Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

¿Jehová Dios shinachu yuyacunchij?

¿Jehová Dios shinachu yuyacunchij?

“Cancunapaj yuyaita mushujyachirashpa causaichij” (ROMANOS 12:2).

CANTOCUNA: 56, 123

1, 2. ¿Espiritualmente huiñarishpaca imata ruranatataj yachanchij? Shuj ejemplomanta parlai.

CAIPI yuyashun. Pi shuj regalota huahuaman cujpica yaya mamacunaca ¿imatataj nina cangui? nincunami. Chaimi huahuaca “pagui” nin. Huahuacuna huiñashpaca imamanta yaya mamacunapaj agradicina importante cashcatami intindincuna. Chaimantami shungumanta agradicinata yachancuna.

2 Chashna shinallatajmi Bibliata yachai callarishpaca Dios mandashcacunata cazuna imamanta importante cashcata intindinchij. Pero espiritualmente huiñarishpaca imata munashcata o imata mana munashcata, shujtaj ruraicunatapish ima shina ricushcatami intindinchij. Ashtahuanpish Dios munashca laya ima decisioncunata agllashpa, pai munashca shina imatapish rurashpaca pai shina yuyacushcata ricuchinchij.

3. ¿Imamantataj Dios shina yuyanaca huaquinpica sinchi can?

3 Yaya Dios shina yuyanaca sumajmi can. Pero juchayujcuna cashcamantami maipica mana pai shina yuyai tucunchij. Por ejemplo, mapa cosascunamanta, charina cosascunamanta, huillanamanta, yahuarmanta Dios ima shina ricushcata intindinaca sinchichari ricurin. Chaimanta, ¿imapipish Dios shina yuyashpa catingapajca imatataj rurana canchij? ¿Pai shina yuyashpaca cunanpish shamuj punllapish ima shinataj alli decisioncunata agllashun?

DIOS SHINA YUYANGAPAJCA ¿IMATATAJ RURANA CANCHIJ?

4. ¿Yuyaita mushujyachinaca imatataj nisha nin?

4 (Romanos 12:2-ta liyipai). Cai versopica apóstol Pabloca Dios shina yuyanata yachangapaj imata rurana cashcatami huillarca. Ñaupa temapica “cai pachapaj cajcuna shina” ama cangapajca paicunapaj panda yuyaicunata, ruraicunata saquina cashcatami yacharcanchij. Pabloca cancunapaj yuyaicunata mushujyachichij nircapishmi. Chaipajca Bibliatami estudiana canchij. Imata yachashcapipish cutin cutinmi yuyana canchij. Dios laya yuyangapajpish achcatami esforzarina canchij.

5. ¿Alli estudianaca imatataj nisha nin?

5 Ima informacionta estudiacushpaca mana jahua jahuallachu liyina canchij. Tapuicunapaj respuestacunatapish mana señalashpallachu saquirina canchij. Ashtahuanpish chai informacionpi Diosmanta imata yachachishcata, pai imamanta chashna yuyashcata o imamanta chashna rurashcatami analizana canchij. Shinallataj imamanta chaita rurachun nishcata y chaita mana rurachun nishcatami intindina canchij. Ashtahuancarin ñucanchij yuyaipi o causaipi ima cambiocunata rurana cashcatami yuyarina canchij. Cada estudiopi cashna shina yuyangapajca manachari tiempota charinchij. Pero cai yachaicunapi yuyangapajmi tiempota surcuna canchij. Por ejemplo, mashna tiempota estudiarcanchij, chai tiempollatataj yuyaringapajmi dedicarina canchij (Salmo 119:97; 1 Timoteo 4:15).

6. ¿Bibliapi yachashcata yuyarishpaca imatataj rurashun?

6 Bibliata punllanta estudiashpa, chaipi yuyashpaca Diospaj yuyaicuna imapi mana panda cashcatami yachaj chayanchij. Shinallataj huaquin ruraicunata imamanta Dios chashna ricushcatami intindinchij. Alli intindishpaca ñucanchij yuyaitami cambianchij. Chashnami asha asha Jehová Dios yuyashca shina yuyai callarinchij.

ÑUCANCHIJ RURAICUNAHUANMI IMATA YUYASHCATA RICUCHINCHIJ

7, 8. a) ¿Charina cosascunataca Diosca ima shinataj ricun? (Página 27-pi tiyaj dibujocunata ricui). b) Dios shina yuyashpaca ¿ñucanchij causaipica imataj ashtahuan importante canga?

7 Ñucanchij yuyashcacunaca shungupi ima sintishcallataca mana ricuchinchu. Ruraicunahuanpish ima shina yuyashcatami ricuchinchij (Marcos 7:21-23; Santiago 2:17). Caita alli intindingapajca huaquin ejemplocunata ricushun. Puntapica charina cosascunamanta Dios imata yuyashcata ricushun. Diosca paipaj Churita huiñachichunmi Joseta Mariatapish agllarca. Paicunaca huajchallami carcacuna (Levítico 12:8; Lucas 2:24). Bibliapica Jesús huacharijpica ‘Mariaca pozana huasicunapi junda cajpimi, chai huahuataca maitushpa ujsha jahuapi sirichirca’ ninmi (Lucas 2:7). Jehová Diosca paipaj huahua alli lugarpi huacharichunca imatapish ruranmanmi carca. Pero paita tucui shunguhuan sirvij familia ucupi huiñachunmi munarca. Diospajca chaimi ashtahuan importante carca.

8 Caita ricushpaca charina cosascunamanta Yaya Dios ima shina ricushcatami cuentata cunchij. Cunan punllacunapica huaquin yaya mamacunaca paicunapaj huahuacuna Diosta ladoman saquina cajpipish tucuita charichun nishpami esfozarincuna. Pero Diospajca paipaj ñaupajpi alli ricurinami ashtahuan importante can. Chaimanta, ¿ñucanchijca pai shinachu yuyanchij? ¿Ñucanchij ruraicunahuanca imatataj ricuchicunchij? (Hebreos 13:5-ta liyipai).

9, 10. ¿Shujtajcunata ñitcachinamantaca ima shinataj Dios laya yuyashcata ricuchinchij?

9 Ishquipica shujtajcunata ñitcachinamantami yachashun. Maipica shuj huauqui o panica paipaj ruraicunahuan, nishcacunahuanmi shujtajcuna Diosta ama sirvichun o juchata rurachun ñitcachincuna. Chaita rurajpica ¿Diosca imatataj yuyan? Jesusca: “Cai uchilla huahuacuna shina ñucata crij tucujpi pandachijtaca, maijan cajpipish cutana rumita cungapi huatashpa, mama cuchapi ucujta shitanami ashtahuan alli” canman nircami (Marcos 9:42). Cai shimicunahuanmi Jesusca shujtajcunata ñitcachinaca shuj jatun jucha cashcata ricuchirca. Jesusca Jehová Dios shinami imatapish yuyan, imatapish ruran. Chaimantami shuj huauqui o pani paipaj ruraicunahuan Jesusta catijcunata ñitcachijpica Yayitu Diospajpish shuj jatun jucha cashcata intindinchij (Juan 14:9).

10 ¿Ñucanchijpish Jehová Dios shina Jesús shinachu yuyanchij? ¿Ñucanchij ruraicunaca imatataj ricuchin? Por ejemplo, ñucanchij munashca shinachari ropataca churarinchij. Pero chashna churarishcamantami huaquin huauqui panicunapaj ñaupajpi mana alli ricurishcata cuentata cunchij. O mapa munaicunata chari tucushcatapishmi cuentata cunchij. Chashna yuyaicunata charijpica ¿imatataj rurashun? Huauqui panicunata cꞌuyashpaca ñucanchij munashca shina churarinataca ladomanmi saquishun (1 Timoteo 2:9, 10).

11, 12. ¿Millai cosascunata Dios ricushca shina ricushpa, jarcarinata yachashpaca ima shinataj cuidarishun?

11 Quimsapica mana alli ruraicunata Yaya Dios pꞌiñashcatami ricushun (Isaías 61:8). Juchayujcuna cashcamantami allita ruranaca sinchi can. Chaitaca Diosca allimi yachan. Chashna jahuapish paica millaita ruranataca pꞌiñaichigari ninmi (Salmo 97:10-ta liyipai). Shinallataj imamanta millai ruraicunata Dios pꞌiñashcata yuyarishpaca pai shinami yuyai callarishun. Mana alli cosascunatapish ñucanchij yuyaimantaca utcami anchuchishun.

Huaquin ruraicuna mana alli cajpipish Bibliapica mana tucuita huillanchu

12 Huaquin ruraicunataca Bibliapica mana tucuita huillanchu. Pero Dios shina yuyashpaca chai cosascuna mana alli cashcatami yachashun. Por ejemplo, cunan tiempopica shuj bailemi rijsishca can. Chai bailetaca lap dancing nishpami rijsincuna. Huaquincunaca cai baileca mana huainayana cashcatachu ricuchin, chaimantami alli can nincuna * (urapi tiyaj notata ricui). Pero ¿Jehová Diosca chashnachu ricun? Paica tucui millai cosascunataca pꞌiñanmi. Chaitaca mana cungarinachu canchij. Chaimanta, juchapi urmachij cosascunamanta jarcarinata, Yaya Dios pꞌiñashca cosascunata millanatapishmi yachana canchij (Romanos 12:9).

DECISIONCUNATA AGLLANGAPAJCA ALLI YUYARISHUNCHIJ

13. ¿Imata manaraj decidishpaca imamantataj Jehová Dios shina yuyana canchij?

13 Bibliamanta yachacushpaca qꞌuipa punllacunapi ima decisionta agllagricushpa Diospaj yuyaicuna ima shina ayudanatami yuyarina canchij. Shinami ima ruraipi utca decidina cajpica preparados cashun (Proverbios 22:3). Bibliamanta huaquin ejemplocunata ricushun.

14. a) ¿Potifarpaj huarmi Josehuan siririsha nijpica paica imatataj rurarca? b) ¿Josemantaca imatataj yachacunchij?

14 Josepi yuyashun. Potifarpaj huarmica Josehuanmi siririsha nirca. Pero paica chai ratomi chai huarmimanta caruyarca. Chashnami Joseca Jehová Dios matrimoniota ima shina ricuj cashcata yuyaipi charishcata ricuchirca (Génesis 39:8, 9-ta liyipai). Shinallataj cai huarmimanca Joseca: “Ñucaca maitataj jatun millaita rurashpa, Taita Diosta pꞌiñachishpa juchallishari” nircami. Chashna nishpaca Diospaj yuyaita charishcatami ricuchirca. Cunanca ñucanchijpi yuyashun. Trabajopi o escuelapichari compañerocunaca ñucanchijhuan asirishpa pugllai callarin. Mana cashpaca ñucanchij celularmanchari huainayanahuan chagru fotota cachan o mensajeta quillcan * (urapi tiyaj notata ricui). Chaipica ¿imatataj rurashun? Chai tentacioncunata Yaya Dios ima shina ricushcata yuyarishca cashpa, pai shina yuyashca cashpa, shinallataj imata ruranata ña yachashca cashpaca Diosta cazunaca jahuallami canga.

15. ¿Ima shinataj quimsa hebreocuna laya Jehová Diosllata adorajcuna cashcata ricuchishun?

15 Quimsa hebreocunamanta yachashun. Paicunaca Sadrac, Mesac, Abed-nego shuticunami carca. Rey Nabucodonosorca curihuan rurashca diosta adorachunmi mandarca. Pero cai quimsa hebreocunaca manataj adorashunchu nircacunami. Paicuna Nabucodonosorman chashna nishpaca Jehová Diosllata sirvijcuna cashcata ricuchingapaj, imata ruranata ña yuyarishcatami intindichircacuna (Éxodo 20:4, 5; Daniel 3:4-6, 12, 16-18). Cunanca ñucanchijpi yuyashun. Trabajopichari ñucanchij jefeca panda religionhuan chagrurishca fiestapaj cullquita cuchun mañan. Chaipica ¿imatataj rurashun? Chashna tucungacamaca mana shuyanachu canchij. Ashtahuanpish cunanmi chai ruraicunamanta Dios ima shina ricushcata yuyarina canchij. Chashnami quimsa hebreocuna shina imata cutichingapaj o allita rurangapajca jahualla canga.

¿Ñachu yahuarmanta investigashpa, documentopi imata decidishcata escribishpa, doctorhuanpish parlanacushcangui? (Párrafo 16-ta ricui).)

16. Dios shina yuyashpaca shuj accidenteta charishpa o ñapish ima tucushpaca ¿imatataj rurashun?

16 Shuj accidenteta charijpi o ñapish ima tucujpica doctorcunaca yahuarta churarinami cangui nincunami. Pero ñucanchijca yahuartaca mana imapaj chasquinchijchu. Componentes principales de la sangre nishcatapish mana chasquinchijchu (Hechos 15:28, 29). Shinapish ñucanchijta operana cajpi, ima examenta rurana cajpi o ima tratamientota rurana cajpica ñucanchij yahuarta doctorcuna ima shina utilizanatami cada uno decidina canchij. Chaipajca ¿ima horataj decidinaca alli canga? ¿Ima nanaihuan hospitalpi cashca horaslla o shujtajcuna caitami rurana cangui nijllapichu imata ruranata decidina canchij? Mana. Cunanmi yahuarmanta informacionta mashcashpa documentopi imata decidishcata escribina canchij. Doctorhuanpish parlanacunami canchij * (urapi tiyaj notata ricui).

17-19. ¿Imamantataj Dios shina cunan yuyana canchij? Shuj ejemplomanta parlai.

17 Cunanca Pedro panda consejota cujpi Jesús imata utca cutichishcapi yuyashun. Pedroca paitaca: “Amito, ashtahuanpish can quiquinta llaqui” nircami. Pero Jesusca Dios imata rurachun nishcapi, paipaj causaihuan, huañuihuan ima shina profecía pajtarinapimi yuyashca carca. Chaimantami Diosta sirvishpa catinata munarca. Shinallataj shujtajcunamanta paipaj causaita cunatami munarca (Mateo 16:21-23-ta liyipai).

18 Diosca paipaj amigocuna tucuchunmi munan. Shinallataj pudirishcacama paimanta huillachunmi munan (Mateo 6:33; 28:19, 20; Santiago 4:8). Pedro Jesusta ima shinami desanimachisha nirca, chashnallatajmi ñucanchijtapish huaquincunaca desanimachisha nincuna. Por ejemplo, cambaj jefeca ashtahuan horascunata trabajajpica achca cullquitachari pagasha nin. Pero ashtahuan trabajashpaca tandanacuicunaman, huillanaman ringapaj mana tanto tiempotachari charingui. Cutin can joven cajpica cambaj profesorcunachari ashtahuan estudiana cangui nincuna. Chaipajca huasimanta rinachari minishtiringa. Shinapish ¿chai ratochu Diosta mañashpa, publicacioncunapi investigashpa, familiahuan parlashpa, ancianocunahuanpish parlashpa alli decisionta agllana cangui? Mana. Cunanmi chaimanta Dios imata yuyashcata yachangapaj estudiana cangui. Pai shina yuyangapajpish esforzarinami cangui. Chaimi cashna shina situación ricurijpica cambajca mana tentación shina canga. Ashtahuanpish Diosta sirvishpa caticushcamantaca imata ruranatami ña yachangui.

19 Shujtaj ruraicunapipish Diosta tucui shunguhuan sirvijcuna cashcatami ricuchina canchij. Pero mana tucui ruraicunapichu allichiri tucunchij. Chashna cajpipish Bibliata estudiacushpa Dios ima shina yuyashcata cutin cutin yuyarishpaca imata yachashcataca mana cungarishunchu. Qꞌuipaca ñucanchij causaipi ima shina pajtachina cashcatami yachashun. Chaimantami Diospaj yuyaicunata rijsingapaj esforzarina canchij. Cashnami pai shina yuyashcamantaca cunan punllapish shamuj punllapipish alli decisioncunata agllashun.

JEHOVÁ DIOSPAJ YUYAICUNA, SHAMUJ PUNLLA CAUSAIPISH

20, 21. a) ¿Paraíso Allpapica imamantataj mana ñucanchij munashcata rurashun? b) ¿Cunan punllacunapish ima shinataj cushilla causai tucunchij?

20 Tucuicunami mushuj pacha tiyachun munanchij. Chaimantami la mayoría gentecunaca shuj paraíso Allpapi causanata shuyacunchij. Dios churashca Mandanaca ñallami llaquicunata tucuchinga. Chai punllacunapica Dios yuyashca shinami ima decisioncunata agllangapaj libres cashun.

21 Pero mana ñucanchij munashcatachu rurashun. Alli shungu gentecunaca ima allitapish o ima mana allitapish Diospaj leycunapi ricushpa, pai yuyashca shinami decidishun. Chashnami cushilla sumajta causashun (Salmo 37:11). Cunan punllacunapish Dios yuyashca shina yuyashpaca cushillami causai tucunchij.

^ par. 12 Lap dancing nishca bailepica shuj casi lluchulla cꞌari o huarmimi shuj cꞌaripaj changa jahuapi o shuj huarmipaj changa jahuapi muyurishpa bailan. Huaquincunaca chaita rurashpami trabajancuna. Pero shuj huauqui o panichari cashna shina bailepi participashcanga. Paicuna ima shina bailashcami huainayashca shina o mana huainayashca shina cashcata ricuchinga. Huainayashca shina ricurijpica ancianocunaca comité judicialta ruranatami minishtingacuna. Maijan huauqui o pani cashna shina bailepi participashca cashpaca ancianocunapaj ayudatami mañana can (Santiago 5:14, 15).

^ par. 14 Sexteo o sexting nishca shimica huainayanahuan chagru mensajecunata, fotocunata o videocunata celularpi cachanatami nisha nin. Pero shuj huauqui o pani caicunata rurashca cajpica huaquinpica ancianocunaca comité judicialta ruranatami minishtingacuna. Autoridadcunapish jovencuna chashna cosascunata ruraj cashcamantami maipica paicunata demandashcacuna. Ashtahuan yachasha nishpaca jw.org paginapi “¿Tiene algo de malo el sexteo?” nishca temata ricui. Chaipajca (ENSEÑANZAS BÍBLICAS > JÓVENES > LOS JÓVENES PREGUNTAN) nishcaman yaicui. Shinallataj ¡Despertad! de noviembre de 2013, páginas 4 y 5-pi “Cómo advertirles sobre el sexteo” nishca temata ricui.

^ par. 16 Diospaj Shimipi yahuarmanta imata ashtahuan yachachishcata ricungapajca Yaya Diosta cꞌuyashpa cati nishca libropi páginas 245-manta 249-cama ricui.