Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Imatapish verdadta nishunchij

Imatapish verdadta nishunchij

“Ama caishuj chaishuj llullanacunguichijchu” (ZACARÍAS 8:16).

CANTOCUNA: 56, 124

1, 2. ¿Gentecunata ashtahuan dañota rurangapajca Diabloca imatataj rurashca?

GENTECUNACA teléfono, foco, refrigeradora, carrotapishmi rurashca. Chaicunaca ñucanchij causaipimi achcata ayudashca. Pero shujtaj cosascunaca mana alli ruraicunapajmi cashca. Por ejemplo armas, allpapi pacalla churashca bombacuna, tabaco, bomba atómica, shujtaj chai laya cosascunapish mana alli ruraicunapajmi cashca. Pero cai cosascunapish manaraj tiyajpimi shujtaj ashtahuan dañota ruraj ña tiyashca. ¿Imataj can? Llullana. Chaica ima mana cierto cashcata yachashca jahua shujtajcunata pandachingaraicu imatapish nina nisha ninmi. Punta llullata nijca Diablomi can. Jesuspish: Diabloca “llullapaj yayami” nircami (Juan 8:44-ta liyipai). ¿Ima horataj punta cutin llullarca?

2 Edén huertapimi achca huaranga huatacuna huashaman Diabloca chaita rurarca. Adán Evaca Dios cushca paraisopimi sumajta causacurcacuna. Pero Yaya Diosca “allita mana allita yachaj” chayachij yuramantaca ama micunguichijchu nishpami mandashca carca. Chaita mana cazushpaca huañunami carcacuna. Shinapish caita yachashca jahuami Satanás Diabloca shuj culebrata rimachishpa Evataca: “Cancunaca mana huañunguichijchu” nishpa punta cutin llullarca. “Ashtahuanpish chai yuramanta micushpaca cancunapaj ñahuicuna pascarijpi Taita Dios shina tucunata, allitapish, mana allitapish yachaj tucuna cashcatamari Taita Diosca yachan” nircami (Génesis 2:15-17; 3:1-5).

3. a) ¿Imamantataj Satanaspaj llullaca llaquichingapajmi carca ninchij? b) ¿Satanás llullashcamantaca ima llaquicunataj tiyashca?

3 Satanasca Evata llaquichingapajmi llullarca. Eva paipaj llullata crishpa mana micuna yuramanta micushpa huañuna cashcataca Satanasca allimi yacharca. Y chaitajmi tucurca. Adanpish Evapish Diosta mana cazushcamantami tiempohuanca huañurcacuna (Génesis 3:6; 5:5). Shinallataj Adán juchallishcamantami huañuica tucui runacunaman shamurca. ‘Dios mandashcata Adán pꞌaquishca shina mana pꞌaquishpapish juchallijcunataca huañuimi mandarca’ (Romanos 5:12, 14). Chaimantami Dios callaripi munashca shina jucha illajca mana canchij. Huiñai huiñaitapish mana causai pudinchij. Ñucanchij causana punllacunaca 70 huatacunallami. Ashtahuan sinchicunapish 80 huatacunallatami causan. Shinapish, llaquilla, cꞌuyaillatami causanchij (Salmo 90:10). Cai tucui llaquicunaca Satanás llullashcamantami can.

4. a) ¿Ima tapuicunamantataj yachana canchij? b) Salmo 15:1, 2-pi nishca shinaca ¿picunallataj Jehová Diospaj amigo cai tucuncuna?

4 Satanás ima shina cashcata ricuchingapajmi Jesusca: ‘Paica callarimanta yallitaj jatun llullami. Tucui pai nishcacunapish llullami’ can nirca. Diabloca mana cambiashcachu. Ashtahuanpish paica tucui cai “allpa pachapi causajcunata” umashpami catishca (Apocalipsis 12:9). Pero ñucanchijca mana paipaj trampapi urmasha ninchijchu. Shinallataj mana Adán Eva shina Diosmanta caruyasha ninchijchu. Chaimantami quimsa importante tapuicunamanta yachana canchij: ¿Diabloca gentecunata pandachingapajca imatataj ruran? ¿Gentecunaca imamantataj llullancuna? ¿Siempre verdadta nij cashcataca ima shinataj ricuchinchij? (Salmo 15:1, 2-ta liyipai).

¿DIABLOCA GENTECUNATA PANDACHINGAPAJCA IMATATAJ RURAN?

5. ¿Satanasca ima shinataj gentecunata pandachin?

5 Apóstol Pabloca Satanás “ima shinapish millaita ruranata yachaj cashcataca yachanchijmi” nircami. Chashna nishpaca Satanaspaj llullacunamanta jarcari pudishcatami nicurca (2 Corintios 2:11). Panda religioncuna, politicocunaca Satanaspaj ucupimi can. Chaimi politicocunaca mana cashcata ruran. Achca empresacuna, negociantecunapish Satanaspaj ucupimi can. Chaimantami achca gentecunaca cullquita charinallapi yuyancuna (1 Juan 5:19). Diablopish paipaj demoniocunapish cai mundopi importante ricurij laya gentecunatami llullacunata nichun utilizancuna (1 Timoteo 4:1, 2). Por ejemplo, huaquin negociocunata pushajcunaca propagandacunapimi achca llullacunata nin. Paicunaca dañota ruraj cosascunata cꞌatunaraicu o gentecunata umashpa paicunapaj cullquihuan saquirinaraicumi llullancuna.

6, 7. a) ¿Imamantataj panda religionta pushajcunami ashtahuan culpata charincuna ninchij? b) ¿Panda religionta pushajcunaca imallatataj llullashcacuna?

6 Panda religionta pushajcunami ashtahuantaj culpata charincuna. ¿Imamantataj chaita ninchij? Maijan paicunapaj llullacunata crishpa, Dios mana ricunayachishcacunata rurashpaca huiñai huiñaita causana oportunidadtami chingachi pudin (Oseas 4:9). Jesusca pai causashca punllacunapipish religionta pushajcuna gentecunata llullaj cashcatami yacharca. Chaimantami paicunataca: “Mandashcata quillcajcuna, fariseocuna, mishqui shimi jayaj shungucuna, ¡aij cancunalla! Shujllapish cancuna yachachishcata catichunmi, allpata, mama cuchata, maita rishpapish yachachinguichij. Cancunata ña catijpica, Gehenapi chingachishca canapaj [o huiñaipaj chingachishca canapaj] ishqui cutinhuan cancunata yalli millaicuna cachunmi yachachinguichij” nirca (Mateo 23:15, NM, nota). Jesusca chai panda religionta pushajcunataca: “Cancunapaj yayaca Diablomari”. “Paica callarimanta huañuchijmi” nircami (Juan 8:44).

7 Cunan punllacunapica pastorcuna, curacuna, chashna shina shuticunahuan panda religionta pushajcunami yallitaj cai mundopica tiyan. Paicunaca fariseocuna shinallatajmi Diospaj Shimimanta “mana llullashpa huillashcataca saquishpa”, llullacunataraj yachachincuna (Romanos 1:18, 25, QC, 1989). Por ejemplo, “shuj cutin Diosman entregarishpaca ñami quishpirishca canchij” nishpami llullancuna. Mana cashpaca mana huañuj shuj almatami charinchij nishpa, Diosca cꞌaripura huarmipura causachun saquinllami nishpami llullata yachachincuna.

8. a) ¿Jatun mandajcunaca ima llullatataj ñalla ningacuna? b) ¿Ñucanchijca imatataj rurana canchij?

8 Politicocunapishmi gentecunataca llullashcacuna. Paicunaca ñallami “allitaj, sumajtami causacunchij” nishpa shuj jatun llullata ningacuna. Cashna nicucujpimi “jatunta llaquichinaca ñapish shamunga”. Chaimantami politicocuna cai mundopi causaica mejorashpami caticun nijpica mana crina canchij. Ñucanchijca Jehová Diospaj jatun punlla “tutapi shuhua shamuj shina” shamunataca allimi yachanchij (1 Tesalonicenses 5:1-4, NM).

¿GENTECUNACA IMAMANTATAJ LLULLANCUNA?

9, 10. a) ¿Gentecunaca imamantataj llullancuna? b) ¿Llullashcamantaca imataj tucushcacuna? c) ¿Jehová Diosmantaca imatataj yuyarina canchij?

9 Cunan punllacunapi llullata ninaca gentecunapajca normalmi can. Pero mana achca autoridadta charij gentecunallachu llullata nincuna. Shuj revistapica “Por qué mentimos” (Imamantataj llullanchij) nishca temami llujshirca. Chai temapica: ‘Gentecunaca llullana costumbretaca shungu ucupimi charincuna’ ninmi. Gentecunaca pandarishcacunata o millaita rurashcacunata pacangapaj, alli puestocunata charingapaj, ashtahuan cullquita charingapaj o ima allita charingapajmi llullancuna. Shinallataj chai temapica: “Gentecunaca mana rijsishcacunaman, amigocunaman, familiacunamanpish jahuallami llullancuna” ninmi.

Llullaj gentecunaca Diospaj ñaupajpica mana imata pacai pudincunachu

10 ¿Gentecuna llullata nijpica imataj tucunga? Llullajpica shujtajcunaca ña mana confianzata charingacunachu. Apanacunatapishmi saquingacuna o separaringacuna. Por ejemplo, shuj alli cusa paipaj huarmi shujtaj cꞌarihuan puricushcata yachaj chayajpipish, chaita pacangapaj huarmi llullajpica ¿paica ima shinashi sintiringa? Shinallataj shuj runa shujtajcunapaj ñaupajpica alli cusa, alli yaya laya cashcata ricuchijpi pero huasi ucupica paipaj huarmita, huahuacunata maipish cachun tratajpica llaquimi canga. Pero chashna gentecunaca Diospaj ñaupajpica mana imata pacai pudishcatami yuyarina canchij. Bibliapica: ‘Tucui imapish Diospaj ñahuipica lluchulla, pascashcata ricunallami tiyacun’ ninmi (Hebreos 4:13).

11. ¿Ananías y Safira pandarishcamantaca imatataj yachanchij? (Página 3-pi tiyaj dibujota ricui).

11 Bibliapica ñaupa punllacunapi shuj cusa huarmita Satanás pandachijpi Diosta llullashcatami parlan. Paicunaca Ananías y Safirami can. Paicunaca shuj allpata cꞌatushpami apostolcunamanca tucui cullquitami cancunamanca cunchij nirca. Pero shuj parte cullquillatami cushcacuna carca. Huauqui panicunapaj ñaupajpi alli ricurishun nishpallami chaita rurarcacuna. Shinapish Jehová Diosca paicuna llullacushcata yachashpami castigarca (Hechos 5:1-10).

12. a) ¿Shujtajcunata llaquichingapaj llullajcunaca imataj tucunga? b) ¿Imamantataj chingachishca cangacuna?

12 ¿Llullanamantaca Jehová Diosca imatataj yuyan? Shujtajcunata llaquichingapaj llullajcuna mana arrepintirishpaca ‘rupacuj nina cuchapimi’ tucuringacuna. Satanaspish chaipimi tucuringa. Rupacuj nina cuchapimi tucuringa nishpaca huiñaipaj chingachishca canatami nisha nin (Apocalipsis 20:10; 21:8; Salmo 5:6). ¿Imamantataj huiñaipaj chingachishca cangacuna? Jehová Diosca llullajcunataca allcucunata shinami ricun. Allcucuna nishpaca Diospaj ñaupajpi millai cosascunata rurajcunatami nin (Apocalipsis 22:15).

13. a) ¿Jehová Diosmantaca imatataj yachanchij? b) ¿Jehová Dios mana llullaj cashcata yachashpaca imatataj ñucanchijpish munanchij?

13 Taita Diosca llullata ningapajca mana runachu can. Paica nunca mana llullata ninchu (Números 23:19; Hebreos 6:18). Bibliapipish, paica ‘llulla cꞌallucunata’ pꞌiñanmi ninmi (Proverbios 6:16, 17). Diospaj ñaupajpi alli cangapajca siempremi verdadta parlana canchij. “Caishuj chaishuj ama llullanacuichijchu” nishca mandashcatapish cazunami canchij (Colosenses 3:9).

DIOSTA SIRVIJCUNACA SIEMPREMI VERDADTA NINCHIJ

14. a) ¿Diosta alli sirvijcunaca imapitaj panda religionpi cajcunahuanca chꞌican canchij? b) Lucas 6:45-pi nishca yuyaita intindichi.

14 ¿Diosta alli sirvijcunaca imapitaj panda religionpi cajcunahuanca chꞌican canchij? Diosta alli sirvijcunaca nunca mana caishuj chaishuj llullanacunchijchu (Zacarías 8:16, 17-ta liyipai). Apóstol Pabloca mana llullata nishpami “Diospajta rurajcuna cashcataca” ricuchinchij nircami (2 Corintios 6:4, 7). Jesuspish: “Shungupi imami junda tiyan chaillatajmi shimimanca llujshin” nircami (Lucas 6:45). Llullana yuyai ñucanchij shungupi mana tiyajpica, imatapish siempremi verdadta nishun. Shinallataj mana rijsishcacunaman, trabajopi compañerocunaman, amigocunaman, familiamanpish siempremi verdadta nishun. Cunanca verdadta ningapaj imacunallapi esforzarina cashcata yachashun.

¿Cai panica ima mana allitataj ruracun? (Párrafos 15 y 16-ta ricui).

15. a) ¿Imamantataj mana ishqui laya causaita charina cangui? b) ¿Compañerocuna mana allita rurachun nijpica imatataj rurana cangui? (Notata ricui).

15 Can joven cashpaca, cambaj compañerocunahuanmi alli saquirisha ningui. Chaita munashpapish ama huaquincuna laya ishqui causaita charichu. Paicunaca familiahuan cashpa o congregacionpi cashpaca Diosta alli sirvijcuna layami ricurincuna. Pero Diosta mana sirvij jovencunahuan cashpa o redes socialescunapi cashpaca shujtaj layami comportarincuna. Por ejemplo, mana alli shimicunata nishpa, maipish cachun ropacunata churarishpa, mapa musicacunata uyashpa, tragota manchanaita ubyashpa, drogarishpami purincuna. Shinallataj pacallami enamorado o enamoradata charincuna. O ashtahuan shujtaj mapa cosascunatami rurancuna. Chashna causashpami yaya mamata, huauqui panicunata, Yaya Diostapish llullancuna (Salmo 26:4, 5). Pero Jehová Diosca ñucanchijcuna paitami alabanchij nishpapish mana alli cosascunata ruracujtaca allimi yachan (Marcos 7:6). Chaimanta Proverbios 23:17-pi ima nishcata rurai. Chaipica: Juchasapacuna imallata rurashcataca, “shungullapipish amataj munanguichu. Ashtahuanpish cambaj tucui causaipi Mandaj Diosllata manchangui” ninmi. * (Urapi tiyaj notata ricui).

16. Tiempo completopi sirvingapaj shuj solicitudta jundachicushpaca ¿imatataj rurana cangui?

16 Canca precursor regular o tiempo completo especialpichari sirvinata munangui. Chaipajca shuj solicitudtami jundachichun mañangacuna. Chai solicitudpica saludmanta, diversioncunamanta, ima laya causaita charishcamantami tapun. Chai tapuicunataca mana llullashpami cutichina cangui (Hebreos 13:18, Nuevo Testamento en Quichua Chimborazo, 1973). Pero ¿mana alli cosascunata rurashca cashpaca imatataj rurana cangui? Ancianocunamanmi huillana cangui. Paicunami Jehová Diosta alli concienciahuan sirvichun ayudangacuna (Romanos 9:1; Gálatas 6:1).

17. ¿Huauqui panicunamanta tucuita huillai nijpica imatataj rurana canchij?

17 Ñucanchij causan llajtapi gobiernocuna Diosmanta huillanata jarcashpa, ñucanchij huauqui panicunamanta tapuicunata rurajpica, ¿tucuitachu paicunaman huillana canchij? Roma llajtata mandaj Jesusta tapuicunata rurajpi ima tucushcata yuyashun. Jesusca, “upalla cangapajpish, rimanacungapajpish punllami chayan” nishca yuyaitami catirca. Chaimantami maipica imata mana nishpa upalla saquirirca (Eclesiastés 3:1, 7; Mateo 27:11-14). Chashna cajpica ñucanchijpish huauqui panicunata ama peligropi churangapajmi alli yuyashpa imatapish rurana canchij (Proverbios 10:19; 11:12).

Ima hora upalla saquirina cashcata yachangapaj, ima hora tucuita huillana cashcata yachangapajca ¿imatataj rurana canchij? (Párrafos 17 y 18-ta ricui).

18. Shuj huauqui o panimanta ancianocuna tapujpica ¿imatataj rurana canchij?

18 Cunanca caipi yuyashun. Shuj huauqui o pani jatun juchata rurashcatachari yachaj chayashcanchij. Ancianocunaca congregacionpi ama ima mapa ruraicuna tiyachunmi ricuna can. Chaimantami juchata ruraj huauqui o panimanta imata ñucanchij yachashcata tapungacuna. ¿Chai juchata ruraj ñucanchij amigo o familia cajpica imatataj rurashun? Bibliapica: “Mana llullaj runaca imata ricushpapish, cashcallatami huillan” ninmi (Proverbios 12:17; 21:28). Chaimantami ancianocunamanca imata mana pacashpa tucuita huillana canchij. Paicunaca tucuitami yachanata minishtincuna. Shinami juchata ruraj Dioshuan cutin alli tucuchun ima shina ayudanata yachangacuna (Santiago 5:14, 15, NM).

19. ¿Catij yachaipica imatataj ricushun?

19 David Jehová Diosta mañacushpaca: “Quiquinca mana llullatami yallitaj cꞌuyangui” nircami (Salmo 51:6). Paica shungupi mana llullana munaita charina importante cashcatami yacharca. Diosta alli sirvijcunaca tucui ñucanchij causaipimi caishuj chaishuj imatapish verdadta ninacunchij. Shinallataj gentecunaman Diospaj Shimimanta verdadta yachachishpapishmi shujtajcunamanta chꞌican cashcata ricuchinchij. Catij yachaipimi chaita ima shina rurana cashcata ricushun.

^ par. 15 Jw.org paginapi “Ama shujtajcuna munashcata ruraichu” nishca videota ricui. Shinallataj Los jóvenes preguntan, volumen 2 libropi capítulo 16, “Una doble vida. ¿Por qué confesarlo?” nishca temata ricui.