Jehovämi herenciantsik

“Israelpa tsurinkunapa chöwpinchöqa, noqam qampa kaqqa kä y herenciëkipis.” (NÚM. 18:20.)

1, 2. a) Dios awnikunqan Patsata rakir qallëkuyaptin, ¿Leví kastata rakipuyarqanku herencian? b) ¿Imatataq Jehová awnirqan levïtakunata?

ISRAELÏTAKUNA Dios awninqan Patsaman yëkushqana karmi, chakrakunata rakinakur qallëkuyarqan. Y tsëtaqa rurayarqan Josué, sacerdötekunapa mandaqnin Eleazar y chunka ishkë Israelpa kastankunata mandaqkunam (Núm. 34:13-29). Pëkunam Israelpa llapan kastankunata herenciankuna qoyarqan, pero Leví kastataqa manam ima herenciankunapis qoyarqantsu (Jos. 14:1-5). ¿Imanirtaq mana? ¿Qonqëkuyarqantsuraq? O ¿manatsuraq pëkunapaqqa ni ima herenciapis karqantsu?

² Jehoväqa manam levïtakunata qonqëkurqantsu. Kikinmi, Leví kastata mandaq Aaronta nirqan: “Israelpa tsurinkunapa chöwpinchöqa, noqam qampa kaqqa kä y herenciëkipis” (Núm. 18:20). ¡Imanö kushikïpaqmi kënö parlanqanqa karqan! ¿Imanöraq noqantsik sientekushwan tsënö parlapëkamashqa? Itsapis kënö tapukushwan: “¿Alli nunatsuraq kä llapanta puëdeq Dios herenciä kanampaqqa? ¿Hutsa ruraq karnimpis Diosta herenciantsiktanö katsishwantsuraq?”. Këkunaqa, alläpa yarpachakïpaq tapukïkunam, tsëpitam shumaq kawakïnintsik kanqa noqantsikpaq y kuyashqa kastantsikkunapaqpis. Kë yachatsikïchö Jehoväta herenciatanö katsï ima ninan kanqantapis yachakur qallëkushun. Tsëpitanam rikäshun ciëlochö o Patsachö kawanantsik kaptimpis Dios herenciantsik imanö kanampaq kaqtapis.

Leví kastatam Jehová cuidan

3. ¿Imanötaq Leví kasta sacerdote këman charqan?

³ Leyta Diosnintsik manaraq Moisesta qoptinmi, familiata pushaq ollqu kaqkuna sacerdötekuna rurayänanta familiampaq rurayaq. Pero Leyta Diosnintsik churariptinqa, Leví kastallanam sacerdote rurananta ruraq, kë nunakunallam sacerdote rurananta o sacerdötepa yanapaqnin këta puëdeyaq. ¿Imanötaq këqa patsakarqan? Yarpärishun, Egiptochö mayor wambrakunata wanutsinqan paqasmi, israelïtakunapa mayor kaq tsurinkunata pëpaq kayänampaq akrarqan. Tsënö kaptimpis ichik tiempo pasarinqanchöqa ‘Israelpa llapan mayor kaq tsurinkunapa rantinmi’ Leví kastata akrarqan. Pero israelïtakunapa mayor kaq tsurinkuna Leví kastapita más atskaq kayaptinmi, Dios mandakurqan pishinqanta pagakurnin tinkutsiyänampaq (Núm. 3:11-13, 41, 46, 47). Tsëpita patsëmi Leví kastaqa Israel nacionchö Diospaq trabajarnin qallëkurqan.

4, 5. a) ¿Imanötaq Jehoväqa levïtakunapaq herenciankuna cuenta karqan? b) ¿Imanötaq levïtakunata Dios cuidarqan?

⁴ Rikanqantsiknömi levïtakunapaqqa ima chakrankunapis kayäpurqantsu, tsëpa rantinqa ‘Jehoväta sacerdötenö’ servïmi herenciankuna karqan (Jos. 18:7). Tsëmi Números 18:20 textochö Jehová pëkunata nirqan: “Noqam qampa kaqqa  kä”. Tsënö kaptinqa, ¿waktsallatsuraq kawakuyanman karqan herenciankuna mana kaptin? Qateqnin kaq versïculokunam tsënö mana kanqanta rikätsimantsik (lei Números 18:19, 21, 24 *). “Tukïta rurarnin yanapakuyanqampita[m]” tsë nacionchö familiakunaqa “llapan kayäpunqampita chunka kaq parteta herenciatanö” qoyaq, tsë ninanqa animalninkunapita yureqta y murukïninkunapita ëlluyanqantam chunka kaq parteta qoyaq. Hina tsënölla levïtakunapis llapan chaskiyanqampita chunka kaq parteta más allin kaqta rakiyaq sacerdötekunata qoyänampaq (Núm. 18:25-29). * Sacerdötekunapis chaskiyaqmi ‘Jehoväpaq llapan qarëninkuna’ israelïtakuna apayanqantaqa. Awmi, sacerdötekunaqa llapan wanayanqankunata Jehová qonampaq kaqmanmi markäkuyaq o yärakuyaq.

⁵ Hina itsachi tsë Leyqa llapan familiakuna tukï kayäpunqampita chunka kaq parteta rakiyänampaq nirqan, këqa karqan cada wata asambleakunachö kikinkuna mikuyänampaqmi (Deu. 14:22-27). Tsënö kaptimpis, höraqa kima y hoqta wata ushëchö y qanchis wata qallananchömi kë diezmowan yanapayänan karqan waktsakunata y levïtakunata. ¿Imanirtaq levïtakunapaqwan këqa karqan? Porque pëkunaqa “manam imayoqtsu ni herenciayoqtsu” kayarqan Israelchö (Deu. 14:28, 29).

6. Levïtakunapa chakrankuna mana këkäpuptinqa, ¿mëchötaq täräyaq?

⁶ Levïtakunapa chakrankuna mana këkäpuptinqa, ¿mëchötaq täräyaq? Jehovämi cuidarqan, tsëmi rakirqan wakin markakunachö y tsë lädon chakrakunachö täräyänampaq. Llapanqa chusku chunka puwaq (48) markakunam karqan. Hina templochö mana trabajayanqan höraqa, tsapäkï markakunachöpis täräyaqmi (Núm. 35:6-8). Këchömi rikakan pëllata sirveqkunataqa wanayanqanchö Diosnintsik tukïnöpa yanapanqanta. ¿Imanötaq pëkunaqa rikätsikuyänan karqan Jehovällata herenciankunatanö rikäyanqanta? Cuidëta y yanapëta puëdenqanman markäkurninmi.

7. ¿Imatataq levïtakunaqa rikätsikuyänan karqan Jehová herenciankuna kanampaqqa?

⁷ Höraqa, wakin israelïtakuna manam diezmota qoyaqtsu. Tsënö mana qoyanqampita castigayänampaq ley mana niptimpis, llapan levïtakunata y sacerdötekunatam hipatseq. Tsëmi Nehemías kawanqan witsampis pasakurqan. Pëkunaqa chakrankunata trabajaqmi ëwakuyarqan y Jehoväpaq rurëninkunatam haqiriyarqan (lei Nehemías 13:10 *). Leví kasta alli kawakunampaqqa alläpam precisaq israelïtakuna wiyakoq kayänan. Tsënö kaptimpis, hina alläpam precisarqan Jehoväman y pëkunata cuidanampaq patsätsinqanman markäkuyänan.

Jehoväta kikimpa herenciatanö katseq levïtakuna

8. ¿Imata pensartaq qallëkurqan Asaf shutiyoq levïta?

⁸ Llapan levïtakunapa herenciankuna Jehová kaptimpis, wakin levïtakunaqa kikinkunapaq Jehová herencian kanqantam niyaq: “Jehovämi noqapa herenciaqa”, tsëtaqa niyaq Jehová Diosman shonqupita patsë markäkuyanqanta rikätsikurmi (Lam 3:24). Tsënö neqkunachömi këkan salmo 73 qellqaq Asaf shutiyoq nuna. David rey kanqan witsanmi tsënö shutiyoq levïta cantaqkunapa  mandaqnin kaq, itsachi hina tsë shutiqa karqan cantaq y cancionkunata qellqaq levïta kastampa (1 Cró 6:31-43). Kë salmota pï qellqashqa kaptimpis, mana alli nunakuna kawëninchö alli kayanqanta rikarmi llakikurqan. Pasëpa chikiparninmi kënö nirqan: “Ardëllam limpio shonquyoq këta tïrarqö y paqarqö [awirgö] makïtapis hutsa rurëpita”. Itsatsunchi Jehoväta servi y herenciatanö katsi alläpa väleq kanqanta qonqarishqa karqan. Tsënö kaptimpis, llakikïninqa ushakärirqan “Diospa shumaq templonman” yëkurinqanchömi (Sal. 73:2, 3, 12, 13, 17).

9, 10. ¿Imanirtaq Asafqa “Diosmi imëyaqpis noqapa kaqqa” nirqan?

⁹ Temploman yëkurirnam Asafqa Dios rikanqannö rikar qallëkurqan mana alli nunakunata. Tsënöllapam atskaq cristiänokunapis pensayashqa. Kë levïtanömi, Jehoväpaq rurapakï alläpa väleq kanqanta ichikllapa ichikllapa precisaqtanönatsu rikäyarqan, tsëpa rantinmi, qellëpaq más yarpachakur qallëkuyarqan. Pero Diospa Palabranta yapë estudiarnin ëllukar o gorikar qallëkurmi tsënö pensëninkunata cambiayarqan. Asafqa cuentata qokurirqanmi kanan o warë warätinkuna mana allita rurayanqampita kë nunakuna hipayänampaq kaqta. Tukï bendicionkunata chaskishqa kanqanman yarparmi alleq musyarirqan Jehová makipita hancharkur apanampaq y pushanampaq kaqta. Tsëmi Asaf kënö nirqan: “Qampita hukqa, rasumpa kushikïnïqa manam kë patsachö kantsu” (Sal. 73:23, 25). Musyaqmi, qeshyarnin y llakirnin o ima pasakunan kaptimpis Jehová yanapanampaq kaqta, kënömi nirqan: “Diosmi [...] imëyaqpis noqapa kaqqa” (lei Salmo 73:26 *). ¡Imanö kushishqam sientekurqan Jehová amïgon kanqanman yarpärir y pëpaq ruranqanta imëpis mana qonqanampaq kaqta yarpärir! (Ecl. 7:1.) Tsënö pasëpa markäkurninmi kënö cantarqan: “Noqapaqqa alläpa allim Diosman witï. Ciëlochö y Patsachö Autoridadyoq Teyta Jehovächömi tsapäkïnï ashirqö” (Sal. 73:28).

¹⁰ Jehová pëpa kaq o herencian kanqanta Asaf parlarqa, manam levïta kanqampita chaskinqanllapaqtsu parlëkarqan. Tsëpa rantinqa, Jehoväpa templonchö imawampis mana igualaq kushikïnimpaq y pëwan amigo këpaqmi parlëkarqan (Sant. 2:21-23). Jehoväwan amigo kënin imëpis mana ushakänampaqqa, markäkïnin o yärakuynin kanqanta y wiyakunqampita shamoq tiempo más alli kanqanman markäkunqantam rikätsikunan karqan. ¿Manaku noqantsikpapis markäkïnintsik tsënö kanman?

11. ¿Imapaqtaq Jeremías yarpachakurqan y imatataq nirqan Jehová?

¹¹ Hina “Jehovämi noqapa kaqqa” neq huk levïtaqa Jeremïasmi karqan. Rikärishun ima nïta munanqanta. Kë profëtaqa tärarqan Jerusalenpa amänun Anatot nishqan markachömi (Jer. 1:1). Huk kutim piñakurqan alli nunakuna tukï hipakïkunapa pasëkäyaptinpis, mana alli nunakunataqa imëkayoq këkayanqanta rikarnin (Jer. 12:1). Pëqa allim musyaq Jehová allita ruraq kanqanta; tsëmi, Judächö y Jerusalenchö tukï pasakïkanqanta rikarnin llakikïninta willarqan. ¿Imataq Jehová nirqan? Pëqa mandarqan ushakë hunaq kanampaq kaqta willakunampaqmi y ninqannöllam cumplikärirqan, mana wiyakoq kaqkunaqa wanuyarqanmi, pero wiyakoq kaqkunaqa salvakuyarqanmi (Jer. 21:9).

12, 13. a) ¿Imanirtaq “Jehovämi noqapa kaqqa” nirqan Jeremías y imanötaq tsëta rikätsikurqan? b) ¿Imanirtaq Jehová awnikunqanman shuyarayänan karqan israelïtakuna?

 ¹² Llapan nacionmi ushakarqan. Alläpa llakikïpaqta tsë markata rikarmi Jeremïasqa oqrakashqanö sientekurqan, paqaspa Jehová puritsinqantanö. Manana kawaqnömi sientekurqan, “atska tiempopana wanushqa” nunanö (Lam. 1:1, 16; 3:6). Israelïtakuna mana alli rurëninkunata mana haqiyanqampita y Ciëlochö Teytanta mana wiyakuyanqampitam Jerusalenwan Judäqa ushakäyarqan. Willakushqa karnin y culpannaq karnimpis Jeremïasqa alläpa llakishqam këkarqan. Tsënö kaptimpis ‘Jehoväpa kuyakïninrëkur’ kë nación chipyëpa mana ushakashqa kanqantam nirqan, pëpa ankupäkïnin o llakipäkuyninqa “imëpis mushoqmi warämun”. Tsëmi kënö nirqan: “Jehovämi noqapa kaqqa”. Rasumpam, Jehoväpa profëtan kënintaqa manam oqrarqantsu (lei Lamentaciones 3:22-24 *).

¹³ “Jehovämi noqapa kaqqa” Jeremías nirqa, Jehoväpa ankupäkïninman o llakipäkuyninman markäkunqantam rikätsikurqan, këmi yanaparqan Dios awnikunqankunata “shuyaränampaq”. Israelpa llapan kastankunam tsënö kayänan karqan, pëkunaqa chakrankunatam oqrayarqan, y tsë nacionchöqa manam pipis täranmantsu karqan qanchis chunka watakunapa (Jer. 25:11). Jehovällam shuyakïninkunaqa karqan. Qanchis chunka watakuna pasarishqanchömi tsë markata nacionninman kutitsirqan y yapëmi tsëchö Jehoväta servita puëdeyarqan (2 Cró. 36:20-23).

Manam levïtakunallapaqtsu tsë herencia karqan

14, 15. ¿Levïtakunapitapis pï mastaq Jehoväta herenciantanö katsirqan y imanir?

¹⁴ Manam Asafnö y Jeremïasnö levïta kaqkunallatsu Diosta herenciankunatanö katsita puëdeyarqan. Tsëtaqa musyantsik David manaraq Israelpa reynin kaptin Jehoväta kënö ninqanchömi: “Qammi [...] kë patsachö kawëkaqkunapitaqa noqalläpaq kanki” (lei Salmo 142:1, 5 *). Kë salmota qellqarqa Davidqa manam reypa wayinchö o huk wayichötsu këkarqan, sinöqa chikeqninkunapita tsinkakunan o ratakunan machëchömi. Kawëninchöqa ratakurqan ishkë machëchömi, huk kaqmi këkarqan Adulam nishqanchö y huk kaqnam En-guedí nishqan desiertochö. Tsë machëkunachö këkarchi kë Salmo 142 ninqanta qellqarqan.

¹⁵ Yarpäshun, wanutsinampaq qatikachaqqa rey Saulmi karqan. Pëpita safakurmi Davidqa mana chäna machëkunaman yëkurqan (1 Sam. 22:1, 4). Tsë pipis mana chänan sitiokunachö hapallan y mana pïninnaq sientekurmi Diosta ashirqan (Sal. 142:4).

16, 17. a) ¿Imanirtaq Davidqa hapallan sientekurqan? b) ¿Y ima yanapakïnintaq imëpis kapurqan?

¹⁶ Salmo 142 ninqanta qellqanampaqqa, Davidqa musyarishqanachi karqan Ahimélec sacerdöteta pasanqanta. Reypita safakïkanqanta mana musyarmi kë sacerdöteqa Davidta yanapëkurqan, tsërëkurmi rey Saulqa piñakur nunankunata mandarqan llapan familiantawan wanuratsiyänampaq (1 Sam. 22:11, 18, 19). Kë pasanqampitam alläpa mana alli sientekurqan. Kikimpa makinwan kë sacerdöteta wanutseq cuentam sientekurqan. Tsënö pasakunqan, ¿pitaraq pasëpa llakitsinmantsu karqan? Y manam tsëllatsu karqan, rey Saulqa qepan qepanchönam këkarqan wanutsinampaq.

 ¹⁷ Pero manam tsëllachötsu usharin. Rey kanampaq akraqnin profeta Samuelpis ichik tiempollachönam wanurirqan (1 Sam. 25:1). Samuel wanunqan pasëpa llakitsiptimpis, Davidqa manam qonqarqantsu Jehová yanapëkanqanta. Awmi, Diosqa manam levïtakunanö kanampaqtsu akrarqan, sinöqa Israel markata gobernanampaqmi (1 Sam. 16:1, 13). Tsëmi shonqupita patsë Jehoväta mañakurqan y alli kaqpa pushëkunampaq rogakurqan. Noqantsikpapis tsënö yanapakïnintsikqa kapamantsikmi. Jehoväta herenciantsiktanö y tsapämaqnintsiktanö katsishqaqa, yanapamäshunmi shonqupita patsë pëta servinapaq.

18. ¿Imanötaq Diospa sirveqninkuna Jehoväta herenciankunatanö katsiyaq?

¹⁸ Kë yachatsikïchömi rikarquntsik David, levïtakuna y Israel nacionchö wakin nunakunapis Jehoväta herenciantanö katsiyanqanta. Huk parlakïchöqa chaskiyashqa kayarqan pëta serviyänampaq cargotam y tsëtaqa rurayaq Pë cuidananman y tsapänanman markäkurmi. Noqantsikpis, Jehoväqa noqapa kaqmi o herenciämi nïta puëdentsikmi. Qateqnin kaq yachatsikïchömi rikäshun herenciantsik kanampaq imata ruranapaq kaqtapis.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

¿Yarpankiku yachakunqantsikta?

• ¿Imanirtaq levïta kastaqa Jehoväpaq noqapa herenciämi nirqan?

• ¿Imanötaq rikätsikuyarqan Asaf, Jeremías y David Jehová herenciankuna kanqanta?

• ¿Imanötaq kanantsik Jehová herenciantsik kananta munarqa?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[11 kaq päginachö ninqan]

Levïtakunapa herenciankunaqa manam chakratsu karqan, sinöqa, Jehoväta servïmi

[10 kaq päginachö dibüju]

¿Imanötaq sacerdötekunapaq y levïtakunapaq Jehová herenciankuna karqan?

[12 kaq päginachö dibüju]

¿Imataq Asafta yanaparqan herenciantanö Jehoväta servir siguinampaq?