1, 2. ¿Imapaqmi Diosqa palabranta quwarqanchik?

¿IMAYNAM tarikunki amistadniki imachallantapas quykusuptiki? Kusikunkim ¿aw?, musyakunkim amistadniki mana qunqasusqaykita hinaspam anchata agradecekunki.

² Diospas palabrantam quwarqanchik chaypim willawanchik hanaq pachatawan kay pachata Dios unanchasqanmanta hinaspa qallariypi qaritawan warmita unanchasqanmanta. Bibliapiqa yanapawanchikmi imapas sasachakuyninchikta allichanapaq. Bibliaqa niwanchiktaqmi kay allpa pacha sumaq kananmanta hinaspa chayta Dios imayna ruwananmantapas.

3. Bibliata estudiaspaykiqa, ¿imamantam yachanki?

³ Bibliata estudiaspaykiqa yachankim, Diosqa kuyanaykita munasqanmanta. Paymanta astawan yachaspaykiqa, astawanmi payman asuykunki.

4. ¿Ima willakuytaq bibliamanta astawan kusichisunki?

⁴ Bibliaqa 2.800 masnin rimaykunapim kachkan, chaymi bibliata wara-waranqantinta ruwarqaku. 10 runakunamantam 9 runakuna kikinkupa rimayninkupi bibliata ñawinchanku. Sapa semanataqmi huk millon bibliakunata aypunku. Manamá ima libropas kanchu biblia hinaqa.

5. ¿Imaynatam Diosqa ‘yuyayninwan’ biblia qillqaqkunata yanaparqa?

 ⁵ Bibliaqa Diospa “yuyay qusqanwan qillqasqam kachkan” (qaway 2 Timoteo 3:16). ¿Imaynatam Diosqa ‘yuyayninwan’ biblia qillqaqkunata yanaparqa? Kaywan tupachisun: Qillqayta mana yachaq taytaqa churinwanmi cartata qillqachin. ¿Pipataq chay cartaqa? Taytapam, manam churinpachu paywan qillqachiptinpas. Chaynallataqmi bibliapas Diospa, manam runakunapachu paykunawan qillqachiptinpas. Ichapas pipas ninman:  “¿Imaynataq bibliaqa Diosmantaqa kanman runakuna qillqachkaptinkuqa?”, nispa. Bibliam chay tapukuymanta kaynata nin: “Chuya espiritu yanapaptinmi runakunaqa Diospa rantinpi rimarqaku”, nispa (2 Pedro 1:21). Diosmi runakunata yanaparqa paypa piensasqanta qillqanankupaq. Chaymi nichwan bibliaqa ‘Diospa palabran’ kasqanta (1 Tesalonicenses 2:13; qaway 2 kaq willakuyta).

6, 7. ¿Imanasqam bibliaqa qallariyninmanta tukuyninkama Diospa munaychakuyninmanta willakun?

⁶ Biblia qillqayta qallarisqankumanta tukunankukamaqa 1.600 watakunam pasarqa. Biblia qillqaqkunaqa manataqmi hina kaq watakunallapichu kawsarqaku. Wakinkum educacionniyuq karqaku, wakinkuñataq mana. Huk kaqninkum karqa doctor, wakinkuñataq michiqkuna, challwirukuna, Diosmanta willakuqkuna hinaspa kamachiqkuna. Chayna kaptinpas bibliapa willakusqanqa tupanmi. Arí, qallariyninmanta tukuyninkamam Diospa munaychakuyninmanta willakun. *

⁷ Bibliapa qallariyninpim riman kay pachapi  sasachakuy imayna qallaykusqanmanta. Bibliapa tukuyninpiñataqmi nin chay sasachakuykunata Dios imayna allichananmanta hinaspa kay allpa pachata sumaq huertayachinanmanta. Bibliaqa willakuntaqmi waranqantin watakuna runakunapa imayna kawsasqankumanta hinaspam qawachin Diosqa rimasqanman hina ruwaq kasqanta.

8. ¿Imakunam qawachin bibliaqa imam kaqta willakusqanmanta?

⁸ Diospa qillqachisqan kasqanraykum, bibliaqa imam kaqta haykapipas willakun. Levitico qillqapim Israel runakunata Dios nirqa unquywan mana hapirachikunankupaq imata ruwanankumanta. Chaymi bibliapi qillqasqaña karqa unquykuna imayna mirasqanmanta runakuna manaraq yachachkaptinku. Bibliaqa nintaqmi kay allpa pacha “mana imapa hawanpi” warkusqa kasqanmanta (Job 26:7). Runakunaqa ñawpaq tiempopim piensarqaku allpa pachaqa pampalla kasqanta, ichaqa bibliam willakurqaña ruyru kasqanta (Isaias 40:22).

9. Bibliata qillqaqkunaqa, ¿llullakurqakuchu? ¿Imaynatam chayta yachanchik?

⁹ Bibliaqa imam kaqtam willakun ñawpaq tiempomantapas. Ichaqa ñawpaq tiempomanta rimaq achka qillqakunam mana imam kaqtachu willakunku. Manam willakurqakuchu nacionninku huk law nacionwan atiparachikusqantaqa. Biblia qillqaqkunam ichaqa imam kaqta qillqarqaku huk law nacionwan Israel nacion atiparachikuptin.  Kikinkupa pantasqankumantapas qillqarqakum. Numeros sutiyuq qillqapim Moises qillqarqa llumpayta pantarusqanmanta hinaspa chayrayku Jehova Dios castigarusqanmantapas (Numeros 20:2-12). Imam kaqta mana llullakuspa qillqasqankuraykum bibliaqa Diospa palabran, manam iskayrayachwanchu chayna kasqanmantaqa.

10. ¿Imanasqam bibliapi yachachikuykunaqa kunanpas hinalla yanapawanchik?

¹⁰ Bibliaqa Diospa “yuyay qusqanwan qillqasqam kachkan, allinmi runakunata yachachinapaq, pantaypi kasqanta qawachinapaq, imatapas allichanapaq” (2 Timoteo 3:16). Bibliapi yachachikuykuna Jehova Diospa kasqanraykum kunanpas hinalla yanapawanchik. Diosqa unanchawaqninchik kasqanraykum allinta yachan ima piensasqanchikta hinaspa imayna tarikusqanchikta. Payqa munanmi kusisqa kawsakunanchikta hinaspapas yachanmi allinninchikpaq ima kasqanta.

11, 12. (1) Mateo 5 capitulomanta 7 capitulokama, ¿ima yanapakuykunatam tarinchik? (2) ¿Ima yachachikuykunatawanmi bibliapi tarinchik?

¹¹ Mateo 5 capitulomanta 7 capitulokamam sumaq yanapakuykunata tarinchik. Chaypim Jesus niwarqanchik imata ruwaspa kusisqa  kawsanamanta, hukkunawan hawkalla kawsakunamanta, imaynata Diosta mañakunamanta hinaspa mana qullqi sunqu kanamanta. Chayta 2.000 wata ñawpaqtaraq Jesus yachachiptinpas, kunanqa hinallaraqmi yanapawanchik.

¹² Bibliapiqa kantaqmi yachachikuykuna ayllunchikwan kusisqa kawsakunapaq, allin llamkaq kanapaq hinaspa hukkunawan hawkalla kawsakunapaq. Bibliapi yachachikuykunaqa llapanchiktam yanapawanchik maypiña yachaptinchikpas utaq ima sasachakuyniyuqña kaptinchikpas (qaway Isaias 48:17; qawaytaq 3 kaq willakuyta).

13. ¿Imatam Isaiasqa willakurqa Babilonia nacionmanta?

¹³ Bibliapi wakin willakuykunaqa ñam ruwakurunña. Diosmanta willakuq Isaiasmi willakurqa Babilonia nacion imayna purmachisqa kananmanta (Isaias 13:19). Babilonia nacionpa punkunqa hatu-hatunmi karqa hinaspapas mayum muyuriqninpi karqa. Isaiasmi willakurqa mayu chakichisqa kananmanta hinaspa punkunkunapas kichasqa kananmanta. Nirqataqmi mana peleaspanku Babilonia nacionta puchukachinankumanta. Isaiasqa nirqataqmi Ciro sutiyuq runa puchukachinanmantapas (qaway Isaias 44:27-45:2; qaway 4 kaq willakuyta).

14, 15. ¿Imaynatam Isaiaspa willakusqanqa ruwasqa karqa?

¹⁴ Isaiaspa qillqasqanmanta yaqa 200 wata pasaruptinmi, Babilonia nacionta puchukachinanpaq soldadokuna chayarurqaku. ¿Pitaq chay soldadokunata kamachirqa? Persia nacionta kamachiqmi. ¿Imataq sutin karqa? Isaiaspa willakusqanman hinam Ciro sutin karqa. Isaiaspa willakusqanman hinam tukuy ima ruwakurqa.

¹⁵ Babilonia runakunaqa chay tutam fiestapi kachkarqaku. Paykunaqa hawkam kachkarqaku nacionninku hatun pirqayuq hinaspa muyuriqninpi mayu kasqanrayku. Ichaqa hawapim Cirowan soldadonkuna mayuta rakirurqaku huk lawman yarqata aspiruspanku. Mayuta chakirachispankuñataqmi chimparurqaku. Ichaqa,  ¿imaynatam hatun pirqankunataqa yaykururqaku? Isaiaspa willakusqanman hinam punkukunaqa kichasqa kanan karqa. Chaymi soldadokunaqa mana peleaspallanku Babilonia nacionta purmarachirqaku.

16. (1) Babilonia nacionta, ¿ima pasananmantam Isaias willakurqa? (2) ¿Imaynatam yachanchik Isaiaspa willakusqan ruwakusqanmanta?

¹⁶ Isaiasqa willakurqataqmi Babilonia nacionpi manaña pipas yachananmanta. Nirqam: “Babilonia llaqtaqa manaña runapa yachanan llaqtam kanqa”, nispa (Isaias 13:20). ¿Cumplikurqachu chayna nisqanqa? Arí. Babilonia llaqtaqa Bagdad (Irak) llaqtapa hichpanpim kachkan (80 km). Kunanqa manam pipas chaypiqa yachanchu. Bibliapa nisqanman hinam, Jehova Diosqa Babilonia llaqtata ‘pichanawan qupata pichachkaq hina chinkarachirqa’ (Isaias 14:22, 23).

17. ¿Imanasqam mana iskayrayachwanchu nisqankunata Dios ruwananmanta?

¹⁷ Bibliapa willakuyninkunaqa achkam ruwakurunña. Chaymi mana iskayrayachwanchu hamuq tiempomanta bibliapa imapas nisqan ruwakunanmantaqa. Jehova Diosqa nisqanman hinam kay allpa pachata sumaqta huertayachinqa (qaway Numeros 23:19). Diosqa munantaqmi wiñaypaq kawsananchikta, payqa “mana llullakuq Diosmi” (Tito 1:2). *

18. ¿Imatam apostol Pablo nirqa ‘Diospa palabranmanta’?

¹⁸ Kaykamam yacharamunchik bibliaqa mana wakin qillqakuna hina kasqanmanta. Imamanta yachachispanpas mana pantachispanmi imam kaqta willakun. Bibliapiqa kantaqmi sumaq yanapakuykuna hinaspapas wakin willakusqankunam ruwakurunña. Manam chayllachu, apostol Pablom nirqa: “Diospa palabranqa kawsachkanmi hinaspa atiyniyuqmi”, nispa (qaway Hebreos 4:12).

19, 20. (1) ¿Imapaqmi bibliaqa yanapasunki? (2) ¿Imaynatam Diosta agradecekuchwan palabranta quwasqanchikmanta?

¹⁹ Bibliaqa yanapasunkim kawsakuynikipi. Yanapasunkimantaqmi imayna kawsasqaykita qawakunaykipaq. Bibliaqa yanapasunkim imayna piensasqaykita hinaspa imayna tarikusqaykita yachanaykipaq. Ichapas nichwan Dios kuyasqanchikta. Ichaqa kuyasqanchikta qawachinapaqqa, bibliapa nisqantam kasukunanchik.

²⁰ Manamá iskayrayanchikchu bibliaqa Diospa palabran kasqanmantaqa. Diosqa munanmi palabranta ñawinchanaykita, estudianaykita hinaspa kuyanaykita. ¿Imaynatam Diosta agradecekuchwan palabranta quwasqanchikmanta? Bibliamanta hinalla yachaspam. Chayta ruwaspaykiqa yachankim imata Dios ñuqanchikpaq munasqanta. Qatiqnin yachachikuypim kaymanta astawanraq yachasun.