Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 44

CANTO 33 Cambaj llaquicunataca Diosman mingai

¿Mana alli tratajpica imatataj rurana canchij?

¿Mana alli tratajpica imatataj rurana canchij?

“Mana alli ruraicuna mishachunca ama saquichu. Ashtahuanpish mana alli ruraicunataca alli ruraicunahuan mishashpa catilla” (ROMANOS 12:21).

CAITAMI YACHASHUN

Cai yachaipica shujtajcuna mana alli tratajpi imata rurana cashcatami yachashun.

1, 2. ¿Maipica ñucanchijtaca picunallataj llaquichincuna?

 JESUSCA shuj viuda huarmi juezpaj ñaupajman rishpa paita alli juzgashpa ayudachun mañashcatami parlarca. Chai punllacunapica gentecunataca achcatami maltratajcuna carca. Chaimantami Jesusta catijcunaca chai huarmi ima laya sintirishcataca alli intindircacuna (Lucas 18:​1-5). Cunan punllapipish tal vez ñucanchijtapish maltratashcacunami. Chaimi Jesús parlashca viuda huarmi ima laya sintirishcata alli intindinchij.

2 Cai mundopica gentecunaca chꞌican laya cashcamanta, shujtaj razamanta cashcamanta, ashtahuan charinata munashcamantami shujtajcunata llaquichincuna (Eclesiastés 5:8). Huaquinpica ñucanchij huauqui panicunapishmi mana alli tratai tucuncuna. Pero paicunaca mana ñucanchijtaca catirashpa llaquichisha nincunachu. Ashtahuanpish juchayujcuna cashpami maipica pandarincuna. Shinapish Jesús paita mana alli tratajpi imata rurashcatami yuyarina canchij. ¿Manachu Diosta mana sirvij gentecuna llaquichijpica ahuantanchijlla? ¿Ñucanchij huauqui panicuna llaquichijpicarin manachu paicunahuan pacienciata charina canchij? Shinapish ¿shujtajcuna ñucanchijta mana alli tratajpica Jehová Diosca ima shinashi sintirin?

3. ¿Jehová Dios ñucanchijmanta preocuparishcataca ima shinataj yachanchij?

3 Jehová Diosca shujtajcuna ñucanchijta ima shina tratajtaca allimi yachan. Paica “ima pandata mana rurajtami cꞌuyan” (Salmo 37:28). Jesusca ñucanchij minishticui horas Yaya ‘Dios cashcata rurashpa utca ayudanatami’ nirca (Lucas 18:​7, 8). Jehová Diosca ñallami tucui llaquicunata tucuchinga. Pi ñucanchijta ashtahuan llaquichichunca mana saquingachu (Salmo 72:​1, 2).

4. ¿Jehová Diosca ima shinataj ñucanchijta ayudan?

4 Tucui Allpa pachapi cashcata ruranalla tiyachunmi shuyashpa catinchij. Shinapish cunanllatajmi shujtajcuna mana alli tratajpica Jehová Diosca ñucanchijta ayudan (2 Pedro 3:13). Por ejemplo, shujtajcuna mana alli tratajpi ashtahuan problemacunata ama charingapaj imata rurana cashcatami yachachin. Chaipajca paipaj Churi imata rurashcata ricuchishpa, Bibliapi tiyaj shujtaj consejocunata cushpami ayudan.

¿SHUJTAJCUNA MANA ALLI TRATAJPICA IMATATAJ MANA RURANA CANCHIJ?

5. ¿Shujtajcuna mana alli tratajpica imatataj mana rurana canchij?

5 Ñucanchijta mana alli tratajpica dimastijmi llaquirinchij o pꞌiñarinchij (Eclesiastés 7:7). Jobpish, Habacucpish ñucanchij shinallatajmi sintirircacuna (Job 6:​2, 3; Habacuc 1:​1-3). Mana alli tratajpi llaquilla sintirinaca normalmi can. Pero chashna sintirishpapish ima mana allita ama rurangapajmi cuidarina canchij.

6. ¿Absalonpaj ejemplomantaca imatataj yachai tucunchij? (Fotomantapish parlapai).

6 Shujtajcuna ñucanchijta o ñucanchij familiata llaquichijpica paicunatapish chashnallataj llaquichinatachari munashun. Pero chaita rurashpaca ashtahuan llaquicunatami charishun. Absalonpaj ejemplota ricushun. Paica rey Davidpaj churimi carca. Paipaj pani Tamarta paipaj lahuauqui Amnón violajpica Absalonca yallitajmi pꞌiñarirca. Moisesman cushca leypi nishca shinaca Amnonca chaita rurashcamantaca huañunami carca (Levítico 20:17). Absalón pꞌiñarishca canaca normalmi carca. Pero paillataj Amnonta huañuchinaca mana allichu carca (2 Samuel 13:​20-23, 28, 29).

Absalonca paipaj pani Tamarta violajpica yallitaj pꞌiñarishpami mana allita rurarca. (Párrafo 6-ta ricui).


7. ¿Millaicuna imata rurajta ricushpaca salmista runaca ima shinataj sintirirca?

7 Millai gentecuna mana allita rurashpa ima mana tucujtachari ricunchij. Chaimi, “Yangamantami allita rurangapaj esforzaricuni” nishpa yuyai callarishun. Por ejemplo, salmista runaca millai gentecuna alli gentecunata llaquichijta ricushpami: ‘Millaicunaca imapish mana tucunchu’ nirca (Salmos 73:12). Chaimantami paica yallitaj sustarishpa Yaya Diosta sirvina mana importante cashcata yuyai callarirca. Paica: ‘Ñuca intindisha nishpapish ñucapajca yallitaj sinchimari carca’ nircami (Salmo 73:​14, 16). Ashtahuanpish paica: “Ñucaca casimari lluchcarini. Ashallamantamari ñuca chaquicunaca mana lluchcarin” nircami (Salmo 73:2). Huauqui Albertopish a salmista runa shinallatajmi sintirirca.

8. ¿Huauqui Albertoca shujtajcuna yangamanta juchachijpica imatataj rurarca?

8 Huauqui Albertotaca congregacionmanta cullquita shuhuashca nishpami yangamanta juchachircacuna. Chaimi paica anciano canata saquirca. Congregacionpipish achcacunami paitaca ña mana respetarcacuna. Paica: “Chashna yangamanta juchachijpica ñucaca pꞌiñarishca, llaquirishcami sintirircani” nircami. Huauqui Albertoca pꞌiñarishca canata mana saquishcamantami espiritualmente chiriyashpa pichca huatacunata congregacionmanta caruyarca. Cai experienciapi ricushca shinaca shujtajcuna mana alli tratajpica mana pꞌiñarishca saquirinachu canchij.

JESUSPAJ EJEMPLOTA CATISHUNCHIJ

9. ¿Jesusca ima llaquicunallatataj ahuantarca? (Fotocunamantapish parlapai).

9 Jesustaca achca gentecunami llaquichirca. Por ejemplo, paipaj familiaca paitaca locomi cangui nishpami juchachircacuna. Religionta pushajcunapish paica demoniocunapaj poderhuanmi milagrocunata ruran nishpami juchachircacuna. Cutin Romamanta soldadocunaca paimanta burlarishpa, macashpami huañuchircacuna (Marcos 3:​21, 22; 14:55; 15:​16-20, 35-37). Chashna llaquichijpipish Jesusca mana chashnallataj tigra llaquichircachu. ¿Jesuspaj ejemplomantaca imatataj yachanchij?

Jesusca shujtajcuna mana alli tratajpi imata ruranatami ricuchirca. (Párrafos 9 y 10-ta ricui).


10. ¿Jesusca paita mana alli tratajpica imatataj rurarca? (1 Pedro 2:​21-23).

10 (1 Pedro 2:​21-23-ta liyipai). b Jesusca shujtajcuna mana alli tratajpi imata rurana cashcatami yachachirca. Paica ima hora rimanata, ima hora upalla saquirinatami yacharca (Mateo 26:​62-64). Por ejemplo, paimanta llullacunata nijpica paica upallami saquirirca (Mateo 11:19). Paita catirashpa llaquichijcunataca mana maipishcachun rimarcachu. Jesusca siempremi ‘cashcata rurashpa juzgajpaj maquipi mingarirca’. Chaimantami mana allita ruranamanta jarcarirca. Shinallataj paipaj Yaya tucuita ricucushcatami alli yacharca. Jehová Dios pai agllashca tiempopi tucui cai llaquicunata tucuchinatami Jesusca seguro carca.

11. ¿Ñucanchij rimashcacunahuan shujtajcunata ama llaquichingapaj imatataj rurana canchij? (Fotocunamantapish parlapai).

11 Ñucanchijpish Jesuspaj ejemplotami catina canchij. Maipica shujtajcuna ñucanchijta llaquichijpipish cungari tucunchijllami. O ama ashtahuan llaquicunata charingapajmi upalla saquirina canchij (Eclesiastés 3:7; Santiago 1:​19, 20). Pero shujtajcunata maltratacujta ricushpa o ñucanchij crishcacunamanta llullacunata nijpica mana upalla saquirinachu canchij (Hechos 6:​1, 2). Pero imata nishpapish respetohuanmi parlana canchij (1 Pedro 3:15). c

Shujtajcuna mana alli tratajpica Jesuspaj ejemplota catishpami imata ninata, ima hora rimanata alli yuyana canchij. (Párrafos 11 y 12-ta ricui).


12. ¿Cashcata rurashpa juzgajpaj maquipica ima shinataj mingarinchij?

12 Ñucanchijpish Jesús shinami ‘cashcata rurashpa juzgajpaj maquipi mingarina’ canchij. Chaipajca Jehová Dios tucuita ricucushcatami yuyarina canchij. Pai ñucanchij charishca problemacunata allichinatapish segurosmi cana canchij. Chaimantami pi ñucanchijta mana alli tratajpipish Yaya Diospaj ayudahuan ahuantashpa catina canchij. Shinami mana yallitaj pꞌiñarishun, llaquichijcunatapish mana pꞌiñashun. Shujtajcunahuan pꞌiñarishpaca mana allicunatami tal vez rurashun. Chashna rurashpaca Jehová Diosmantapishmi caruyashun (Salmo 37:8).

13. ¿Shujtajcuna llaquichijpi ahuantashpa catingapajca imatataj rurana canchij?

13 Juchayujcuna cashcamantami Jesuspaj ejemplotaca mana tucuipi cati tucunchij. Chaimantami imatapish rurashpa, imatapish nishpa pandarinchijlla (Santiago 3:2). Shujtajcuna mana alli tratajpica mana cungari tucunchijchu, llaquillami sintirinchij. Chashna sintirishpaca Jehová Dios ñucanchijmanta preocuparishcatami yuyarina canchij. Jesuspish ñucanchijtaca allimi intindin. Paitapishmi mana alli tratarcacuna (Hebreos 4:​15, 16). Jehová Diosca shujtajcuna llaquichijpi imata rurana cashcata yachachunmi paipaj Churi Jesuspaj alli ejemplotapish, alli consejocunatapish Bibliapi quillcachishca. Cunanca Romanos libropi tiyaj ishqui versocunamanta yachashun.

DIOS PꞌIÑARISHCA CASHCATA RICUCHICHUN SAQUICHIJ

14. ¿‘Dios pꞌiñarishca cashcata ricuchichun saquichijlla’ nishca shimicunaca imatataj nisha nin? (Romanos 12:19).

14 (Romanos 12:​19-ta liyipai). Apóstol Pabloca: ‘Dios pꞌiñarishca cashcata ricuchichun saquichijlla’ nircami. Cai consejota catishpaca Jehová Dios pai agllashca tiempopi, pai munashca shina cashcata rurashpa juzgachunmi saquishun. Huauqui Johnca shujtaj huauqui paita mana alli tratajpica: “Paihuan pꞌiñarishpa mana allita ama rurangapajmi controlarina carcani. Pero chaita ruranaca mana facilchu carca. Shinapish Romanos 12:​19-ta liyishpami pacienciata charinata, Jehovapi confianatapish yacharcani” nircami.

15. ¿Jehová Diosllataj problemacunata allichichunca imamantataj saquina canchij?

15 Shuj problemata ñucanchijllataj allichisha nishpaca ashtahuanmi sustarishun. Pero tucuita Jehová Diospaj maquipi saquishpaca tranquilomi sintirishun. Jehová Diosca: “Shuyailla, ñucami cai problemataca allichisha” nicuj layami ñucanchijtaca cushichin. Shinallataj paica: “Ñucami paicuna japina cashcata cusha” ninmi. Chaimantami pai tucuita alli ruraj cashcata yachashpaca ñucanchijta llaquichijcunahuan ña mana pꞌiñarishca cashun. Chaita ruranami ñaupa parrafopi parlashca huauqui Johntaca ayudarca. Paica: “Shuj problemata ñucallataj allichinapaj randica Diospaj maquipi saquina ashtahuan alli cashcatami intindishcani” nircami.

“MANA ALLI RURAICUNATACA ALLI RURAICUNAHUAN MISHASHPA CATILLA”

16, 17. ¿Mana alli ruraicunata alli ruraicunahuan mishangapajca imamantataj Diosta mañana canchij? (Romanos 12:21).

16 (Romanos 12:​21-ta liyipai). Apóstol Pabloca Jesusta catijcunataca ‘mana alli ruraicunataca alli ruraicunahuan mishashpa catichunmi’ animarca. Jesuspish: “Cancunata pꞌiñajcunata cꞌuyashpa catichij. Cancunata catirashpa llaquichijcunamantapish Diosta mañashpa catichij” nircami (Mateo 5:44). Caipi yuyashun. Romano soldadocunaca Jesustaca llaquinaita maltratashpami caspipi huarcurcacuna. Jesús mashnata sufrishcataca mana intindi tucunchijchu. Shinapish paita llaquichijpica paica mana chashnallataj llaquichircachu.

17 Jesusca achca llaquicunata charishpapish Jehová Diosmantaca mana caruyarcachu. Paita llaquichijcunata maldicinapaj randica: “Yayitu, paicunataca perdonahuailla. Paicunaca imata ruracushcataca mana yachancunachu” nishpami mañarca (Lucas 23:34). Ñucanchijta mana alli tratajcunamanta mañashpaca tranquilomi sintirishun. Paicunahuan pꞌiñarishca canatapishmi saquishun.

18. ¿Huauqui Albertopish, huauqui Johnpish Diosta mañashcamantaca ima shinataj sintirircacuna?

18 Ñaupa parrafocunapi parlashca huauquicunataca Diosta mañanami achcata ayudarca. Huauqui Albertoca: “Ñucata yangamanta juchachij huauqui panicunamantami Jehová Diosta mañarcani. Achca cutinmi ima tucushcata cungaringapaj ayudahuai nishpa Diosta mañarcani” ninmi. Cunanca huauqui Albertoca cutinllatajmi Jehová Diostaca tucui shunguhuan sirvicun. Cutin huauqui Johnca: “Ñucata llaquichij huauquimantaca cutin cutinmi Diosta mañarcani. Chaimi paihuanca ña mana pꞌiñarishpa catircani, paimantaca ima mana allitapish ña mana yuyarcani. Ñuca yuyaipipish tranquilomi sintirircani” ninmi.

19. ¿1 Pedro 3:​8, 9-pi nishca shinaca imatataj rurashpa catina canchij?

19 Cai millai mundopi causashcamantami maipica shujtajcunaca ñucanchijtaca mana alli tratangacuna. Pero chashna cajpipish Jehová Dios ayudachunmi mañana canchij. Shinallataj Jesuspaj ejemplota catingapajmi esforzarina canchij. Ashtahuancarin Jehová Dios paipaj Shimipi imata yachachishcatami ñucanchij causaipi pajtachina canchij. Chaita rurajpimi Jehová Diosca ñucanchijta bendicianga (1 Pedro 3:​8, 9-ta liyipai).

CANTO 38 Jehovami fuerzata cushpa cuidanga

a Caipica huaquin shuticunatami cambiashcanchij.

b 1 Pedro capítulo 2 y capítulo 3-pica apóstol Pedroca llaquichij amocuna, Diosta mana sirvij cusacuna Jesusta catijcunata mana alli tratashcatami parlarca (1 Pedro 2:​18-20; 3:​1-6, 8, 9).

c JW.ORG paginapi Cꞌuyaimi sumaj causaita cun nishca videota ricui.