Genesis 31:1-55
31 Punchawkunapa risqanman hinam Jacobqa yacharurqa Labanpa churinkuna kayna nisqanta: “Jacobqa taytanchikpa tukuy imankunawanmi qipakuykun. Paypa kapuqninkunaqa taytanchikpa kaqmi”, nispa.+
2 Jacobqa Labanpa uyanta qawaspanmi musyarqa manaña ñawpaqpi hina kasqanta.+
3 Jehova Diosñataqmi Jacobta nirqa: “Taytaykipa llaqtanmanyá hinaspa aylluykikunapa kasqanmanyá kutikuy.+ Ñuqaqa manam saqisqaykichu”, nispa.
4 Chaymi Jacobqa animalkunata michisqanman Raqueltawan Leata qayachirqa.
5 Chaypim paykunata nirqa:
“Musyarunim taytaykichikqa manaña ñawpaqta hina ñuqawan kasqanta.+ Taytaypa Diosninmi ichaqa ñuqawan kachkan.+
6 Qamkunaqa yachankichikmi tukuy kallpaywan taytaykichikpaq llamkasqayta.+
7 Taytaykichikqa achka kutikamam* mana rimasqaykuman hinachu pagawan, Diosqa yanapawarqataqmi mana imanawananpaq.
8 Sichu taytaykichik niwanman karqa ‘chiqchikunam qampaq kanqa’ nispa hinaptinqa, lliw animalkunam chiqchikunallata wachanman karqa. ‘Allqakunam qampaq kanqa’ niwaptinpas, llapallan animalkunam allqakunallata wachanman karqa.+
9 Chaymi Diosqa yanapawasqanrayku taytaykichikpa animalninkunata qichuspan ñuqamanña quwarqa.
10 Huk kutipim, animalkuna hapikuyta qallaykuptin sueñoyniypi rikurqani allqa, chiqchi hinaspa muru chivokunawan cabrakuna hapikuchkaqta.+
11 Hinaptinmi Diospa angelnin sueñoyniypi niwarqa: ‘¡Jacob!’, nispa. Ñuqañataqmi nirqani: ‘Taytáy’, nispa.
12 Payñataqmi niwarqa: ‘Qawariy cabrakuna chivokunawan hapikuqta. Wak chivokunaqa allqakuna, chiqchikuna hinaspa murukunam. Chaynaqa kachkan Laban tukuy mana allinkunata ruwasusqaykiraykum.+
13 Ñuqaqa Betel lawpi rikurisuqniki Diosmi kani,+ chaypim rumipa hawanman aceiteta tallirqanki hinaspa ima ruwanaykimanta niwarqanki.+ Kunanqa kay llaqtamanta lluqsispaykiyá nacesqayki allpaman kutikuy’”, nispa.+
14 Chaymi Raquelwan Leaqa nirqaku: “Manañam imapas kanchu taytaykupa kaqta chaskinaykupaqqa.
15 ¿Manachu payqa huklaw llaqtayuqta hinaña qawawanku? Payqa qanmanmi rantikuruwankuña*, hinaspam ñuqaykuta rantikuwasqanku qullqiwan kawsachkan.+
16 Taytaypa tukuy ima kapuqninta Diospa qichusqanqa ñuqaykupaq hinaspa wawaykupaqmi.+ Chaynaqa Diospa tukuy ima nisusqaykitayá ruway”, nispa.+
17 Chaymantam Jacobqa churinkunatawan warminkunata camellokunaman sillaykachirqa,+
18 hinaspam tukuy kapuqninkunata aparikuspan chaynataq Padan-arampi huñukusqan animalninkuta qatirikuspan taytan Isaacpa yachasqan* Canaan allpaman kutikurqa.+
19 Raquelñataqmi taytan Labanpa+ wasinpi kaq taytachankunata* suwakururqa+ ovejankuna rutuq rinankama.
20 Jacobqa Aram kasta Labanta saqiruspanmi upallalla ripukurqa.
21 Tukuy ima kapuqninta aparikuspanmi ripukurqa. Eufrates mayuta chimparuspanmi+ Galaad urqu lawman rirqa.+
22 Kimsa punchawmantañam Labanmanqa willaykurqaku Jacob ripukusqanmanta.
23 Chaymi Labanqa ayllunkunata huñurqa, hinaspam qatispan qanchis punchawmanta Galaad urqupi Jacobta hayparurqa.
24 Ichaqa chay tutam Diosqa Aram kasta Labanta sueñoyninpi rimapayaspan nirqa:+ “Yanqañataq Jacobta mana allinkunata niwaq”, nispa.+
25 Jacobqa Galaad urqupim carpanta sayarachirqa, hina chay urqupim Labanpas ayllunkunawan samarurqa. Chaymi Labanqa Jacobman asuykuspan
26 nirqa: “¿Imanasqataq hampukurqanki? ¿Imanasqataq churiykunataqa presota hina pusakamurqanki?
27 ¿Imanasqataq mana willawaspayki ripukamurqanki? Willawaptikiqa takikunawan, panderetakunawan* hinaspa arpakunawanmi aviamuykiman karqa.
28 Manam churiykunata nitaq willkaykunatapas muchaykurqanichu. Mana yuyayniyuq hinam kaytaqa ruwarunki.
29 Makillaypim kachkanki imatapas ruwarunaypaq, ichaqa taytaykipa Diosninmi chisi tuta niwarqa: ‘Yanqañataq Jacobta mana allinkunata niwaq’, nispa.+
30 Yachanim taytaykimanta llakikuspa kutiy munasqaykita. Ichaqa, ¿imanasqataq taytachaykunataqa suwaramuwarqanki?”, nispa.+
31 Chaymi Jacobqa Labanta nirqa: “Upallallaqa ripukamurqani churikikunata qichuruwanaykimanta manchakuspaymi.
32 Taytachaykikunataqa maskakuruyá, pipas suwakamuqqa wañuchunyá. Kay runakunapa qayllanpi maskaspayá imapas qampa kaqtaqa apakuy”, nispa. Jacobqa manam yacharqachu chay taytachakunata Raquel suwakaramusqantaqa.
33 Chaymi Labanqa maskarqa Jacobpa carpanpi, Leapa carpanpi chaynataq iskaynin serviqninkunapa carpanpi,+ ichaqa manam tarirqachu. Leapa carpanpi maskaruspanmi Raquelpa carpanmanpas maskaq rirqa.
34 Raquelqa pakarurqañam chay taytachakunataqa camellopa monturan* ukupi, hinaspam hawanpi tiyarurqa. Labanñataqmi carpata kuchun-kuchun maskaspanpas mana tarirqachu.
35 Hinaptinmi Raquelqa taytanta nirqa: “Amayá piñakuychu taytáy, manam hatariymanchu, killaywanmi kachkani”, nispa.+ Labanñataqmi hinalla taytachankunata maskarqa, ichaqa manam tarirqachu.+
36 Chaymi Jacobqa piñakuspan Labanta qaqcharqa: “¿Ima mana allintataq ruwaruni? ¿Ima huchatataq ruwaruni kaynataña qatimuwanaykipaqqa?
37 Kuchun-kuchun maskaruspayki, ¿yaqachu qampa kaqta imallatapas tarirunki? Hurqumuyá runaykunapa hinaspa runaykikunapa qayllanpi, paykunayá niwasunchik mayqinninchik huchayuq kasqanchikta.
38 Qanwan 20 wata yachaptiyqa manam mayqan ovejaykipas nitaq cabraykipas sullurqachu,+ manataqmi mikurqanichu chulla carneroykitapas.
39 Manataqmi mayqan animalnikitapas purun animalkunapa puchuntaqa apamurqaykichu.+ Tutaña utaq punchawña suwa aparuptinpas sayachipunaypaqmi hikutawarqanki.
40 Punchawmi rupaypi ñakarirqani, tutanñataqmi chiripi karqani. Manam puñuypas chayawaqchu.+
41 20 watam wasikipi llamkarqani. 14 watam llamkarqani warmi churikikunamanta, suqta watañataqmi animalnikikunamanta, chaywanpas achka kutipim mana niwasqaykiman hinachu quwarqanki.+
42 Sichu taytay Abrahanpa hinaspa Isaacpa yupaychasqan Diosnin mana ñuqawan kaptinqa mana imayuqtachá kutichiwachkankiman karqa.+ Diosmi ichaqa llamkaspa ñakarisqayta qawamurqa, chaymi chisi tuta rimapayasurqanki”, nispa.+
43 Labanñataqmi Jacobta nirqa: “Kay warmikunaqa ñuqapa churiykunam, wawankunapas willkaykunam, kay animalkunapas ñuqapam. Kaypi tukuy ima qawasqaykiqa ñuqapawan churiykunapam. ¿Ima mana allintataq churiykunatawan willkaykunataqa ruwayman?
44 Chaynaqa, kunanyá rimaykusunchik*, chay ruwasqanchikyá kunan rimasqanchikmanta testigo kachun”, nispa.
45 Chaymi Jacobqa suytu rumita sayachirqa.+
46 Hinaspam Jacobqa runankunata nirqa: “Huñumuychik rumikunata”, nispa. Hinaptinmi paykunaqa rumikunata huñumurqaku, chaymi chay rumikunapa hawanpi mikurqaku.
47 Chaytam Labanqa suticharqa Jegar-saadutawan*, Jacobñataqmi suticharqa Galeedwan*.
48 Hinaptinmi Labanqa nirqa: “Kay huñusqa rumikunam yuyarichiwasun contrato* ruwasqanchikta”, nispa. Chaymi chaypa sutinqa karqa Galeed+
49 hinaspa Mizpa*. Labanqa nirqataqmi: “Jehova Diosyá qamtawan ñuqata maypi kaptinchikpas qawawasunchik.
50 Churiykunata ñakarichiptikiqa utaq huk warmikunawan casarakuptikiqa, pi runaña mana rikuptinpas Diosqa qawamuchkanmi”, nispa.
51 Labanqa nirqataqmi: “Kaypim kachkan huñusqanchik rumikunawan sayachisqanchik rumi.
52 Kay huñusqanchik rumikunam testigo kanqa,+ chaymi kay sayachisqanchik rumimanta waklawmanqa mana pasamusaqchu mana allinta ruwanaypaqqa, qampas amataqmi pasamunkichu ñuqata mana allinta ruwawanaykipaqqa.
53 Mana chayna kaptinqa Abrahanpa,+ Nacorpa hinaspa taytankupa Diosninyá allinta utaq mana allinta ruwasqanchikmanta niwasun”, nispa. Chaymi Jacobqa chaynata ruwananpaq nirqa taytan Isaacpa Diosninpa sutinpi.+
54 Chay urqupim Jacobqa Diospaq animalta nakapuspa kañapurqa, hinaspam runankunaman mikuchirqa. Chaymi mikuruspanku chay tuta urqupi puñurqaku.
55 Paqarintinñataqmi Labanqa tutapayta hatarispan willkankunatawan churinkunata muchaykurqa, hinaspam bendeciykuspan wasinman kutikurqa.+
Willakuykuna
^ Utaq: “Chunka kutikamam”.
^ Utaq: “Venderuwankuña”.
^ Utaq: “Tiyasqan”.
^ Hebreo rimaypiqa nichkan: “Terafimta”, nispam.
^ Utaq: “Salsalyakunawan”.
^ Kay monturaqa warmikunapam karqa.
^ Arameo rimaypi “Jegar-saaduta” ninanqa: “Yuyarinapaq huñusqa rumikuna”, ninanmi.
^ Hebreo rimaypi “Galeed” ninanqa: “Yuyarinapaq huñusqa rumikuna”, ninanmi.
^ Utaq: “Pacto”.
^ “Mizpa” ninanqa: “Llaqtaman willaq”, ninanmi.
