¿Pipa makinchötaq kë Patsa këkan?

ITSACHI qamqa ni imëpis reqirqunkitsu suwakoqkunapa o wanutsikoqkunapa mandaqninta. ¿Tsërëkurtsuraq tsënö nunakuna mana kanqanta pensankiman? Tsënö nunakunaqa manam musyatsikuyantsu pï kayanqanta. Wakinkunanäqa carcel-llapitam imëka mana allikunata rurayänampaq mandakuyan. Tsënö kaptimpis, noticiakunachöqa rikantsik imëka mana allikunata rurayanqantam: drögakunata rantikoqpura wanutsinakuyanqanta, më tsëchö ollqupis y warmipis qarankunata rantikur trabajayänampaq patsätsiyanqanta y nunakunata tukïnöpa rantikuyanqanta. Itsachi tsëkunata patsätseq nunakunataqa rikantsiktsu, pero llapan rurëninkunam rikätsikun rasumpa kayanqanta.

Tsënöllam Satanasta mana rikashqapis, Diospa Palabranqa musyatsimantsik rasumpa kanqanta. Imanömi wanutsikoq o suwakoq nunakunapa mandaqnin imëka mana allikunata rurayänampaq pakëllapa patsätsin, tsënöllam Satanaspis ruran. Biblia ninqannöpis “diablu[qa] shumaq anjelmanmi ticrarin” (2 Tesalonicenses 2:9, 10; 2 Corintios 11:14). Tsënö kaptimpis, tukï mana alli rurëkunam pë kawanqanta rikätsikun. Tsëqa, ¿imanirtaq mëtsikaq nunakuna creiyantsu Diablu kanqanman? Diablupaq tukï mana rasun kaq yachatsikïkuna kaptinmi. Tsëkunataraq puntata rikärishun, tsëpitanam kë mana alli y mana rikakoq Diablupaq Biblia ima ninqanta rikärishun.

▪ “Dios kuyakoq këkarqa manachi Diabluta kamanmantsu karqan.” Tsëqa rasunmi, Biblia yachatsikunqannöpis Diosqa kuyakoq y alli kaqllata ruraqmi, tsëmi huk mana alli y chikikoq espïritutaqa kamanmantsu karqan. Pero Bibliaqa manam ni mëqan libronchö nintsu tsënö espïrituta Dios kamanqantaqa. Antis Jehoväpaqqa kënömi nin: “Pëqa qaqa cuentam, rurëninkunaqa hutsannaqmi, näninkunaqa alli kaqllam. Mana haqikoq Dios, pëwanqa manam ima mana alli rurëkuna kantsu, pëqa alli kaqta y limpio kaqta ruraqmi” (Deuteronomio 32:4; Salmo 5:4).

Tsëqa, ¿mëpitataq Diablu yurimurqan? Tsëta musyanapaqqa, puntata rikärishun huk hutsannaq espíritu mana allikunata rurëta puëdenqanta o mana puëdenqanta. Diosqa manam mäquinanö kayänampaqtsu espïritukunatawan nunakunata kamarqan, sinöqa imata rurayänampaqpis kikinkuna akrakuyänampaqmi. Tsëmi huk yachaq y hutsannaq espïrituqa, alli kaqta o mana alli kaqtapis kikin akrakïta puëden. Y musyanqantsiknöpis, huk espïritupa o nunapapis alli rurëninkunaqa kushitsikun, kikimpa munënimpita kaptinllam.

Diosqa kamanqankuna imata rurayänampaqpis kikinkuna akrakuyänantam haqin, y manam mälasqa mana allikunata rurayänanta michantsu. Tsëmi huk hutsannaq espïrituqa mana alli rurëtapis akrëta puëden, tsënömi Satanás Diabluwampis pasarqan, pëpaqmi “manam tsarakushqatsu rasonpa kaqchow” nirqan Jesus (Juan 8:44, QKW). Tsënö ninqanmi rikätsikun, Diabluman tikraq espïrituqa, huk tiempochö alli kashqa karpis mana alliman ishkirinqanta. * Pero ¿imanirtaq Jehoväqa kamanqankuna  imatapis kikinkuna akrakuyänampaq haqirqan? Kuyarnin y pëkunaman markäkurmi (rikäri  “Hutsannaq, ¿hutsallakïta puëdenku?” nishqan recuadrota 6 kaq päginachö).

▪ “Diabluqa Diospa munënintam ruran.” Wakinkunaqa Bibliachö Job librota leirninmi tsëta creiyan. Biblia yachatsikunqampita parlaq nunam nin, ‘Patsapa puriramur y rikapakaramur’ Diablu Diosman kutirqa, imëka unë witsan Persia nacionchö musyapakoqkuna hinantin nacionkunapa purirayämur reyninkunaman kutiyanqannö ruranqanta (Job 1:7). Pero Diablu Diospa musyapakoqnin këkarqa, ¿imanir-raq willanmanraq karqan ‘Patsapa puriramur y rikapakaramur’ kutikanqanta? Hinamampis, Diabluqa Diospa chikeqnin kanqantam Job libroqa rikätsikun, y manam yanapaqnin kanqantatsu. ¿Imanirtaq tsëta nintsik? Tsë libroqa tsë mana alli angelpa shutin Satanás kanqantam willakun, tsë shutiqa “Contrakoq” ninanmi (Job 1:6). Tsëqa, ¿mëpitataq yurimurqan Diospa munëninta Diablu ruranqanman creiqa?

Jesus kawanqan witsampaqqa, Libro de los jubileos y Qumrán nunakunapa Regla de la comunidad shutiyoq Dios mana qellqatsinqan libronkunachömi, Dioswan Diablu conträtota rurëkaq dibujo yarqoq, hina Diospa munëninta rurëkarpis. Y tsëtaqa mëtsika watakunapam creiyashqa. Unë pasanqankunata willakoq Jeffrey. B. Russellmi El Príncipe de las Tinieblas nishqan libronchö nin, protestantekunapa pushaqnin  Martín Lutëropaqqa, Diabluqa “imëka planta rutukuna tijëranö o huertachö trabajana rastrillo cuenta” Diospaq kanqanta. Lutëropaqqa, “tsë rastrïlloqa kushishqash qorakunata ushakätsin”, pero Alläpa Puëdeq Diospa makinchöqa, pëpa munënintash ruran. Tsë yachatsikïtaqa Franciapita Juan Calvino shutiyoq teölogopis yachatsikurqanmi, pero pï më nunakunam alli kaqpa contran yachatsikïtanö rikar piñakuyarqan. Tukï mana allikuna kananta kuyakoq Dios pasakunanta haqinqanman crei sasana këkaptinqa, masraqchi karqan kikin tsë mana allikuna pasanampaq ruranqanman creinäqa (Santiagu 1:13).

▪ “Diabluqa nunakunapa mana alli munëninkunallam.” Tsënö kaptinqa, Bibliapa wakin yachatsikïninkunata entiendenampis alläpa sasa o ajachi kanman. Maslla yachakurishun Job 2:3-6 nishqan textokunapita. ¿Piwantaq Dios parlëkarqan? ¿Jobpa mana alli munëninwantsuraq o kikinllawantsuraq? Hinamampis, Job alli munënimpita servinqanta Dios nikarqa, ¿imanir-raq hinan höralla pruëbaman churanman karqan munënin alli o mana alli kanqanta musyananrëkur? Tsëta creirqa, Dios ni “ima mana alli rurë[yoq]” kanqanta ninantsikpa rantinchi, alläpa chiki kanqanta nikashwan (Salmo 92:15). Rasun kaqchöqa, Diosqa manam munarqantsu Jobta ‘yatëta’. Këchömi rikantsik Diabluqa mana alli munëkunallatsu kanqanta, ni Diospa mana alli kënintsu kanqanta. Tsëpa rantinqa, Diabluqa Diospa paqwë chikeqnin tikrashqa espïritum.

Rasumpëpaqa, ¿pipa makinchötaq kë Patsa këkan?

Diabluman creiqa kanan witsankunapaqnatsu kanqantam pï më niyan. Tsënö kaptimpis, kë Patsachö imëka mana allikuna pasanqanmi rikätsikun Diabluqa rasumpa kawanqanta. Y Diablu mana kanqanman creeqkunaqa, Dios mana kanqanta y alli kaqkunata rurëqa mana imapaq kanqantam creiyan.

1800 watakunachö kawaq Charles-Pierre Baudelaire shutiyoq poeta ninqannöpis, “Diablupa más hatun pantatsikïninqa, pë mana kanqanta creitsimanqantsikmi”. Pëqa rasumpa kawanqanta mana musyatsikurninmi, Dios rasumpa kanqanman creinampis sasaraq kanampaq rurashqa. Hinamampis, Satanás mana kawaptinqa, ¿manatsuraq Dioslla tukï mana alli rurëkunapita culpayoq tikrarinman? ¡Tsëta nunakuna creiyänantam Diabluqa munan!

Wanutsikoqkunapa o suwakoqkunapa mandaqninnöllam Diablupis pï kanqanta musyatsikïta munantsu. ¿Imarëkurtaq munantsu? Bibliam kënö nin: “Mana creyiyaptinmi, que patsacho mandacoq diablu upa cuentata ticraratsiyashqa allapa puedeq Teyta Jesucristupa actsi cuenta alli willaquinintapis mana cäyiyänanpaq. Porqui Jesucristullachomi imano Teyta Dios canqantapis musyarintsic” (2 Corintios 4:4).

Pero këqa huk tapukïmanmi chätsimantsik: ¿Diosqa manatsuraq imallatapis ruranqa mana allikunata ruraq y hipatsikoq chikipa rurëninkunata ushakätsinampaq? Qateqnin kaq yachatsikïchömi respuestanta rikärishun.

[Päginapa ura kuchunchö willakï]

[5 kaq päginachö ninqan]

¿Diabluqa Diospa munëninta ruraqku o chikeqninku?

[6 kaq päginachö dibüju y recuadru]

 Hutsannaq, ¿hutsallakïta puëdenku?

Llapan pensë yachaqkunata Dios hutsannaqta kamashqa karpis, manam munëninkunata rurakuyänampaqtsu kamarqan. Adanpis hutsannaqmi karqan. Tsënö karpis, Diosta wiyakurmi michanqan kaqkunataqa ruranantsu karqan. Këllaman pensarishun: pëqa manam allpata, rumita o qeruta mikunampaqtsu kamashqa karqan, tsëta rurarqa itsachi wanunmampis karqan. Hina manam puëdeqtsu huk hirkapita mana kaqman saltëta, tsënö rurarqa pasëpachi pakikunman o hasta wanunmampis karqan.

Hina tsënöllam ni mëqan hutsannaq espíritu o nunapis puëdentsu Dios ninqanta mana wiyakurnin alli kawëtaqa. Tsëmi pensëta yachaq mëqan criatürapis, libre këninwan imatapis lluta akrarqa pantëta y hutsallakïta puëden (Génesis 1:29; Mateo 4:4).