Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 48

CANTO 97 ‘Dios rimashca Shimihuanmi huiñaita causashun’

¿Jesús achcacunaman tandata carashcamantaca imatataj yachanchij?

¿Jesús achcacunaman tandata carashcamantaca imatataj yachanchij?

“Causaita cuj tandaca ñucami cani. Ñucapajman shamujca mana ashtahuan yaricachingachu” (JUAN 6:35).

CAITAMI YACHASHUN

Juan capítulo 6-pica Jesús pichca tandacunallahuan, ishqui pescaditocunallahuan achca gentecunaman carashcatami huillan. ¿Chaimantaca imatataj yachanchij?

1. ¿Bibliapica tandamantaca imallatataj nin?

 BIBLIAPI nishca shinaca ñaupa tiempopi causajcunaca casi tucui punllacunami tandata micujcuna carca (Génesis 14:18; Lucas 4:4). Chaimantami Bibliapica “tanda” nishpaca huaquinpica tucui laya micunacunamanta parlan (Mateo 6:11; Hechos 20:​7, español Bibliapi tiyaj notata ricui). Shinallataj Jesusca ishqui cutinmi tandahuan milagrocunata rurarca (Mateo 16:​9, 10). Por ejemplo, Juan capítulo 6-pica tandahuan Jesús shuj milagrota rurashcatami nin. Chaimanta yachacushpaca imata yachai tucushcata yuyai.

2. ¿Discipulocunaca imamantataj sustarircacuna?

2 Discipulocunaca Jesushuanca achcatami huillashcacuna carca. Chaimi ashata samarichun Jesusca barcopi mar de Galileata paicunahuan pasarca. Jesuspish, discipulocunapish Betsaida llajtapi tiyaj chulunlla lugarmanmi chayarcacuna (Marcos 6:​7, 30-32; Lucas 9:10). Jesús chaipi cashcata yachaj chayashpaca achca gentecunami chaiman rircacuna. Shinapish Jesusca paicunamanta caruyanapaj randica cꞌuyaihuanmi Diospaj Gobiernomanta yachachirca, ungushcacunatapish alliyachirca. Ña chishiyamucujta ricushpaca discipulocunaca: ‘Cai tucui gentecunaca micungapaj imallatapish manachari charingacuna’ nishpami sustari callarircacuna. Maijancunaca ashalla micunatami charishcangacuna. Pero la mayoriaca micungapajca imallatapish mana charishcacunachu carca (Mateo 14:15; Juan 6:​4, 5). ¿Chaita ricushpaca Jesusca imatataj rurarca?

JESUSCA TANDAHUANMI SHUJ MILAGROTA RURARCA

3. ¿Jesusca discipulocunataca imata rurachuntaj mandarca? ( fotota ricui).

3 Jesusca apostolcunamanca: “Paicunaca caimantaca imapaj mana rinachu can. Cancuna imallatapish caraichij” nircami (Mateo 14:16). Chaipica 5.000 cꞌaricunami tiyarca. Huarmicunandij, huahuacunandij cuentajpica 15.000 gentecunami chaipi tiyashcanga (Mateo 14:21). Andresca: “Caipimi shuj huambraca pichca cebada tandata, ishqui uchilla pescadocunatapish charicun. ¿Chaillaca cai tucui gentecunapajca imataj pajtangari?” nircami (Juan 6:9). Chai punllacunapica charijcunapish, huajchacunapishmi cebada tandata micujcuna carca. Cutin chai uchilla pescadocunaca salashca, chaquichishcami cashcanga. Pero chai huahua charicushca micunaca tucui gentecunapajca mana pajtanmanchu carca.

Jesusca gentecunamanca imalla minishtishcata cushpa, Diosmanta yachachishpami ayudarca. (Párrafo 3-​ta ricui).


4. ¿Juan 6:11 al 13-pica imatataj yachachin? (Fotocunamantapish parlapai).

4 Jesusca cꞌuyaihuanmi gentecunataca verdijlla qꞌuihua jahuapi asha asha tandanacushpa tiyarichun mandarca (Marcos 6:​39, 40; Juan 6:11 al 13-ta liyipai). Chai huashaca Jesusca tandamanta, pescadocunamantami Yayitu Diosta pagui nishpa mañarca. Yayitu Diosta tucui micunacunata cuj cashcamanta chashna mañanaca allimi carca. Ñucanchijpish micungapaj manaraj tiyarishpa, ñucanchijlla cashpa o shujtajcunahuan cashpapish chashnallatajmi rurana canchij. Chai qꞌuipaca Jesusca tucui micunata gentecunaman cuchunmi mandarca. Gentecunaca huijsa jundatami micurcacuna. Chai huashaca Jesusca sobrashca micunacunata huaquichichunmi mandarca. Qꞌuipa micungapajchari chaita rurachun mandarca. Chaita rurashpami Jesusca ñucanchij imalla charishcacunata alli yuyashpa utilizana cashcata yachachirca. Yaya mamacunaca paicunapaj huahuacunahuanmi Jesús imata rurashcata estudiana can. Chashnami huahuacunaca Jehová Diosta imamanta mañana cashcata, shujtajcunata ayudana cashcata, cꞌuyaita ricuchina cashcatapish yachangacuna.

¿Manaraj micushpaca Jesús shinachu Yaya Diosta pagui nini? (Párrafo 4-ta ricui).


5. a) ¿Gentecunaca Jesús alli mandaj canata yuyashpaca imatataj rurasha nircacuna? b) ¿Jesusca paita ama mandajta rurachunca imatataj rurarca?

5 Gentecunaca Jesuspaj milagrocunata ricushpa, paipaj yachachishcacunata uyashpaca mancharishcami saquirircacuna. Moisesca shuj jatun profetata Jehová Dios cachana cashcatami huillarca. Chaimi judiocunaca Jesús chai profeta cashcata yuyashcangacuna (Deuteronomio 18:​15-18). Shinallataj paicunaca Jesús Israelta alli mandaj canata, tucui gentecunaman micunata caranatami yuyashcangacuna. Chaimi “jatun mandajta rurangapaj” paita japisha nircacuna (Juan 6:​14, 15). Pero mandaj tucushca cashpaca Jesusca politicapi chagruricushcatami ricuchinman carca. Chai punllacunapica romanocunami Israelta mandacurcacuna. Chaimi Jesusca paita ama mandajta rurachun pailla shuj urcuman rirca. Shinashpaca gentecuna politicapi chagrurichun Jesusta obligasha nijpipish Jesusca chaitaca mana rurarcachu.

6. ¿Jesuspaj ejemplota caticushcataca ima shinataj ricuchinchij? (Fotomantapish parlapai).

6 Ñucanchijtaca shuj milagrota rurashpa tandata mirachichun, ungushcacunatapish alliyachichunca manachari mañangacuna. Shinallataj ñucanchijtaca manachari reyta rurasha ningacuna. Pero gentecunaca maipica shuj politicota apoyachun o paiman votota cuchunmi animangacuna. Paicunaca: “Cai runami ñucanchijtaca ayudanga” nishpami pandachisha ningacuna. Chaipica Jesús politicapi mana chagrurishcatami yuyarina canchij. Paica: ‘Ñuca Gobiernoca mana cai pachamantachu can’ nircami (Juan 17:14; 18:36). Shinallataj Diospaj Gobiernota apoyashcamantami huillana canchij (Mateo 6:10). Pero Jesús achca gentecunaman carashcamantaca shujtaj yuyaicunatapishmi yachai tucunchij.

Jesús shina politicapi ama chagruringapajmi esforzarina canchij. (Párrafo 6-ta ricui).


“CHAI MILAGRO IMA NISHA NISHCATACA MANA INTINDIRCACUNACHU”

7. a) ¿Jesusca ima shujtaj milagrotataj rurarca? (Juan 6:​16-20). b) ¿Discipulocunaca Jesuspaj milagrota ricushpaca imatataj nircacuna? (Juan 6:​16-20).

7 Achca gentecunaman carashca qꞌuipaca Jesusca paita catijcunataca barcopimi Capernaumman cacharca. Cutin Jesusca gentecuna paita ama mandajta rurachunmi shuj urcuman rirca (Juan 6:16 al 20-ta liyipai). Discipulocuna barcopi ricujpimi sinchi huaira jatarishpa yacuta caiman chaiman cuyuchirca. Jesusca yacu jahuata purishpami paicunapajman cꞌuchuyashpa Pedrotapish chaita rurachun nirca (Mateo 14:​22-31). Jesús barcoman llujshijpimi huairapish, yacupish casijlla tucurca. Chaimi discipulocunaca Jesustaca: “Canca Diospaj Churitajmari cangui” nircacuna (Mateo 14:33). a ¿Jesús tandacunahuan milagrota rurajpica discipulocunaca imamantataj mana chaita nircacuna? Paicunaca ‘tandacunahuan Jesús imata rurajta ricushpapish chai milagro ima nisha nishcataca mana intindircacunachu. Paicunapaj shungu rumiyashca shina cashcamantami mana tucuita intindircacuna’ (Marcos 6:​50-52). Shinashpaca Jehová Dios milagrocunata rurachun Jesusman poderta cushcataca paicunaca mana intindishcacunachu carca. Pero chaita alli intindichunca Jesusca cutinmi ashalla tandacunahuan shuj milagrota rurashcata yuyachirca.

8, 9. ¿Achca gentecunaca imamantataj Jesusta catishpa rircacuna? (Juan 6:​26, 27).

8 Cayandij punllaca achca gentecunami Jesús paicunaman maipi carashcaman rircacuna. Pero Jesuspish, apostolcunapish ña mana chaipi carcacunachu. Chaimantami gentecunaca Jesusta mashcangapajca Tiberíades llajtamanta shamuj barcocunata japishpa Capernaumman rircacuna (Juan 6:​22-24). ¿Paicunaca Diospaj Gobiernomanta ashtahuan yachasha nishpachu chaitaca rurarcacuna? Mana. Ashtahuanpish chai gentecunaca Jesús ashtahuan carachun nishcallamantami chaitaca rurarcacuna.

9 Chai gentecunaca Capernaúm cꞌuchullapimi Jesushuan tuparcacuna. Chaipica Jesusca: ‘Tandata huijsa pajtata micushcallamantami ñucataca mashcacunguichij. Chingarijlla micunamantaca ama trabajaichijchu. Ashtahuanpish huiñai causaiman apaj mana tucurij micunamanta trabajaichij’ nircami (Juan 6:​26, 27-ta liyipai). Jesusca mana tucurij micunaca Jehovamanta shamushcatami nirca. Gentecunaca chaita micushpa huiñai causaita chari tucushcata uyashpaca achcatami mancharishcangacuna. ¿Chai micunaca ima micunataj carca? ¿Gentecunaca chai micunata chasquingapajca imatataj rurana carca?

10. ¿Judiocunaca huiñai causaita charingapajca imatataj rurana carcacuna?

10 Judiocunaca mana tucurij micunata chasquingapaj imata rurana cashcatami yachasha nircacuna. Tal vez paicunaca Moisesman cushca leycunata pajtachina cashcatami yuyacushcangacuna. Shinapish Jesusca: “Diosmi ñucataca cacharca. Chaimantami ñucapi crishcata ricuchichun munan” nircami (Juan 6:​28, 29). Huiñai causaita charingapaj paipi crina cashcataca Jesusca ñami parlashca carca (Juan 3:​16-18, 36). Pero chai qꞌuipaca chai yuyaimantaca ashtahuanmi yachachirca (Juan 17:3).

11. ¿Judiocunaca micunallapi yuyacushcataca ima shinataj ricuchircacuna? (Salmo 78:​24, 25).

11 Judiocunaca Jesuspi feta churana cashcataca mana crircacunachu. Chaimi Jesustaca: “¿Ima milagrotataj ruragringuiyari, chaita ricushpa canpi cringapajca?” nishpa tapurcacuna (Juan 6:30). Shinallataj judiocunaca Moisespaj punllacunapi causajcunaman Jehová Dios shuj milagrota rurashpa maná nishca micunata carashcatami nircacuna (Nehemías 9:15; Salmo 78:​24, 25-ta liyipai). Chaita nishpaca judiocunaca micunallamanta preocuparishcatami ricuchircacuna. Maná nishca micunaca israelitacunamanca huiñai causaitaca mana curcachu. Pero ‘jahua pachamanta tandami’ huiñai causaita cui tucurca. Shinapish Jesús chaimanta parlajpica judiocunaca pai imata nisha nicushcataca mana tapurcacunachu (Juan 6:32) ¿Caimantaca imatataj yachanchij?

¿ÑUCANCHIJPAJCA IMATAJ ASHTAHUAN IMPORTANTE CAN?

12. ¿Jesusca tucuimanta yalli Jehová Diosta sirvina cashcataca ima shinataj ricuchirca?

12 Juan capítulo 6-pica shuj valishca yuyaitami yachai tucunchij. Ñucanchijpajca Jehová Diosta tucuipi cazuna, paipaj ñaupajpi alli ricurinami tucuimanta yalli valishca cana can. Diablo pandachisha nijpica Jesusca Jehová Diosta cazuna ima micunatapish yalli valishca cashcatami ricuchirca (Mateo 4:​3, 4). Shinallataj shuj urcupi yachachicushpaca Jesusca tucuimanta yalli Jehová Dioshuan alli apanacungapaj esforzarina cashcatami yachachirca (Mateo 5:3). Chaimantami tucuicuna cashna nishpa tapurina canchij: “¿Ñuca causaipica ñuca munashcallata ruranapaj randi Jehová Diosta tucui shunguhuan sirvingapaj esforzaricushcatachu ricuchini?”.

13. a) ¿Micunacunahuan cushicunaca imamantataj alli can? b) ¿Apóstol Pabloca ima consejotataj curca? (1 Corintios 10:​6, 7, 11).

13 Jehová Diosta ñucanchij imalla minishtishcacunata cuchun mañana, chaicunahuan cushicunapish allimi can (Lucas 11:3). Shinallataj ñucanchij trabajomantami “micushpa, ubyashpa” cushicui tucunchij. Jehová Dios bendiciashcallamantami chashna cushicunaca tiyan (Eclesiastés 2:24; 8:15; Santiago 1:17). Chashnapish ashtahuan charinallapica mana yuyanachu canchij. Apóstol Pablo Corintopi causaj huauqui panicunaman imata nishcata yuyarishunchij. Paica israelitacuna chaquishca pambapi puricushpa mana allicunata rurashcata, shinallataj Sinaí urcupi imata rurashcatapishmi yuyachirca. Corintomanta huauqui panicunaca “paicuna shinallataj millaita ruranata ama munangapajmi” paicunapaj mana alli ejemplomanta yachana carcacuna (1 Corintios 10:​6, 7, 11-ta liyipai). Israelitacunaca micuna yuyailla causashcamantami Jehová Dios cushca micunataca mana alli aprovecharcacuna (Números 11:​4-6, 31-34). Shinallataj oro bizita rurashpaca achcata micushpa, ubyashpami cushicurcacuna (Éxodo 32:​4-6). Jerusalenpish, templopish ñallami tucuchishca cana carca. Chaimi apóstol Pabloca Corintopi causaj huauqui panicunaman israelitacunapaj ejemplomanta yachachirca. Ñucanchijpish tucuri punllacunapimi causacunchij. Chaimantami apóstol Pablo cushca consejocunata pajtachingapaj esforzarina canchij.

14. ¿Bibliapi nishca shinaca Paraisopi causanaca ima layataj canga?

14 Jesusca ‘cunan punlla tandata ñucanchijman cuhuai’ nishpa mañachunmi yachachirca. Shinallataj “cai allpapipish jahua pachapi shina can munashcata rurahuai” nishpa mañana cashcatami nirca (Mateo 6:​9-11). ¿Jehová Diospaj munai cai Allpapi pajtarijpica causaica ima shinataj canga? Isaías 25:6 al 8-pi nishca shinaca Diospaj Gobierno cai Allpata mandacujpica achca micunami tiyanga. Shinallataj Salmo 72:​16-pica: “Allpapica lutsai muyullatami tarpunga. Chaica tucui urcu puntacunacama tucuita grano pꞌucushpami, Líbano urcu yuracuna shina huajiacunga” ninmi. ¿Paraisopica can munashca micunata yanushpa o nunca mana yanushca micunacunata yanushpaca ima shinataj sintiringui? Shinallataj ¿can tarpushca uvacunata cosechashpaca ima shinataj sintiringui? (Isaías 65:​21, 22). Paraisopi causaj tucui gentecunami cai bendicioncunata chasquingacuna

15. ¿Paraisopi causarishca gentecunaca ima oportunidadtataj charingacuna? (Juan 6:35).

15 (Juan 6:​35-ta liyipai). Jesús carashca gentecunapi cutin yuyashunchij. Maijancunaca Jesuspi feta mana churashca cashpapish tal vez Paraisopimi causaringacuna. Chaipimi paicunata rijsina oportunidadta charishun (Juan 5:​28, 29). Paicunaca Paraisopica, “causaita cuj tandaca ñucami cani. Pipish ñucapajman shamushpa crijca manataj yaricachingachu” nishpa Jesús imata yachachisha nishcatami intindingacuna. Shinallataj Jesús paicunamanta huañushcata intindishpami paipi feta churana cangacuna. Chai punllacunapica causarishca gentecunapish, Paraisopi huacharishcacunapishmi Diosmanta yachana cangacuna. Paicunamanca cushillami Diosmanta yachachishun. Paraisopica mishqui micunacunata micushpami cushilla sintirishun. Pero ashtahuantajca gentecunaman Diosmanta yachachishpami cushicushun.

16. ¿Catij yachaipica imatataj yachashun?

16 Juan capítulo 6-pi Jesús imata yachachishcatami cunanca ashata yachashcanchij. Pero Jesusca huiñai causaimantaca ashtahuanmi yachachirca. Judiocunaca chaita yachanatami minishtircacuna. Ñucanchijpish chaimantami yachana canchij. Catij yachaipimi Juan capítulo 6-pi Jesús imata yachachishcata yachashpa catishun.

CANTO 20 Pagui cambaj Churita cushcamanta