Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Jehová Dios shina llaquijcuna cashunchij

Jehová Dios shina llaquijcuna cashunchij

‘Jehová Dios, Jehová Dios cꞌuyaj shungu, yallitaj llaquij Diosmi’ (ÉXODO 34:6).

CANTOCUNA: 57, 147

1. a) ¿Jehová Diosca Moisesmanca imatataj huillarca? b) ¿Jehová Dios llaquij cashcata yachashpaca ima shinataj sintirinchij?

SHUJ punllaca Jehová Diosca Moisesmanca paipaj shutita, pai ima shina cashcatapishmi huillarca. Paica tucuita ruraj, tucuicunamanta ashtahuan yachaj cashpapish ‘cꞌuyaj, llaquijmi cani’ nircami (Éxodo 34:5-7-ta leyipai). Jehová Diosca ayudaj cashcata Moisés tucui shunguhuan crichunmi cꞌuyaj, llaquij cashcata huillarca (Éxodo 33:13). Dios chashna cashcata yachashpaca ¿manachu cushilla sintirinchij? Cai yachaipica shujtajcunata llaquishpa cꞌuyaihuan ayudana cashcatami yachashun.

2, 3. a) ¿Imamantataj Diosta mana rijsijcunapish cꞌuyaita ricuchincuna? b) ¿Imamantataj llaquij canamanta yachana canchij?

2 Jehová Diosca cꞌuyaj, llaquijmi can. Gentecunaca paiman rijchajta rurashcami canchij. Chaimantami Diosta mana rijsijcunapish shujtajcunata llaquishpa ayudancuna (Génesis 1:27). Bibliapica huaquin cꞌaricuna huarmicunaca cꞌuyaj llaquij cashcatami parlan. Por ejemplo, shuj punllaca ishqui huarmicunaca shuj huahuata quichunacushpami pꞌiñanacucurcacuna. Paicunaca: ‘Mana cambaj huahuachu, ñucapajmi’ nishpami rimanacurca. Chai problemata allichingapajmi Salomonpajman rircacuna. Chaipica Salomonca, ‘shuj espadata apamuichij cai huahuata chaupishpa cungapaj’ nircami. Chaita uyashpaca huahuapaj propio mamaca shungupi llaquirishpami “ama huañuchichu, huahuata paiman cuilla” nirca (1 Reyes 3:23-27). Faraonpaj ushushimantapish parlashun. Moisés huahuaraj cajpica yacupimi cacharcacuna. Faraonpaj ushushica yacumanta japishpami huañuchun mana saquirca. Hebreocunapaj huahua cajpipish achcata llaquishpami paipaj huahuata laya huiñachirca (Éxodo 2:5, 6).

3 ¿Imamantataj llaquij canamanta yachana canchij? Bibliapica Jehová Dios shinami llaquijcuna cana canguichij ninmi (Efesios 5:1). Diosca llaquijcuna cachunmi ñucanchijtaca rurarca. Shinapish juchayujcuna cashcamantaca llaquijcuna mana canchijllachu. Maipica shujtajcunata llaquishpa ayudanapaj randica ñucanchijllapimi yuyanchij. ¿Llaquijcuna cangapajca imatataj rurana canchij? Puntapica Diospish, huaquin runacunapish llaquijcuna cashcamanta shujtajcunata ayudashcatami ricushun. Shinallataj Jehová Dios shina llaquijcuna cangapaj imata ruranatami ricushun. Qꞌuipaca llaquij cashcamanta ima bendicioncunata chasquinatapishmi yachashun.

JEHOVÁ DIOSCA LLAQUIJMI CAN

4. a) ¿Diosca imapajtaj angelcunata Sodoma llajtaman cacharca? b) ¿Lottapish paipaj familiatapish Dios ayudashcamantaca imatataj yachanchij?

4 Bibliapica achca cutinmi Jehová Dios llaquij cashcata ricuchin. Lot runata Jehová Dios ima shina ayudashcata ricushun. Lotca allita ruraj runami carca. Pero Sodoma y Gomorra gentecunaca millaita rurashpami causajcuna carca. Caita ricushpami Lotca llaquirirca. Diosca chai millai gentecunatami tucuchisha nirca (2 Pedro 2:7, 8). Cutin, Lottapish paipaj familiatapishmi Diosca quishpichisha nirca. Chaimantami angelcunata cachashpa Sodoma llajtamanta llujshina cashcata huillarca. Pero Lotca mana utca llujshircachu. Chaimi angelcunaca Lottapish, paipaj familiatapish maquimanta aisashpa chai pueblomanta llujshichirca (Génesis 19:16). Caipi ricushca shinaca Jehová Diosca ñucanchijcuna ima llaquicunata charishcataca allimi yachan (Isaías 63:7-9; Santiago 5:11; 2 Pedro 2:9).

Jehová Diosca ñucanchijcuna ima llaquicunata charishcataca allimi yachan

5. ¿1 Juan 3:17-pica imatataj yachachin?

5 Jehová Diosca ñaupa punllacunamantami paita sirvijcunataca cꞌuyajcuna, llaquijcuna cachun yachachishca. Israelcunaman cushca leyta yuyarishun. Maijanpish cullquita mañachishpaca pagangacamami mañajpaj churanahuan saquiri tucurca (Éxodo 22:26, 27-ta leyipai). Chaimantami cullqui mañachijtaca Diosca: ‘Cullquita mañajmanca inti manaraj huashicujpimi paipaj churanata tigrachina cangui’ nishpa mandarca. Chai leyta mana pajtachijpica dibiyajca tutapi imata churarinataca mana charinmanchu carca. ¿Cai leymantaca imatataj yachanchij? Shuj huauqui o pani ayudachun minishticujpica ayudanami canchij (Colosenses  3:12; Santiago 2:15, 16; 1 Juan 3:17-ta leyipai).

6. ¿Israelcuna pandarijpipish Jehová Dios llaquishpa ayudashcamantaca imatataj yachanchij?

6 Israelcuna pandarijpipish Jehová Diosca paicunataca cꞌuyashpami catirca. 2 Crónicas 36:15-pica: ‘Paicunapaj ñaupa yayacuna mana allita rurajpica, paicunata llaquishcamantami Mandaj Diosca paipaj huillajcunata cutin cutin cachashpa jarcacurcalla’ ninmi. Achca gentecunaca Jehová Diosta manaraj rijsincunachu. Chaimantami paicunata llaquishpa ayudana canchij. Diosca, ‘shujllapish chingarichunca mana munanchu. Ashtahuanpish tucuicuna arrepintirishpa paipajman cꞌuchuyachunmi munan’ (2 Pedro 3:9, NM). Chaimantami Jehová Diospaj llaquichina punlla manaraj chayamujpi gentecunaman yachachishpa catina canchij. Chashna rurajpica paicunapish quishpiri tucungacunami.

7, 8. ¿Huauqui Milanpish paipaj familiapish ima shinataj Jehová Dios ayudashcata sintircacuna?

7 Cunan punllacunapipish achca testigocunaca Jehová Dios paicunata llaquishpa ayudashcatami ricushcacuna. Por ejemplo, 1990 huatacunapica Bosnia llajtapimi chꞌican chꞌican gentecuna cashcamanta paicunapura macanacui callarirca. Shuj cutinca huauqui panicunaca jatun tandanacuimanmi Bosniamanta Serbiacama carropi ricurcacuna. Chai carropica Milan shuti huambrapish paipaj familiandijmi ricurca. Paica 12 huatacunatami charirca. Milanpaj yaya mamaca chai jatun tandanacuipimi bautizarigrircacuna. Pero Serbiaman manaraj pasajpimi soldadocunaca carrota shayachirca. Caishuj testigocunataca richun saquircacunallami. Pero Milantapish paipaj familiatapish richun mana saquircachu. Ishqui punlla qꞌuipaca shuj soldadoca: ‘¿Imatataj paicunahuanca rurashun?’ nishpa tapungapajmi paita mandajtaca cayarca. Mandajca Milanpaj familia uyacujpimi: ‘Paicunataca pistolahuan huañuchi’ nirca.

8 Soldadocunapura parlanacucujpica ishqui cꞌaricunami Milanpaj familiapajman cꞌuchuyarca. Paicunaca: ‘Ñucanchijpish testigocunami canchij, cancunahuan ricuj huauqui panicunami ima tucushcata huillarca’ nircami. Qꞌuipaca Milantapish paipaj huauquitapish: ‘Serbiaman pasangapaj ñucanchij carroman llujshichij, huahuacunataca pasachicunllami’ nirca. Cutin, Milanpaj yaya mamataca: ‘Cancunaca soldadocuna shayacun huashata richij’ nircami. Milanpaj yaya mamaca: ‘¿Maitashi pasachun saquingari?’ nircacunami. Chashnapish manchai manchaimi pasai callarircacuna. Soldadocunaca paicunata ricucurcacunami. Pero mana imata nircacunachu, mana ricuj layami shayacurcacuna. Caishuj ladoman shujtaj huauquicunahuan tandanacushpami Milanpish paipaj familiapish jatun tandanacuiman rircacuna. Cai familiaca Jehová Dios paicuna mañashcata uyashpa ayudashcatami sintirca. Bibliapi ricuchishca shinaca Jehová Diosca paita sirvijcunataca mana siempre chashna ayudanchu (Hechos 7:58-60). Huauqui Milanca: ‘Jehová Dios paipaj angelcunata cachashpa soldadocuna ama ricuchun ayudashca layami carca’ ninmi (Salmo 97:10).

¿Diosmanta yachasha nijcunataca Jesús shinachu ñucanchijpish tucui shunguhuan ayudacunchij?

9. ¿Llaquilla cajcunata ricushpaca Jesusca ima shinataj sintirirca? (Página 9-pi tiyaj dibujota ricui).

9 Jesuspish cꞌuyaj, llaquijmi carca. ‘Gentecuna michij illaj shina caita chaita puricujta ricushpaca llaquirishpami achcata yachachi callarirca’ (Mateo 9:36; Marcos 6:34-ta leyipai). Fariseocunaca pobrecunataca mana ayudasha nijcunachu carca. Pero Jesusca paicunata llaquishpami ayudaj carca (Mateo 12:9-14; 23:4; Juan 7:49). ¿Diosmanta yachasha nijcunataca Jesús shinachu ñucanchijpish tucui shunguhuan ayudacunchij?

10, 11. ¿Tucui tiempochu llaquij cashcata ricuchina canchij?

10 ¿Tucui tiempochu llaquij cashcata ricuchina canchij? Mana. Por ejemplo, rey Saúl ima tucushcata ricushun. Jehová Diosca: ‘Amalec llajtata mandajtapish, chaipi causajcunatapish, paicunapaj animalcunatapish ama llaquishpa huañuchigri’ nishpami Saultaca mandarca. Pero Saulca ‘llaquij cashcatami ricuchicuni’ yuyashpachari Dios mandashcata mana cazurca. Chaimantami Diosca Saultaca: ‘Israelcunataca ña mana mandanguichu’ nirca (1 Samuel 15:3, 9, 15). Jehová Diosca alli juezmi can. Shinallataj shungu ucupi imata yuyashcatapishmi paica yachan. Chaimantami pita llaquishpa ayudanata o mana ayudanata alli yachan (Lamentaciones 2:17; Ezequiel 5:11). Diosca ñallami paita mana cazuj gentecunataca tucuchinga (2 Tesalonicenses 1:6-10). Chai punllaca millaicunataca mana llaquingachu. Ashtahuanpish paita sirvijcunata quishpichingapajmi paicunata tucuchinga. Chashnami paita cazujcunata cꞌuyashcata ricuchinga.

11 Jehová Diosllami pita quishpichinata o mana quishpichinata agllai tucun. Ñucanchijcunaca chaitaca mana agllanchijchu. Chaipaj randica shujtajcunata ayudangapajmi tiempota surcuna canchij. Paicunata llaquishpa ima shina ayudanata ricushun.

LLAQUIJ CASHCATA RICUCHISHUNCHIJ

12. ¿Ima shinataj shujtajcunata cꞌuyashcata ricuchinchij?

12 Shujtajcunata ima shina ayudanata ricushunchij. Diosca huauqui panicunata, shujtajcunatapish cꞌuyachun ninmi (Juan 13:34, 35; 1 Pedro 3:8). Shujtajcuna llaquicunahuan cajpica ima shina ayudanatami ricuna canchij. Chashnami paicunata llaquishcata ricuchishun. Por ejemplo, paicunapaj huasipimi imapipish ayudai tucunchij. Ima mandadocunata rurana minishtijpica ayudanallami canchij (Mateo 7:12).

Ima minishtishcapi ayudashpami cꞌuyaj, llaquij cashcata ricuchinchij. (Párrafo 12-ta ricui).

13. ¿Terremoto tiyajpi o shujtaj llaquicuna tiyajpica ima shinataj llaquijcuna cashcata ricuchinchij?

13 Llaquicuna tiyajpi ayudashunchij. Maijan llajtacunapica terremotocuna, acapanacunami gentecunata llaquichin. Paicunata ayudashpami llaquij cashcata ricuchinchij. Chashna llaquicunapi testigo de Jehovacuna ayudaj cashcataca tucuicunami yachan (1 Pedro 2:17). 2011 huatapimi Japón llajtapica shuj terremoto tiyarca. Chai qꞌuipaca mama cuchamanta yacucuna shamushpami pambashpa tucui librita llaquichirca. Shujtaj ladocunamanta huauqui panicunami chaipi ayudangapaj chayarcacuna. Paicunami Tandanacuna Huasicunata, hermanocunapaj huasicunatapish allichircacuna. Shuj panica huauqui panicuna ima shina ayudajta ricushpami cushilla sintirirca. Chaimantami paica: “Cai tucui llaquicunapica Jehová Dios ñucanchijta cꞌuyashcatami sintircani. Shinallataj turi ñañacuna caishuj chaishuj ayudanacuj cashcatami ricurcani. Tucui ladocunamanta turi ñañacunapish ñucanchijmanta Diosta mañacushcata yachashpami alli sintirircani” nircami.

14. ¿Ima shinataj yuyajcunata, ungushcacunatapish ayudai tucunchij?

14 Yuyajcunatapish, ungushcacunatapish ayudashunchij. Maijancunaca yuyaj cashcamanta o ungushca cashcamantami llaquilla causancuna. Paicuna chashna causacujta ricushpami ñucanchijpish llaquirinchij. Chaimantami tucui llaquicunata Jehová Dios tucuchichun mañanchij. Chai punlla chayamungacamaca minishtijcunatami ayudana canchij. Shuj runaca paipaj mama ima tucushcatami parlarca. Paipaj mamaca yuyaj cashcamantami tucuita cungarijlla carca. Shuj punllaca paipaj churanapimi mapayachishca carca. Mapata pꞌicharicujpimi ishqui panicunaca paita visitanaman chayarca. Chai panicunaca, “¿ayudai tucunchijchu?” nircacunami. Chai yuyaj huarmica, “pinganayanmi pero ayudahuaichij” nircami. Qꞌuipaca mishqui yaquituta ubyashpami parlanacushpa saquirircacuna. Cai huarmipaj churica chaita yachaj chayashpaca: ‘Testigo de Jehovacunaca yachachishca shinallatajmi rurancuna’ nishpami agradicirca. Yuyajcunata, ungushcacunata ayudangapaj esforzarishpaca llaquij cashcatami ricuchishun (Filipenses 2:3, 4).

15. ¿Diosmanta yachachishpaca ima shinataj gentecunata ayudanchij?

15 Diosta rijsisha nijcunata ayudashunchij. Cunan punllacunapica gentecunaca achcata llaquirishpa, preocuparishpami causancuna. Chaimantami Diosmantapish, shamuj punllacunapi pai imata ruragrishcatapish yachachina canchij. Shinallataj Yaya Dios ñucanchij allipaj yachachishcatami ricuchina canchij (Isaías 48:17, 18). Diosmanta huillashpami paita jatunyachinchij, shujtajcunatapish llaquij cashcata ricuchinchij. Chaimantami Diosmanta huillangapaj ashtahuan esforzarina canchij (1 Timoteo 2:3, 4).

LLAQUIJCUNA CASHPACA SUMAJTAMI CAUSASHUN

16. ¿Llaquijcuna cashpaca ima bendicioncunatataj charishun?

16 Maijan doctorcunaca: “Cꞌuyaihuan ayudashpaca mana yalli ungushunchu, shujtajcunahuanpish allimi apanacushun” nincunami. Llaquicunahuan cajcunata ayudashpaca ashtahuan cushillami sintirishun. Shinallataj mana ñucanchijlla sintirishunchu, mana alli yuyaicunatapish mana charishunchu. Chashna rurashpami alli causashun (Efesios 4:31, 32). Shujtajcunata cꞌuyaihuan ayudashpaca Dios mandashcatami pajtachishun. Shinami Diospaj ñaupajpi alli ricurishun. Chashnallataj alli cusa, alli huarmi, alli amigocunami cashun. Shujtajcunata ayudajpica ñucanchij minishticushca ratopish chashnallatajmi ayudangacuna (Mateo 5:7; Lucas 6:38-ta leyipai).

17. ¿Imamantataj cꞌuyaj, llaquij cana canchij?

17 Mana imatapish japingaraicullachu shujtajcunata ayudana canchij. Ashtahuanpish Diospaj ejemplota catingapaj, paita jatunyachingapajmi shujtajcunata llaquishpa ayudana canchij (Proverbios 14:31). Jehová Diosca cꞌuyaj, llaquijmi can. Chaimanta pai laya llaquij, cꞌuyaj cangapaj esforzarishunchij. Chashna rurashpaca huauqui panicunahuanpish, shujtajcunahuanpish alli apanacushpami causashun (Gálatas 6:10; 1 Juan 4:16).