Tsëmi cristiano mayintsikkunata noqantsikpaq tiemponkunata rakiyänampaqqa, alläpaqa mañashwantsu. Hina agradecikuntsikmi cristiano mayintsikkunawan parlarinapaq alläpa tiempota mana mañakuyaptin.

18. 21 päginachö fötota rikanqantsiknö, ¿imanötaq rikätsikushun cristiano mayintsikkunapaq tiempontsikta rakinapaq listo këkanqantsikta?

18 Tsënö kaptinmi, hina musyantsik (masqa congregacionta rikaqkuna) imatapis rurëkanqantsikta haqirïkurnin cristiano mayintsikta yanapanapaq tiempota rakishqaqa, pëkunata más precisaqpaq churanqantsikta rikëkätsinqantsikta. Y noqapaqqa más precisaqmi kanki nikaq cuentam rurëkantsik (Mar. 6:30-34). Hina huk kaqpis rasunllam. Imata rurëkarnimpis cristiano mayintsikpaq tiempota mana rakirishqaqa, rikätsishun pëkuna mana alläpa precisaq kayanqantam. Cristiano mayintsikpaq tiempota mana rakita munanqantsikqa, rikätsikunqa pëkunata shonqupita patsë mana respetanqantsiktam (1 Cor. 10:24).

Respetakïchö punta puntachö kashun

19. Tiempota rakirnimpis, ¿imanötaq cristiano mayintsikkunata precisaqpaq churashwan?

19 Huknöpapis Cristiano mayintsikkunata precisaqpaq churashwanmi. Këman yarpärishun, pëkunawan parlanapaq tiempota rakirnimpis shumaqmi wiyanantsik. Tsënöpam Jehová ruranqanta qatikäshun, “Jehoväpa nawinkunaqa alli ruraqkunatam rikarëkan, y rinrinkunanam pëkuna mañakuyanqanta wiyarëkan” nishpam David qellqarqan (Sal. 34:15). Tsërëkurmi, cristiano mayintsikkunawan parlashqaqa, llapan niyanqanta shumaq wiyashwan, y masqa yanapanantsikta munar noqantsikman shayämuptin. Tsënöpam pëkunata precisaqpaq churëkäshun.

20. Pitapis precisaqpaq churanapaq, ¿imakunatataq yarpänantsik?

20 Rikanqantsiknöpis, alleqmi musyanantsik imarëkur llapan cristiano mayintsikkunata shonqupita patsë respetanqantsikta, y imanöpapis tiempota rakinantsikta, y waktsakunatapis precisaqpaq churanantsikta. Tsënöpam yanapakushun huk kastanölla kuyanakunapaq y congregacionchöpis huknölla kanapaq. Tsëmi, kikintsikpura precisaqpaq churanakïllatatsu tïrashwan, sinöqa tsëta rurarmi punta puntachö kanantsik. ¿Y imëpis tsënö ruranapaqku sinchikïkantsik?

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 7 Salmo capítulo 8 ninqanchö David qellqanqankunaqa profecïakunam kayan, Jesucristu patsachö hutsannaq nuna kanantam rikätsikun (Heb. 2:6-9).

^ par. 16 Isaías 57:15: “Këtam nishqa Hatun y Llapanta puëdeq, imëyaqpis kawëkaq y santo shutiyoq: ‘Hanachö y santo sitiochömi tärä, hina llakishqa y humilde kaqwampis këkämi, waktsakunapa kawëninta kushitsinäpaq y llakishqakunapa shonqunta kushitsinäpaq’”.

¿Yarpankiku?

• ¿Igualtsuraq precisaqpaq churëwan respetakoq këqa?

• ¿Imarëkurtaq cristiano mayintsikta precisaqpaq churanantsik?

• ¿Imanirtaq preciso huknintsik huknintsikkuna precisaqpaq churanakunantsik?

• ¿Imanötaq cristiano mayintsikkunata precisaqpaq churashwan?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[21 kaq päginachö dibüju]

¿Imanötaq precisaqpaq churashwan cristiano mayintsikkunata?