¡QAWAY kay dibujopiqa llamkachkanku! Israel casta runakunaqa Jerusalen llaqtapa murallantam hatarichichkanku. Rey Nabucodonosormi 152 wata ñawpaqtaraq Jerusalen llaqtata puchukarachispa murallanta tuñiykachispa punkunkunatapas kañaykurqa. Israel casta runakunaqa Babiloniamanta kutimuspankuqa llaqtapa murallantaqa manam hatarichirqakuchu.

¿Imaynamá paykunaqa chay pasaq watakunapi kanmanku karqa mana murallayoqqa? Manach hawkallaqa karqakuchu. Enemigonkuna atacanankupaqqa manach sasachu karqa. Chaymantam ichaqa qawasqaykiman hina Nehemiasqa yanapachkan Jerusalen llaqtapa murallanta hatarichiypi. ¿Yachankichu pitaq Nehemias sutiyoq runaqa karqa?

Payqa Israel casta runam Mardoqueopa hinaspa Esterpa yachasqan Susa llaqtamantam hamurqa. Nehemiasqa llamkarqa rey Artajerjespa palacionpim, chaynaqa Mardoqueopa chaynataq Esterpa amigonchiki karqa. Bibliam ichaqa mana ninchu Esterpa qosan rey Asueropaq llamkasqanta. Nehemiasqa Asueropa rantinpi kaq rey Artajerjespaqmi llamkarqa.

Yuyariy, Artajerjesqa allin rey kaspanmi Esdrasman qollqeta qorqa Jerusalenman rispa Jehová Diospa templonta arreglananpaq. Esdrasmi ichaqa Jerusalenpa tuñisqa murallantaqa manam hatarichirqachu. Qawasunchikyá imaynatam Nehemiasqa chayta rurarqa.

Templota arreglananpaq rey Artajerjes Esdrasman qollqeta qosqanmantaqa 13 watañam kachkan. Chay tiempopaqqa Nehemiasmi reymanqa copata servirqa. Hinaspa payqa reypa tomanan vino mana venenoyoq kananpaq allinta cuidaspa servirqa. Chay rurasqanqa allinmi karqa.

Huk punchawmi, Nehemiaspa wawqen Hananiqa Israel llaqtamanta wakin runakunapiwan Nehemiasman watukuq rirqaku. Hinaspam Israel casta runakuna ñakarispanku penqaypi kallasqankuta chaynataq Jerusalen llaqtapa murallanpas mana hatarichisqa kasqanmanta willarqaku. Chaymi Nehemiasqa llumpayllataña llakikuspan Jehová Diosta mañakurqa.

Hinaptinmi reyqa musyarurqa Nehemias llakisqa kasqanta hinaspa tapurqa: ‘¿Imanasqataq llakisqa kachkanki?’ nispa. Chaymi Nehemiasqa willarqa llaqtamasinkuna ñakarisqankumanta chaynataq Jerusalen llaqtapa murallanpas tuñichisqa kasqanmanta. Reyñataqmi nirqa: ‘¿Imatataq munanki qampaq ruranayta?’ nispa.

Hinaptinmi Nehemiasqa nirqa: ‘Kachaway Jerusalen llaqtaman chaynapi mosoqmanta hatarichimunaypaq’ nispa. Rey Artajerjesqa qoykukuqmi karqa. Chaymi rinanpaq qoykachirqa tablapaq sachakunatapas hatarichisqankupi servichikunankupaq. Jerusalenman chayarusqan punchawkunallapim Nehemiasqa imam rurananta runakunaman willarqa. Runakunañataq chaywan kusikuspanku nirqaku: ‘Hatarispayá perqasunchik’ nispa.

Israel casta runakunapa muralla hatarichisqankuta enemigonkuna rikuspanmi ninakurqaku: ‘Paykunapa chawpinman yaykuruspa wañurachisunchik chaynataq llamkasqankutapas sayarachisunchik’ nispa. Chayta yacharuspanmi Nehemiasqa llamkaqkunamanpas qorqa espadatawan lanzatapas hinaspa nirqa: ‘Amayá manchakuychikchu paykunataqa. Peleaychikyá aylluykichikrayku, churikichikkunarayku, warmikichikrayku hinaspa wasikichikrayku’ nispa.

Runakunañataqmi qarinchakuspanku espadankuwan hinaspa lanzankuwanpas tuta-punchaw listollaña karqaku chaynataq muralla perqaypipas kallpanchakurqaku. Hinaspa 52 punchawkunallapi murallata qespichirqaku. Chaymi llaqtapi runakunaqa hawkaña kawsakurqaku. Nehemiasqa chaynataq Esdraspas Diospa leyninta yachachirqaku, chaymi llapallan runakuna sinchillataña kusikurqaku.

Chaywanpas Babilonia nacionman manaraq richkaspanku Israel runakuna llaqtankupi kawsakusqankuman hinaqa manaraqmi kawsarqakuchu. Persia nacionpi reymi kamachikuqqa Israel casta runakunañataq chay nacionta servinanku karqa. Jehová Diosmi ichaqa allin reyta kachamunanpaq prometerqa hinaptin chay reyqa hawkayaypi runakunata kawsachinqa. ¿Pitaq payqa kanman? ¿Imaynatam Allpa pachapi runakunata hawkallata kawsachinqa? Chaymanta astawan yachanapaqqa 450 wataraqmi pasananqa karqa. Hinaptinmi sapaqchasqa wawa nacerqa. Chayqa sapaq willakuyñam.