Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Jehová shina Jesús shina tandalla cashunchij

Jehová shina Jesús shina tandalla cashunchij

“Paicunaca tucuicuna shujlla cachunmi mañacuni” (JUAN 17:20, 21).

CANTOCUNA: 24, 99

1, 2. a) ¿Jesusca apostolcunahuan Diosta mañacushpaca imatataj nirca? b) ¿Jesusca imamantashi sustarishca cashcanga?

TUCURI pascua micuita micucushpaca Jesusca paipaj apostolcuna tandalla cachunmi munarca. Chaimantami apostolcunahuan Diosta mañacushpaca, ‘ima shinami ñucaca canhuan shuj shinalla cani, ñucata catijcunapish shuj shinalla cachun’ nishpa mañarca (Juan 17:20, 21-ta leyipai). Jesusta catijcunaca shuj shinalla cashpami Jehová paipaj Churita cachashcata ricuchina carcacuna. Ashtahuancarin shujtajcunaman cꞌuyaita ricuchishpaca tandallami sumajta causana carcacuna. Chashnami Jesusta alli catijcuna cashcatapish ricuchina carca (Juan 13:34, 35).

2 Chai tutallatajmi apostolcunaca: “¿Maijanshi tucuita yalli jatun nishcaca canchij?” nishpa caishuj chaishuj rimanacushcacuna carca. Paicunaca caimantaca ñami ñaupaman chashna rimanacushcacuna carca (Lucas 22:24-27; Marcos 9:33, 34). Chaita ricushpami Jesusca apostolcunataca tandallami causana canguichij nishpa cutin cutin yachachirca. Shujtaj punllacarin Santiago, Juanpish Jesús mandacujpi paipaj cꞌuchupi shuj alli puestota cuchun nishpami Jesusta mañashcacuna carca (Marcos 10:35-40).

3. a) ¿Apostolcunapajca imamantataj shuj shinalla causanaca sinchi cashcanga? b) ¿Cai temapica imatataj yachagrinchij?

3 Mana autoridadta charina munaillachu apostolcunataca chiꞌcanyachinman carca. Chai punllacunapica gentecunaca ashtahuan yalli cashcata sintishcamanta, shujtajcunata pꞌiñashcamantami chꞌicanyarishca causajcuna carca. Chaimantami apostolcunapish ama chashna cangapaj achcata esforzarina carca. Cai temapica: Gentecuna shujtajcunamanta yalli cashcata sintijpipish Jesusca ¿imatataj rurarca? Jesusca paita catijcunamanca tucuicunata igual tratashpa shujlla shina causana cashcataca ¿ima shinataj yachachirca? Ñucanchijpish ¿ima shinataj tandalla causai pudinchij? nishca tapuicunatami yachashun.

JESUSTAPISH PAITA CATIJCUNATAPISH PꞌIÑARCACUNAMI

4. ¿Gentecunaca Jesusta pꞌiñashcamantaca ima shinataj paita tratarcacuna?

4 Gentecunaca Jesustapishmi pꞌiñarcacuna. “Mesiasca ñami ricurishca” nishpa Felipe huillajpica Natanaelca: “Nazaretpica ¿ima allitaj tiyangari?” nircami (Juan 1:46). ¿Imamantataj Natanaelca chashna nirca? Paica Miqueas 5:2-pi ima nishcata alli yachashcamantami Mesiasca Belenpi huacharina cashcata yachashcanga. Chaimantami Nazaret puebloca paipajca mana importante cashca shina ricurishcanga. Shinallataj Jesús Galileamanta cajpimi Judeamanta huaquin gentecunaca paita pꞌiñarcacuna (Juan 7:52). Judeapi causajcunaca galileocunataca yanga gentecunata shinami ricujcuna carca. Shujtaj judiocunacarin Jesustaca samaritanomi nishpami ajarcacuna (Juan 8:48). Samaritanocunaca shujtaj llajtamanta cashcamantami judiocunapaj religiontapish mana catircacuna. Chaimantami Judeapi, Galileapi causaj judiocunapish samaritanocunata achcata pꞌiñarcacuna (Juan 4:9).

Jesusta catijcunaca tandalla causangapajca chai yuyaitami cambiana carca

5. ¿Jesusta catijcunataca ima shinataj ricujcuna carca?

5 Religionta pushaj judiocunapish Jesusta catijcunataca pꞌiñajcunami carca. Fariseocunapajpish paicunaca ‘millashcami’ carca (Juan 7:47-49). Shinallataj gentecuna judiocunapaj jatun escuelapi mana yaicujpi, paicunapaj costumbrecunata mana catijpica fariseocunaca yanga runacunata shina ricushpami pꞌiñajcuna carca (Hechos 4:13). Cai gentecunaca alli familiamanta cashcamanta, paicunapaj propio religionta charishcamantami Jesusta, paita catijcunatapish pꞌiñajcuna carca. Jesusta catijcunatapish shujtajcunamanta yalli cashcatami sintircacuna. Chaimantami tandalla causangapajca chai yuyaita cambiana carca.

6. ¿Shuj pani, shuj huauquica imatataj shujtajcunamanta yuyajcuna carca?

6 Achca gentecunami shujtajcunamanta yalli cashcata sintincuna. Chaimantami paicunaca ñucanchijta llaquichisha nincuna. O ñucanchijchari shujtajcunamanta yalli cashcata sintinchij. Australiamanta shuj panica: “Blancocunaca cunancamami ñuca llajtapi causaj gentecunata llaquichicuncuna. Ñucatapish mana alli tratarcacunachu. Chaimantami paicunataca achcata pꞌiñarcani” ninmi. Cutin Canadá llajtapica gentecunaca francés, inglés shimicunatami parlancuna. Chaipi causaj shuj huauquica: “Francés shimita parlajcunaca shujtajcunata yalli cashcatami yuyarcani. Chaimantami ñucaca inglés shimita parlajcunataca pꞌiñaj carcani” ninmi.

7. ¿Jesusca shujtajcunamanta yalli cashcata ama yuyangapajca imatataj rurarca?

7 Jesús causashca punllacunapi shinami cunanpish shujtajcunamanta yalli cashcata mana yuyanaca sinchi can. Jesusca ama chashna yuyaita charingapajca ¿imatataj rurarca? Jesusca shujtajcunamanta yalli cashcataca nunca mana yuyaj carcachu. Ashtahuanpish paica tucuicunatami cꞌuyashpa igual trataj carca. Chaimantami charijcunaman, pobrecunaman, fariseocunaman, samaritanocunamanpish Diospaj Shimita huillaj carca. Shinallataj impuestota cobrajcunamanpish mana alli gentecunamanpishmi huillaj carca. Ashtahuancarin Jesusca paita catijcunamanca shujtajcunapi confiana cashcatami paipaj ejemplohuan yachachirca.

JESUSCA CꞌUYAIHUANMI SHUJTAJCUNATA IMA SHINA TRATANATA YACHACHIRCA

8. ¿Tandalla causana cashcata yachachingapajca Jesusca imatataj nirca?

8 Jesusca paita catijcunata “cancunaca tucuicunami huauquindijcuna canguichij” nishpaca shuj shinalla causana cashcatami yachachicurca (Mateo 23:8, 9-ta leyipai). Shinaca ¿imamantataj huauqui panindij shina canchij? Adanpaj huahuacuna cashcamantami huauqui panindij shina canchij (Hechos 17:26). Shinallataj ñucanchijca Jehová Diostaca shuj yayata shinami ricunchij. Chaimantami huauqui panindij shina canchij (Mateo 12:50). Ashtahuancarin cꞌuyanacushcamanta, sinchi feta charishcamantami Diospaj familia shina tandalla causanchij. Apostolcunapish Jesusta catijcunaman cartacunata cachashpaca ‘ñucanchij huauquicuna’ nishpami tratajcuna carca (Romanos 1:13; 1 Pedro 2:17; 1 Juan 3:13) * (urapi tiyaj notata ricui).

9, 10. a) ¿Judiocunaca imamantataj paicunapaj razamanta mana jatun tucuna carca? b) ¿Jesusca mana jatun tucuna cashcataca ima shinataj yachachirca? (Página 9-pi tiyaj punta dibujota ricui).

9 Jesusca apostolcunaman huauqui panicuna shinami cana canguichij nishca huashaca humildecunami cana canguichij nircami (Mateo 23:11, 12-ta leyipai). Ña ricushca shinaca apostolcunaca huaquinpica jatun tucushca cashcamantami paicunapura chꞌicanyarircacuna. Shinallataj chai punllacunapica gentecunapish paicunapaj razamantami jatun tucushcacuna carca. Achca judiocunapish Abrahampaj huahuacunami canchij nishpami shujtajcunamanta yalli cashcata sintircacuna. Pero Bautizaj Juanca paicunamanca: “Diosca, cai rumicunatapish Abrahampaj huahuacuna cachun rurai tucunmi” nircami (Lucas 3:8).

10 Jesusca cancuna ima razamanta cashpapish mana jatun tucunachu canguichij nishpami yachachirca. Chaimantami mandashcata yachachij runa “¿pitataj cꞌuyana cani?” nijpica Jesusca shuj samaritanomanta parlarca. Chai parlopica shuj judío runatami shuhuacunaca chahuata huañuchishpa ñanpi shitashpa rishcacuna carca. Judiocuna paita ricushpapish mana ayudashpami rishcacuna carca. Pero shuj samaritano runami chai runataca ayudarca. Chai parlohuanmi quillcaj runataca cai samaritano runa shinami cana cangui nishpa Jesusca yachachirca (Lucas 10:25-37). Shuj samaritano runa tucui laya gentecunata cꞌuyai tucushcatami Jesusca ricuchirca. Judiocuna chai ejemplota catichunmi Jesusca munarca.

11. a) ¿Jesusta catijcunaca imamantataj shujtajcunamanta yalli cashcata mana yuyana carca? b) ¿Tucui laya gentecunaman huillana cashcata yachachingapajca Jesusca imatataj nirca?

11 Jesús manaraj jahua pachaman rishpaca: “Jerusalenpi, tucui Judeapi, Samariapi, cai pachapi tiyaj tucui llajtacunapi huillanguichij” nishpami paita catijcunataca mandarca (Hechos 1:8). Pero paicunaca chashna huillangapajca shujtajcunamanta yalli cashcataca mana sintinachu carca. Ñaupa punllacunamanca Jesusca mana judiocuna alli shunguta charishcatami huillarca. Chaita yachashpami Jesusta catijcunaca tucui laya gentecunaman huillanaman rinalla carca. Por ejemplo, shujtaj llajtamanta soldadocunata mandaj Diospi tucui shunguhuan crishcatami Jesusca parlarca (Mateo 8:5-10). Cutin Nazaretpi cashpaca Sarepta pueblomanta shuj viudata, Siria llajtamanta Naamán runatapish Dios ima shina ayudashcatami Jesusca huillarca (Lucas 4:25-27). Jesusca mana shuj samaritana huarmillamanchu Diospaj Shimita huillarca. Ashtahuanpish shujtajcuna yachana munaita charijta ricushpami ishqui punllata Samaria pueblopi saquirirca (Juan 4:21-24, 40).

JESUSTA PUNTA CATIJCUNATACA PꞌIÑARCACUNAMI

12, 13. a) ¿Jesús samaritanaman yachachicujta ricushpaca apostolcunaca ima shinataj sintirircacuna? (Página 9-pi tiyaj chaupi dibujota ricui). b) ¿Santiagopish Juanpish Jesús yachachishcataca imamantataj mana intindircacuna?

12 Apostolcunapajca jatun tucuna yuyaita mana charinaca sinchimi carca. Chaimantami shuj samaritana huarmiman Jesús yachachicujta ricushpaca mancharircacuna (Juan 4:9, 27). Por ejemplo, judiocunata pushajcunaca gentecunapaj ñaupajpica huarmicunahuan mana parlajcunachu carca. Juchata ruraj samaritana huarmicunahuancarin manataj rimajcunachu carca. Jesucristo samaritana huarmihuan unita parlacujpimi paita catijcunaca micunata apamushpa micuchun mañarca. Pero paipajca micunatapish yallica Diospaj munaita rurana, paimanta huillanami ashtahuan importante carca (Juan 4:31-34).

13 Jesús imata yachachisha nishcataca Santiago, Juanpish mana intindircacunachu. Shuj cutinca Jesusca paita catijcunahuanmi Samaria llajtata pasacurcacuna. Dormingapaj saquirishun nishpami samaritanocunata pozadata mañarcacuna, pero pozadataca mana mañachircacunachu. Chaimantami Santiagopish Juanpish jahua pachamanta nina shamushpa paicunata huañuchichun Jesusta mañarca. Pero Jesusca ama chashna yuyachunmi sinchita rimarca (Lucas 9:51-56). Santiago, Juanpish Galilea llajtamantami carca. Chai llajtapi paicunata chashna tratashca cajpica mana tanto pꞌiñarinmanchu carcacuna. Ashtahuanpish Santiago, Juanca shujtajcunamanta yalli cashcata sintishpami chashna pꞌiñarishcacuna canga. Qꞌuipa punllacuna samaritanocunaman Diospaj Shimita huillanaman Juan rijpica achcacunami uyarca. Chaimantami Juanca pai ñaupa ima shina pꞌiñarishcata yuyarishpa pingarishca canga (Hechos 8:14, 25).

14. ¿Congregacionpi problema tiyajpica apostolcunaca imatataj rurarcacuna?

14 Huata 33-pi Pentecostés fiestata rurashca qꞌuipallami congregacionpica shuj problema tiyarca. Congregacionpi caj huauquicunaca tucui viudacunamanmi micunata carana carca. Pero griego shimita rimaj viudacunamanca mana carajcunachu carca (Hechos 6:1). Hebreo shimita parlajcunaca shujtajcunata yalli cashcata sintishpami chashna rurashcacuna canga. Apostolcunaca micunata alli chaupichunca yachaj cꞌaricunatami agllarcacuna. Cai cꞌaricunaca griego shuticunatami charircacuna. Chaimantami griego shimita rimaj viudacunaca alli sintirishcacuna canga.

15. ¿Pedroca tucuicunata igual tratana cashcataca ima shinataj yacharca? (Página 9-pi tiyaj último dibujota ricui).

15 Huata 36-pica Jesusta catijcunaca tucui laya gentecunamanmi huillarcacuna. Apóstol Pedroca judiocunallahuanmi apanacuj carca. Pero Diosca tucui laya gentecunata igual tratana cashcatami nirca. Chaimantami Pedroca Roma llajtamanta soldadocunata mandaj Cornelioman Diospaj Shimita huillarca (Hechos 10:28, 34, 35-ta leyipai). Chai punllamantami mana judiocunahuanpish Pedroca apanacushpa micuj carca. Pero asha huatacuna qꞌuipaca Antioquía llajtapi cashpami mana judiocunahuan micunata saquirca (Gálatas 2:11-14). Pabloca chaita ricushpami Pedrotaca sinchita cunarca. Pedroca allimi uyarca. Chaitaca ¿ima shinataj yachanchij? Asia Menorpi caj judiocunaman mana judiocunamanmi shuj cartata escribirca. Chaipica ‘tucui huauqui panicunata cꞌuyaichij’ nishpami Pedroca escribishca carca (1 Pedro 1:1; 2:17).

16. ¿Jesusta catijcunaca imamantataj shujtajcunapaj ñaupajpi alli ricurircacuna?

16 Apostolcunaca Jesuspaj ejemplota catishpami ‘tucui laya gentecunata’ cꞌuyanata yacharcacuna (Juan 12:32; 1 Timoteo 4:10). Tiempohuanca shujtajcunamanta mana yalli cashcata intindircacuna. Apostolcunapaj tiempopi causaj Jesusta catijcunaca cꞌuyanacujcunami carca. Chaimantami shujtajcunapaj ñaupajpi alli ricurircacuna. Jesús huañushca casi 200 huatacuna qꞌuipami Tertuliano runaca Diosta sirvijcunamanta shujtajcuna imata yuyashcata escribirca. Paica: ‘Jesusta catijcunaca caishuj chaishuj cꞌuyanacushcamantami paicunamanta huañuna cajpipish huañunata munancuna’ nishpami escribirca. ‘Mushuj runata rurashca’ shina cashcamantami Jesusta catijcunaca Dios shina tucui laya gentecunata igual tratai callarircacuna (Colosenses 3:10, 11).

17. ¿Shujtajcunamanta yalli cashcata ama sintingapajca imatataj rurana canchij? Ishqui ejemplocunamanta parlai.

17 Shujtajcunamanta yalli cashca yuyaicunata saquingapajca tiempotami minishtinchij. Franciamanta shuj panica: “Jehová Diosca tucui laya gentecunata cꞌuyachun, shujtajcunaman compartichunmi yachachishca. Chashna jahuapish shujtajcunamanta mana yalli cashcata sintingapajmi achcata esforzaricuni. Chaipajca Jehová Diostami mañani” ninmi. España llajtamanta shuj panipish: “Shuj llajtamanta caj gentecunata yalli cashcatami huaquinpica sintini. Pero ama chashna sintiringapajmi achcata esforzaricuni” ninmi. Cai panica Jehová Diospaj familia ucupi cashcamantami cushilla can. Chaimanta, ¿ñucaca shujtajcunata yalli cashcata sintinirajchu? nishpami tapurina canchij.

SHUJTAJCUNAMANTA YALLI CASHCATACA AMA YUYASHUNCHIJCHU

18, 19. a) ¿Imamantataj tucui laya gentecunata alli chasquina canchij? b) ¿Shujtajcunata alli chasquingapajca imatataj rurana canchij?

18 Yaya Diosta manaraj rijsishpaca paimanta carupimi carcanchij. Chaitaca mana cungarinachu canchij (Efesios 2:12). Pero Diosmi ñucanchijtaca ‘huascahuan huataj shina cꞌuyaihuan paipajman pushamurca’ (Oseas 11:4; Juan 6:44). Jesuspish ñucanchijtaca cushicuihuanmi chasquirca. Paimantami Diospaj familia ucupi cana oportunidadta charinchij (Romanos 15:7-ta leyipai). Juchayujcuna cajpipish Jesús ñucanchijta chasquishcata yachashpaca ¿manachu ñucanchijpish shujtajcunata alli chasquina canchij?

‘Dios cushca yachaitami’ mashcanchij. Chai yachaita charishpallami tucuicunata igual tratashpa sumajta causanchij. (Párrafo 19-ta ricui).

19 Diospaj jatun punlla quichquiyamujpica gentecunaca shujtajcunamanta yalli cashcatami ashtahuan yuyangacuna. Shinallataj pꞌiñanacushpalla causashcamantami ashtahuan chꞌicanyaringacuna (Gálatas 5:19-21; 2 Timoteo 3:13). Pero ñucanchijca Dios cushca yachaitami mashcanchij. Chai yachaita charishpami tucuicunata sumajta tratashun (Santiago 3:17, 18). Shinallataj shujtaj llajtamanta gentecunata rijsishpa, paicunapaj costumbrecunata yachashpaca cushillami sintirinchij. Maipicarin paicunapaj rimaitapishmi yachanchij. Chashnami ‘jatun yacu shina’ sumajta causashun. ‘Mama cucha yacu caiman chaiman ricuj shina’ alli causashun (Isaías 48:17, 18).

20. ¿Shujtajcunata cꞌuyashpaca imatataj rurashun?

20 Párrafo 6-pi parlashca Australia llajtamanta panica Bibliata estudiai callarishpami shujtajcunamanta yalli cana yuyaita, pꞌiñana yuyaita asha asha saquirca. Cꞌuyaimantami cai panica chai yuyaita cambiarca. Cutin Canadamanta francés shimita parlaj huauquica: “Gentecunaca shujtajcunata mana rijsishcamantami pꞌiñancuna” ninmi. Paica maipi huacharishca cashpapish alli gentecuna cai tucushcatami cuentata curca. Chaimantami cai huauquica inglés shimita parlaj panihuan cazararca. Cai ejemplocunapi ricushca shinaca shujtajcunata cꞌuyashpaca paicunamanta yalli cashcataca mana yuyashunchu. Ashtahuanpish shujlla shinami sumajta causashun (Colosenses 3:14).

^ par. 8 Bibliapica huauquicuna nishpaca panicunamantapishmi parlan. ¿Imamantataj shina ninchij? Apóstol Pablo Roma llajta huauquicunaman escribishpaca panicunapaj shuticunatapishmi escribirca (Romanos 16:3, 6, 12). Shinallataj Huillaj revistaca achca huatacunatami congregacionpi cajcunataca huauqui panicuna nishca.