Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Shujtaj llajtapi causacushpaca cambaj huahuacunata ayudai

Shujtaj llajtapi causacushpaca cambaj huahuacunata ayudai

“Ñuca huahuacuna mana llullapi nishca shina puricun nijta uyashpami, tucuimanta yalli jatunta cushicuni” (3 JUAN 4).

CANTOCUNA: 41, 11

1, 2. a) ¿Shujtaj llajtamanta shamujcunapaj huahuacunaca ima llaquicunatataj charin? b) ¿Cai yachaipica ima tapuicunatataj yachashun?

HUAUQUI Joshuaca cashnami nin: “Ñuca yaya mamahuanmi caru llajtamanta shamurcanchij. Uchilla cashpaca huasipipish congregacionpipishmi paicunapaj shimita parlaj carcani. Pero escuelapica cai llajtapi parlaj shimitami parlanata munaj carcani. Chaimantami asha huatacuna qꞌuipaca tandanacuipi yachachishcata mana entendij carcani. Ñuca yaya mamapaj culturatapish ña mana tanto entendij carcanichu” nircami. Achcacunami cai huauqui laya sintirincuna.

2 Cunan punllacunapica 240 yalli millón gentecunami shujtaj llajtapi causanaman rishcacuna. ¿Quiquinpish shujtaj llajtamantachu cangui? Chashna cajpica ¿cambaj huahuacuna Diosta cꞌuyashpa, paita servishpa catichunca ima shinataj ayudai tucungui? (3 Juan 4). ¿Huauqui panicunapish ima shinataj ayudai tucunchij?

YAYA MAMACUNA, ALLI EJEMPLOTA CUICHIJ

3, 4. a) ¿Yaya mamacunaca ima ejemplotataj cuna can? b) ¿Yaya mamacunaca imatataj mana yuyana can?

3 Yaya mamacuna, cancunapaj huahuacuna Diosta cꞌuyachun, huiñai causaitapish charichunmi munanguichij ¿nachu? Chaimantami cancunaca alli ejemplo cana canguichij. Cancuna Diosta ashtahuan servijpica, ima minishtishcata Yaya Dios cunatami huahuacunaca cringacuna (Mateo 6:33, 34). Charinallapi yuyanapaj randica Diostami ashtahuan servina canguichij. Ama imapipish dibiyashpa, minishtirishcallahuan causaichij. Achca cullquita charinapaj randi, “runacuna alli nishca” canapaj randica, Diospaj ñaupajpi alli ricuringapaj esforzarichij. Chashnami ‘jahua pachapi achcata charijcuna’ shina canguichij (Juan 12:43; Marcos 10:21, 22-ta leyipai).

4 Yaya mamacunaca huahuacunamanmi tiempota cuna canguichij. Huahuacuna cullquillata mashcanapaj randi, gentecunapaj ñaupajpi alli nishca canapaj randi Diosta ashtahuan servicujpica felicitanami canguichij. ‘Huahuacunami ñucanchij alli causangapaj tucuita cuna can’ nishpa ama yuyaichijchu. Ashtahuanpish caita yuyarichij ‘mana huahuacunachu yaya mamapaj mashcarina can, yaya mamacunami huahuacunapaj mashcarina’ can (2 Corintios 12:14).

¿HUAHUACUNAHUAN PARLANACUNA SINCHI CAJPICA?

5. ¿Yaya mamacunaca imamantataj huahuacunaman Diosmanta yachachirana can?

5 Bibliapi nishca shinaca “tucui llajtacunamanta shujtaj shujtaj rimaita rimaj” gentecunami Diospaj puebloman yaicucuncuna (Zacarías 8:23). Yaya mamacuna, cancunapaj shimita huahuacuna mana alli entendijpica Diospaj Shimita yachachinaca sinchimi canga. Shujtajcunaman Diospaj Shimita yachachishpapish huahuacunaman Diosmanta yachachinataca manataj cungarinachu canguichij. Huahuacuna Diosta alli rijsishpallami huiñai causaita charingacuna (Juan 17:3, QC, 1989). Chaimantami mana saquishpa Diosmanta yachachirana canguichij (Deuteronomio 6:6, 7-ta leyipai).

Huahuacunaman Diosmanta yachachinataca manataj cungarinachu canguichij

6. ¿Yaya mamacunapaj shimita yachanaca imamantataj huahuacunapajca alli can? (Página 9-pi tiyaj dibujota ricui).

6 Huahuacunaca escuelapi o shujtaj gentecunahuan tandanacushpaca chai llajtapi parlashca shimitami yachangacuna. Pero cancunapaj shimipi tigra tigra parlajllapimi huahuacunaca cancunapaj shimita yachangacuna. Cancunapaj shimita yachajpica jahuallami imatapish parlanacui tucunguichij. Paicuna ima shina sintirishcatapish allimi entendinguichij. Huahuacuna shujtaj shimita yachashpaca imatapish ashtahuanmi yachangacuna. Shinallataj shujtaj gentecuna ima shina yuyashcatapishmi entendi tucungacuna. Chashnami Diospaj Shimita ashtahuan huillai tucungacuna. Pani Carolinamanta parlashun. Carolinaca paipaj yaya mamahuanmi shujtaj llajtaman rirca. Paica: “Ñuca yaya mamapaj shimita parlaj congregacionpi servinaca sumajmi cashca. Caipi ayudacushcamantaca cushillami sintirini” ninmi.

7. ¿Huahuacunahuan alli parlanacungapajca yaya mamacunaca imatataj rurana can?

7 Shujtaj llajtamanta shamujcunapaj huahuacunaca maipi causacushca shimita, costumbrecunatami yachancuna. Chaimantami maijancunaca yaya mamapaj shimita ña mana entendincuna, ña mana yachasha nincunapish. Cancunapaj huahuacunapish chashna sintirijpica chai shimita ashallatapish yachai tucunguichijmi. Chashnami huahuacuna imacunahuan pugllajta, shujtajcunahuan imata parlashcatapish yachai tucunguichij. Escuelapi cachashca debercunatapish ima shina rurajtami ricui tucunguichij. Profesorcunahuanpish parlai tucunguichijmi. Shujtaj shimita yachanaca mana jahuallachu can. Achca tiempo, esfuerzomi minishtirin. Chaipajca humildesmi cana canguichij. Pero yachangapaj esforzarishpaca huahuacunahuanca alhajatami parlanacunguichij. ¿Manachu cancunapaj huahua sordo saquirijpica señas shimita yachangapaj esforzaringuichijman? Shinallatajmi huahuacuna maijan shimita ashtahuan entendishcata yachangapaj esforzarina canguichij * (urapi tiyaj notata ricui).

8. ¿Huahuacuna ashtahuan entendishca shimita mana alli yachashpapish yaya mamacunaca imatataj rurana can?

8 Huaquin yaya mamacunapajca huahuacuna yachashca shimipi parlanacunaca mana jahuallachu can. Chaimantami ‘Dios Quillcachishcacunata’ yachachinaca sinchi canga (2 Timoteo 3:15). Chashna cajpipish huahuacuna Diosta rijsichun, paita cꞌuyachun ayudai pudinguichijmi. Shuj huauqui ancianoca cashnami nin: “Ñuca mamallami ñucanchijta huiñachirca. Paica ñucanchij yachashca shimitaca mana tanto parlajchu carca. Ñucanchijpish pai rimashca shimitaca mana tanto entendijchu carcanchij. Pero Diosta mañajta ricushpa, Bibliata estudiajta ricushpa, cada semana ñucanchijhuan Bibliata estudiangapaj esforzarijta ricushpaca, Diosta rijsina achca valishca cashcatami entendircanchij” ninmi.

9. ¿Ima shinatataj yaya mamacunaca ishqui shimipi huahuacunaman yachachi tucun?

9 Huaquin huahuacunaca ishqui shimipimi Diosmanta yachanata minishtincuna. ¿Imamantataj chashna yachanata minishtincuna? Huaquincunaca escuelapica shuj shimipimi parlancuna, cutin huasipica shujtaj shimipimi parlancuna. Chaimantami huaquin yaya mamacunaca publicacioncunatapish, videocunatapish ishquindij shimipi yachachincuna. Ima shinami ricunchij shujtaj llajtapi causaj yaya mamacunaca huahuacunaman Diosmanta yachachingapajca achcatami esforzarina can.

¿MAIJAN CONGREGACIONMANTAJ RINA CANGUICHIJ?

10. a) ¿Maijan congregacionman rinataca pitaj decidina can? b) ¿Alli decidingapajca yayaca imatataj rurana can?

10 ¿Cancunapaj shimita parlaj congregación carupi saquirijpica? Shujtaj shimipi cajpipish cꞌuchullapi tiyaj congregacionmanmi rina canguichij (Salmo 146:9). Pero causacushca cꞌuchullapi cancunapaj shimipi shuj congregación tiyajpica yayami maijan congregacionman rinata decidina can. Shinapish manaraj imata decidishpami alli yuyanaraj can, Diostapish ayudahuai nishpami mañana can. Shinallataj paipaj huarmihuan, huahuacunahuanpish parlanacunami can (1 Corintios 11:3). Alli decidingapajca yayaca ¿imatataj alli yuyana can? ¿Bibliapi ima yachachishcacunatataj yuyarina can?

Yayami paipaj familia maijan congregacionman rinata decidina can

11, 12. a) ¿Huahuacuna ashtahuan entendishca shimipi tandanacuiman purishpaca mashnatataj yachangacuna? b) ¿Imamantataj huaquin huahuacunaca yaya mamapaj shimita mana yachasha nincuna?

11 Yaya mamacunaca paicunapaj huahuacuna imata minishtishcatami ricuna can. Huahuacuna tandanacuicunaman rishpallaca Diosmanta mana tucuita alli yachangacunachu. Pero paicuna ashtahuan entendishca shimipi tandanacuicunaman pushajpica mana atencionta churacuj laya ricurijpipish chaipi imalla yachachicushcataca allimi entendingacuna. Cutin paicuna mana entendishca shimipi tandanacuicunaman pushajpica manachari tucuita entendingacuna (1 Corintios 14:9, 11-ta leyipai). Huahuamantapacha shuj shimita yachashpapish shujtaj shimipichari ima shina sintirishcata, imata yuyashcata parlai tucuncuna. Huaquin huambracunacarin yaya mama parlashca shimipi tandanacuiman rishpaca cutichincuna, participancunami. Pero shungumanta imata yuyashcata imata sintishcataca mana parlai valincunachu.

12 ¿Yaya mama parlashca shimita yachashca jahuapish huahuacunaca imatataj ashtahuan yachana can? Huauqui Joshuata cutin yuyarishun. Paipaj panica cashnami nin: “Huahuacunaca mana paicunapaj yaya mamapaj shimillatachu yachana can, paicunapaj costumbrecunatapish, culturatapishmi yachana can” ninmi. Huahuacuna yaya mamapaj cultura ima shina cashcata mana entendishpaca, paicunapaj shimitapish, religiontapish manachari yachasha ningacuna. ¿Chashna cajpica yaya mamacunaca imatataj rurai tucunguichij?

13, 14. a) Huaquin yaya mamacunaca huahuacuna ashtahuan entendishca shimita parlaj congregacionmanmi pasancuna. ¿Imamantataj chaita rurancuna? b) ¿Chai yaya mamacunaca Diosmanta ama caruyangapajca imatataj rurashcacuna?

13 Yaya mamacunaca paicunallapaj ima alli cashcata mashcanapaj randica huahuacunapaj ima alli cashcatami mashcana can (1 Corintios 10:24). Huauqui Joshuapaj yayaca Samuel shutimi can. Paica cashnami nin: “Ñucanchij rimashca shimipi Diospaj yachachishcacuna huahuacunapaj shunguman mana chayashcatami ricurcanchij. Chaimantami Diosta ayudahuai nishpa mañarcanchij. Pero Jehová Diosca mana ñucanchij munashca shina contestarcachu. Ñucanchij shimita parlaj congregacionman rijpica huahuacunaca mana entendircachu. Chaimantami paicuna ashtahuan entendishca shimita parlaj congregacionman rircanchij. Tandallami tandanacuicunaman, huillanamanpish purij carcanchij. Hermanocunatapish micunamanmi invitaj carcanchij, paicunahuanmi pugllanamanpish rij carcanchij. Chaimantami ñucanchij huahuacunaca huauquicunata panicunata ashtahuan alli rijsishcacuna. Jehová Diospish cꞌuyaj Yaya cashcata, alli Amigo cashcatapishmi ricurcacuna. Chaita ricushpami ñucanchij shimita yachana huahuacunapaj mana tanto minishtirishcata ricurcanchij” ninmi.

14 Samuelca cashnapishmi nin: “Ñucapish ñuca huarmipish Diosmanta ama caruyangapajca ñucanchij shimita parlaj congregacionmanpishmi rij carcanchij. Achca ruranacunata charishcamantami shaicushca sintirij carcanchij. Pero Jehová Dios ñucanchij esfuerzocunata ricushpa bendiciashcamantaca pagui ninchijmi. Chaimantami cunanca ñucanchij quimsa huahuacunaca Diosta ashtahuan servicuncuna” ninmi.

JOVENCUNA, ¿IMATATAJ RURANA CANGUICHIJ?

15. ¿Shuj panica imamantataj pai ashtahuan entendishca shimita parlaj congregacionpi servisha nirca?

15 Huahuacuna ña huiñashpaca paicuna ashtahuan entendishca shimita parlaj congregacionpichari servisha ningacuna. Chashna cajpica yaya mamacunaca: “Ñucanchijhuan ña mana casha nincunachu” nishpaca mana yuyanachu can. Shuj panica cashnami nin: “Ñuca yaya mamapaj shimita ashata entendishpapish tandanacuicunapica mana tanto entendij carcanichu. Escuelapi parlashca shimitami ashtahuan entendij carcani. 12 huatacunata charishpaca chai shimipimi shuj jatun tandanacuiman rircani. Chaipimi Diosmanta alli entendircani. Shinallataj chai shimipimi Diosta mañai callarircani. Chaipimi shungumanta Diosta mañai tucurcani” ninmi (Hechos 2:11, 41). Cai panica 18 huatacunata charishpaca yaya mamahuanmi parlarca. Parlashca qꞌuipaca ashtahuan entendishca shimita parlaj congregacionpimi servinaman rirca. Paica: “Escuelapi parlashca shimipi Diosmanta yachashpaca ashtahuanmi paita servisha nircani” ninmi. Cai panica precursora shinami Diosta cushilla servicun.

16. ¿Pani Nadia paipaj yaya mamapaj shimita parlaj congregacionpi saquirishcamantaca imamantataj cushilla sintirin?

16 Joven, ¿can causacushca llajtapi shimita parlaj congregacionman pasanata yuyacunguichu? Chaita yuyacushpaca: “¿Chai congregacionman rishpaca Diospajman ashtahuanchu cꞌuchuyasha? (Santiago 4:8). ¿Ñuca yaya mama ama imatapish nicuchunllachu risha nini? Mana cashpaca, ¿congregacionpi mana achcata rurasha nishpallachu risha nicuni?” nishpa yuyari. Cunanca Betelpi servij Nadia shutimanta parlashun. Paica: “Huambracunaraj cashpaca ñucapish, ñuca ñañacunapish, ñuca turipish causacushca llajtapi shimita parlaj congregacionmanmi rishun nircanchij. Pero ñuca yaya mamaca Jehovamanta caruyanata manchashpami richun mana saquirca. Ashtahuanpish paicunapaj shimita yachachishcamantami pagui nini. Chashna rurashcamantami, shujtajcunatapish Diosmanta yachachun ashtahuan ayudashcanchij” ninmi.

HUAUQUICUNAPISH PANICUNAPISH AYUDAI TUCUNCUNAMI

17. a) ¿Huahuacunaman yachachichunca Diosca picunamantaj mingashca? b) ¿Huahuacunaman Diosmanta yachachingapajca yaya mamacunaca imatataj rurai tucun?

17 Bibliamanta huahuacunaman yachachichunca Diosca abuelocunaman o shujtajcunaman mana mingashcachu. Ashtahuanpish yaya mamacuna yachachichunmi mingashca (Proverbios 1:8; 31:10, 27, 28-ta leyipai). Pero huahuacunaman yachachishpa shunguman chayangapajca manachari yaya mamacunaca chai llajtapi parlashca shimita yachancuna. Chaimantami huauquicuna panicuna huahuacunata ayudachun mañai tucun. Shinapish: “Ñucanchij huahuacunamanca mana yachachisha ninchijchu. Huauqui panicuna yachachichunmi munanchij” nishpaca mana yuyanachu can. Ashtahuanpish yaya mamacunaca paicunallataj ‘cunashpa, Jehovamanta yachachingapajmi’ ayudata mañana can (Efesios 6:4, NM). Por ejemplo, familiahuan Diosta adoranapi imata yachachinata yachangapajmi huaquin yuyaicunata cuchun ancianocunahuan parlai tucun. Chashnallataj alli amigocunata rijsichichunmi mañai tucun.

Huauqui panicunahuan pasashpaca tucui familiami cushilla sintirin. (Párrafo 18 y 19-ta ricui).

18, 19. a) ¿Shujtaj huauqui panicunapish ima shinataj jovencunata ayudai tucun? b) ¿Yaya mamacunaca imatataj rurashpa catina can?

18 Yaya mamacunaca familiahuan Diosta adorangapajca maijan ratoca shujtaj familiacunatami invitai tucun. Achca jovencunaca shujtaj testigocunahuan huillanaman llujshishpa o paicunahuan pasashpami alli yuyaicunata japincuna (Proverbios 27:17, NM). Párrafo 8-pi parlashca huauquita cutin yuyarishun. Paica cashnami nin: “Huauqui panicuna ñucamanta preocuparishcatami yuyarini. Asignacioncunata rurashpa ayudajpica achcatami yacharcani. Paicunahuan tandalla imatapish rurashpaca cushillami sintirircani” ninmi.

19 Ayudaj huauqui panicunaca yaya mamata respetachunmi huahuacunata animana can. Chaipajca paicunapaj yaya mamamantami allicunata parlana can. Yaya mamacuna huahuacunata ima shina huiñachijtapish respetanami can. Huahuacunata ayudacushpaca ima mana allicunataca mana ruranachu can. Cashnami testigocunapish shujtaj gentecunapish imata mana ningacuna (1 Pedro 2:12). Yaya mamacuna, shujtajcunata ayudachun mañashpapish cancunami huahuacunaman Diosmanta yachachina canguichij. Shujtaj huauquicuna panicuna cancunapaj familiata ayudajpipish ricuranami canguichij.

20. ¿Huahuacuna Diosta servichunca yaya mamacunaca ima shinataj ayudai tucun?

20 Yaya mamacuna, Jehová Dios ayudachun mañaichij. Maicama rurai pudishcatapish rurashpa catichij (2 Crónicas 15:7-ta leyipai). Cancunallapaj ima allicunata mashcanapaj randica Jehová Diosmanta amataj caruyachun huahuacunata ayudaichij. Diospaj Shimita paicunapaj shungupi charichunpish ayudaichij. ‘Ima horaca Diosta servij tucungami’ nishpa shuyaichij. Paicuna Biblia nishcata cazujpi, cancunapaj ejemplota catijpica apóstol Juan shinami sintiringuichij. Apóstol Juanpajca huaquin crijcunaca paipaj huahuacuna shinami carca. Paicunamanta parlashpaca caitami nirca: “Ñuca huahuacuna mana llullapi nishca shina puricun nijta uyashpami, tucuimanta yalli jatunta cushicuni” nircami (3 Juan 4).

^ par. 7 Ashtahuan yachasha nishpaca revista ¡Despertad! de marzo de 2007, páginas 10 a 12-pi “Usted puede aprender otro idioma” nishca temata ricui.