Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

¿Cushilla causangapajca imataj minishtirin?

¿Cushilla causangapajca imataj minishtirin?

‘Jehová Diosllataj paicunapaj Dios cashcamantami cushicuncuna’ (SALMO 144:15, QC, 1989).

CANTOCUNA: 111, 109

1. ¿Bibliapi nishca shimicunaca ima shinataj pajtaricun?

CUNAN punllacunapica Bibliapi nishca shimicunami pajtaricun. Jehová Diosca “tucui llajtacunamanta, chꞌican chꞌican aillucunamanta, chꞌican chꞌican pueblocunamanta, chꞌican chꞌican rimaicunamanta” gentecunatami tandachicun. Chaimantami ña 8 millón yalli gentecuna cushicushpa ‘punllapish, tutapish Diospajta ruracunchij’, ‘imatapish rurai tucuj pueblomi’ canchij (Apocalipsis 7:9, 15; Isaías 60:22). Shinallataj Jehová Diostapish shujtajcunatapish cꞌuyashcatami ricuchinchij.

2. ¿Diosta mana rijsij gentecunaca ima shinataj can? (Jahuapi tiyaj dibujota ricui).

2 Apóstol Pabloca: ‘Tucuri punllacunapica quiquinlla alli canata munajcuna, quiquinpajlla charinata munajcuna, Taita Diosta mashcanapaj randica aicha munaipi cushicunallatami cꞌuyangacuna’ nircami (2 Timoteo 3:1-4). Pablo nishca shimicunaca cunan punllacunapimi pajtaricun. Chaimantami Diosta mana rijsijcunaca paicunallapi yuyashpa imatapish rurancuna. Chashna rurashcamantami achca llaquicunata charincuna. Shujtajcunapish paicuna shinallatajmi rurai callarincuna. Chaimantami causaipish sinchi tucushca. Ñucanchijllapi yuyashpaca Dios cꞌuyashca shinaca mana cꞌuyai tucushunchu.

3. a) ¿Cai temapica maijan versocunamantataj yachashun? b) ¿Imamantataj caita yachana canchij?

3 Pabloca achca gentecunami quiquinpajlla yuyashpa imatapish rurangacuna nircami. Chaimantami Diosta sirvijcunaca chai gentecunamanta caruyana cashcata yachachirca (2 Timoteo 3:5). Shinapish huaquinpica trabajopi, escuelapi o shujtaj ladocunapimi paicunahuan imata ruranata o parlanacunata minishtinchij. Shinaca ¿paicuna shina ama yuyangapaj, Diospaj ñaupajpi alli ricuringapajpish imatataj rurana canchij? Cunanca 2 Timoteo 3:2-4-pi nishca shimicunamantami yachashun. Caita yachashpaca Diospaj ñaupajpi ima shina cashcata, cushilla causangapaj imata minishtishcatami alli intindishun.

QUIQUINLLA ALLI CANATA MUNANAMANTA

4. ¿Imamantataj ñucanchij alli canata mashcanaca allimi can ni tucunchij?

4 Pabloca ‘quiquinlla alli canata munajcunami canga’ nishpami parlarca. Chashna nishpaca, ¿ñucanchij alli canata mashcanaca mana alli cashcatachu nicurca? Mana. Jehová Diosca ñucanchijllataj alli canata mashcachun o ñucanchijllataj cꞌuyarichunmi rurarca. ¿Imamantataj chaita ninchij? Jesusca: “Can quiquinta shinallataj shujtajcunatapish cꞌuyangui” nircami (Marcos 12:31). Shinallataj Bibliapica: ‘Cusacunaca quiquin cuerpota shinami paicunapaj huarmicunata cꞌuyana can. Maijanpish paipaj huarmita cꞌuyajca, paillatajmi cꞌuyarin. Paipaj quiquin cuerpotaca, pi manataj pꞌiñanchu. Ashtahuanpish allimi micun, allimi cuidan’ ninmi (Efesios 5:28, 29). Cai versocunapi ricushca shinaca ñucanchijllataj mana cꞌuyarishpaca shujtajcunata mana cꞌuyai tucushunchu. Shinashpaca ñucanchijllataj alli canata mashcana alli cajpipish mana chaillapi yuyashpa causanachu canchij.

5. ¿Quiquinlla alli canata munajcunaca ima shinataj can?

5 Quiquinlla alli canata munajcunaca shujtajcunamanta yalli cashcatami yuyancuna (Romanos 12:3-ta leyipai). Chashna gentecunaca shujtajcunamanta mana preocuparincunachu. Ashtahuanpish ima mana alli llujshijpicarin pi shujtajtami juchachincuna. Paicuna culpata charishcataca mana reconocincunachu. Paicunallapi yuyashcamantami mana alli causancuna. Caipi ricushca shinaca, 2 Timoteo 3:2-pi parlashca gentecuna shina canaca mana allichu can. Chashna gentecunaca mana cushilla causancunachu.

Diosta sirvijcunaca mana paicunallapi yuyancunachu

6. ¿Diosta cꞌuyajcunaca ima shinataj can?

6 Bibliamanta huaquin yachajcunaca: “Quiquinllapi yuyashcamantami gentecunaca charinallapi yuyancuna, aicha munaipi cushicunallata yuyancuna, shujtaj mana alli yuyaicunata charincuna. Chaimantami Pabloca quiquinlla alli canamanta parlashpa callarirca” nincunami. Cutin, Diosta sirvijcunaca mana paicunallapi yuyancunachu. Ashtahuanpish Diosta cꞌuyashcamantami cꞌuyaj canata, cushi canata, sumajta causanata, mana pꞌiñarij alli shungu canata, llaquij canata, cuj canata, imatapish pajtachij canata, mana jatun tucushca canata, quiquinllataj jarcarij canatapish yachancuna (Gálatas 5:22, 23, NM). Salmota quillcaj shuj runaca cashnami nirca: ‘Jehová Diosllataj paicunapaj Dios cashcamantami cushicuncuna’ (Salmo 144:15, QC, 1989). Jehová Diosca cushi Diosmi can. Paita sirvijcunapish cushillami causancuna. Quiquinllapi yuyajcunaca paicunallami imatapish charisha nincuna. Pero Diosta sirvijcunaca shujtajcunata ayudashpami cushilla causancuna (Hechos 20:35).

¿Quiquinlla alli canata munajcuna ama cangapajca imatataj rurana canchij? (Párrafo 7-ta ricui).

7. a) ¿Filipenses 2:3, 4-pi nishca shimicunaca imatataj yachachin? b) ¿Imatataj tapurina canchij?

7 ¿Ñucanchijllapi yallitaj yuyashcamanta Diosta cungaricushcataca ima shinataj yachai tucunchij? Filipenses 2:3, 4-pi nishca shinaca, ‘Diosta sirvijcunaca imata rurashpapish mishanacushpa yanga jatun tucunapajllaca mana ruranachu canchij. Chaipaj randica, ama jatun tucushpa caishujcunaca ñucanchijta yalli cashcata yuyashpa imatapish rurana canchij’. Shinallataj, ‘ñucanchijpajlla alli canata mana mashcanachu canchij. Ashtahuanpish caishujcunapaj alli canatami mashcana canchij’. Chaipajca caita tapurishunchij: “¿Filipenses 2:3, 4-pi nishca shimicunata pajtachicunichu? ¿Diospaj munaita pajtachingapajca esforzaricunichu? ¿Congregacionpipish, huillacushpapish shujtajcunata ayudangapaj esforzaricunichu?” Sinchi cajpipish ñucanchij munashcacunata saquishpami shujtajcunata ayudana canchij. Chashna rurashpaca tucuita Mandaj Diospaj ñaupajpimi alli ricurishun.

8. ¿Diosta cꞌuyashcamanta huaquin testigo de Jehovacunaca imatataj rurashca?

8 Diosta cꞌuyashpa, paita sirvisha nishpami maijan testigo de Jehovacunaca achca cullquita ganana oportunidadta saquishcacuna. Por ejemplo, Ericka shuti panimanta parlashun. Paica doctorami can. Pero tucuicuna rijsishca doctora canata mashcanapaj randica precursorami tucurca. Shinallataj paipaj cusandijmi chꞌican chꞌican llajtacunapi sirvircacuna. Cai panica: “Shujtaj shimipi parlaj congregacionpi ayudashpaca sumaj experienciacunatami charishcanchij. Shinallataj achca amigocunatami tarishcanchij. Caita rurashpami cushilla sintirishcanchij. Ñuca profesiontaca mana saquishcanichu. Pero Diosmanta gentecunaman yachachingapaj, turi ñañacunata congregacionpi ayudangapajmi ashtahuan esforzarini. Chashna rurashpami cushicuni” ninmi.

QUIQUINPAJLLA CHARINATA MUNANAMANTA

9. ¿Charinallata munajcunaca imamantataj mana cushilla causancuna?

9 Apóstol Pabloca charinallata munajcunamantapishmi parlarca. Asha huatacuna huashamanca Irlanda llajtamanta shuj precursormi shuj runaman Diosmanta huillacurca. Chai runaca bolsillomanta cullquita llujchishpami, “caimi ñuca dios” nirca. Achca gentecunaca Diospi crinimi nishpapish chai runa shinallatajmi cullquillapi, charijyanallapi yuyancuna. Pero Bibliapica: “Cullquita yalli cꞌuyajca, mashnata charishpapish mana cushicunchu. Charinacunata yalli cꞌuyajpish chaihuanca, paipaj ima allita mana japinchu” ninmi (Eclesiastés 5:10). Charinallata munajcunaca ña tucuita charishpapish ashtahuanmi charisha nincuna. Paicuna munashca cosascunata charingapajmi tucui vida trabajashpalla causancuna. Chaimantami “achca llaquicunata apacuncuna” (1 Timoteo 6:9, 10).

10. ¿Yalli huajcha canamantapish yalli charij canamantapish Agur runaca imatataj nirca?

10 Cai mundopi causangapajca imallapajpish cullquitaca minishtinchijmi (Eclesiastés 7:12). Achca gentecunaca Diospi confianapaj randica cullquillapimi shunguta churancuna. Pero, ¿ashalla cullquita charishpapish cushilla causai tucunchijchu? Ari (Eclesiastés 5:12-ta leyipai). Jaqué runapaj churi Agurca: “Yalli huajchatapish, yalli charijtapish ama rurahuaichu. Micunapaj pajtallata carahuayari” nircami. ¿Imamantataj mana yallitaj huajcha casha nirca? Paica, yallitaj pobre tucushpa shuhuana juchapi urmashpa Diosta pingaipi churanatami mancharca. Cutin, ¿imamantataj yalli charijtapish ama rurahuaichu nirca? Paica: ‘Yalli charijyashpaca Diosta cungarishpa: ¿Mandaj Diosca pipishchari? nipajmi cani’ nircami (Proverbios 30:8, 9).

11. ¿Charinallapi yuyajcunamantaca Jesusca imatataj nirca?

11 Jesusca: “Polilla cꞌurucuna micunalla, ismushpa tucurinalla, shuhuacunapish yaicushpa shuhuanalla charinacunapajllaca cai pachapica ama ruraichijchu. Ishqui amopajtaca pi mana rurai tucunchu. Shujtaca pꞌiñanmanmi, caishujtaca cꞌuyanmanmi. Shujtaca alli ninmanmi, caishujtaca yanganchinmanmi. Taita Diostapish, charinacunatapish ishquipajtaca mana rurai tucunchu” nircami (Mateo 6:19, 20, 24). Caipi nishca shinaca, charinallapi yuyajcunaca Diospaj ñaupajpica mana alli ricuri tucuncunachu.

12. ¿Jack shuti huauquimantaca imatataj yachanchij?

12 Achca testigo de Jehovacunaca ashallata charishpapish cushillami causancuna. Chashnami Jehová Diosta sirvingapaj ashtahuan tiempota charincuna. Estados Unidosmanta Jack shuti huauquimanta parlashun. Paipaj huarmica precursorami can. Paipish precursor tucungapajmi huasita, alli negociotapish cꞌaturca. Cai huauquica: “Huasita, allpata cꞌatushpaca asha llaquillami sintirircanchij” ninmi. Shinallataj paica: “Trabajopi problemacuna tiyashcamantami tucui punllacuna shaicushca huasiman chayamuj carcani. Achca huatacunatami chashna pasarcani. Pero ñuca huarmisitaca siempremi cushilla pasaj carca. Paica, ‘ñucaca shuj alli amotami charini’ nijmi carca. Cunanca ñucapishmi precursor cani. Ishquindijmi Jehová Diosta sirvicunchij. Paica shuj alli amomi can” ninmi.

¿Bibliapi nishca shina charinallapi mana yuyashpachu causacuni?

¿Quiquinpajlla charinata munajcuna ama cangapajca imatataj rurana canchij? (Párrafo 13-ta ricui).

13. ¿Charinallapi yuyacushcata o mana yuyacushcata yachangapajca imatataj tapurina canchij?

13 Charinallapi yuyacushcata o mana yuyacushcata yachangapajca tapurishunchij: “¿Bibliapi nishca shina charinallapi mana yuyashpachu causacuni? ¿Cullquita gananallapichu yuyacuni? ¿Charinallapi yuyacunapaj randica Dioshuanpish shujtajcunahuanpish alli apanacungapajchu esforzaricuni? ¿Ñuca minishtishcacunata Jehová Dios cunataca tucui shunguhuanchu crini?” Jehová Diosca paipi shunguta churajpica mana saquingachu (Mateo 6:33).

AICHA MUNAIPI CUSHICUNALLATA MUNANAMANTA

14. ¿Eclesiastés 9:7-mantaca imatataj yachanchij?

14 Ñaupa parrafocunapi ricushca shinaca quiquinllataj alli canata munana, minishtishcapaj cullquita charinaca allimi. Pero mana chaicunallapi yuyanachu canchij. Cunanca aicha munaipi cushicunallata cꞌuyajcunamanta parlashun. Maijan gentecunaca, “Diospaj ñaupajpi alli ricuringapajca munaicunatapish cushicunatapish tucuitami saquina canchij” nincunami. Pero Jehová Diosca mana chaita yachachinchu. Bibliapica: “Cushicushpa cambaj micunata micuilla, cushi shunguhuan cambaj vinota ubyailla” ninmi (Eclesiastés 9:7). Caipi ricushca shinaca ñucanchij causaipi cushicuna, ashata divertirinapish allimi. Pero chaicunallapi yallitaj ocuparinami mana alli can.

15. ¿Aicha munaipi cushicunallata cꞌuyajcunaca ima shinataj can?

15 Aicha munaipi cushicunallata cꞌuyajcunaca Diostami cungarincuna. ¿Imamantataj chaita ninchij? 2 Timoteo 3:4-pica, Taita Diosta ashtahuan cꞌuyanapaj randica aicha munaipi cushicunallatami cꞌuyangacuna mana ninchu. Ashtahuanpish chaipica: “Taita Diosta mashcanapaj randica aicha munaipi cushicunallatami cꞌuyangacuna” ninmi. Chashna nishpaca Diosta imapajpish mana yuyarinatami nin. Paicunaca “aichata cushichina yuyaicuna cungachijpimi, ima allita mana ricuchincuna” (Lucas 8:14). Shuj yachaj runaca: “2 Timoteo 3:4-pi parlashca gentecunaca paicunapaj causaipica Diosta imapaj mana yuyarincunachu” ninmi. Diosta mana cungarisha nishpaca ñucanchij aicha munaicunallata ama rurangapajmi cuidadota charina canchij.

16, 17. a) ¿Shujtajcunahuan alli pasana, cushicuna alli cashcataca ima shinataj Jesusca ricuchirca? b) ¿Mana cushicunallapi yuyashpa Jesús causashcataca ima shinataj yachanchij?

16 Shuj punllaca Jesusca shuj ‘cazamiento bodamanmi’ rirca. Chai bodapica vino tucurijpimi, milagrota rurashpa yacutaca vinoman tigrachirca (Juan 2:1-10). Shinallataj shujtaj cutinca, shuj ‘jatun micunamanmi’ rirca (Lucas 5:29). Gentecunaca Jesustaca, ‘achcata micujmi, yallitaj ubyajmi’ nishpami rimajcuna carca. Pero Jesusca chai gentecuna pandata yuyashpa chashna rimashcatami ricuchirca (Lucas 7:33-36). Caipi ricushca shinaca Jesuspish shujtajcunahuan alli pasana, cushicunatami munaj carca. Pero mana chai cosascunallapi yuyashpa causarcachu.

17 ¿Mana cushicunallapi yuyashpa Jesús causashcataca ima shinataj yachanchij? Jesusca paipaj Yaya mandashcataraj rurashpa, shujtajcunata ayudashpami causarca. Shinallataj gentecuna quishpirichunmi achcata sufrishpa huañurca. Chaimantami Jesusca paita catijcunamanpish: “Ñucata caticushcamanta tucui laya millai shimicunata rimashpa, llullashpa, cꞌamishpa, llaquichina yuyailla llaquichijpi llaquita apajcunaca cushichishcami. Chashna rurajpipish jatunta cushicushpa contentarichij. Cancuna jahua pachapi japina cashcaca tucuita yalli jatunmari. Cancunapaj ñaupa shamuj profetacunatapish, chashnallatajmi llaquichircacuna” nirca (Mateo 5:11, 12).

¿Aicha munaipi cushicunallata munajcuna ama cangapajca imatataj rurana canchij? (Párrafo 18-ta ricui).

18. ¿Aicha munaicunallata cꞌuyacushcata o mana cꞌuyacushcata cuentata cungapajca imatataj tapurina canchij?

18 Tucuicuna cashna tapurishunchij: “¿Tandanacuicunaman o huillanaman ringapajca diversioncuna jarcachunchu saquicuni? ¿Ñuca munashcallata ruranapaj randi Diosta ashtahuan sirvingapaj esforzaricunichu? ¿Ñuca agllacushca diversioncunaca Diospaj ñaupajpica allichu ricurin?” Cashna tapurishpami ñucanchij aicha munaicunallata cꞌuyacushcata o mana cꞌuyacushcata cuentata cushun. Diosta tucui shunguhuan cꞌuyashpaca pai mana munashcataca mana rurashunchu. Shinallataj ñucanchij ruraicuna paipaj shunguta llaquichi tucushcata yuyashpaca chaicunatapish mana rurashunchu (Mateo 22:37, 38-ta leyipai).

DIOSPI SHUNGUTA CHURASHPA CUSHICUSHUNCHIJ

19. ¿Imamantataj achca gentecunaca mana cushilla causai tucuncuna?

19 Diablo cai pachata mandacushcamantami gentecunaca 6 mil huatacunata sufrishpa causacushcacuna. Cai tucuri punllacunapicarin quiquinlla alli canata munajcuna, quiquinpajlla charinata munajcuna, aicha munaipi cushicunallata cꞌuyajcunami ashtahuan mirashca. Chai gentecunaca quiquin munashcallata rurashpa, paicunalla imatapish charinata yuyashpami causancuna. Chaimantami mana cushilla causai tucuncuna. Pero Diospi shunguta churajcunaca cushillami causancuna. Bibliapica: ‘Jacobpaj Taita Dios ayudashca runaca cushichishcami. Paica Mandaj Taita Diospimi shunguta churan’ ninmi (Salmo 146:5).

20. ¿Diospaj munaita rurashpaca ima shinataj sintirishun?

20 Diosta sirvijcunaca paita ashtahuanmi cꞌuyashpa catinchij. Shinallataj cada huatami shujtaj gentecunapish paita rijsishpa cꞌuyai callarishcacuna. Chaita ricushpami Jesús jahua pachapi ña mandacushcata, paica ñalla cai pachapi causajcunata bendiciagrishcatapishmi yachanchij. Jehová Diospaj munaita rurashpa, ñucanchij ruraicunahuan paita cushichishpaca cushillami sintirishun. Catij yachaipica Diosta sirvijcunapish, Diosta mana sirvijcunapish ima laya gentecuna cashcatami yachashun.