Yachayniyoq runakunam ninku Diospa guiasqanman hina qellqasqanku tiempopiqa Genesismanta Malaquiaskama otaq “Ñawpaq Testamento” nisqankupi Diospa sutin YHWH (יהוה) tawa letrakunawan yaqa 7.000 kutita rikurisqanmanta. Ichaqa achkam ninku Mateomanta Apocalipsiskama otaq Mosoq Testamentopi Diospa sutinqa mana rikurisqanmanta. Chaymi kay tiempopi wakin Mosoq Testamentopiqa Jehova suti mana rikurinchu. Ñawpaq Testamentopi nisqanman hina Diospa sutin Mosoq Testamentopi rikurinan kaptinpas yaqa llapankum Bibliata tikraqkunaqa chay sutipa rantinpi qellqarqaku Señor nispalla.

Traducción del Nuevo Mundo niq Bibliata tikraqkunam ichaqa mana chaynatachu tikrarqaku. Aswanqa Mateomanta Apocalipsiskamam Jehova sutita 237 kutikama churarqaku. Chaynaqa ¿imapitaq Bibliata tikraqkunaqa repararqaku? Kaykunapim: 1) Kay tiempopi griego rimaypi Diospa Palabranta waqaychasqankuqa manam apostolkunapa tiemponpi qellqasqankuman hinañachu. Kay tiempopi waqaychasqanku qellqakunaqa apostolkunapa tiemponmanta iskay pachak wata pasaytaña copiasqanku qellqakunam. 2) Chay watakunapi chay qellqakunata copiaqkunam YHWH (יהוה) nisqanku tawa letrakunawan Diospa sutinta Kýrios nispa cambiarqaku, chay ninanqa “Señor” ninanmi griego rimaypi, otaq chayna cambiasqa qellqakunamantañam wakinqa huktawan copiarqaku.

Traducción del Nuevo Mundo Bibliata tikranankupaq Encargakuqkunaqa repararqakum YHWH (יהוה) nisqanku tawa letrakuna griego rimaypi Diospa Palabranta apostolkunapa tiemponpi qellqasqankuman hina Diospa sutin rikurisqanpi. Chayna kasqanmantayá qatiqnin isqon yachachikuykunapi yachasunchik:

• Jesuspa hinaspa apostolninkunapa tiempopi Genesismanta Malaquiaskama servichikusqanku qellqakunapiqa enteronpim Jehova (יהוה) sutiqa rikurirqa. Chayna kasqantam sutillata qawachirqa Qumrán nisqanku sitiopi Diospa Palabranmanta wakin qellqakunata tarisqankupi, chay qellqakunaqa apostolkunapa tiemponmantaraqmi karqa.

• Jesuspa hinaspa apostolninkunapa tiemponpi hebreo rimaymanta Diospa Palabranta griego rimayman tikrasqankupiqa YHWH (יהוה) nisqanku tawa letrakunawanmi Diospa sutin rikurirqa. Pachaknintin watakunam yachayniyoq runakuna piensarqaku Septuaginta nisqanku Bibliapiqa Diospa sutin mana rikurisqanmanta, chay qellqaqa karqa hebreo rimaymanta griego rimayman tikrasqanku qellqam.  Ichaqa yaqa 1950 kaq watapim tarirurqaku Jesuspa tiemponpiraq kaq Septuaginta nisqanku Bibliamanta wakin qellqakunata otaq parten llikikunata. Chay qellqapiqa Diospa sutinmi hebreo rimaypi sutilla rikurin. Chaymi qawachin Jesuspa tiemponpi servichikusqanku griego rimayman tikrasqa Bibliapiqa Diospa sutin rikurisqanta. Ichaqa chaymanta kimsa pachak wata pasaytam (siglo cuarto) Septuaginta Bibliamanta copiasqanku Códice Vaticano otaq Códice Sinaítico sutiyoq qellqakunapiqa Diospa sutin manaña rikurinñachu. Chaymi chay tiempopi tikrasqanku Mosoq Testamentopiqa Diospa sutin manaña rikurirqañachu.

  Jesusmi Taytanta mañakuspan nirqa: ‘Kay pachapi qowasqayki runakunamanmi sutikita reqsichirqani’ nispa

• Griego rimaypi kaq Diospa Palabranqa achka kutipim willakun Jesusqa Diospa sutinta rimasqanmanta chaynataq chay sutimanta willakusqanmantapas. Jesusmi Taytanta mañakuspan nirqa: ‘Kay pachapi qowasqayki runakunamanmi sutikita reqsichirqani’. Chaymantapas nirqam: “Ñoqaqa sutikitam reqsichirqani, reqsichisaqtaqmi”, nispa (Juan 17:6, 11, 12, 26, NM).

• Griego rimaypi Diospa Palabranqa hebreo rimaypi hinam Diospa chuya espiritunpa guiasqan, chaymi chay qellqakunapipas Diospa sutinqa rikurinan. Apostolkunapa tiemponpim Jesuspa discipulon Santiago Jerusalenpi kaq ancianokunaman nirqa: “Simeonmi lliwta willakurun imaynam huklaw nacionniyoq runakunata Diosqa chayllaraq chaskiykusqanmanta, chaynapi kikin Dios chay nacionkunamanta sutin apaq llaqtata rikurichinanpaq”, nispa (Hechos 15:14, NM). Apostolkunapa tiemponpi Diospa sutinta mana yachaptinkuqa otaq mana rimaptinkuqa, ¿entiendenmankuchu karqa Santiagopa chayna nisqanta?

• Griego rimaypi kaq Bibliapim Diospa sutin wakin partepi rikurin “Jah” nispa. Diospa sutinmi sutilla kachkan aleluya nispa tikrasqankupi, chayna nisqanqa achka Bibliakunapim Apocalipsis libropi rikurin (Apocalipsis 19:1, 3, 4, 6). Aleluya ninanqa hebreo rimaypim “Jehovata alabaychik” ninanmi. “Jah” ninanqa pisi letrakunallawan Jehova ninanmi. Griego rimaypi qellqasqanku Diospa Palabranpim wakin runakunapa sutinqa Diospa sutinwan tupachisqa kachkan. Wakin qellqakunapim ninku, Jesus ninanqa “Jehovaqa Salvaqmi” ninan kasqanta.

• Ñawpaq tiempopi judiokunapa qellqasqanku librokunam sutillata qawachin cristiano kaq judiokunapa qellqankupi Diospa sutin rikurisqanta. 300 kaq watapi Tosefta nisqanku qellqapi nisqanman hinam judiokunaqa kamachisqa karqaku cristianokunapa qellqanku sabado punchawpi kañakuptinqa kaynata ruwanankupaq:  “[Jesuspa vidanmanta willakuq qellqakuna] hinaspa chay religionmanta kaq qellqakuna kañakuptinqa maymi kasqanpi saqeychik chay qellqakunata, chaynataq chay qellqakunapi Diospa sutinpas rupachun”, nispa. Cristianokunapa qellqanku mayqen punchawpipas kañakuptin imata ruwanankupaq chay qellqapa nisqanman hinam apostolkunapa tiemponmanta pachak wata pasayta huk runapas nirqa: “Chay qellqakunapi Diospa sutin rikuriptinqa kaptaspa otaq kuchuspa pampaychik, wakintañataq hinalla nina rupananpaq saqeychik”, nispa (rabí Iosí el Galileo).

• Bibliamanta allinta yachaq wakin runakunam ninku Genesismanta Malaquiaskama Diospa sutin rikuriq mayqen textomantapas Jesus  otaq discipulonkuna rimasqankuqa sutillam rikurinan Mateomanta Apocalipsiskama. Huk qellqam nin: “Yaqachusmi Mateomanta Apocalipsis librokunapiqa Diospa sutin rikurirqa Yahweh nispa, Ñawpaq Testamentopi rikurisqanman hina”, nispa (The Anchor Bible Dictionary). Yachayniyoq huk runapas nirqam: “Apostolkunapa tiemponpi Septuaginta nisqanku Bibliata servichikusqankuraykum YHWH tawa letrakunawan Diospa sutin sutillata rikurirqa. Chaymi chay tiempopi Mosoq Testamentota qellqaqkunaqa YHWH nisqanku tawa letrakunawanchá Diospa sutintaqa qellqarqaku Ñawpaq Testamentopa nisqanman hina”, nispa (George Howard).

•   Bibliata tikraq ancha reqsisqa runakunam griego rimaymanta huk rimayman Bibliata tikraspankuqa Diospa sutinta qellqarqaku. Chayna tikrasqankumantayá qatiqninpi wakinta qawasunchik, chay Bibliakunataqa ruwarqaku Traducción del Nuevo Mundo niq Bibliata manaraq ruwachkaptinkum: 1791 kaq watapi Aleman rimaypi Dominikus von Brentano (Die heilige Schrift des neuen Testaments), 1985 kaq watapi frances rimaypi André Chouraqui (Bible de Chouraqui), 1864 kaq watapi ingles rimaypi Benjamin Wilson (The Emphatic Diaglott) hinaspa 1909 kaq watapi portugues rimaypi Manuel Fernandes de Santanna (O Evangelho Segundo S. Mattheus). 1919 kaq watapiñataq Pablo Besson sutiyoq runa castellanopi Jehova nispa qellqarqa Lucas 2:15 hinaspa Judas 14 nisqan textokunapi (El Nuevo Testamento). Hina chay Bibliapitaqmi paginakunapa uray patanpi yaqa pachak willakuyta qellqarqa ñawpaq tiempopi qellqasqankuman hina Diospa sutin mayqen textokunapi rikurisqanta yachanankupaq. Chaymantapas griego rimaymanta qepa watakunata tikrasqanku yaqa soqta Bibliakunapim Diospa sutin rikurin kayna niqkuna Yahvé, Yahweh hinaspa YHWH letrakunawan. Chayna sutim rikurin 1969 kaq watapi Hermenegildo Zanuso sutiyoq runapa ruwasqam Bibliapi (Evangelio: mensaje de felicidad) hinaspa 1973 kaq watapi Hechos, Cartas, Apocalipsis nisqankunata ruwasqan qellqakunapipas. 2006 kaq  watapi Cultural Álef y Tau nisqanku institucionpa ruwasqan Bibliapipas Diospa sutinmi rikurin (Biblia Peshitta en Español).

• Mateomanta Apocalipsiskama griego rimaymanta tikrasqanku 100 masnin idiomakunapim Diospa sutin rikurin. África, América, Asia, Europa hinaspa islas del Pacífico nisqanku lawpi rimasqanku idiomakunapim Diospa sutin Bibliapi rikurin (12, 13 kaq paginakunapi listata qaway). Chay Bibliata tikraqkunaqa griego rimaymanta Mosoq Testamentota tikraspankum tantearqaku chay rimasqanku idiomakunapi Diospa sutinta churanankupaq. ¿Mayqen rimaykunapitaq chaynata tikrarqaku? 1999 kaq watapim Bibliata horqorqaku rotumano nisqanku rimaypi, chaypim Jihova suti rikurirqa 51 kutita 48 versiculokunapi. 1989 kaq watapipas Indonesia nacionpim batako toba nisqanku rimaypi Bibliata horqorqaku, chaypim Jahowa suti rikurin 110 kutita.

Yachamusqanchik isqon yachachikuykunawanmi mana iskayrayanchikchu griego rimaymanta Mosoq Testamentota tikrasqankupi Jehova sutiqa sutilla kananmanta. Traducción del Nuevo Mundo nisqa Bibliata tikraqkunapas chaykunapi reparaspankum Diospa sutinta maymi rikurinanpi churarqaku. Paykunaqa Diospa sutinta ancha respetasqankuraykum hinaspa Jesuspa apostolninkunapa tiemponpi griego rimaypi Diospa sutin qellqasqankuta chinkarachiyta manchakusqankuraykum chayna qellqanankupaq tantearqaku (Apocalipsis 22:18, 19).