Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Shujtaj llajtamanta shamujcunata cꞌuyashcata ricuchishun

Shujtaj llajtamanta shamujcunata cꞌuyashcata ricuchishun

“Puzachinataca amataj cungaringuichijchu” (HEBREOS 13:2).

CANTO 50 Y 3

1, 2. a) ¿Shujtaj llajtamanta cajcunaca ima llaquicunatataj charincuna? (Jahuapi tiyaj dibujota ricui). b) ¿Bibliaca imatataj rurachun mandan? c) ¿Ima tapuicunatataj yachashun?

GHANA llajtamanta Osei shuti runaca 30 huatacuna huashamanmi paipaj pueblota saquishpa Europa ladoman rirca. [1] (Página 8-pi notata ricui). Chai tiempopica paica manaraj testigochu carca. Paica: “Europa ladoman chayashpaca ñucata ni pi mana ayudasha nircachu. Chaipica achcatami chirij carca. Aeropuertomanta llujshishpaca punta cutin chirita sintishpami huacai callarircani” ninmi. Chai llajtapi rimashca shimita mana utca yachashcamantami Osei runaca shuj huata qꞌuipa alli trabajota tarirca. Caru llajtapi cashcamantami paipaj familiata yuyarishpa llaquilla sintirirca.

2 Osei runa shina caru llajtapi cashpaca, ¿ima shinataj canta chasquichun munanguiman? Ñucanchij maijan llajtamanta cajpipish huauquicuna panicuna congregacionpi cꞌuyaihuan chasquichunmi munanchijman. Shujtaj llajtamanta cajcunataca puzachinataca amataj cungaringuichijchu nishpami Bibliaca mandan (Hebreos 13:2). Ñaupa quillcashcacunapica puzachina nishpaca mana rijsishcacunata cꞌuyaita ricuchinatami nisha nin (página 8-pi tiyaj cuadrotapish ricui). Cai yachaipica shujtaj llajtamanta cajcunataca: ¿Jehová Diosca ima shinataj ricun? Dios ricushca shina paicunata ricungapajca ¿ima shinataj ñucanchij yuyaita cambiai tucunchij? ¿Congregacionpi cushilla sintirichunca ima shinataj ayudai tucunchij? nishca tapuicunatami yachashun.

¿CARU LLAJTAMANTA CAJCUNATACA DIOSCA IMA SHINATAJ RICUN?

3, 4. a) ¿Éxodo 23:9-pica Diosca israelitacunataca imatataj rurachun mandarca? b) ¿Diosca imamantataj chashna mandarca?

3 Egipto llajtapi huatashca shina servishpa causacushcamantami Jehová Diosca israelitacunataca llujshichirca. Paicunahuanca achca mana israelitacunami rircacuna. Diosca shujtaj llajtamanta cajcunataca cꞌuyaita ricuchinguichij nishpami mandarca (Éxodo 12:38, 49; 22:21). Shujtaj llajtamanta cajcunapaj causaica sinchi cashcatami Diosca alli yacharca. Chaimantami Diosca cꞌuyaihuan paicunata cuidaj carca. Por ejemplo, cozichashca qꞌuipami paicunaca pambapi urmashca granocunata chꞌalanaman ri tucurcacuna (Levítico 19:9, 10).

4 Jehová Diosca shujtaj llajtamanta cajcunata respetachunllaca mana mandarcachu. Ashtahuanpish caru llajta causana ima shina cashcata ama cungarichunmi Diosca munarca (Éxodo 23:9-ta leyipai). Israelitacuna Egipto llajtapi manaraj huatashca shina servishpa causajpimi, Egipto llajtapi causaj gentecunaca israelitacunata pꞌiñajcuna carca (Génesis 43:32; 46:34; Éxodo 1:11-14). Israelitacuna shujtaj llajtapi causacujpica, achca llaquicunatami charircacuna. Paicuna llaquicunata charishcata ama cungarishpa shujtaj llajtamanta cajcunata cꞌuyaita ricuchichunmi Diosca munarca (Levítico 19:33, 34).

Jehová Diosca shujtaj llajtamanta cajcunataca cꞌuyanmi

5. ¿Jehová shina shujtaj llajtamanta cajcunata cꞌuyaita ricuchingapajca imapitaj yuyana canchij?

5 Jehová Diosca mana cambiashcachu. Shujtaj llajtamanta cajcuna congregacionman shamujpica Jehová Dios paicunata cꞌuyashcataca mana cungarinachu canchij (Deuteronomio 10:17-19; Malaquías 3:5, 6). Shujtaj llajtamanta cajcuna ima llaquicunata charishcapimi yuyana canchij. Paicuna chayashca llajtapi rimashca shimitaca manachari entendincuna. Gentecunapish paicunata manachari alli tratancuna. Chaipi yuyashpami paicunaman cꞌuyaita ricuchingapaj, ayudangapajpish esforzarishun (1 Pedro 3:8).

¿IMA SHINATAJ ÑUCANCHIJ YUYAITA CAMBIAI TUCUNCHIJ?

6, 7. ¿Jesusta catij judiocunaca ima shinataj paicunapaj yuyaicunata cambiashcata ricuchircacuna?

6 Ñaupa tiempopica achca judiocunami shujtaj llajtamanta cajcunataca pꞌiñajcuna carca. Chaimantami Jesusta catij judiocunaca paicunapaj yuyaicunata cambiana carcacuna. Huata 33-pi Pentecostés fiestapica Jerusalenpi causaj huauquicuna panicunaca, caru llajtamanta shamuj mushuj crijcunataca ayudashpami cꞌuyashcata ricuchircacuna (Hechos 2:5, 44-47). Chashna ayudashpami mana rijsishcacunata cꞌuyana cashcata alli entendircacuna.

7 Chai punllacunapica griego rimaita rimaj huaquin huauquicuna panicunaca viudacunamanca micunataca mana alli chaupinguichijchu nishpami pꞌiñarircacuna (Hechos 6:1). Chai problemacunata allichingapajca apostolcunaca griego shutita charij 7 huauquicunatami cacharcacuna. Chashnami griego shimita parlaj viudacunaca paicunahuan parlashpaca alli sintirishca cangacuna (Hechos 6:2-6).

8, 9. a) ¿Shujtajcunata mana alli ricucushcata yachangapajca imatataj tapurina canchij? b) ¿Shujtaj llajtamanta cajcunata alli ricungapajca ima yuyaicunatataj cambiana canchij? (1 Pedro 1:22).

8 Mana cuentata cushpapish ñucanchij maimanta cashcata, ima shina huiñashcatami ñucanchij ruraicunahuan ricuchi tucunchij (Romanos 12:2). Ashtahuanpish ñucanchij vecinocuna, trabajopi, escuelapi compañerocunaca caru llajtamanta cajcunata, chꞌican costumbrecunata charijcunata, blanco o yana cajcunamantaca mana allitachari parlancuna. ¿Ñucanchijpish paicuna shinachu yuyai callaricunchij? ¿Ñucanchij llajtamanta, rimaimanta, costumbrecunamanta burlarijpica imatataj ruranchij?

9 Shuj cutinca apóstol Pedropish mana judío gentecunataca mana alli ricurcachu. Pero qꞌuipaca paipaj yuyaita cambiarcami (Hechos 10:28, 34, 35; Gálatas 2:11-14). Ñucanchij llajtamanta jatun tucushca cashcata sintishpa o shujtaj llajtamanta cajcunata mana alli ricucushpaca ¿imatataj rurana canchij? Chai yuyaicunata cambiangapajmi achcata esforzarina canchij (1 Pedro 1:22-ta leyipai). ¿Chai yuyaicunata mishangapajca imatataj rurana canchij? Maijan llajtamanta cashpapish tucuicuna juchayuj cashcata, ñucanchijllataj mana quishpiri tucushcatami yuyarina canchij (Romanos 3:9, 10, 21-24). Chaimanta shujtajcunamanta yalli cashcataca mana yuyanachu canchij (1 Corintios 4:7). Apóstol Pablo shinami yuyana canchij. Paica shujtaj llajtamanta huauquicunataca “Diospaj familiapuratajmi canguichij” nircami (Efesios 2:19). Shujtajcunata alli ricungapaj esforzarishpaca mushuj runata rurashca shinami mushuj yuyaita charishun (Colosenses 3:10, 11).

¿SHUJTAJ LLAJTAMANTA CAJCUNATACA IMA SHINATAJ CꞌUYAITA RICUCHISHUN?

10, 11. ¿Jehovapaj ejemplota catishpa Booz runaca ima shinataj Rut huarmita ayudarca?

10 Bibliapica Diosta servij Booz (Boaz) runamantami parlan. Paica Dios cꞌuyashca shinami shujtaj llajtamanta cajcunataca cꞌuyashcata ricuchirca. Shuj punllaca Boozca paipaj chagracunatami ricunaman rirca. Chaipimi Moab llajtamanta Rut huarmita ricurca. Rutca pambapi urmashca granocunata pallashpami sinchita trabajacurca. Moisesman cushca leypica shujtaj llajtamanta cajcunaca pambapi urmashca granocunatami chꞌalai tucurcacuna. Chashna cajpipish Rutca ‘cozichajcunata catishpa chꞌalangapaj saquihuai’ nircami (página 8-pi tiyaj cuadrotapish ricui). Booz caita yachaj chayashpaca paipaj trabajajcuna cuchushca granocunamantapish japichunmi saquirca (Rut 2:5-7, 15, 16-ta leyipai).

11 Rut caru llajtamanta shamushpa llaquicunata charishcata ricushpami Booz runaca paimanta sustarishpa ayudarca. Chaimantami Ruttaca paipaj chagrapi trabajaj cꞌaricuna paita ama imata nichun joven huarmicunahuan saquirichun nirca. Paipaj trabajajcuna shina micunatapish charichunmi ricurca. Boozca Rut huarmitaca respetarcami. Animotapish curcami (Rut 2:8-10, 13, 14).

12. ¿Shujtaj llajtamanta cajcunaman cꞌuyaita ricuchijpica paicunaca imatataj rurangacuna?

12 Rutca paipaj suegra Noemitaca cꞌuyaihuanmi tratarca. Chaimantami Boozpish paitaca cꞌuyaihuan tratarca. Shinallataj Jehová Diosta servi callarishcamanta, Dios paita cuidachun mashcashmantami Ruttaca cꞌuyaihuan tratarca. Booz chashna cꞌuyaita ricuchishpaca Jehová Diosca cꞌuyaj cashcatami ricuchirca (Rut 2:12, 20; Proverbios 19:17). Cunan punllacunapipish ‘tucui runacunaman’ cꞌuyaita ricuchishpaca Jehová Dios cꞌuyaj cashcata ricuchun, Diosmantapish yachachunmi ayudai tucushun (1 Timoteo 2:3, 4).

¿Tandanacuicunaman shamujcunataca cꞌuyaihuanchu chasquinchij? (Párrafo 13 y 14-ta ricui).

13, 14. a) ¿Shujtaj llajtamanta congregacionman shamujcunataca imamantataj cꞌuyaihuan chasquina canchij? b) ¿Shujtaj llajtamanta cajcunahuan parlanacucushpa alli sintiringapajca imatataj rurai tucunchij?

13 Shujtaj llajtamanta congregacionman shamujcunata cꞌuyaihuan chasquishunchij. Chashnami paicunata cꞌuyashcata ricuchishun. Huaquinpica shujtaj llajtamanta shamujcunaca manchaimantami shujtajcunahuan mana parlai tucuncuna. Paicunapaj llajtamanta, costumbrecunamanta, yuraj o yana cashcamanta, pobre cashcamantachari shujtajcunaca paicunatapish yalli cashcata yuyancuna. Chaimantami paicunapajman cꞌuchuyashpa, paicunahuan parlashpa cꞌuyaita ricuchina canchij. JW Language programata charishpaca paicuna rimashca shimipi ima shina saludanatami yachai tucunchij (Filipenses 2:3, 4-ta leyipai).

14 Shujtaj llajtamanta cajcunahuan parlashpaca manachari alli sintirinchij. ¿Chashna sintirishpaca imatataj rurai tucunchij? Ñucanchij causaimantami paicunahuanca parlai tucunchij. Chashnami ñucanchijpish paicuna yuyashca shinallataj yuyashcatachari ricushun. Cada llajtapi causaj gentecunaca alli ruraicunata mana alli ruraicunatapish charishcataca mana cungarinachu canchij.

TUCUICUNA ALLI SINTIRICHUN AYUDASHUNCHIJ

15. ¿Imamantataj mushuj llajtaman shamujcunataca entendina canchij?

15 Shujtajcuna congregacionpi alli sintirichun ayudashunchij. Chaipajca: “¿Ñuca shujtaj llajtapi cajpica ima shinataj chasquichun munani?” nishpami shungumanta tapurina canchij (Mateo 7:12). Paicuna ima shina yuyashcata, imamanta chashna rurashcataca manachari alli entendishun. Chaimantami shujtaj llajtamanta cajcunahuanca mana utca pꞌiñarishpa ayudana canchij. Ñucanchij llajtapi causaj gentecuna shina yuyachun, rurachunca mana shuyanachu canchij. Paicuna ima shina cashcata entendishpami chasquina canchij (Romanos 15:7-ta leyipai).

Shujtaj llajtamanta cajcunahuanca mana utca pꞌiñarishpami ayudana canchij

16, 17. a) ¿Shujtaj llajtamanta cajcunataca ima shinataj alli rijsi tucunchij? b) ¿Shujtaj llajtamanta congregacionman shamujcunataca ima shinataj ayudai tucunchij?

16 Shujtaj llajtamanta cajcunaca huaquincunaca congregacionmanmi shamuncuna, shujtajcunaca ñucanchij causacushca ladopimi causancuna. Paicunata alli rijsingapajca paicunapaj llajtamanta, costumbrecunamanta yachangapajmi tiempota surcui tucunchij. Chaipajca familiahuan Diosta adoranapimi paicuna maimanta shamushcata, ima shina cashcata yachai tucunchij. Ñucanchij huasipipish micunamanmi invitai tucunchij. Jehová Diosca ‘mana judiocuna Diospi crichunmi punguta pascaj shina paicunapaj yuyaita pascarca’ (Hechos 14:27). Jehová Dios shina ñucanchijpish shujtaj llajtamanta caj huauquicunata panicunata huasiman invitashunchij (Gálatas 6:10; Job 31:32).

¿Shujtaj llajtamanta shamujcunataca cꞌuyaitachu ricuchinchij? (Párrafo 16 y 17-ta ricui).

17 Shujtaj llajtamanta shamujcunapajca ñucanchij llajtapi causanaca sinchimi canga. Paicunahuan tiempota pasashpaca ñucanchij llajtapi causangapaj esforzaricushcatami entendishun. Paicunaca ñucanchij parlashca shimitachari yachachichun minishtincuna. Paicuna trabajota charichun o maipi causanata charichun ayudaj organizacioncunatachari mashcashpa ayudai tucunchij. Chashna rurashpaca huauquicunata panicunataca achcatami ayudai tucushun (Proverbios 3:27).

18. ¿Shujtaj llajtamanta shamujcunaca pipaj ejemplotataj cati tucun?

18 Shujtaj llajtamanta shamujcunaca mushuj costumbrecunatami rijsina can. Paicunaca Rutpaj ejemplotami cati tucun. Rutca Israel llajtapi tiyashca costumbrecunatami catirca. Chaimantami cozichajcunataca chꞌalangapaj saquihuai nishpa mañarca (Rut 2:7). Paica ñucataca ayudanatajmi canguichij mana nircachu. Paita llaquishcata ricuchishcamantaca pagui nircami (Rut 2:13). Shujtaj llajtamanta shamujcuna Rut shina rurajpica huauquicuna panicunaca, shujtaj gentecunapish paicunata respetangacunachari.

19. ¿Imamantataj shujtaj llajtamanta cajcunataca alli sintirichun ayudana canchij?

19 Jehová Dios tucui gentecunaman cꞌuyaita ricuchishcamanta, paipaj Shimita uyachun saquishcamantapish achcatami cushicunchij. Achca gentecunaca paicunapaj llajtacunapi Diospaj Shimita manachari yachai tucurcacuna. Shinallatataj tandanacuimanpish manachari ri tucurcacuna. Chashna cajpipish cunanca ñucanchijhuanmi tandanacui tucuncuna. Chaimantami alli sintirichun ayudana canchij. Huaquinpica achca cullquitaca mana charinchijchu o paicunata mana ayudai tucunchijchu. Pero paicunaman cꞌuyaita ricuchishpaca Jehovapish paicunata cꞌuyashcatami ricuchishun. Chaimanta Jehová Dios shina shujtaj llajtamanta cajcunata alli chasquishunchij (Efesios 5:1, 2).

^ [1] (párrafo 1): Cai shutica mana paipaj dueño shutichu.