Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 29

Cada uno imata rurai tucushcahuan cushicushunchij

Cada uno imata rurai tucushcahuan cushicushunchij

“Pi shujtaj ima shina cashcata ama ricushpa, ashtahuanpish quiquin ima shina rurashcallahuan cushi caichijlla” (GÁLATAS 6:4, NVI, 1999).

CANTO 34 Tucui causaipimi canta cazusha

CAITAMI YACHASHUN *

1. ¿Jehová Diosca imamantataj ñucanchijtaca shujtajcunahuan mana comparan?

JEHOVÁ DIOSCA chꞌican chꞌican cosascuna tiyachunmi munan. Chaimantami paica chꞌican chꞌican plantacunata, chꞌican chꞌican gentecunata, chꞌican chꞌican aminalitocunata rurarca. Chashna rurashcamantami Jehová Diosca ñucanchijtaca mana shujtajcunahuan comparan. Ashtahuanpish Yaya Diosca ñucanchij shungupi ima tiyashcata, ñucanchij ima shina cashcata ricushpami valoran (1 Samuel 16:7). Shinallataj ñucanchij imata rurai tucushcata, imata mana rurai tucushcata, ima shina huiñashcataca allimi intindin. Caita yuyarishpaca ñucanchijpish shujtajcunata yalli cashcata o shujtajcunata menos cashcataca mana yuyashunchu (Romanos 12:3).

2. ¿Imamantataj mana shujtajcunahuan compararina canchij?

2 Shujtajcunapaj alli ejemplomantami yachai tucunchij. Por ejemplo, shuj huauqui alli predicaj cajpica paimantami yachai tucunchij (Hebreos 13:7; Filipenses 3:17). Pero chashna paicunapaj ejemplomanta yachai tucushpapish paicunahuanca mana compararinachu canchij. Paicunahuan compararishpaca paicuna shinallataj imata mana rurai tucushpami envidai callarishun. Mana cashpaca imapaj mana valishca shinami sintirishun. Pasaj yachaipi ricushca shinaca shujtajcunata yalli canata mashcashpaca Yayitu Dioshuan alli apanacunatami saquishun. Chaimantami Jehová Diosca: “Pi shujtaj ima shina cashcata ama ricushpa, ashtahuanpish quiquin ima shina rurashcallahuan cushi caichijlla” nishpa cꞌuyaihuan aconsejan (Gálatas 6:4, NVI, 1999).

3. ¿Jehová Diosta sirvingapaj imacunallata rurashcamantataj cushilla sintiringui?

3 Jehová Diosca cada uno paita sirvi tucushcahuan cushicuchunmi munan. Por ejemplo, Yayitu Diosta cꞌuyashcamantami paiman mingarishpa bautizarishcanchij. Chaimantami cushilla sintirinchij. Shinallataj bautizarishca horasmanta cunancamaca Bibliata ashtahuan estudianatachari munanchij. Jehová Diostapish shungumanta ashtahuan mañanatachari yachashcanchij (Salmo 141:2). Gentecunaman huillangapajpish publicacioncunata, videocunata ashtahuan alli utilizanatachari yachashcanchij. Ashtahuancarin Jehová Diosca ashtahuan alli cusa, alli huarmi, alli yaya mama cashpa catichunchari ayudacushca. Caicunata pajtachishpaca cada unomi cushilla sintirinchij.

4. ¿Cai yachaipica imatataj yachashun?

4 Shujtajcunapish imata rurai tucushcahuan Yayitu Diosta sirvishpa cushilla sintirichunmi ayudana canchij. Cai yachaipimi yaya mamacuna huahuacunata ima shina ayudana cashcata, cusapish huarmipish ima shina ayudanacuna cashcata, congregacionpipish ancianocuna, huauqui paicuna ima shina ayudanacuna cashcata yachashun. Shinallataj cada uno imata rurai tucushcahuan Yayitu Diosta ima shina sirvinatami Bibliahuan yachashun.

¿YAYA MAMACUNAPISH CAZADOCUNAPISH IMATATAJ RURANA CAN?

Yaya mamacuna, cancunapaj huahuacuna imata rurai tucushcata valoraichij. (Párrafos 5, 6-ta ricui). *

5. Efesios 6:4-pi nishca ¿shinaca yaya mamacunaca imatataj mana rurana can?

5 Yaya mamacunaca paicunapaj huahuacunataca shujtaj huahuacunahuanca mana comparanachu can. Imata mana rurai tucushcata rurachunca mana mañanachu can. Chaicunata rurachun mañajpica huahuacunaca desanimaringami (Efesios 6:4-ta liyipai). Pani Sachikoca: * “Escuelapica ñuca profesorcuna shujtaj compañerocunamanta yalli alli notata llujchichunmi mañajcuna carca. Ñuca mamitapish: ‘Canman yachachij profesor, cambaj yayitu mana Testigopish, Testigocunata respetachun alli notacunata llujchingui’ nijmi carca. Chaimi ñucaca examencunapi alli notata llujchingapaj achcata esforzarircani. Pero chashna esforzarishpapish mana tucuipi pajtachi tucurcanichu. Chaimantami achca huatacuna huashaman escuelamanta llujshishca cashpapish achcata esforzarishpapish Yayitu Diostaca mana cushichi tucuni nishpa yuyani” ninmi.

6. ¿Salmo 131:1, 2-mantaca yaya mamacunaca imatataj yachai tucuncuna?

6 Yaya mamacunaca rey David ima nishcamantami yachai tucuncuna (Salmo 131:1, 2-ta liyipai). Paica: “Ima jatun charinacunata japina yuyaitapish mana charishcanichu. Manapish ñucapaj cana ima jatunpi canatapish mana munashcanichu” nircami. Davidca humilde cashcamantami cushilla, tranquilo causarca. Yaya mamacunapish David shinallatajmi humildes cana can. Chaimantami shujtajcunapaj ñaupajpi alli ricuringaraicullaca huahuacuna mana rurai tucushcata rurachunca mana mañana can. Ashtahuanpish huahuacunata paicuna imata rurai tucushcata rurachun mañajpica paicunaca chaita pajtachishpaca cushillami sintiringacuna. Pani Marinaca: “Ñuca mamitaca ñuca quimsa turicunahuanca mana nunca comparajchu carca. Cada uno chꞌican chꞌican ruraicunata pajtachij cashcata, Jehová Diospajpish cada uno valishca cashcatami yachachirca. Pai chashna yachachishcamantami cunanca casi mana nunca shujtajcunahuan comparanata yachani” ninmi.

7, 8. ¿Cusaca huarmita valorashcataca ima shinataj ricuchina can?

7 Diosta sirvij cusacunaca paicunapaj huarmicunataca cꞌuyaihuan, allimi tratana can (1 Pedro 3:7). Paicunapaj huarmicunata valorashpa, paicuna mana rurai tucushcata mana mañashpa, shujtaj huarmicunahuan mana comparashpami paicunata respetashcata ricuchincuna. Pani Rosataca mana Testigo cusaca siempremi shujtaj huarmicunahuan comparanata yachan. Paipaj cusa sinchi shimicunahuan tratajpimi pani Rosaca imapaj mana valishca shina sintirin. Chaimantami paica: “Jehová Dios ñucata cꞌuyashcata siempre yuyachichun minishtini” nin. Pero Diosta sirvijcuna paicunapaj huarmicunata alli tratashpaca paicunahuanpish, Jehová Dioshuanpish allimi apanacuncuna. *

8 Alli cusacunaca paicunapaj huarmicunamantaca shujtajcunamanca allicunatami nincuna. Paicunaca ñucapajca valishcami canguichij nishpami cꞌuyaita ricuchincuna. (Proverbios 31:28). Pasaj yachaipica pani Katerinaca imapaj mana valishca shinami sintirij carca. Pani Katerina uchillaraj cajpica paipaj mamaca siempremi shujtaj huahuacunahuan, paipaj amigacunahuan comparaj carca. Chashna huiñashcamantami pani Katerinaca Diosta rijsishca huashapish paica shujtajcunahuan comparari callarirca. Pero paipaj cusami ama chashna yuyashpa catichunca ayudashca. Pani Katerinaca: “Ñuca cusaca ñuca alli rurashcacunamantami felicitan. Shinallataj Diostami ñucamanta mañan, Jehová Dios cꞌuyaj, llaquij cashcatapishmi yuyachin. Chashnami ama desanimarishca sintirichun ayudan” ninmi.

¿ANCIANOCUNAPISH HUAUQUI PANICUNAPISH IMATATAJ RURANA CAN?

9, 10. ¿Pani Hanunitaca ancianocunaca ima shinataj ayudarcacuna?

9 Ancianocunaca huauqui panicuna shujtajcunahuan compararicujta yachaj chayashpaca utcami ayudana can. Pani Hanunipaj experienciamanta yachashun. Pai huahuaraj cajpica paipaj familiaca paipaj alli ruraicunamantaca mana nunca felicitajchu carca. Paica: “Ñucaca shujtajcunahuan parlanatami manchaj carcani. Shujtaj huahuacunapish ñucata yallimi can nishpami yuyaj carcani. Siempremi shujtajcunahuan compararishpa pasaj carcani” ninmi. Pani Hanunica Diosta rijsishca qꞌuipapish shujtajcunahuan compararishpami catirca. Chaimantami paica congregacionpipish mana imapi ayudai tucushcata yuyarca. Pero cunanca paica precursorami can. Cushillami Diosta sirvicun. ¿Ancianocunaca paitaca ima shinataj ayudarcacuna?

10 Pani Hanunica: “Turi ancianocunaca ñucata cꞌuyashcata, ñucapi confiashcatami ricuchircacuna. Ñucapaj alli ejemplomantapishmi felicitarcacuna. Maipicarin turi ancianocunaca jovenlla ñañacunata animachunmi mañajcuna carca. Jovenlla ñañacunata animashcamantami turi ancianocunaca agradicircacuna. Paicunaca 1 Tesalonicenses 1:2, 3-tami liyircacuna. Cai versopaj yuyaicunaca ñuca shungumanmi chayarca. Ancianocuna chashna ayudashcamantami congregacionpaj valishca cashcata, turi ñañacunata ayudai tucushcata cuentata curcani” ninmi.

11. ¿Ima shinataj mana jatun tucushcacunata, shungu pꞌaquirishcacunataca ayudana canchij?

11 (Isaías 57:15-ta liyipai). Jehová Diosca mana jatun tucushcacunamanta, shungu pꞌaquirishcacunamantami preocuparin. Ancianocunapish huauqui panicunapish caishujmanta chaishujmanta preocuparinacushpami ayudanacuna canchij. Ñucanchijpish shujtajcunamanta preocuparishpami paicunata Jehová Dios cꞌuyashcata ricuchishun (Proverbios 19:17). Shinallataj imata ruranata yachashpapish mana jatun tucunachu canchij. Chashnami huauqui panicuna envidiana munaita ama charichun ayudashun. Ashtahuanpish ñucanchij ima yachashcacunahuan, ima ruraicunahuan shujtajcunata ayudangapajmi esforzarina canchij (1 Pedro 4:10, 11).

Jesús mana jatun tucujpimi paipaj discipulocunaca siempre paihuan pasanata munajcuna carca. Jesusca paipaj discipulocunahuan pasashpaca cushillami sintirirca. (Párrafo 12-ta ricui).

12. ¿Humilde gentecunaca imamantataj Jesushuan pasanata munajcuna carca? (Página 1-pi tiyaj fotota ricui).

12 Shujtajcunata alli tratangapajca Jesús ima shina paipaj discipulocunata tratashcamantami yachai tucunchij. Jesusca importante cashpapish humilde, alli shungumi carca (Mateo 11:28-30). Paica yachaj cashpapish mana jatun tucurcachu. Humilde gentecunaman yachachicushpapish intindirinalla shimicunahuan, rijsishca ejemplocunahuanmi yachachirca. Chai punllacunapica religionta pushajcunaca shujtajcunata yalli cashcatami yuyajcuna carca (Lucas 10:21). Pero Jesusca humilde gentecunataca cꞌuyaihuan, respetohuanmi trataj carca. Paicuna Yayitu Diospaj valishca cashcatapishmi ricuchirca (Juan 6:37).

13. ¿Jesusca ima shinataj paipaj discipulocunamanca cꞌuyaita ricuchirca?

13 Jesusca paipaj tucui discipulocuna ima mingashcata igual rurachunca mana shuyarcachu. Ashtahuanpish cada uno imata rurai tucushcata pajtachichunmi saquirca. Chaimantami Jesusca paicunapaj esfuerzota valorarca. Jesusca apostolcunapaj esfuerzota valorashcataca shuj chꞌimbapuraihuanmi intindichirca. Paica: ‘Shuj amoca paipaj esclavo cada uno ima rurai tucushcata yachashpami paicunamanca trabajota mingarca. Shuj esclavoca caishuj esclovocunamanta yallimi paipaj amopajca ashtahuan cullquita ganarca. Pero amoca ishquindij trabajaj esclavocunataca allitami rurashcanguichij nishpami felicitarca’ nircami (Mateo 25:14-23).

14. ¿Jesús shinallataj ima shinataj shujtajcunata tratana canchij?

14 Jesusca ñucanchijmanpishmi cꞌuyaita ricuchin. Paica ñucanchij imata rurai tucushcataca allimi yachan. Chaimantami Jehová Diosta sirvingapaj esforzarijpica paica cushilla sintirin. ¿Ima shinataj Jesuspaj ejemplota cati tucunchij? Shuj huauqui o pani shujtajcuna laya mana rurai tucujpica mana shujtajcunahuan comparanachu canchij. Ashtahuanpish paicuna rurai tucushcahuan Jehová Diosta sirvingapaj esforzarishcamanta felicitashunchij.    

ÑUCANCHIJ RURAI TUCUSHCAHUAN DIOSTA SIRVISHUNCHIJ

Imata rurai tucushcata pajtachishpaca cushillami sintirishun. (Párrafos 15, 16-ta ricui). *

15, 16. ¿Pani Midorica pai pajtachi tucushca metacunata pajtachishpaca ima shinataj sintirirca?

15 Maipica Jehová Diosta ashtahuan sirvingapajmi metacunata churanchij. Pero cada uno imata rurai tucushcata pajtachingapajmi metacunata churana canchij. Shujtajcunahuan compararinapajllaca ima metacunataca mana churanachu canchij. Chaita rurashpaca desanimarishunmi (Lucas 14:28). Cunanca Midori shuti precursoramanta yachashun.

16 Pani Midori huahuaraj cajpica paipaj mana Testigo yayaca paipaj turicunahuan, caishuj compañerocunahuanmi: ‘Paicunami alli yachaj can’ nishpa siempre comparaj carca. Chaimantami Midorica imapaj mana valishca shina sintirirca. Pero huaquin huatacuna qꞌuipaca chashna sintirinatami saquirca. Paica: “Tucui punllacunami Bibliata liyircani. Chashnami Jehová Dios cꞌuyaj cashcata intindishpa tranquila sintirircani” ninmi. Shinallataj pani Midorica pai pajtachi tucushca metacunata pajtachingapajmi Jehová Diosta ayudachun mañarca. Pai tucui pudishcahuan Jehová Diosta sirvishcamantami cushilla sintirirca.

JEHOVÁ DIOSTA TUCUI SHUNGUHUAN SIRVISHPA CATISHUNCHIJ

17. ¿Ñucanchij yuyaita mushujyachingapajca imatataj rurana canchij?

17 Desanimachij yuyaicunata, shujtajcunahuan compararinata saquingapajca tiempomi minishtirin. Chaimantami Jehová Diosca: ‘Cancunapaj shungutapish, yuyaitapish mushujyachishpa catichij’ nin (Efesios 4:23, 24). Chaipajca Jehová Diostami mañana canchij. Bibliatapishmi estudiana canchij. Estudiashcapipish cutin cutinmi yuyana canchij. Diospaj espíritu santota chasquishpaca shujtajcunahuan compararinatami saquishun. Shinallataj Jehová Diosca ñucanchij jatun tucucushcata ricushpa o envidioso tucucujta ricushpaca chai rato cambiachunmi ayudanga.

18. ¿2 Crónicas 6:29, 30 versocunaca ima shinataj ñucanchijta animan?

18 (2 Crónicas 6:29, 30-ta liyipai). Jehová Diosca ñucanchij shungutaca allimi rijsin. Por ejemplo, ñucanchijca cada punllami cai mundopaj ruraicunahuan, yuyaicunahuan chꞌimbapuracunchij. Shinallataj juchayujcuna cashcamantami allita rurangapaj siempre esforzaricunchij. Cashna esforzarijta yachashpami Yayitu Diosca ñucanchijtaca achcata cꞌuyan.

19. ¿Jehová Diosca shuj mama shina cuyashcataca ima shinataj ricuchin?

19 Jehová Diosca ima shinami shuj mama paipaj huahuaman cꞌuyaita ricuchin chashnallatajmi paita sirvijcunamanca cꞌuyaita ricuchin (Isaías 49:15). Rachel shuti mamaca: “Ñuca ushushi Stephanieca huachana horas manaraj pajtarijpimi huacharirca. Recienlla huacharishpaca paica dimastij uchillami carca. Huacharishca callari quillataca paica incubadorapimi carca. Pero doctorca ñuca huahuitota cada punlla marcachunmi saquirca. Chashna paihuan yallitaj pasashcamantami paitaca achcata cꞌuyai callarircani. Paipish ñucataca achcatami cꞌuyai callarirca. Cunanca ñuca huahuaca 6 huatacunatami charin. Paica paihuan igual huiñai huahuacunamantaca uchillami can. Pero pai causangapaj achcata esforzarishcamanta, ñucata cushichishcamantami shungumanta paitaca cꞌuyani” ninmi. Chashnallatajmi Jehová Diospish ñucanchij paita sirvingapaj esforzarijpica ñucanchijtaca cada punlla ashtahuan cꞌuyan. Caita yachashpaca cushillami sintirinchij.

20. ¿Diosta sirvijcunaca imata rurashpataj cushilla sintirishun?

20 Cada unomi Jehová Diospajca valishca canchij. Jehová Diosca ñucanchijtaca yachaj cajllapi o imata ruranata yachajllapica mana paipaj pueblomanca pushamurcachu. Ashtahuanpish ñucanchijcuna humildecuna cajpi, paimanta yachanata munajpi, paita sirvinata munajpimi paipaj puebloman pushamurca (Salmo 25:9). Paita tucui pudishcahuan sirvijpica Yayitu Diosca cushillami sintirin. Chashna sirvingapaj esforzarishpaca alli shunguta charishcatami ricuchishun (Lucas 8:15). Chaimanta Jehová Diostaca tucui shunguhuan sirvishpa catishunchij. Chashna rurashpaca ñucanchij imata rurai tucushcata pajtachishcamanta, shujtajcunahuan mana compararishcamantami cushilla sintirishun.

CANTO 38 Jehovami fuerzata cushpa cuidanga

^ párr. 5 Jehová Diosca ñucanchijtaca shujtajcuna ima shina cashcahuanca mana comparanchu. Pero ñucanchij shujtajcunahuan compararishpaca ñucanchijllatajmi desanimarishun. Cai yachaipimi imamanta mana shujtajcunahuan compararina cashcata yachashun. Shinallataj ñucanchij familiacunata, congregacionpi huauqui panicunata Jehová Diospaj valishca cashcata intindichun ima shina ayudanatami ricushun.

^ párr. 5 Cai yachaipica huaquin shuticunatami cambiashcanchij.

^ párr. 7 Cai yuyaicuna cusacunapaj cajpipish huarmicunapishmi cai yuyaicunataca pajtachina can.

^ párr. 58 FOTOCUNAMANTA: Shuj yaya mamaca paicunapaj huahuacuna arca de Noeta rurangapaj cada uno rurai tucushcahuan ayudashcamantami cushilla sintirincuna.

^ párr. 62 FOTOCUNAMANTA: Shuj mamaca paillami paipaj huahuata huiñachicun. Paica precursorado auxiliarta pajtachingapajmi shuj horariota ruracun. Qꞌuipaca precursorado auxiliarta pajtachishpaca cushillami sintirin.