Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

¿Pitaq kawënikichö más precisaq?

¿Pitaq kawënikichö más precisaq?

¿Pitaq kawënikichö más precisaq?

“Hinantin patsa hanampaqa qamllam Altísimo kanki.” (SAL. 83:18.)

1, 2. ¿Imanirtaq Diospa shutinta musyarllaqa salvakushwantsu?

ITSA Jehoväpa shutintaqa rikarqantsik Salmo 83:18 textota pï karpis leiratsimashqaraq, itsachi espantashpa kënö neqta leirqantsik: “Llapan nunakuna musyayänampaq qampa shutikiqa Jehovämi, hinantin patsa hanampaqa qamllam Altísimo kanki”. Tsëpita patsëqa atska kutichi kë textota wakinkunata leiparqunki pëkunapis kuyakoq Jehová Diosta reqiyänampaq (Rom. 10:12, 13).

2 Jehoväpa shutin musyana alläpa precisaptimpis, manam tsëta musyarllatsu salvakushun. Salmista ninqanta yapë rikärishun, kënömi nirqan: “Hinantin patsa hanampaqa qamllam Altísimo kanki”. Rasun kaqchöqa, Jehoväpita más precisaqqa manam pipis kantsu. Pëllam Patsachö y ciëlochö kaqkunatapis llapanta kamashqa, tsëmi pëtaqa llapan kawaq kaqkuna respetar cäsokuyänan (Apo. 4:11). Tsëmi alli kanman kënö tapukunantsik: “Noqapaqqa, ¿pitaq más precisaq?”. Alläpa allim kanman kë tapukïman pensanantsik.

Edén huertachö pasakunqan

3, 4. ¿Imanötaq Diablu uliparqan Ëvata y imamantaq ishkitsirqan?

3 Tsë tapukïman pensë alläpa precisanqantaqa rikärintsik Edén huertachö pasakunqanwanmi. Tsë huertachömi mana wiyakoq ángel Ëvata creitsirqan kikimpa munënin más precisaq kanqanman yarpänampaq, y Dios mandanqantaqa mana kaqpaq churanampaq (Gén. 2:17; 2 Cor. 11:3). Ëvaqa creirqanmi tsë mana alli ángel ulipanqanta o llullapanqanta y mikurirqanmi Diosnintsik prohibinqan frütata, tsënöpam rikätsikurqan Dioslla mandakoq kanqanta mana respetanqanta. Manam rikätsikurqantsu Jehovällata kawëninchö más precisaq kanqanta. Pero Diabluqa, ¿imanötaq Ëvata mana alliman ishkitsirqan?

4 Satanasqa Ëvata parlaparqan yachëpam (lei Génesis 3:1-5 *). Puntataqa, Jehoväta shutimpa qayanampa rantinmi “Dios” nirqanlla, pero Génesis libro qellqaqqa, kima kaq capïtulopa qallanan versïculonllachönam Jehoväpa shutinta churarqan. Tsëpitanam tapurqan Dios ima ninqanta, y manam tapurqantsu Dios ima ‘mandanqantaqa’ (Gén. 2:16). Tsënö parlaparchï Jehová mandakunqanta mana väleqtanö rikëkätsirqan. Hina “niyäshurqunki” nirqa, ishkaqtanömi warmi hapallan këkaptimpis parlapëkarqan. Tsëta nirqa, pëllana precisaq kanqanta y tsërëkur nunampa rantin parlakoq kanqantam creïkätsirqan. Y tsënöpachi Ëvaqa ishkampaq parlakurirqan kënö nir: “Kë huertachö këkaq montekunapa frütankunataqa llapantam mikïta puëdeyä”.

5. a) Satanás ulipaptin, ¿imamantaq Eva pensar qallëkurqan? b) ¿Imatataq Eva rikätsikurqan Dios prohibinqan frütata mikurnin?

5 Hina Satanasqa Jehová ninqantam hukmampa tumaratsirqan. Jehová mana alli kanqantam entiendetsikurqan, “kë huertachö ni mëqan montepa frütanta ama mikuyëtsu niyäshurqunki[m]” nirnin. Tsëpitanam warmita imanöpis kawëninta altsanampaq kaqta pensaratsirqan, y “Diosnö” kanampaqmi animarirqan. Tsënöpanam Ëvaqa tsë montepa frütanman pensar qallëkurqan, y manam yarparqantsu Jehoväwan alli kënin más precisaq kanqantaqa (lei Génesis 3:6 *). Y Ëvaqa tsë frütata mikurirqanmi, tsënöpam rikätsikurqan pëpaq Jehová mana precisaq kanqanta.

Jobpa kawëninchöqa, ¿pitaq más precisaq karqan?

6. Job shonqumpita patsë Diosta servinqampita, ¿ima nirqantaq Satanás, y imatataq Job rikätsikurqan?

6 Atska watakuna pasariptinnam Job rikätsikurqan kawëninchö pï más precisaq kanqanta. Job alli ruraq kanqampita Jehová parlariptinmi Satanasqa kënö nirqan: “¿Mana imarëkurku Jobqa Diosta servikan?” (lei Job 1:7-10 *). Rikanqantsiknömi, Diabluqa manam Job wiyakoq kanqampitatsu mana allita parlëkarqan, sinöqa imarëkurpis ruranqanpaqmi. Yachëpam tumparqan, Jobqa imatapis munarllam Jehoväta servin, y manam rasumpa kuyartsu nirnin. ¿Tsë tumpakï mana rasumpa kanqanta pillataq rikätsikunan karqan? Kikin Jobllam, y puëderqanmi tsëta rikätsikïta.

7, 8. ¿Ima pruëbakunapataq Job pasarqan y imanötaq alli tsarakurnin rikätsikurqan Jehovällapaq kanqanta?

7 Jehovämi permiterqan Jobta Satanás tukï desgraciakunapa pasatsinampaq (Job 1:12-19). ¿Imatataq rurarqan Job tsë desgraciakunapa pasar? Bibliam kënö willakun: “Manam hutsallakurqantsu, ni Diosta culparqantsu” (Job 1:22). Pero Diabluqa manam tsëwan conformakurqantsu, tsëmi qallapëpanö kënö nirqan: “Qarapaqrëkur qara, kawëninrëkurqa llapan kapunqantam nunaqa qonqa” (Job 2:4). * Rikanqantsiknömi Satanasqa nirqan, tukï mana allikunapa Job pasarqa rikätsikunqam pëpaq Jehová mana precisaq kanqanta.

8 Jobqa melanëpaq qeshyawanmi qeshyarqan y qarankunapis ushakarqanmi. Hina warminnam kënö nirqan: “¡Diosta maldecïkur huklla wanukï!”. Y kiman amïgonkunanam, “hutsatam rurarqunki” nir tumpayarqan (Job 2:11-13; 8:2-6; 22:2, 3). Tsënö tukï desgraciakunata pasëkarpis, Jobqa Jehovällapaqmi këkarqan (lei Job 2:9, 10 *). Alli tsarakunqanwan y Jehoväta mana haqinqanwanmi, rikätsikurqan pëpaq Jehová más precisaq kanqanta. Hinamampis tsëwanmi rikätsikurqan Satanás tumpakunqanta, hutsasapa karpis nunakuna mana rasumpa kanqanta rikätsikuyänanta (igualaratsi Proverbios 27:11 ninqantawan).

¿Imanötaq Jesus contestarqan Satanasta?

9. a) ¿Jesus imanö këkanqan hörataq Satanás tentarqan? b) ¿Y Jesusqa imanötaq contestarqan?

9 Jesus bautizakurinqanllachömi, kikinllaman pensanampaq y kawëninchö Jehoväta mana precisaqpaq churanampaq Satanasta tentarqan. Diabluqa kima kutim tentarqan. Puntataqa, mallaq këkaptinmi mikunampaq rumita tantaman tikratsinampaq nirqan (Mat. 4:2, 3). Yarpärishun, Jesucristuqa chusku chunka hunaqmi mikunni karqan, tsëchi alläpa mallaqëkarqan. Jesus rumita tantaman tikratsita puëdekarpis, ¿Satanás ninqantatsuraq wiyakurqan? Manam, manam Ëvanötsu karqan, tsëpa rantinqa Jehoväpa Palabran ninqannömi contestarqan (lei Mateo 4:4).

10. ¿Imanirtaq Satanasqa templopa altompita Jesus heqamunanta munarqan?

10 Tsëpitanam Jesus kikinlla más precisaq kanqanta rikätsikunanta munar “templupa mas altun caqman lloqarcatsir” heqakurkunampaq nirqan (Mat. 4:5, 6). ¿Imanirtaq tsëta ruratsita munëkarqan? Diablum nirqan sänolla patsaman chaptinqa, rasumpa “Diospa tsurin” kanqan musyakärinanta. Y munarqanmi Jesucristu kikinlla más precisaq këta munananta y tukïta rurar rikätsikunanta. Satanasqa musyanmi nunakunaqa allitukoq kar o wakinkunawan alli këta munëwan sasa rurëkunata rurayanqanta. Ulipar o llullaparmi Satanasqa Biblia ninqanta mana allimampa entiendetsita tïrarqan, pero Jesusqa Jehová Palabranta más allipa reqinqantam rikätsikurqan (lei Mateo 4:7). Satanás tentanqanman mana ishkirmi Jesusqa rikätsikurqan pëpaq Jehová más precisaq kanqanta.

11. ¿Imanirtaq Jesusqa cäsorqantsu mundopa mandakoqnin këta Satanás awniptin?

11 Ishkan tentacionninman Jesus mana ishkïkuptinmi Satanasqa mundochö mandakoq këtana awnirirqan (Mat. 4:8, 9). Pero Jesusqa manam tsëtapis cäsorqantsu, pëqa musyarqanmi Satanasta cäsorqa Jehovälla Autoridadyoq kanqanta mana kaqpaq churananta (lei Mateo 4:10). Y kiman tentacionchöpis Jesusqa contestarqan Diospa shutin qellqarëkanqan textokunawanmi.

12. ¿Wanunampaq ichikllana pishikaptin imakunapataq Jesus pasarqan, y ruranqampita imatataq yachakuntsik?

12 Wanunampaq ichikllana pishikaptinmi Jesus alläpa hipakïpa pasarqan. Yachatsikur qallanqampita patsëmi willakurqan imanöpis wanunampaq kaqta (Mat. 20:17-19, 28; Luc. 12:50; Juan 16:28). Hina musyarqanmi, wanutsiyänampaqqa judío autoridadkuna Diospa contranmi parlashqa nir juzgayänanta. Tsënö wanunanta musyarmi alläpa yarpakacharqan. Tsëmi Teytanman kënö nir mañakurqan: “Dios Yayallä, qam munarnenqa que jipar nacanäpaq quecaqcunapita salbecamë”. Tsënö nirïkurpis kënömi nirqan: “Peru noqa munashqänoqa ama callätsuntsu, sinoqa qam munashqequino quecullätsun” (Mat. 26:39). Rikanqantsiknömi, wanunqanyaq tsarakur Jesusqa rikätsikurqan Jehová más precisaq kanqanta.

Noqantsikpis rikätsikushun

13. ¿Imatataq yachakurquntsik Ëvapita, Jobpita y Jesucristupita?

13 ¿Ima yachatsikïkunatataq punta kaq pärrafokunachö yachakurquntsik? Ëvapitaqa yachakurquntsik, allitukoq këta munar y kikintsikllaman pensarqa, kawënintsikchö Jehová mana precisaq kanqanta rikätsikunatam. Pero Jobpitaqa yachakurquntsik, hutsasapa karpis tukï desgraciakunata pasarnin y imanir pasanqanta mana musyarpis alli tsarakunatam. Tsënö rurarqa rikätsikuntsik noqantsikpaq Jehová más precisaq kanqantam (Sant. 5:11). Y Jesus ruranqanmi yanapamantsik penqatsimashqa o imatapis ruramashqa Diosllata servikänapaq (Heb. 12:2). Y, ¿imanötaq noqantsikqa rurashwan?

14, 15. ¿Imachötaq hukläya karqan tentacionpa pasarnin Eva ruranqanwan Jesus ruranqan, y imanötaq qatishwan Diospa Tsurin ruranqanta? (20 kaq päginapa dibüjompita parlari.)

14 Ama haqishuntsu tentacionkuna Jehoväta qonqatsimänata. Ëvaqa Satanasta wiyakurmi frütaman pensar qallëkurqan. Tsëmi “rikärirqan tsë montepa [plantapa] frutan mikunapaq alli kanqanta, y rikënimpaq munapëpaq kanqanta, awmi, tsë monteqa shumaqmi karqan” (Gén. 3:6). Pero ¡Jesusqa kiman tentacionchöpis alläpa hukläyam contestarqan! Pëqa, Satanás cada tentaptinmi pensarqan tsëkunata rurariptin imaman chätsinampaq kaqkunaman. Hinamampis Diospa Palabran ninqanmannömi rurarqan y Diospa shutintapis parlarqanmi.

15 Jehová chikinqankunata rurëta munarninqa, ¿imamantaq pensantsik? Tsë mana alli rurë shumaq kanqanman pensarqa, más rasmi tsë rurëman ishkirishun (Sant. 1:14, 15). Tsëmi imata karpis raslla ruranantsik tsë munëta shonquntsikpita ushakätsinapaq, rikrantsikta o makintsikta roqureq cuenta sasa o aja kaptimpis rasllam ruranantsik (Mat. 5:29, 30). Jesus ruranqannömi alli pensanantsik ruranqantsikkuna imaman chätsimänatapis y Jehoväwan alli kënintsik imaman chänantapis. Tsëkunapaq Biblia yachatsikunqantam yarpänantsik. Tsënö rurarllam noqantsikpaq Jehová más precisaq kanqanta rikätsikushun.

16-18. a) ¿Imakuna pasamanqantsiktaq alläpa llakitsimashwan? b) ¿Imataq yanapamäshun desgraciakunapa pasarnin alli tsarakunapaq?

16 Ama imëpis mana allikunapa pasar Jehoväwan piñakushuntsu (Pro. 19:3). Kë mana alli mundopa ushakënin chämuptinnam Jehoväpa sirveqninkunaqa más mana allikunapa pasayan. Y allim musyantsik kanan witsanqa Jehová tsë hipakïkunapita milagrota rurar mana tsapämänata. Pero Jobnömi familiantsikkuna wanuptin y tukï problëmakunapa pasarqa alläpa llakikuntsik.

17 Jobqa manam musyarqantsu tsë pasëkanqankunata imanir Jehová rikaranqantapis. Tsënömi noqantsikpis musyantsiktsu tukï desgraciakuna pasamänata imanir Jehová haqinqanta. Itsachi wiyarintsik cristiano mayintsikkuna shukukï vientokunawan o Haití nacionchö pasanqannö, Patsa alläpa kuyuptin wanuyanqanta. O itsa willaramashwan huk cristiano mayintsikta maqayanqanta o huk accidentechö wanunqanta. O itsa kikintsikpis mana allikunapa pasëkantsik y musyantsiktsu imanir tsëkunapa pasëkanqantsiktapis, tsëqa itsa nishwan: “Jehová, ¿imanirtaq noqata kë pasaman? ¿Ima mana allitataq rurarqö?” (Hab. 1:2, 3). ¿Imataq yanapamashwan tsënö mana allikunapa pasashqa?

18 Pipis mana allikunapa pasaptinqa, Jehovämi haqirishqa nir manam pensashwantsu. Tsënö pensë mana alli kanqantam Jesus rikätsikurqan ishkë desgraciakuna pasakunqampaq parlarnin (lei Lucas 13:1-5). Porque “llapankunatam imapis pasan mana musyayanqan tiempochö” (Ecl. 9:11). Pero imëka pasamashqapis Jehoväman yarpararqa tsarakïta puëdentsikmi, “porqui pëqa allapa ancupäcoq Papämi y shoqacoq Diosmi” (2 Cor. 1:3-6).

19, 20. ¿Imataq Jesusta yanaparqan tukïpa pasëkarpis alli tsarakunampaq y imataq noqantsikta yanapamashwan tsënölla ruranapaq?

19 Allitukoq kë y penqakï ama imëpis pantatsimänata haqishuntsu. Jesusqa humilde karmi “poderyoq Dios [“Diosnö”, NM] quecarninpis, juc nunano” yurikurnin imëka huk servipakoqnö kë Patsaman shamurqan (Fili. 2:5-8). Tukï hipakïta pasëkarpis Teytanman markäkoq karmi alli tsarakurqan (1 Ped. 2:23, 24). Tsënömi, Jehoväpa munëninta puntaman churarqan, y tsënö kanqampitam ciëlochöpis y Patsachöpis más precisaq mandakoqnin kanampaq Jehová churarirqan (Fili. 2:9). Tsënö Jehoväpa kaqta puntaman churar kawakunapaqmi pëqa nimantsik (Mat. 23:11, 12; Luc. 9:26).

20 Höraqa noqantsikpis tukï mana allikunapam pasantsik. Tsënö kaptimpis apóstol Pablunömi markäkunantsik, pëmi kënö nirqan: “Tsemi tse willaquininta willapäconqäpita carselcho quecä, peru tseno sufrirpis, manam penqacütsu. Musyämi piman marcäconqäta, y pemi puedeq queninwan imecapitapis cuidamanqa asta Teyta Jesucristu que patsaman cutimonqanyaq” (2 Tim. 1:12).

21. Mana alli tiempochö kawëkarpis, ¿imata ruranapaqtaq listo këkashwan?

21 Tiempontsikpaqqa Biblia kënömi willakun: “Kayanqam nunakuna kikinkunalla kuyakoqkuna” (2 Tim. 3:2, QKW). Tsëmi espantakushwantsu kikinkunallaman yarparaq nunakuna rurinchö kawarnin. Ama haqishuntsu tsënö këninkuna muyamänata. Tsëpa rantinqa, tentacionkunapa pasar, huk desgraciapa pasar o pipis penqakatsimashqa alli tsarakushun, y tsënö rikätsikushun kawënintsikchö Jehová más precisaq kanqanta.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 4 Génesis 3:1-5: “Pero Jehová Dios kamanqan llapan chukaru animalkunapitaqa culebram engañakoq tikrarirqan. Y warmitam kënö parlapar qallëkurqan: ‘¿Rasumpëpaku Diosqa, kë huertachö ni mëqan montepa frütanta ama mikuyëtsu niyäshurqunki?’. Tsënam warmiqa culebrata nirqan: ‘Kë huertachö këkaq montekunapa frütankunataqa llapantam mikïta puëdeyä. Pero huerta chöpinchö montepa frütantaqa, Dios nishqam: “Manam mikuyänëkitsu, manam, manam yatayänëkitsu mana wanuyänëkipaq”’. Tsënam culebraqa warmita kënö nirqan: ‘Manam wanuyankitsu. Diosqa musyanmi tsëta mikuyanqëki hunaq nawikikuna kichakäriptin Diosnö alli kaqta y mana alli kaqta reqir kayänëkita’”.

^ par. 5 Génesis 3:6: “Tsënöpanam, warmiqa rikärirqan tsë montepa [plantapa] frutan mikunapaq alli kanqanta, y rikënimpaq munapëpaq kanqanta, awmi, tsë monteqa shumaqmi karqan. Tsënam montepa frütanta pallarir mikur qallëkurqan. Tsëpitanam nunatapis qorirqan pëwan këkarnin, y pëpis mikurmi qallëkurqan”.

^ par. 6 Job 1:7-10: “Tsënam Jehová kënö nirqan Satanasta: ‘¿Mëpitataq shamïkanki?’. Tsënö niptinnam Satanás contestarqan Jehoväta kënö nir: ‘Patsapa puriramur y rikapakaramurmi shamïkä’. Jehovänam Satanasta nirqan: ‘¿Cuentata qokamurqunkiku servimaqnï Jobpita? Patsachöqa manam pipis pënö kantsu, alli y hutsata mana ruraq, mana alli rurëkunapita rakikashqa y llapan shonqunwan Diosta sirveq’. Tsënam Satanasqa Jehoväta kënö nirqan: ‘¿Mana imarëkurku Jobqa Diosta servikan? ¿Manaku pëta, wayinta y llapan kapunqantapis tsapänampaq hiruroq cercotanö churarqunki tsapäkïnikita? Llapan ruranqantam bendicerqunki y animalninkunatapis miratsirqunkim’”.

^ par. 7 Wakin yachaq nunakunaqa “qarapaqrëkur qara” ninqantaqa niyan, Jobqa imëkatapis kikinllapaq munaq nuna kanqantam, kawananrëkurqa familiankunapis y animalninkunapis wanuyänanta haqinqantam. Wakinnam niyan “qarapaqrëkur qara” nirqa, mana wanuyänanrëkur nunakunaqa huk pedaso qarankunata oqrariyanqanta. Mas tantearinapaq, höraqa peqankunaman imapis heqaptinqa rasllam makinkunata churariyan peqankunata tsapänampaq, tsënö rurarqa itsa wanunampaq kaqpita salvakuriyan y makinllatana malograkuriyan. Tsë “qarapaqrëkur qara” ninqan ima ninan kaptimpis alli clärom këkan; kawëninrëkurqa llapan kapunqantam Jobqa qonqa nir Satanás tumpanqan.

^ par. 8 Job 2:9, 10: “Warminam kënö nirqan: ‘¿Hinallaraqku qamqa mana hutsallakur këkanki? ¡Diosta maldecïkur huklla wanukï!’. Pero pënam kënö nirqan: ‘Upa warmikuna parlayanqannömi qampis parlanki. ¿Rasumpa kaq Diospitaqa alli kaqllatatsuraq chaskikushwan, y mana alli kaqtaqa manatsuraq chaskikushwan?’. Tsëkunata parlanqanwampis Jobqa manam hutsallakurqantsu”.

Yachakunqantsikta willakaramï

• ¿Imanötaq Satanás Ëvata uliparqan o llullaparan?

• ¿Imatataq Job rurarqan desgraciakunapa pasarnin?

• ¿Imataq Jesuspaq más precisaq karqan?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[18 kaq päginachö dibüju]

Ëvaqa manam pensarqantsu Jehoväwan alli këninman

[20 kaq päginachö dibüju]

Jesusqa manam Satanás tentanqanman ishkirqantsu, tsëpa rantinqa Jehoväpa munëninmanmi más yarpararqan

[22 kaq päginachö dibüjukuna]

Haití markachö patsa kuyur pasariptinmi, carpakunachö yachatsikïkäyan

Mana allikunapa pasëkarpis ‘ancupäcoq Papäman y shoqacoq Diosmanmi’ yarpantsik