1. ¿Imatam waranqantin runakuna yachanku?

WARANQANTIN runakunam yachanku Diosta mañakunapaq Jesuspa yachachisqanta. Chaytam Jesusqa qatiqninkunaman yachachirqa. ¿Imatam Jesusqa mañakurqa? ¿Imanasqam chay yachayninchikqa ancha allin?

2. ¿Imakunamanta mañakunapaqmi Jesusqa yachachiwarqanchik?

² Jesusmi nirqa: “Qamkunaqa kaynatam mañakunaykichik: ‘Hanaq pachapi taytayku sutiki chuyanchasqa kachun. Munaychakuynikiyá hamuchun. Munasqaykiyá ruwasqa kachun kay pachapipas hanaq pachapi hina’”, nispa (qaway Mateo 6:9-13). ¿Imanasqam Jesusqa yachachiwarqanchik kaykunata mañakunanchikpaq? (Qaway 20 kaq willakuyta).

3. ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasunchik?

³ Yacharunchikñam Diospa sutinqa Jehova kasqanta. Yacharunchikñataqmi kay pachapaq hinaspa runakunapaq Diospa munaynin ima kasqanta. Ichaqa, ¿imatam niyta munachkarqa: “Munaychakuynikiyá hamuchun”, nispanqa? Kay yachachikuypim yachasunchik Diospa munaychakuynin ima kasqanmanta, imata ruwananmanta hinaspa Diospa sutinta imayna chuyanchananmanta.

4. ¿Imataq Diospa munaychakuyninqa hinaspa pitaq kamachinqa?

⁴ Diospa munaychakuyninqa hanaq pachapi gobiernom. Chay munaychakuyninpi kamachinanpaqmi, Diosqa churin Jesusta akllarun. Bibliam nin: ‘[Jesusqa] kamachiqkunapa kamachiqninmi hinaspa gobiernaqkunapa señorninmi’, nispa (1 Timoteo 6:15). Jesusqa mayqan kamachiq runakunamantapas astawanmi ñuqanchikpaq tukuyta ruwayta atinman. Chaymantapas payqa lliw kamachiq runakunamantapas aswan atiyniyuqmi.

5. ¿Pikunatam Jesusqa kamachimunqa hinaspa maymanta?

⁵ Jesusqa kawsarisqanmanta 40 punchaw pasaruptinmi hanaq pachaman kutirqa. Chaymanta unay watakuna qipatam, Jehova Diosqa Jesusta kamachiq kananpaq churarurqa (Hechos 2:33). Diospa munaychakuyninqa hanaq pachamantam kay pachapi runakunata kamachimunqa (Apocalipsis 11:15). Chaymi bibliaqa nin Diospa munaychakuyninqa ‘hanaq pachapi’ kasqanta (2 Timoteo 4:18).

6, 7. ¿Imanasqam Jesusqa mayqan kamachiq runamantapas aswan allin kamachiq?

⁶ Bibliam nin mayqan kamachiq runamantapas aswan allin kamachiqqa Jesuslla kasqanmanta, ‘payqa manam haykapipas wañunqachu’ (1 Timoteo 6:16). Kamachiq runakunaqa llapankum wañunku, Jesusmi ichaqa wiñaypaq kawsanqa. Chaymi ñuqanchikpaq tukuy imapas allinkuna ruwasqanqa wiñaypaq kanqa.

 ⁷ Chaymantapas, bibliam yachachin Jesusqa allin ruwaq hinaspa llakipayakuq kamachiq kasqanmanta. Bibliam Jesusmanta kaynata willakurqa: ‘Diospa espiritunwan huntasqam kanqa ancha yuyaysapa kananpaq, ancha entiendeq kananpaq, ancha yuyaywan consejananpaq, ancha atiyniyuq kananpaq, ancha yachaysapa kananpaq hinaspa [Jehova] Diosta respetananpaq’, nispa. Chaymantapas nirqam: “Manam qawasqallanman hinachu pitapas juzganqa. Manam uyarisqanman hinallachu pitapas sentencianqa. Wakchakunatam derechonkuman hina allinta arreglanqa”, nispa (Isaias 11:2-4). ¿Munawaqchu chayna kamachiqniki kananta?

8. ¿Jesusqa sapallanchu kamachimunqa?

⁸ Bibliam nin wakin runakunata Jesuswan kuska kamachinanpaq Dios akllarusqanmanta. Apostol Pablom Timoteota nirqa: “Sasachakuykunata aguantaspaqa paywanmi kamachisun”, nispa (2 Timoteo 2:12). ¿Hayka runakunataq Jesuswan kuska kamachinqaku?

9. (1) ¿Hayka runakunam Jesuswan kamachimunqaku? (2) ¿Haykapimantam Jehova Diosqa 144.000 runakunata akllayta qallaykurqa?

⁹ Apostol Juanmi musquyninpi hina qawarqa hanaq pachapi Jesuswan 144.000 runakuna kamachisqankuta, chaytam 7 kaq yachachikuypi yachamurqanchik. ¿Pikunataq kanku chay 144.000 runakunaqa? Kikin Juanmi kaynata nirqa: “Paykunaqa kanku malta carnerota mayman riptinpas qatiqkunam”, nispa. Nirqataqmi: ‘Punta rikurimuq  ruru hinam runakunamanta rantisqa kanku’, nispa (qaway Apocalipsis 14:1, 4). Malta carneroqa Jesusmi. 144.000 runakunañataqmi Jesuswan kuska ‘kay pachata kamachimunankupaq’ Diospa akllasqankuna. Paykuna wañuspankuqa hanaq pachapim kawsarinku (Apocalipsis 5:10). Jesuspa wañukusqan qipatañam Jehova Diosqa 144.000 runakunataqa akllayta qallaykurqa.

10. ¿Imanasqam Jehova Diosqa akllarqa Jesusta hinaspa 144.000 runakunata kamachimuwananchikpaq?

¹⁰ Jehova Diosqa anchata kuyawasqanchikraykum tantearun Jesuswan kuska 144.000 runakuna kamachimunankupaq. Jesusqa allin kamachiqmi kanqa kay pachapi kaspan ñakarisqanchikta riqsisqanrayku. Apostol Pablom nirqa imayna tarikusqanchikta hinaspa pantaq kasqanchiktapas Jesusqa allintapuni yachasqanmanta, “payqa ñuqanchik hinam tukuy imapi ñakarichisqa karqa” (Hebreos 4:15; 5:8). Chaymantapas 144.000 runakunaqa allintam yachanku imayna tarikusqanchikta, paykunapas ñuqanchik hinam pantaq runakuna karqaku hinaspam unquywanpas ñakarirqaku. Chaymi Jesusqa hinaspa 144.000 runakunaqa allintapuni yachanku imayna tarikusqanchikta hinaspa sasachakuyninchiktapas.

11. ¿Imata mañakunankupaqmi Jesusqa yachachirqa? ¿Imanasqa?

¹¹ Jesusmi qatiqninkunata yachachirqa Diospa munaynin kay pachapipas hinaspa hanaq pachapipas  ruwakunanpaq mañakunankuta. ¿Imanasqam mañakunanku karqa Diospa munaynin hanaq pachapi ruwakunanpaq? Kimsa kaq yachachikuypim yachamurqanchik satanasqa Diospa contranpi hatarirusqanmanta. Jehova Diosqa satanastawan mana kasukuq angelkunatam hanaq pachapi huk tiempolla kanankupaq saqirqa. Chaynaqa, manam llapankuchu hanaq pachapiqa Diospa munayninta ruwarqaku. Chunka kaq yachachikuypim astawan yachasunchik satanasmanta hinaspa demoniokunamanta.

12. ¿Imakuna pasakunanmantam Apocalipsis 12:10 willakun?

¹² Bibliam nin Jesus kamachiq kananpaq Dios churarusqan qipallata, Jesuswan satanas peleasqankumanta (qaway Apocalipsis 12:7-10). Apocalipsis 12:10 willakun Jesus kamachiyta qallaykusqanmanta. Chaymantañataq hanaq pachamanta kay pachaman satanasta wischumusqanmanta. Yachasqanchikman hinam, kaykunaqa ruwakurunña.

13. ¿Imaynam hanaq pachaqa kachkan satanas wischurachikamusqanrayku?

¹³ Diosta kasukuq angelkunaqa anchatam kusikurqaku hanaq pachamanta satanaswan demoniokuna wischurachikamuptinku. Bibliam nin: “¡Cielokuna kusikuychik, kusikuychiktaqyá chaypi yachaqkunapas!”, nispa (Apocalipsis 12:12). Kunanqa hawkalla hinaspa huk sunqullam hanaq pachapiqa llapallanku Diospa munayninta ruwachkanku.

14. Satanas wischumusqa kasqanrayku, ¿imaynam kay allpa pachapi kachkanchik?

 ¹⁴ Ichaqa kay allpa pachapiqa manam chaynachu kachkanchik. Kay pachapiqa ñakariyllañam kachkan llumpa-llumpayta piñakuspan kay pachaman diablo uraykamusqanrayku, “payqariki yachakunmi pisi tiempoyuqllaña kasqanta” (Apocalipsis 12:12). Satanasqa llumpay piñasqam kachkan hanaq pachamanta wischumusqa kasqanrayku, chaymantapas yachanmi pisi tiempollamantaña chinkachisqa kananta. Chaymi tukuyta ruwachkan runakunata ñakarichiwananchikpaq.

15. ¿Kay pacha imayna kanantam Diosqa munan?

¹⁵ Diosqa munanmi kay pacha sumaq huerta kananta hinaspa runakuna mana pantaq kaspanku wiñaypaq kawsanankuta (Salmo 37:29). ¿Imaynatam chayta ruwanqa Diospa munaychakuynin?

16, 17. ¿Imatam Daniel 2:44 yachachiwanchik Diospa munaychakuyninmanta?

¹⁶ Daniel 2:44 willakun: ‘Chay reykuna munaychakuchkaptinkum hanaq pacha Dios hatarichinqa wiñaypaq mana tuñichiy atina munaychakuyta, chay munaychakuypa hawanpiqa manam hukqa munaychakunqachu. Aswanqa chay munaychakuymi llapallan munaychakuykunata ñutupaspan wiña-wiñaypaq takyanqa’, nispa (Chuya Qellqa 2012). ¿Imatam bibliapa willakusqan yachachiwanchik Diospa munaychakuyninmanta?

¹⁷ Yachachiwanchikmi ‘reykuna munaychakuchkaptin’ Diospa munaychakuynin kamachiyta qallaykunanmanta.  Kaywanqa nichkanmi kay pachapi kamachiqkuna kachkaptinraq Dios kamachiyta qallaykunanmanta. Yachachiwanchiktaqmi Diospa munaychakuynin wiñaypaq kananmanta, manañam huk kamachiqqa kanqañachu. Chaymantapas yachachiwanchikmi kay pachapi kamachiqkuna Diospa munaychakuyninwan peleanankumanta. Ichaqa Diospa munaychakuyninmi paykunata puchukachinqa hinaspa Dioslla kay pachataqa kamachinqa. Chaynapim runakunaqa allin kamachiqniyuqña kasunchik.

18. Kay pachapi kamachiqkuna Diospa munaychakuyninwan peleananku punchawqa, ¿ima sutiyuqmi?

¹⁸ ¿Imam pasakunqa kay pachapi kamachiqkuna Diospa munaychakuyninwan manaraq peleachkaptinku? Demoniokunam pantachinqaku enteron pachapi kamachiqkunata ‘tukuy atiyniyuq Diospa piñakuynin punchawpi guerraman rinankupaq’. Chay guerrapa sutinqa Armagedonmi, chaypim kay pachapi kamachiqkuna Jesuswan peleanqaku (Apocalipsis 16:14, 16; qaway 10 kaq willakuyta).

19, 20. ¿Imanasqam Diospa munaychakuyninta mañakunanchik?

¹⁹ ¿Imanasqam Diospa munaychakuyninta mañakunanchik? Kaykunaraykum: Pantaq runakuna kaspanchik unqusqanchikrayku hinaspa wañusqanchikraykum. Ichaqa Diospa munaychakuyninpiqa wiñaypaqmi kawsasunchik. Bibliapas ninmi: “Diosqa ancha-anchatam runakunata kuyarqa chaymi sapallan churinta qumurqa haykam paypi iñiqqa  mana wañuchisqa kanankupaq, aswanqa wiñay kawsayniyuq kanankupaq”, nispa (Juan 3:16).

²⁰ Chaymantapas mana allin runakunapa kasqanpi kawsasqanchikraykum. Paykunaqa llullakunkum, pantachinkum hinaspapas huchapakunkum, ñuqanchikqa manam imatapas ruwayta atichwanchu chay ruwayta saqinankupaqqa. Jehova Diosmi ichaqa atinman. Chay mana allin ruwasqankuta mana saqiptinkuqa, Jehova Diosmi Armagedon punchawpi paykunata puchukachinqa (qaway Salmo 37:10). Hinaspapas Diospa munaychakuynintaqa mañakunanchiktaqmi mana allin ruwaq, suwakuna hinaspa runakunapa sasachakuyninta kamachiqkuna mana allichayta atisqankurayku. Kamachiqkunaqa manam runakunata yanapankuchu Diosta kasukunankupaqqa. Chaychá bibliaqa nin runaqa ‘runamasinta munaychakuspan ñakarichisqanmanta’ (Eclesiastes 8:9).

21. ¿Imakunatam Diospa munaychakuyninqa kay allpa pachapi ruwanqa?

²¹ Armagedonmanta qipamanqa, Diospa munayninmi  kay pachapiqa ruwasqaña kanqa. Satanaswan demoniokunaqa wichqasqañam kanqaku (Apocalipsis 20:1-3). Allimantam manaña unqusunchu nitaq wañusunchu. Hinaspapas, Diosta kasukuq runakunaqa musuq pachapim wiñaypaq kawsakuyta atisunchik Jesus wañukusqanrayku (Apocalipsis 22:1-3; qaway 21 kaq willakuyta). Chaymantapas Diospa munaychakuyninmi Jehova Diospa sutinta chuyanchanqa. ¿Ima ninantaq chayqa? Diospa munaychakuynin kay allpa pachata kamachimuptinqa, llapallan runakunam Diospa sutintaqa respetanqaku.

22. Jesus hanaq pachaman kutispanqa, ¿chayllachu kamachiyta qallaykurqa?

²² Kay pachapi kachkaspanmi Jesusqa qatiqninkunata yachachirqa kaynata mañakunankupaq: “Munaychakuynikiyá hamuchun”, nispan. Chaywanqa nichkanmi Diospa munaychakuynin manaraq  hamusqanmanta. Puntataqa, Jehova Diosmi munaychakuyninpi kamachinanpaq Jesusta churanan karqa. ¿Chayllachu Jesustaqa hanaq pachaman kutiptin kamachiq kananpaq churarurqa? Manam. Jesusqa suyananmi karqa. Jesuspa kawsarisqan qipallatam, Pedrowan Pablo chaymanta sumaqta yachachirqaku. Paykunam nirqaku Salmo 110:1 willakusqanqa Jesuswan cumplikusqanta. Chay willakuypim nin: “Alliqniypi tiyaykuy enemigoykikunata chakikipa sarupakunanta hina churanaykama”, nispa (Hechos 2:32-35; Hebreos 10:12, 13). Arí, Jesusqa suyananmi karqa kamachiq kananpaq taytan churanankama.

23. (1) ¿Haykapim Jesusqa kamachiyta qallaykurqa? (2) ¿Imamantam qatiqnin yachachikuypi yachasunchik?

²³ Jesusqa 1914 kaq watapim kamachiyta qallaykurqa. Achka watakuna ñawpaqtam, tukuy sunqunkuwan bibliata estudiaqkuna entienderurqaku 1914 watapi bibliapa willakusqan cumplikunanmanta. Chay watapi tukuy ima pasakusqanmi qawachin, 1914 watapi Jesus kamachiyta qallaykusqanmanta (Salmo 110:2; qaway 22 kaq willakuyta). Chay watapim, satanasqa kay pachaman wischumusqa karqa, satanasqa “yachakunmi pisi tiempoyuqllaña kasqanta” (Apocalipsis 12:12). Qatiqnin yachachikuypim astawan yachasunchik tukupay tiempopiña kawsasqanchikmanta. Yachasuntaqmi Diospa munaynin kay pachapi imaynata ruwakunanmantapas.