¿Imanötaq más alli yachatsishwan?
¿Imanötaq más alli yachatsishwan?
“Kanan qoykanqaq kë mandamientokunaqa shonqïkichömi kanan; y wambrëkitam alleq yachatsinëki, y tsëkunapitam parlapänëki wayikichö hamakurnin, y nänipa purirnin, y patsäkurnin y shärikurnin.” (DEUTERONOMIO 6:6, 7.)
ITSACHI teytakunaqa alläpa yarpachakuyan wambrankunata yachatsiyänan kaptin. Y wambrakunata imanöpis yachatsiyänampaq consëjota ashirqa, itsa mëtsika consëjokunata tariyanman y tsëkunaqa masraq pantaratsiyanman. Familiakuna y amïgokunaqa tukïtam consejakuyan, hina librokunachö, revistakunachö y Internetchöpis tukïtam tariyanman, y höraqa mana alli consëjokunatapis.
Hinamampis, Bibliaqa manam wambrakunata imata yachatsinallapaqtsu nimantsik, sinöqa imanö yachatsinapaqpis consejamantsikmi. Rikanqantsik versïculokuna nimanqantsiknömi teytakunaqa tukïkunaman yarpäyänan wambrankunata Diospita yachatsiyänampaq. Kë yachatsikïchömi rikäshun Bibliapita horqashqa chusku consëjokunata, këqa atska waranqa teytakunatam yanapashqa.
1. Dios kamanqanwan yachatsï. Apóstol Pablum kënö nir qellqarqan: “Diosta mana ricashqapis, que munducho llapan rurashqancunam musyatsimantsic Dios camashqanta. Tsemi jina musyarintsic Diosnintsic rasonpa Dios cashqanta y puedeq quenenqa mana imepis ushacashqanta” (Romanos 1:20). Teytakunaqa wambrankunata yanapayanman Diosnintsik rasumpa kanqanta creiyänampaq llapan kamanqankunata rikätsirninmi, hina Diosnintsik imanö kanqanta rikätsikunqanman pensayänampaqpis.
Jesuspis tsënömi qateqninkunata yachatsirqan. Kënö ninqanman yarpärishun: “Masqui cuentata qocuye: Pishqucuna manam murucuyantsu, ni miquicunata ellupacuyantsu, ni trojancunaman wardapacuyantsu. Peru tseno quecaptinpis, sielucho Dios Yayam pacha juntata watan, y pishqucunapitaqa qamcunam mas baleq cayanqui” (Mateo 6:26). Tsënömi Jesusqa Teytampa kuyakïninta y llakipäkog o ankupäkoq këninta qateqninkunata rikätsikurqan, hina tsëwanmi wambrankunata Diosnintsik kuyanqanman yarpachakuyänampaq yanaparqan.
Rey Salomonmi yachatsikurqan hormïgakunata Diosnintsik yachaq këninkuna qonqampita nunakunapis yachakuyänampaq, kënömi nirqan: “Qela nuna, ëwë, hormïgakuna rurayanqanta rikämi y yachaq kë. Mandaqnin ni capataznin ni dirigeqnin mana këkaptimpis, Proverbios 6:6-8). Këwanmi rey Salomonqa rikätsikurqan alli kaqta rurëta munarqa Diosnintsik kallpanta qomanqantsikwan trabajanan alläpa precisanqanta.
pëkunaqa usya tiempopaqmi mikïninkuna churakuyan, y cosecha tiempom mikï churakuyänanman atska mikïta churayan” (¿Imanötaq qamkunapis teytakuna Jesuswan Salomon rurayanqannölla kë kiman rurëta qatiyankiman? Puntataqa tapuri ima plantakuna o ima animalkuna pëkunapaq más shumaq kanqanta. Tsëpitana, tsëpaq yachatsikoq publicacionkunata ashï. Y ushanëkipaqna, tsëkuna Diospita imata yachatsikunqantapis parlapäri.
2. Wiyaqninkunata Jesus rikanqannö qampis wambrëkita rikë. Manam pï nunapis Jesusnöqa más precisaqkunata parlashqatsu. Tsëmi Jesusqa piwampis parlarqa ima pensayanqantapis musyëta munar y ima niyanqantapis wiyëta munarnin tapupaq (Mateo 17:24, 25; Marcos 8:27-29). Tsënöllam teytakunapis wambrankunata tukïkunata yachatsita puëdeyan, pero tsëpaqqa Jesus ruranqannömi rurayänan, kikinkuna mana mantsakushpa pensayanqanta parlakuyänampaq.
Pero, wambrakuna mana wiyakuyaptin o yachakïta mana puëdeyaptinqa, ¿imatataq huk teyta ruranman? Jesus qateqninkunata tratanqanmanmi yarpäyänan. Höraqa kikinkuna puram pleitoyaq y manam entiendeyarqantsu imanir humilde kayänampaq kaqta. Pero Jesusqa manam piñakurqantsu, tsëpa rantinqa kutin kutinmi yachatsirqan humilde kayänampaq (Marcos 9:33, 34; Lucas 9:46-48; 22:24, 25). Jesus ruranqanta qateq teytakunaqa alleq pacienciakurninmi wambrakunata yachatsiyan, y precisaptinqa kutin kutinmi tsëllata yachatsiyan. *
3. Rurayanqëkikunawan yachatsiyë. Teytakunataqa allim yanapanman Römachö cristiänokunata Pablu ninqan, kënömi nirqan: “Qamcunam mana suwacuyänanpaq yachatsicuyanqui. Tseno yachatsiquicarqa, ¿imanirtaq quiquiquicunaqa suwacuyanqui!” (Romanos 2:21).
Këman pensayänanqa alläpam precisan, teytakuna rurayanqantam wambrakuna qatiyan y manam willapäyanqan kaqllatatsu. Tsëmi huk teyta rurëninkunawan wambrankunata yachatsiptinqa más raslla wiyakuyanqa.
4. Pishi kanqampita yachatsï. Apóstol Pablupa yanapaqnin Timoteuqa alli rurëninkunapitam reqishqa karqan (Hechos 16:1, 2). Tsënöqa karqan ‘wamra canqanpita patse Diospa palabranta yachakushqa’ karmi. Mamäninwan abuelïtanqa manam Diospa Palabranta leirapuyaqllatsu, sinöqa yanapayaq tsë leipuyanqankuna rasumpa kanqanman markäkunampaqmi (2 Timoteu 1:5; 3:14, 15).
Mëchöraq yanapakïta tariyanman
Teytakuna wambrankunata Diospita yachatsiyänampaqmi Jehoväpa testïgonkunaqa atska publicacionkunata rurayämushqa. Wakinkunaqa rurakashqa pishi wambrakunaman pensëkurmi y wakinkunanam joven këman chëkaqkuna papäninkunawan parlayänampaq yanapanampaq. *
Awmi, Diospita wambrakunata parlapänapaqqa yachanantsikmi, sasa o aja tapukïkunata rurayaptin shumaq yacharatsinapaq. Këllaman yarpärishun, ¿ima nishparaq yachatsinkiman, “imanirtaq hipakïkuna kananta Dios haqirin, y ima rurëtataq kë Patsawan munan, o mëchötaq wanushqakuna këkäyan” nir tapukuyaptin? Jehoväpa Testïgonkunaqa kushishqam yanapariyäshunkiman kë tapukïkunapa respuestankunata tarir familiëkiwan Diosman más witiyänëkipaq (Santiagu 4:8).
[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]
^ par. 10 Deuteronomio 6:7 textochö “alleq yachatsinëki” ninqantaqa, kutin kutin yachatsïpaqmi hebreo idiömachöqa parlëkan.
^ par. 15 Más pishi wambrakunataqa yachatsiyanman Aprendamos del Gran Maestro librowanmi, kë libroqa parlan Jesuspa yachatsikïninkunapaqmi, o Bibliapita willakïkuna willakoq librömi nishqan librowanmi, këqa Diospa Palabrampita precisaq yachatsikïkunatam shumaqllapa entiendetsikun. Y jövenkunawannam parlayanman volúmen 1 y 2 Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas nishqan librokunawan.