1 Samuel 17:1-58

  • David Goliatta mishashcamanta (1-58)

    • Goliatca israelitacunamantami burlarirca (8-10)

    • Davidca Goliatta mishasha nishcamanta (32-37)

    • Davidca Jehová Diospaj shutipimi macanacun (45-47)

17  Filisteocunaca macanacungapajmi paicunapaj grupo soldadocunata* tandachircacuna. Judapi saquirij Socó llajtapimi tandachircacuna. Chashnami paicunaca Socó llajta, Azecá llajta chaupipi carpa huasicunapi saquirircacuna. Chai carpa huasicunaca Efes-Damim lugarpimi carca.  Saulpish, Israelmanta runacunapish tandanacushpami Elá pugru pambapi carpa huasicunapi saquirircacuna. Shinallataj filisteocunahuan macanacungapajmi allichirishpa shayarircacuna.  Shuj lado urcupica filisteocunami carcacuna. Cutin caishuj lado urcupica israelitacunami carcacuna. Paicunataca shuj pugru pambami separacurca.  Filisteocunapaj* carpa huasicunamantaca shuj sinchi macanacuj runami llujshirca. Paica Gat llajtamanta Goliat shutimi carca. Paica casi quimsa metrocunatami* midirca.  Goliatca cobremanta rurashca cascota churashca, cobremanta rurashca churanata* pechopi churarishcami carca. Pechopi churanaca 5.000 siclotami* pesaj carca.  Paipaj sanpi uripipish cobremanta rurashcahuanmi pilluchishca carca. Paipaj huashapica cobremanta rurashca shuj lanzatami aparishca carca.  Paipaj shujtaj lanzapaj caspica telarpaj shuj pilluna caspi shinami carca. Chai lanzapaj puntaca fierromanta rurashcami carca. Chai lanzapaj puntallami 600 siclota* pesaj carca. Paipaj escudota apajca paipaj ñaupajtami rij carca.  Goliatca Israelmanta soldadocunapaj ñaupajpi shayarishpaca cashna nishpami caparirca: “¿Cancunaca imapajtaj macanacungapaj allichirishpa shayarishcanguichij? ¿Manachu ñucaca filisteo cani? ¿Cutin cancunaca manachu Saulta sirvijcuna canguichij? Shinaca ñucahuan macanacunaman uriyamuchun shuj runata agllaichij.  Chai runa ñucahuan macanacushpa ñucata mishajpica ñucanchijca cancunata sirvijcunami tucushun. Pero paita ñuca mishashpa huañuchijpica cancunaca ñucanchijta sirvijcunami tucunguichij” nircami. 10  Shinallataj chai Goliat runaca: “¿Cunan punllaca israelita soldadocunapuramantaca maijantaj ñucapaj contra shayarisha ninguichij? ¡Shuj runata ñucahuan macanacuchun cachaichij!” nircami. 11  Chai Goliat runa nishca shimicunata uyashpaca Saulpish, tucui israelitacunapish achcatami mancharircacuna. Paicunaca manchaimantami chujchucurcacuna. 12  Judapi saquirij Belén llajtapica efrateocunapuramanta Jesé runami tiyarca. Jeseca pusaj* churicunatami charirca. Paicunapuramanta shuj churica Davidmi carca. Rey shina Saúl mandacui punllacunapica Jeseca ñami yuyaj carca. 13  Jesepaj quimsa punta churicunaca Saulhuanmi macanacuiman rishcacuna carca. Jesepaj punta churica Eliabmi carca. Puntapaj qꞌuipa churica Abinadabmi carca, ishquipaj qꞌuipa churica Samá shutimi carca. 14  Davidca tucuicunapaj qꞌuipa churimi carca. Paipaj quimsa punta huauquicunaca Saulhuanmi macanacuiman rircacuna. 15  Davidca Saulta sirvij cashpapish paipaj yayapaj ovejacunata cuidangapajmi Belenman siempre shamushpa, tigrashpa purijlla carca. 16  Chaicamaca Goliat* runaca israelitacunapaj ñaupajpi shayarishpaca cada tutamanta, cada chishimi paicunamanta burlarij carca. Chaitaca 40 punllacunatami chashna ruracurca. 17  Shuj punllaca Jeseca paipaj churi Davidtaca cashnami nirca: “Cai saco* camchashca granota, cai chunga tandacunata japishpa carpa huasicunapi saquiricuj cambaj huauquicunaman utca apashpa ripai. Chaitaca paicunaman cungui. 18  Shinallataj 1.000 soldadocunata pushajcunapajca cai chunga quesocunata apangui. Cambaj huauquicuna allilla cashcatapish yachamungui. Paicuna allilla cashcata yachangapajca imallatapish apamungui” nircami. 19  Davidpaj huauquicunaca Saulhuanpish, Israelmanta runacunahuanpishmi carcacuna. Paicunaca Elá nishca pugru pambapimi filisteocunapaj contra macanacungapaj carcacuna. 20  Chaimi Davidca utca jatarishpa pai cuidacushca ovejacunataca shujtaj cuidachun saquirca. Chashnami paipaj yaya Jesé mandashca shina pai cachashca cosascunata apashpa rirca. David carpa huasicunaman chayanapajca soldadocunaca macanacuna lugarman llujshishpami caparicurcacuna. 21  Israelitacunapish, filisteocunapish macanacungapajmi allichirishca chꞌimbapura shayarircacuna. 22  Davidca chai ratomi cosascunata cuidaj runaman pai apamushca cosascunata mingashpa, macanacuna lugarman callpashpa rirca. Chaiman chayashpaca paipaj huauquicunataca allillachu canguichij nishpami tapurca. 23  David paipaj huauquicunahuan parlacujpica Gat llajtamanta sinchi macanacuj Goliat runami ricurirca. Paica filisteocuna macanacunapaj allichirishca lugarmanta llujshishpami cutinllataj israelitacunamanta burlarirca. Chaitami Davidca uyarca. 24  Israelmanta tucui runacuna Goliatta ricushpaca manchaimanta chujchushpami huashaman tigrarcacuna. 25  Chaimi Israelmanta runacunaca: “¿Chai runa llujshicujtaca manachu ricunguichij? Paica israelitacunamantamari burlaringapaj shamucun. Chai runata maijanpish mishajmanca reyca achca charina cosascunata, paipaj ushushitapishmi cunga. Ashtahuancarin mishaj runapaj familiaca israelitacuna reyman cuna cashcatapish ña mana cungachu” nircacuna. 26  Davidca paipaj cꞌuchupi caj runacunataca: “¿Israelitacunata humillacuj Goliat runata mishashpa israelitacunata quishpichij runamanca imatataj cunga? ¿Circuncisionta mana rurashca Goliat runaca causaj Diospaj soldadocunamanta burlaringapajca pitaj canyari?” nishpami tapui callarirca. 27  Chai runacunaca Davidmanca puntaman imata nishcallatatajmi nircacuna. Shinallataj paicunaca: “Goliat runata mishajmanca tucui chaicunatami cunga” nircacunami. 28  Paipaj punta huauqui Eliabca David chai runacunahuan parlanacucujtami uyarca. Chaita uyashpami Davidhuan pꞌiñarishpaca: “¿Imapajtaj shamurcangui? ¿Chaquishca pambapi tiyaj asha ovejacunatapish pimantaj saquimurcangui? Cantaca rijsinimi, canca jatun tucushcami cangui,* cambaj shungupipish millai munaicunatami charingui. Canca caimanca macanacuita ricungapajllami uriyamushcangui” nirca. 29  Davidca: “¿Cunanca imatataj rurashcani? ¡Chaica shuj tapuillami carca!” nishpami cutichirca. 30  Davidca paipaj huauquita chaipi saquishpami shujtaj runacunatapish chaillatataj tapunaman rirca. Chashna tapujpimi chai runacunaca Davidmanca chaillatataj nircacuna. 31  David ima nishcataca huaquin runacunami uyarcacuna. Chaitami Saulman parlarcacuna. Chaimi Saulca Davidta cayanaman cacharca. 32  Davidca Saulmanca: “Goliat runataca ama pipish manchaichijchu. Ñuca, canta sirvijmi paihuanca macanacunaman llujshisha” nircami. 33  Shina nijpimi Saulca Davidmanca: “Canca shuj huambrallami cangui. Goliathuanca mana macanacui tucunguichu. Paica jovenmantapachami macanacuj runa can” nirca. 34  Chashna nijpimi Davidca Saulmanca: “Ñuca amito, ñucaca ñuca yayapaj canlla ovejacunata michijmi cani. Shuj cutinca shuj león shamushpa, cutin caishuj cutinca shuj oso shamushpami cada uno canlla ovejacunamanta shujta apashpa rircacuna. 35  Chaimi ñucaca leonta, osota catishpa japircani. Chai animalcunapaj shimimantami ovejacunata quishpichircani. Chai animalcuna ñucata llaquichigrijpica millmamanta aisashpami* urmachishpa huañuchircani. 36  Canta sirvijca ñami shuj leonta, shuj osota huañuchishca. Circuncisionta mana rurashca Goliat runaca causaj Diospaj soldadocunata burlarishcamantami chai huañushca animalcuna shinallataj paipish huañuchishca canga” nircami. 37  Shinallataj Davidca: “Jehová Diosca leonpaj, osopaj maquimantami ñucataca quishpichirca, chashnallatajmi cai Goliat runapaj maquimantapish quishpichinga” nircami. Chaimi Saulca Davidtaca: “Rilla, Jehová Dios canhuan cachun” nirca. 38  Saulca paipaj macanacunaman rina ropallatatajmi Davidmanca churachirca. Cobremanta rurashca shuj cascotapishmi churachirca. Qꞌuipaca pechopi fierro churanatapishmi churachirca. 39  Chai qꞌuipaca Davidca chai ropa jahuapi espadata huatashpami purinata yuyarca. Pero paica tucui chai cosascunata apashpa purinata mana amañado cashcamantami mana puri tucurca. Chaimi Davidca Saulmanca: “Ñucaca tucui cai cosascunahuan purinataca mana amañadochu cani. Chaimantami tucui caicunata churarishcaca mana puri tucuni” nirca. Chashna nishpami Davidca paimanta tucui churachishcacunata llujshichirca. 40  Qꞌuipaca Davidca paipaj taunata japishpami larca yacumanta pichca llambujlla rumicunata japinaman rirca. Chai rumicunataca michinaman apana bolsapimi churarca. Chashnami paipaj maquipi huaracata apashpa, Goliat runapajman cꞌuchuyai callarirca. 41  Cutin Goliat runaca asha ashami Davidpajman cꞌuchuyai callarirca. Goliatpaj escudota apaj runaca paita ñaupashpami ricurca. 42  Goliat runaca David shuj sumaj huambralla, pucanicuj ñahui cashcata ricushpami paita pꞌiñashpa burlari callarirca. 43  Chai Goliat runaca Davidmanca: “¿Caspihuan can macanacunaman shamungapajca ñucaca shuj allcuchu cani?” nircami. Chashna nishpami chai Goliat runaca paipaj dioscunapaj shutipi Davidta maldicirca. 44  Ashtahuanpish Goliat runaca Davidmanca: “Cꞌuchuyai, a ver imami tucungui. Ñucaca cambaj aichataca jahuata volaj animalcunaman, campopi tiyaj animalcunamanmi cusha” nircami. 45  Shina nijpimi Davidca Goliat runamanca cashna nishpa cutichirca: “Canca ñucapajmanca shuj espadahuan, ishqui lanzahuanmi macanacunaman shamungui. Pero ñucaca jahua pacha soldadocunata mandaj Jehová Diospaj shutipimi canhuanca macanacunaman shamuni. Paica Israelpaj soldadocunapaj Diosmi can. Paitami canca burlarishcangui. 46  Cunanllatajmi Jehová Diosca ñuca maquipi cantaca entreganga. Ñucaca cantami mishasha, cambaj umatapishmi pꞌitisha. Cunanllatajmi filisteo soldadocunapaj huañushca cuerpocunataca jahuata volaj animalcunaman, cai allpapi tiyaj sacha animalcunaman cusha. Shinallataj tucui gentecunami Israelpica shujlla Dios tiyashcata yachangacuna. 47  Tucui caipi cajcunami Jehová Dios ñucanchijta quishpichingapaj espadacunatapish, lanzacunatapish mana minishtishcata yachaj chayangacuna. Cai macanacuica Jehová Diospajmi can. Paimi tucui cancunataca ñucanchij maquipi entreganga” nircami. 48  Goliat runaca Davidhuan macanacungapajmi asha asha cꞌuchuyashpa catirca. Davidpish Goliathuan macanacungapajmi macanacuna lugarman callpashpa rirca. 49  Davidca paipaj bolsapi maquita satishpami shuj rumita surcurca. Chai rumitaca huaracapi churashpami Goliatpaj frentepitaj shitarca. Chai rumica Goliatpaj frentepimi yaicurca. Chaimi Goliat runaca uri singaman urmarca. 50  Chashnami Davidca Goliattaca shuj huaracahuan,* shuj rumihuan misharca. Davidca shuj espadata mana charishpapish Goliat runataca urmachishpami huañuchirca. 51  Davidca callpashpami Goliat runapaj jahuapi shayarirca. Paica Goliatpaj espadata japishpa, huaquichinamanta surcushpami Goliat runa huañushca cashcatataj ricuchingapaj paipaj umata pꞌitirca. Filisteocunaca paicunata mishachij runa huañushcata ricushpaca miticushpami rircacuna. 52  Chaita ricushpami Judapaj familiamanta runacunapish, Israelpaj caishuj familiacunamanta runacunapish capari callarircacuna. Shinallataj filisteocunataca pugru pambamanta Ecrón pungucunacamami catishpa rircacuna. Huañushca filisteocunapaj cuerpocunaca Saaraim ñanmantaca Gatcama, Ecroncamami siricurcacuna. 53  Filisteocunata yallitaj catishca qꞌuipaca israelitacunaca tigrashpami filisteocunapaj carpa huasicunamantaca tucuita apashpa rircacuna. 54  Davidca Goliatpaj umataca Jerusalenmanmi aparca. Pero Goliat runapaj macanacunacunataca paipaj propio carpa huasipimi huaquichirca. 55  David, Goliathuan macanacunaman rijta ricushpaca Saulca soldadocunata mandaj Abnertaca: “Abner, ¿cai huambrapaj yayaca pitaj can?” nishpami tapurca. Chaimi Abnerca: “Ñuca reylla, paipaj yaya pi cashcataca mana yachanichu, manataj llullanichu” nishpa cutichirca. 56  Cashna cutichijpimi rey Saulca: “Chai huambrapaj yaya pi cashcata yachagri” nirca. 57  Goliatta David mishashpa tigrajpimi chai rato Abnerca Davidtaca Saulpaj ñaupajman pusharca. Davidca paipaj maquipimi Goliatpaj umata apashca rirca. 58  Chaipimi Saulca: “¿Huambra, cambaj yayaca pitaj can?” nishpa tapurca. Chashna tapujpimi Davidca: “Ñucaca betlemitacunapuramanta canta sirvij Jesepaj churimi cani” nishpa cutichirca.

Notacuna

Hebreo rimaipica: “soldadocunapaj campamentocunata” ninmi.
“Filisteocuna” shimita huasha diccionariopi ricui.
Hebreo rimaipica: “6 codos y shuj palmo” ninmi. Shuj codoca 44.5 centimetrocunatami charirca. Ayuda B14-ta ricui. “Palmo” shimita huasha diccionariopi ricui.
Caica achca cobrecunahuanmi rurashca carca. Chai churanaca pescadopaj escamacuna shinami carca.
Casi 57 kilogramocunata (125 libracunatami) charirca. Ayuda B14-ta ricui.
Casi 6.84 kilogramocunata (15 libracunatami) charirca. Ayuda B14-ta ricui.
O “ocho”.
Hebreo rimaipica: “filisteo” ninmi.
Hebreo rimaipica: “shuj efá” ninmi. Shuj efá camchashca granoca casi 33 libracunatami charirca. Ayuda B14-ta ricui.
Caipica imatapish mana rurana cashcata ruraj nisha ninmi.
O “quijadamanta aisashpami”.
“Huaraca” shimita huasha diccionariopi ricui.