Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

CAPÍTULO 1

Jehová Diosta cꞌuyanataca amataj saquingui

Jehová Diosta cꞌuyanataca amataj saquingui

“Diosta cꞌuyacushcataca pai mandashcacunata cazushpami ricuchina. Pai mandashcacunata cazunaca mana sinchichu” (1 JUAN 5:3).

1, 2. ¿Imamantataj Jehová Diosta cꞌuyangui?

 ¿JEHOVÁ DIOSTA cꞌuyanguichu? Diosta achcata cꞌuyashcamantachari paiman mingarircangui. Chaimantami ‘Diosca ñuca alli amigomi can’ ningui. 1 Juan 4:19-pica: “Ñucanchijca pairaj cꞌuyashcamantami, paitaca cꞌuyanchij” ninmi. Cai versopi nishca shinaca can manaraj cꞌuyajpimi Yayitu Diosca canta achcata cꞌuyarca.

2 Yaya Diosca ñucanchij cushilla causachun munashpami cai Allpapi tucui imalla minishtishcacunata churashca (Mateo 5:43-48; Apocalipsis 4:11). Diosca paihuan alli apanacuchun, paimanta yachachunmi Bibliata cushca. Bibliata leyicushpaca pai rimacushcata uyacushca layallatajmi can. Shinallataj ñucanchij mañashcacunatapish uyanmi (Salmo 65:2). Ñucanchijta sinchiyachingapaj, paipaj ñanpi purichunpishmi espíritu santota cushca (Lucas 11:13). Ashtahuanpish juchamanta, huañuimanta quishpichingapajmi paipaj cꞌuyashca Churita cacharca (Juan 3:16; Romanos 5:8-ta leyipai). Cai tucui bendicioncunata cushpami Yayitu Jehová Diosca ñucanchijta achcata cꞌuyashcata ricuchishca.

3. ¿Diospaj alli amigo cangapajca imatataj rurana cangui?

3 Shuj alli amigoca ñucanchij cushilla cajpi o llaquilla cajpipish ñucanchijhuanmi can. Paihuan cashna apanacungapajca sinchitami esforzarina carcanchij. Yaya Diospaj amigo cangapajpish chashnallatajmi can. Paihuanca huiñaipajmi apanacui tucunchij. Chaimantami, Judas 21-pica: “Taita Diospaj cꞌuyaipi catiraichij” nin. ¿Diospaj cꞌuyaipi catirangapajca imatataj rurana canchij? Bibliapica: ‘Diosta cꞌuyacushcataca pai mandashcacunata cazushpami ricuchinchij. Pai mandashcacunata cazunaca mana sinchichu’ ninmi (1 Juan 5:3).

¿DIOSPAJ CꞌUYAICA IMATAJ CAN?

4, 5. ¿Ima shinataj Diosta cꞌuyai callarircangui?

4 Bibliapi nishca shinaca Diostaca tucui shunguhuanmi cꞌuyana canchij. Quiquinca, ¿Jehová Diosta ima horas cꞌuyai callarishcata yuyaringuichu?

Jehovaman mingarishpa bautizarishpaca paita cꞌuyashcata, huañungacama paita sirvisha nishcatami ricuchircangui

5 Jehová Dios paraíso Allpapi huiñaita causachun munashcata yachashpaca ¿manachu cushilla sintirircangui? Shinallataj paipaj Churita ñucanchijmanta huañuchun cai Allpaman cachashcata yachashpaca, shuj valishca regalota cushcatami cuenta japircangui (Mateo 20:28; Juan 8:29; Romanos 5:12, 18). Yayitu Dios canta achcata cꞌuyashcata yachashpami canpish paita cꞌuyai callarircangui (1 Juan 4:9, 10-ta leyipai).

6. a) ¿Shujtajcunata cꞌuyashcataca ima shinataj ricuchinchij? b) ¿Jehová Diosta cꞌuyashcamantaca imatataj rurashcangui?

6 Caipi yuyai. Pita cꞌuyashpaca mana shimillahuan cꞌuyanimi ninguichu. Ashtahuanpish paita cꞌuyashcataca rurashcacunahuanmi ricuchina cangui. Chashnallatajmi Yaya Diosta cꞌuyashcataca cambaj ruraicunahuan ricuchina cangui. Chaimantami pai munashca shina causai callarircangui. Qꞌuipacarin cꞌuyai mirarishpa catijpimi Diosman mingarishpa bautizarircangui. Chashnami Jehová Diosmanca ‘tucui ñuca causaipimi canta sirvisha’ nircangui (1 Corintios 6:20; 1 Pedro 4:2-ta leyipai). ¿Diosman ari nishcataca ima shinataj pajtachishpa cati tucungui?

DIOSPAJ MANDASHCACUNATA CAZUSHUNCHIJ

7. a) ¿Jehová Diosta cꞌuyashpaca imatataj rurashun? b) ¿Ima ruraicunatataj Diosca mana ricunayachin?

7 Jehová Diosta cꞌuyashcamantami pai mandashcacunataca shungumanta cazunchij. Bibliapimi ima shina causanata Yaya Diosca yachachin. Por ejemplo, machanapish, shuhuanapish, llullanapish, huainayanapish mana alli cashcatami Bibliapica nin. Shinallataj ima cosascunatapish o shujtaj gentecunatapish Diosta laya adorana mana alli cashcatami Bibliapica yachachin (1 Corintios 5:11; 6:18; 10:14; Efesios 4:28; Colosenses 3:9).

8, 9. a) ¿Alli causangapaj huaquin mandashcacuna mana tiyashca laya ricurijpica imatataj rurana canchij? b) ¿Televisionpi, Internetpi imata ricunata alli agllangapajca imatataj rurana canchij?

8 Jehová Diospaj shunguta cushichishun nishpaca paipaj mandashcacunatami cazuna canchij. Shinapish ¿imatataj ashtahuan rurana canchij? Jehová Diosca, ‘cancunapaj causaipica caita o chaitami rurana canguichij’ nishpaca mana tucuita huillanchu. Chaimantami maipica alli causangapaj huaquin mandashcacuna mana tiyashca laya ricurin. ¿Chashna ricurijpi alli agllangapajca imatataj rurana canchij? (Efesios 5:17). Bibliatami leyina canchij. Bibliapi yachashcacunata yuyarishpami Jehová Diosta ashtahuan rijsishun. Pai imata munashcata, imata mana munashcatapishmi yachashun (Salmo 97:10-ta leyipai; Proverbios 6:16-19). Nota 1-ta ricui.

9 Por ejemplo, televisionpi o Internetpi imata ricunata alli agllangapajca ¿imatataj yuyarina canchij? Yayitu Diosca, ‘caitami ricuna cangui o chaitaca mana ricunachu cangui’ mana ninchu. Pero Bibliapi yachashcacunata yuyarishpami imata ricunataca alli agllai tucunchij. Cunan punllacunaca televisionpi Internetpica casi siempremi millaita ruranallata ricuchin. Pero Bibliapica: ‘Mandaj Diosca millaita munajcunataca tucui shunguhuanmi pꞌiñan’ ninmi (Salmo 11:5, QC, 1989). Chashnallataj televisionpi Internetpica casi siempremi huainayanamanta ricuchin. Pero Bibliapica: ‘Huainayajcunataca Diosca llaquichingami’ ninmi (Hebreos 13:4, QC, 1989). ¿Cai versocunaca imatataj yachachin? Jehová Dios imalla cosascunata millashcata alli yachashpaca chaicunamantami anchurina canchij.

10, 11. ¿Yaya Diostaca imamantataj cazunchij?

10 ¿Yaya Dios ama llaquichichun nishpalla o ñucanchij causaipi alli richun nishpallachu paita cazuna canchij? Mana (Gálatas 6:7). Yayitu Diosta cꞌuyashcamantami pai mandashcacunataca tucuipi cazunchij. Shuj huahuaca paipaj yayata cushichinata munashpami yaya ima nishcata tucuipi cazun. ¿Manachu ñucanchijpish cai huahua layallataj Yaya Diosta cushichinata munanchij? Jehová Diospaj shunguta cushichishpallami ñucanchijpish cushilla causashun (Salmo 5:12; Proverbios 12:2). Nota 2-ta ricui.

11 Yaya Diostaca mana jahualla cajllapichu cazunchij. O, ‘cai mandashcacunataca cazusha pero caitaca mana cazusha’ mana ninchijchu (Deuteronomio 12:32). Chaipaj randica tucui horasmi pai mandashcacunataca cazuna canchij. Cashnami ñucanchijpish Salmista shina: ‘Quiquin mandashcacunapimi yallitaj cushicuni. Chaicunatamari cꞌuyani’ nishun (Salmo 119:47; Romanos 6:17). Noeca, “Taita Dios mandashca shinami tucuita rurarca” (Génesis 6:22). Ñucanchijpish Noé shinami Yaya Dios mandashcacunata tucuipi cazushun ninchij.

12. ¿Yayitu Diostaca ima shinataj cushichi tucunchij?

12 Tucuita ruraj Diosta cazujpica paica cushillami sintiringa (Proverbios 11:20; 27:11). Paica imata rurachunpish mana obliganchu. Chaipaj randica ñucanchijllataj allita ruranata o mana allita ruranata agllachunmi saquishca. Jehová Diosca paita cꞌuyashcamanta alli decisioncunata agllashpa cushilla causachunmi munan (Deuteronomio 30:15, 16, 19, 20). Nota 3-ta ricui.

DIOS MANDASHCACUNATA CAZUNACA MANA SINCHICHU

13, 14. ¿Jehovapaj mandashcacunata cazuna mana sinchi cashcataca ima shinataj yachanchij? Shuj ejemplota churashpa parlai.

13 ¿Dios mandashcacunata cazuna sinchi shina ricurijpica imatataj rurana cangui? 1 Juan 5:3-pica: ‘Dios mandashcacunata cazunaca mana sinchichu’ ninmi. Griego shimipi “mana sinchichu” ninapaj randica “mana llashajchu” ninmi. Ñaupa punllacunapica huaquin gentecunaca shujtajcunata llaquichingaraicumi sinchi leycunata churajcuna carca. Chaimantami Bibliapica paicunataca ‘llashaj quipita apachicujcuna’ nin (Mateo 23:4). Nueva Traducción Inglesa Bibliapica (New English Translation) 1 Juan 5:3 versoca: “Dios mandashcacunata cazunaca mana llashajchu can” ninmi. Cai versopi nishca shinaca Diospaj mandashcata cazunaca mana shuj pezado quipi shinachu can. Ashtahuanpish Yaya Diosca ñucanchij imata rurai pudishcallatami rurachun mañan.

14 Por ejemplo, shuj amigochari cantaca ‘huasita cambiashpa ayudai’ ninga. Paica ñami cajacunata apangapaj listota charin. Huaquin cajacunaca mana tanto pezadochu can. Cutin, shujtaj cajacunaca ishqui tucushpa alzanganpajmi can. ¿Cambaj amigoca ishqui tucushpa alzana cajata canllata ‘alzai’ ninmanchu? Mana shina ninmanchu. Paica canlla alzashpaca llaqui tucuna cashcataca allimi yachan. Chaimantami canlla chai cajacunata alzachunca mana mañanman. Cai amigo layallatajmi Yaya Diospish ñucanchij imata rurai pudishcallata rurachun mañan (Deuteronomio 30:11-14). Chaimantami Salmo 103:14-pica: ‘Yayitu Diosca ñucanchij imamanta rurashca cashcataca yachanmi. Ñutu allpamanta ñucanchij cashcatapish yuyaipimi charin’ nin.

15. ¿Yaya Diosca imamantataj paita cazuchun mandan?

15 Moisesca israelitacunamanca: ‘Yaya Dios mandashcacunaca cancunapaj allipajmi can. Cai mandashcacunata cazushpaca mana huañunguichijchu’ nircami (Deuteronomio 5:28-33; 6:24). Cunan punllacunapipish Jehová Diosca ñucanchij alli causachun munashpami ‘ñuca mandashcacunata cazuichij’ nin (Isaías 48:17-ta leyipai). Yayitu Diosca ñucanchijpaj ima alli cashcataca allimi yachan (Romanos 11:33). Bibliapica, “Diosca cꞌuyajmari” ninmi (1 Juan 4:8). Cai verso nishca shinaca Diosca imata rurachun mandashpapish ñucanchijta cꞌuyashcamantami chashna mandan.

16. ¿Juchayujcuna cashpapish imamantataj Yaya Diosta cazui tucunchij?

16 ¿Diospaj mandashcacunata cazunaca maipica imamantataj sinchi laya ricurin? Diablomi cai pachataca mandacun. Paica ñucanchijta pandachinatami munan (1 Juan 5:19). Shinallataj juchayujcuna cashcamantami mapa yuyaicunamanta, millai munaicunamanta jarcarinaca sinchi can (Romanos 7:21-25). Pero Jehová Diosta cꞌuyashcamantami cai mana alli munaicunamanta jarcari tucushcanchij. Diosca paita cazungapaj sinchita esforzaricujta ricushpami paipaj espíritu santota cushca (1 Samuel 15:22, 23; Hechos 5:32). Yaya Dios paipaj espíritu santohuan ayudajpimi pai munashca shina causai tucunchij. Chashnami pai mandashcacunatapish alli pajtachinchij (Gálatas 5:22, 23).

17, 18. a) ¿Cai libropica imatataj yachagringui? b) ¿Catij capitulopica imatataj yachashun?

17 Cai libropimi Taita Dios munashca shina causanata yachangui. Chashnallataj Dios mandashcacunata causaipi ima shina pajtachinatapishmi ricungui. Yuyari, Yayitu Diosca paita cazuchunca mana obliganchu. Pero paita cazushpaca allimi causangui, shamuj punllacunapipish sumaj causaitami charingui. Tucuimanta yallica, Yaya Diosta mashnata cꞌuyashcatami ricuchingui. Nota 4-ta ricui.

18 Ima alli cashcata ima mana alli cashcata yachachunca ñucanchij Yayitu Jehová Diosca shuj concienciatami cushca. Chaimantami alli concienciata charingapaj sinchita esforzarina canchij. Shinaca ¿concienciaca imataj can? ¿Alli concienciata charingapajca imatataj rurana canchij?