Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Diospa espïritun yanapanqan unë nunakuna

Diospa espïritun yanapanqan unë nunakuna

Diospa espïritun yanapanqan unë nunakuna

“Ciëlochö y Patsachö autoridadyoq kikin Jehovämi kachamashqa, hina espïritumpis.” (ISA. 48:16, nota.)

1, 2. ¿Imatataq wanantsik alli markäkïyoq kanapaq, y imataraq chaskishun unë alli nunakunapita yachakurqa?

ABEL kawanqan witsankunachö Diosta kuyaq ollqukuna y warmikuna kashqa kayaptimpis, “Teyta Diosman creyi[quitaqa]” manam herenciatanötsu chaskiyarqan (2 Tes. 3:2). Tsënö kaptinqa, ¿imanötaq Diosman markäkushwan y imanötaq markäkunqantsikta rikätsikushwan? Palabrampita yachakurninmi, musyanqantsiknöpis “alli willaquita wiyacurninra[n] marcäcoq ticrarintsic” (Rom. 10:17). Hinamampis, tsëqa santo espïrituyoq këmi (Gal. 5:22, 23). Tsëmi markäkïyoq këta munarqa, santo espïrituta chaskita wanantsik.

2 Diosta sirveq unë nunakunaqa markäkïyoqllana yurikuyanqantam wakinkunaqa niyan, pero manam tsënötsu karqan. Rasun kaqchöqa, “noqantsicno nunalla[m]” kayarqan (Sant. 5:17). Llapan nunakunanöllam imapaqpis yarpachakuyaq, mantsakuyaq y imachöpis pantariyaq. Tsënö kaptimpis, imëkata pasëkarpis allim tsarakuyarqan. ¿Imanir? Diospa santo espïritun yanapaptinmi ‘callpasapa ticracuriyarqan’ (Heb. 11:34). Rikärishun pëkuna imanöpis kawayanqanta y santo espïritunwan Jehová imanöpis yanapanqanta. Pëkunapita yachakunqantsikmi yanapamäshun kanan witsankuna imëkata pasashqapis markäkïnintsik mana ushakänampaq.

Diospa santo espïritunmi Moisesta yanaparqan

3-5. a) ¿Imanötaq musyantsik santo espïritupa yanapakïninwan Moises ruranampaq kaqkunata cumplinqanta? b) ¿Imatataq yachatsimantsik Jehová santo espïritunwan Moisesta yanapanqan?

3 1513 wata Jesus manaraq shamunqan witsankunachöqa, “Moisesqa llapan nunakunapitapis más manshu” nunam karqan (Núm. 12:3). Tsënö këkarpis, Israel nacionta yanapanampaqmi Jehová mandarqan. ¿Tsëta cumplïta puëdenmantsuraq karqan? Awmi. Santo espíritu yanapaptinmi profeta, juez, Biblia qellqaq y Israelta pushaq karqan, hina milagrokunatapis rurarqanmi (lei Isaías 63:11 *; Isa. 63:12-14). Tsënö karpis, huk kutichöqa llapanta rurëta mana puëdenqantam nirqan (Núm. 11:14, 15). Tsëmi Jehoväqa Moiseschö këkaq wakin espïritunta qochirir 70 nunakunata qorqan Moisesta yanapayänampaq (Núm. 11:16, 17). ¿Imatataq këqa rikätsikun? Moises ruranqankuna alläpanö këkaptimpis, manam hapallanllatsu tsëtaqa rurëkarqan. Y 70 yanapaqnin nunakunapis manam hapallankunatsu rurayänan karqan.

4 Rasun kaqchöqa, Jehoväqa Moisesta llapan wananqan espïritutam qorqan ruranampaq kaqkunata cumplinampaq. Y Moisesta Dios wakin espïritunta qochirishqa kaptimpis, wananqampitapis masran kapurqan. Ni pëpaq ni 70 yanapaqninkunapaqpis manam pishipurqantsu. Wanayanqanmannömi Jehoväqa santo espïritunta sirveqninkunata qon. Tsëmi Biblia kënö nin: “[Diosqa] allapa alli queninwanmi imepis yanapecamantsic”, pëqa ‘Santu Espiritunta paqwemi qomarquntsic’ y manam michakunanötsu (Juan 1:16; 3:34).

5 ¿Sasa kawëpaku pasëkanki? ¿Cuentata qokushqankiku hunaqkuna pasanqanmannö más rurënikikuna kanqanta y tsëkunapaq más tiempota wananqëkita? ¿Familiëki manteninan y Diospita yachatsinëki imëpitapis más sasaku tikrakurin qellë mana kaptin o ima qeshyawan kaptikipis? ¿Congregacionchö atska rurëyoqku kanki? Imanö kaptimpis, llapanta cumplinëkipaqmi wananqëkimannö Diosqa santo espïritunwan kallpata qoshunki (Rom. 15:13).

Santo espïritum Bezalelta yachatsirqan

6-8. a) Diospa santo espïritun yanapaptin, ¿ima trabäjokunatataq Bezalelwan Oholiab rurayarqan? b) ¿Imanötaq musyantsik Bezaleltawan Oholiabta santo espíritu yanapanqanta? c) ¿Imatataq yachakuntsik Bezalelta Jehová yanapanqampita?

6 Hina santo espíritu yanapakunqantaqa musyantsik Moises kawanqan witsanchö Bezalelta yanapanqampita yachakurmi (lei Éxodo 35:30, 31 *; Éxo. 35:32-35). Tsë nunatam Jehová mandarqan tabernäculochö llapan këkaqkunata ruranampaq. ¿Tsënö alläpa shumaq trabäjokunata ruranampaqqa yacharqantsuraq? Itsapis. Tsënö kaptimpis, itsa puntakunataqa egipciokunapaq ladrïllokunata rurarninlla trabajarqan (Éxo. 1:13, 14). Tsëqa, ¿imanötaq tsëläya sasa trabäjokunata rurarqan? “Santo espïritunwan Dios yachënin, käyikïnin, musyënin” qoshqa kaptinmi, hina “makipa kaq rurëkunata yachanampaq y utilizänampaq kaqkunata ruranampaq, [...] imëkata ruranampaq” yanapashqa kaptinmi. Tukïta rurëta yachëkaptimpis, Diosqa santo espïritunwanmi yanaparqan, y tsënöllam Oholiabtapis yanaparqan. Ishkampis alli yachaqchi kayarqan, pero manam tsë trabäjokunallatatsu rurayarqan, Jehoväqa ‘yachatsikuyänampaqwanmi [...] shonqunman churashqa’ karqan, tsëmi wakinkunatapis yachatsiyarqan.

7 Hina Bezalelta y Oholiabta santo espïritunwan Dios yanapanqantaqa rikätsimantsik, alli y shumaq rurayanqankunata pitsqa pachak watakuna pasashqanchöpis utilicëkäyanqanraqmi (2 Cró. 1:2-6). Kanan witsan imëka rurëta yachaq nunakunapitaqa, Bezalelwan Oholiabqa manam rurayanqan obrakunaman shutinkunata churayarqantsu, antis pëkunaqa Jehová Diospa shutin alabashqa kanantam munayarqan (Éxo. 36:1, 2).

8 Kanan witsampis, hatusaq wayikunata rurar, publicacionkuna imprimir, asambleakunata rurar, desgraciakuna pasakushqanchö yanapakur y yawarta imanir mana churakunqantsikta mëdicokunata parlaparmi, wakinkunaqa cristiano mayinkunata yanapar tsë sasa trabäjokunata rurayan. Wakinqa këkunata rurayänampaq profesionalmi kayan, pero wakinqa mana estudiashqakunam kayan. Tsënö kaptimpis, santo espïritupa yanapakïninwanmi trabäjonkunata alli rurayan. Y, ¿noqantsikpaqqa ima nishwanraq? Diospa markanchö imallachöpis yanapakunapaq nimashqaqa, ¿noqantsikpitapis wakinkuna más alli rurëta puëdeyanqanta pensarku chaskita mantsantsik? Tsënö kaptinqa, Jehová qomanqantsik trabäjokunata cumplinapaq y alli ruranapaq Diospa santo espïritun yanapamänapaq kaqta yarpäshun.

Diospa santo espïritunmi Josuëta yanaparqan

9. Egiptopita yarquriyanqanllachö, ¿imataq israelïtakunata pasarqan y imankunataq pishirqan?

9 Kananna parlarishun Moiseswan Bezalel kawayanqan witsanchö huk nunata santo espïritunwan Dios yanapanqampaq. Egiptopita yarquriyashqanllachömi, Amaleq markapita nunakuna mana imarëkur israelïtakunata ushakäratsita munayarqan. Guërrachö peleëta mana yachëkarpis, kananqa libre nacionna karmi defendikur peleayänan karqan (Éxo. 13:17; 17:8). Tsënö këkäyaptinqa, ¿piraq tröpakunata dirigeq kanman karqan?

10. ¿Imanirtaq Josuëwan tröpankuna guërrachö ganayarqan?

10 Josuëtam akrayarqan. Pero imakunata yachaq kanqanta ninampaq mañayaptinqa, ¿imakunata yachanqantaraq ninman karqan? ¿Esclävonö trabajanqantatsuraq? ¿Leqitatawan päjata pichur trabajanqantatsuraq? ¿Maná mikïta ëlloq kanqantatsuraq? Abuelon Elisamäqa alli yachaqmi karqan, pëqa Efraín kastata mandaqmi karqan, hina Israelchö kima kastakunapita 108.100 guërrapaq nunakunata mandaqtsunchi karqan (Núm. 2:18, 24; 1 Cró. 7:26, 27). Pero Diosqa, manam Elisamätatsu ni Nun shutiyoq tsurintatsu akrarqan. Tsëpa rantinqa, tröpakunata mandaqnin Josuëta churanampaqmi Moisesta Dios yanaparqan, pëmi chikeqninkunata ushakätsirqan. Tsë guërraqa karqan casi huk hunaqnömi. Josué wiyakoq kashqa kaptin y Diospa santo espïritun pushananta haqishqa kaptinmi, chikeqninkunata ushakätsiyarqan (Éxo. 17:9-13).

11. Josuënöpis, ¿imataraq rurashwan Diospa kaqchö ruranapaq kaqta alli cumplinapaq?

11 Tsënöpam Moises wanuriptin, “espïritupa yachëninwan hunta kar” Josuëqa Israelpa pushaqnin tikrarirqan (Deu. 34:9). Pero profeta kanampaq y milagrokunata ruranampaqqa manam Moisestanötsu santo espíritu yanaparqan, tsënö karpis, Canaán markaman israelïtakuna yëkuyänampaq tröpakunata diriginampaqqa yanaparqanmi. Diospa kaqchö cargokunata chaskir mana yachaqnö y rurëta mana musyaqnö imëllapis sientekushqaqa, tsë nunata Dios imanö yanapanqanman pensëmi yanapamäshun. Nimanqantsiknölla llapanta rurashqaqa, Josuëtanömi Jehoväqa alli cumplinapaq yanapamäshun (Jos. 1:7-9).

Jehoväpa espïritunmi Gedeonta yanaparqan

12-14. a) ¿Imatataq yachakuntsik kima pachak soldädokunalla tsëtsikaq madianïtakunata ushakätsinqampita? b) ¿Imanötaq Jehová Gedeonpa markäkïninta sinchiyätsirqan? c) ¿Imanötaq kanan witsan markäkoq kanapaq Jehová yanapamantsik?

12 Josué wanurishqanchöpis, Jehoväqa kallpanta qornin sirveqninkunata yanapëkarqanllam. Jueces librom willamantsik “callpannaqna quecarpis”, nunakuna ‘callpasapa ticracuriyanqanta’ (Heb. 11:34). Huk kaqqa Gedeonmi karqan. Diosmi santo espïritunwan yanaparqan Israelta defendir peleanampaq (Jue. 6:34). Chikeqnin Madián nacionpa soldädonkunapitaqa alläpa wallkaqllam soldädonkuna kayarqan. Tsënö kaptimpis, Gedeonpa soldädonkuna alläpa atskaq kanqantaran Jehoväqa nirqan, tsëmi ishkë kuti más wallkätsinampaq mandarqan. Tsëmi cada israelïta soldado 450 madianita soldädokunata wanutsinan karqan (Jue. 7:2-8; 8:10). ¿Imapaqtaq tsëläyaqa Jehová israelïta soldädokunata wallkätsirqan? Kikinkunalla puëdeq y yachaq soldado kar guërrata ganayanqanta mana alabakuyänampaqmi.

13 Gedeonpa soldädonkunawan guërrata qallanëkipaq këkanqëkiman pensari. ¿Kushishqatsuraq këkankiman mantsaq y mana imapis qokoq soldädokuna tröpëkichö manana kayaptin? ¿O ushakätsiyäshunëkipaq kaqman pensartsuraq karkaryëkankiman? Gedeon imanöpis sientekunqanmanqa manam yarparashwantsu. Pëqa manam imatapis mantsarqantsu, antis Dios mandanqannömi llapantapis rurarqan (lei Jueces 7:9 *; Jue. 7:10-14). Tsënö kaptimpis, Gedeonqa Jehová yanapananman markäkunampaqmi huk señalta mañakurqan (Jue. 6:36-40). Pero tsënö mañakushqa kaptimpis Jehoväqa manam piñakurqantsu. Antis sirveqnintaqa markäkïnin más sinchiyänampaqmi yanaparqan.

14 Sirveqninkunata salvanampaq Jehoväpa kallpanqa manam tantiëpaqtsu. Awmi, sirveqninkuna sasa o aja tiempopa pasëkäyaptimpis, pëqa piwampis yanaparinmanmi. Itsa höraqa chikimaqnintsikkuna atskaq kayanman o tukï problëmakunawan nitipakashqa këkashwan. Tsëqa, ¿imataraq rurashwan? Jehová Gedeontanö milagrokunawan mana yanapamashqapis, Palabran Bibliawan y santo espïrituwan dirigikanqan markawanmi pushamantsik y shoqamantsik (Rom. 8:31, 32). Llapanta ruramunampaq kaqkunaman markäkunqantsikmi rikätsimantsik imëpis pë yanapamänapaq kaqta.

Jehoväpa espïritunmi Jeftëta yanaparqan

15, 16. ¿Imataq Jeftëpa tsurinta yanaparqan wiyakoq kanampaq, y imatataq tsëpita teytakuna yachakuyanman?

15 Hina huk nunapaqwan parlarishun. Tsëpita más watakuna pasarishqanchö ammonïtakunawan Israelïtakuna peleayänampaq këkaptinmi, “Jehoväpa santo espïritun Jeftëman yëkurirqan”. Diospa shutin alabashqa kananrëkur guërrata ganëta alläpa munarmi, huk hatun awnikïta rurarqan, y tsëta cumplinanqa alläpa sasam kanan karqan. Guërrata ganatsiptinqa, wayinman kutikaptin puntata chaskeq yarqamoq kaqta Jehoväta qoykunampaqmi awnirqan. Ammonïtakunata paqwë ushakäratsir kutikaptinnam puntata chaskeqnin warmi tsurinlla yarqurqan (Jue. 11:29-31, 34). ¿Tsënö kanampaq kaqta ichikllapis musyarqantsuraq? Itsa manapis, porque más tsurinkunaqa manam karqantsu. Imanö kaptimpis awnikunqantaqa cumplirqanmi, Silöchö këkaq Jehoväpa templonmanmi apëkurqan tsëchö Diosta servinampaq. Tsë wambranqa Diosta alläpa kuyarmi teytan awnikunqanta cumplinampaq kaqta entienderqan (lei Jueces 11:36 *). Santo espïritupa yanapakïninwanmi, ishkampis rurayänampaq kaqta cumpliyarqan.

16 ¿Imanöpataq Jeftëpa tsurinqa alli markäkïyoq y munëninta haqirïkur Diosta sirveq karqan? Itsachi Diosllata sirveq teytampita yachakurqan. Teytakuna, ¿imatataq këpita yachakuyankiman? Alläpam precisan imëpis allillata rurayänëki. Wambrakunaqa yachëkätsiyanqëkita creiyanqëkitam rikäyänan. Pëkunaqa manam mañakïnikikunachö y yachatsita tïrayanqëkikunallachötsu rikäyänan, sinöqa llapan shonqïkikunawan Jehoväta kuyayanqëkita y Diospaqnö portakuyanqëkitam rikäyänan. Tsënö kayanqëkita rikäyäshurnikiqa, itsa Jehoväta más servita munayanqa. ¡Tsëqa ima kushikïpaqraq kanman!

“Jehoväpa espïritunmi” Sansonta yanaparqan

17. ¿Imatataq Sansón rurëkurqan santo espïritupa yanapakïninwan?

17 Y ushanapaqna rikärishun Jehoväpa espïritun Sansonta imanö yanapanqanta. Kawanqan witsanmi, israelïtakunaqa filistëokunapa esclävon tikrashqa kayarqan. “Tiempowannam Jehoväpa espïritun yanapar qallëkurqan” Israel markanta salvanampaq (Jue. 13:24, 25). Mana pipis ruranqankunata rurëkunampaqmi santo espíritu Sansonta yanaparqan. Huk kutim, filistëokuna israelita mayinkunallawan tsarïkatsiyarqan. Pero “Jehoväpa espïritunmi pëta yanapar qallëkurqan, y rikrankunachö këkaq waskam ninawan hanampa kayashqa lïnopita rurashqa hïlonö tikrarirqan, tsënam makinchö këkaq grillëtekuna tsullurirqan” (Jue. 15:14). Tsëpita imatapis alleq pensëkur mana ruranqankunapitam Jehoväqa kallpan qorqannatsu, tsënö kaptimpis, markäkoq kanqanrëkurmi tsëpinllana Jehoväqa atska kallpayoq kanampaq yanaparqan (Heb. 11:32-34; Jue. 16:18-21, 28-30). Awmi, Diospa santo espïritunqa tsënö yanaparqan chikeqninkunata ushakätsinanrëkurmi. Tsënö kaptimpis, imanö kawanqanqa yanapamashwanmi.

18, 19. a) ¿Imatataq yachatsimantsik Sansonpa kawënin? b) ¿Imatataq yachakurqunki unë Diosman markäkoq nunakunapita?

18 Sansontanömi santo espïrituqa yanapamäshun. Tsënömi llapan ‘nunacunata willapänapaq’ Jesus mandakunqanta cumplïta puëdeshun (Hech. 10:42). Mandakunqanta rurëqa sasaraqmi y manam llapantsiktsu tsëta yachëkar yurishqantsik. Tsëmi, ¡santo espíritu yanapamanqantsiktaqa alläpa agradecikuntsik! Profeta Isaïasnömi këta nintsik: “Ciëlochö y Patsachö autoridadyoq kikin Jehovämi kachamashqa, hina espïritumpis” (Isa. 48:16, nota). Awmi, Diospa santo espïritunmi kachamashqantsik. Tsëmi kushishqa Jehoväpa kaqchö trabajashun, Jehoväqa Moisesta, Bezalelta y Josuëtanömi rurëta puëdenqantsikkunachö yanapamäshun. ‘Soldadupa espadan cuentam’ “Diospa palabran”, tsëqa Gedeonta, Jeftëta y Sansonta yanapanqannöllam noqantsiktapis yanapamäshun (Efe. 6:17, 18). Y, ¿tukï problëmakunapa pasarqa? Alläpam precisan Jehoväta mañakunantsik, tsënöpam Jehoväpa kaqchö Sansonnölla atska kallpayoq kashun.

19 Jehoväqa bendecimäshunmi rasumpa kaq religionta allichö horqëta tïrashqaqa. Santo espïritun pushamänata haqishqaqa, cada hunaqmi markäkïnintsik más sinchi tikranqa. Qateqnin kaq yachatsikïchömi Escrituras Griegas Cristianas nishqan librokunachö punta cristiänokunapaq parlaqta yachakushun. Awmi, Pentecostés fiesta manaraq rurakanqan witsan, y tsë fiesta pasarishqanchö punta cristiänokunata santo espíritu imanö yanapanqanta yachakunqantsikmi, alläpa yanapamäshun.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 3 Isaías 63:11: “Y pëqa unë pasakunqankunatam yarpar qallëkurqan, sirveqnin Moisespaq: ‘¿Mëchötaq këkan lamarpita üshankunata mitseqninkunawan Witsätsimoq? ¿Mëchötaq këkan pëman santo espïritunta Churaqqa?’”.

^ par. 6 Éxodo 35:30, 31: “Tsënam Moisesqa Israelpa tsurinkunata kënö nirqan: ‘Rikäyë, Jehovämi Urïpa tsurinta Hurpa tsurin Juda kastapita Bezalelta shutimpa qayashqa. Y pëmanmi Dios espïritunta churashqa yachëyoq, käyikïyoq y imatapis musyëyoq kanampaq, makipa kaq rurëkunata ruranampaq[‘]”.

^ par. 13 Jueces 7:9: “Y tsë paqasmi Jehová këta nirqan: ‘Sharkï, chikishoqnikikuna këkaqman urë, makikichömi haqirirqö[‘]”.

^ par. 15 Jueces 11:36: “Pero pënam nirqan: ‘Teytallä, Jehoväta awnikushqa karqa, pëta ninqëkinöllam noqawan ruranëki, Jehoväqa qamwanmi chikishoqniki Ammonpa tsurinkunapita vengakushqa’”.

¿Imatataq yachakurqunki Diospa espïritun kë unë nunakunata imanö yanapanqampita?

• Moisesta

• Bezalelta

• Josuëta

• Gedeonta

• Jeftëta

• Sansonta

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[24 kaq päginachö dibüju]

Santo espïrituqa yanapamashwanmi Jehoväpa kaqchö Sansonnö kallpasapa kanapaq

[23 kaq päginachö dibüjukuna]

Wambrakunaqa Jehoväpa kaqchö teytankuna imanöpis rurayanqantam qatiyan