Jehova Diosqa tukuy imata unanchaq Diosmi (Apocalipsis 4:11). Paytam yupaycharqaku Abrahan, Moises hinaspa Jesus (Genesis 24:27; Exodo 15:1, 2, Chuya Qellqa,CQ; Juan 20:17). Payqa llapallanchikpa Diosninchikmi manam huk llaqtallapachu (Salmos 47:2, CQ).

 Bibliam niwanchik Diospa sutinqa Jehova kasqanta, chay sutiqa payllapam (Exodo 3:15, TNM; Salmos 83:18, TNM). Hebreo rimaypi Jehova ninanqa “ñuqam imatapas ruwasaq munasqay ruwakunanpaq”, ninanmi. Chayna kasqantam achka yachaysapa runakuna ninku. Arí, Jehova Diosqa sutinman hinam tukuy imata unancharqa, chaynataq ima nisqantapas ruwanqa (Isaias 55:10, 11, CQ). Bibliam willawanchik Dios imayna kasqanmanta, willawanchikmi pimantapas aswan kuyakuq kasqanmanta (Exodo 34:5-7, CQ; Lucas 6:35; 1 Juan 4:8).

 Castellano rimaypim Diospa sutinqa Jehova. Hebreo rimaypiqa qillqarqaku YHWH (יהוה) nispam. Chaytam ninku tetragramaton nispa. Manamá sumaqtaqa yachakunchu hebreo rimaypi chay tawa letrakunata imaynata tuqyachisqankumantaqa, chaywanpas unay watakunañam castellano rimaypiqa Diostaqa Jehova ninku. Juan de Valdes sutiyuq runam yaqa 1537 kaq watapi Salmos qillqata castellano rimaypi ruwaspan Diospa sutinta churarqa. a

¿Imanasqataq ñawpaq hebreo rimayniyuq runakuna Diospa sutinta imayna tuqyachisqankutaqa mana yachanchikchu?

 Ñawpaq hebreo rimaypiqa manam “a, e, i, o, u” letrakunataqa servichikuqkuchu, chayna kaptinpas sapa ñawinchaqñam yachaq imayna tuqyachiyta. Ñawpaq testamentota qillqayta tukuruptinkuqa wakin judiokunaqa Diospa sutin rimaytaqa manam munarqakuchu, nirqakum Diospa sutin rimay hucha kasqanmanta. Chaymi bibliata ñawinchasqankupi Diospa sutinta tariruspankuqa niqku “taytayku” utaq “Diosllayku” nispallaña. Chaymi runakunaqa watakuna pasasqanman hina Diospa sutin imayna tuqyasqanta qunqarurqaku. b

 Wakin runakunam ninku Diospa sutinqa “Yahweh” utaq “Yahvé” nispa tuqyasqanta. Wakinñataqmi ninku “manachusmi chaynachu” nispa. Kachi quchapa hichpanpi tarisqanku ñawpa qillqapim Levitico libropi Diospa sutin rikurirqa chay tiempopi rimasqankuman hina “Iao” nispa. Ñawpaq tiempokunamanta griego rimaypi qillqakunam nin Diospa sutinta kayna letrakunawan rimasqankuta “Iaé”, “Iabé” utaq “Iaoué” nispa. Imaynanpata niptinkupas manapunim yachakunchu hebreo rimaq ñawpa runakuna Diospa sutinta ima nispa rimasqankumantaqa. Chaymi mana nichwanchu kaynatapunim rimarqaku nispaqa. c

Diospa sutinmanta runamasinchikkunapa nisqan

 Wakin runakunam ninku: “Diospa sutintaqa manam rimanachu hebreo rimaypi imayna tuqyachisqankuta mana yachasqanchikrayku”, nispa.

 ¿Chaynachu kanan?: Manam. Bibliam willawanchik ñawpaq tiempopi Diosta yupaychaqkuna ima sutitapas rimayninkuman hina tuqyachisqankumanta.

 Chayta entiendenapaq rimaykusunchik Josuey sutimanta. Jesuspa tiemponpi hebreo rimaqkunaqa yaqapaschá Josuey ninankumantaqa niqku “Yeshúa” nispa. Griego rimaqkunañataq “Iesous” nispa. Chayraykum nichwan ñawpaqpi Diosta serviqkunaqa rimayninkuman hina sutikunata tuqyachisqankuta (Hechos 7:45; Hebreos 4:8).

 Chaynam kunan tiempopipas Diospa sutintaqa rimayninchikman hina tuqyachinchik. Diosninchikqa munan manam sutinta imayna tuqyachinanchiktachu aswanqa bibliapi maykunapi churachisqanpi hinalla rikurinantam.