Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

¿Universomantaca imatataj yachai tucunchij?

¿Universomantaca imatataj yachai tucunchij?

Universota estudiajcunaca universomanta ashtahuan yachashpaca mancharishcami saquirincuna. Paicunaca ashtahuan yachangapajmi mushuj aparatocunata rurashpa caticuncuna. Shinaca ¿imatataj yachaj chayashcacuna?

Jahua pachapish, cai Allpapish ordenpimi can. Astronomy nishca revistapica: “Galaxiacunaca mana maipish cachunchu can. Ashtahuanpish ordenpimi can” ninmi. ¿Ima shinataj chashna rurashca can? Cientificocunaca: “Mana ricuipaj materia oscura nishcamantami chashna tucui ordenpi can” nincunami. Materia oscura nishcaca mana ricuipaj fuerzami can. Pero cai fuerzamantami tucui galaxiacunaca ordenpi can.

¿Jahua pachapi, cai Allpapi tiyajcunaca imamantashi tucui ordenpi can? ¿Caicunaca ñapishchu ordenpi ricurishcangalla? Diospi crij Allan Sandage científico ima nishcata ricushun. Cai cientificoca cai último 100 huatacunatami achcacunapaj alli rijsishca carca.

Paica: “Jahua pachapi tiyaj tucui cosascunaca maitataj ñapish ordenpi ricurishcangalla. Tucui chaicunataca maijanmi ordenpi churashcanga” nircami.

Cai universoca causai tiyachunmi alli rurashca can. Cientificocunaca: “Fuerza nuclear débil nishcami tiyan” nincunami. Chai fuerzamantami Intica cai Allpata cunuchishpa catin. Cai fuerza ashtahuan débil cajpica Intica mana tiyanmanchu. Cutin cai fuerza ashtahuan sinchi cajpica ima horasmi Intica chingarinman carca.

Pero cai universopica chaita yalli ashtahuan fuerzacunami tiyan. Chai tucui fuerzacunamantami causaipish tiyan. Anil Ananthaswamy científico escribishca shinaca cai tucui fuerzacuna diferente cajpica “lucerocunapish, planetacunapish, galaxiacunapish, hasta causaipish mana tiyanmanchu carca”.

Cai universomantaca Allpallapimi gentecuna causai tucun. Cai Allpaca causangapaj alli atmosferata, minishtirishca yacutapishmi charin. Shinallataj lunaca alli tamañota charishcamantami Allpa ama shujtaj ladoman cuyurichun ayudan. National Geographic revista nishca shinaca cientificocunaca “cai Allpa ima shina rurashca cashcata ricushcamanta, Allpapi imalla tiyashcata ricushcamantami cai Allpallapi gentecuna causai tucushcata yachaj chayashcacuna”. a

Shuj yachaj runa nishca shinaca ñucanchij sistema solarca galaxia ucupi cashpapish shujtaj estrellacunamantaca carupimi can. Chashna carupi cashcamantami cai Allpapica causai tiyan. Shinapish ñucanchij sistema solar galaxia chaupipi o shujtaj ladopi cashca cajpica achca energía tiyashcamantami causaica mana tiyanman. Pero ñucanchij Allpa alli pushtupi cashcamantami alajata causai tucunchij.

Paul Davies shuti cientificoca cai universotapish, chaipi tiyaj fuerzacunatapishmi alli estudiashca. Paica alli estudiashcamantami causaica mana ñapish tiyai callarishcallata, gentecunapish mana yangamantalla causashcata cuentata cushca. Bueno, Paul Daviesca Yaya Dios jahua pachata, cai Allpata, causaitapish rurashcataca mana yachachinchu. Shinapish ¿canca imatataj yuyangui? Cai tucuita ricushpami universopish, cai Allpapish causai tiyachun rurashca cashcata intindinchij. ¿Nachu canpish cai tucuitaca pi rurashcata cringui?

a National Geographic revistapica Dios cai Allpata, gentecunatapish rurashcataca mana yachachicunchu. Ashtahuanpish cai Allpapi causangapaj alli rurashca cashcallatami yachachicun.