6 KAQ YACHACHIKUY
Diosta yupaychaqkunam: Tukuy sunqunkuwan paymanta willakunku
1, 2. (1) ¿Imamantam Jesus willakurqa? (2) ¿Imatam tapukunanchik?
KAY pachapi kamachiqkunam tukuyta prometenku, ichaqa manam llapantachu cumplinku. Wakinqa cumpliyta munaspapas manam atinkuchu. Jehova Diospa nombrasqan Jesucristo kamachimuptinmi Diospa tukuy prometesqankuna cumplikunqa.
2 Jesucristoqa kamachimunanpaq 1914 watapi nombrasqa karuspanmi kay pachapi kaspan willakusqankunata cumplichinanpaq listoña kachkarqa. Wañukunanpaq iskay-kimsa punchawkunallaña faltachkaptinmi nirqa: “Kay allin noticiam willakusqa kanqa enterollan kay pachapi, chaynapi llapallan nacionpi runakuna yachananpaq”, nispa (Mat. 24:14). Chayna nisqan cumplikuyta qallaykuptinmi cuentata qukurqanchik Jesucristoqa hanaq pachapi kamachiyta qallaykuspa ñuqanchikwanña kasqanmanta. Tukupay tiempopiqa runakunam kananku karqa kikillanpaq munaqkuna, mana kuyapayakuqkuna chaynataq Diostapas hawa sunqullankuwan yupaychaqkuna. Chaymi tapukunanchik, ¿imaynatataq Jesucristoqa chayna runakunapa kasqanpi kallpanchanman karqa tukuy sunqunkuwan willakuqkunata? (Mat. 24:12; 2 Tim. 3:1-5). Chaytaqa llapallanchikmi yachayta munanchik.
3. (1) ¿Imanasqataq Jesusqa mana iskayrayarqachu? (2) ¿Pitaq yachachirqa chayna kayta?
3 Jesucristoqa mana iskayrayaspanmi nirqa: ‘Willakusqam kanqa’, nispa. Payqa yacharqam tukupay tiempopi achka runakuna Diosmanta willakuypi yanapakunankumanta. ¿Imanasqam mana iskayrayarqachu? Taytan Jehova Diosmanta chayna kayta yachasqanraykum (Juan 12:45; 14:9). Jehova Diosqa manam haykapipas iskayrayarqachu yupaychaqninkuna tukuy sunqunkuwan servinankumantaqa. Chaytam Jesusqa kay pachaman manaraq hamuchkaspan qawarqa. Yachasunyá Jehova Diosqa yupaychaqninkunapi imayna confiasqanmanta.
Runaykikunaqa ‘kikinkumantam hamusunki’
4. (1) ¿Imata ruwanankupaqmi Jehova Diosqa israelitakunata kallpancharqa? (2) ¿Imayna sunquwanmi Diosman qurqaku?
4 Moisestam Jehova Dios kamachirqa karpanta ruwapunanpaq. Chay karpaqa karqa israelitakuna Diosta yupaychanankupaqmi. Jehova Diosqa Moisesta valekuspam yupaychaqninkunata kallpancharqa chay ruwaypi yanapakunankupaq. Chaymi nirqa: ‘Sunqunkumanta voluntadniyuqkuna ñuqapaq ofrendata apamuychik’, nispa. Chayna nisqantam yupaychaqninkunaqa kasukurqaku, chaymi ‘sapa temprano apamuqku voluntadwan ofrendankuta’. Apamusqanku llumpay achkallaña karuptinmi Moisesqa willachirqa amaña apamunankupaq (Ex. 35:5; 36:3, 6). Israelitakunapi Jehova Diospa confiasqanqa manam yanqapaqchu karqa.
5, 6. Salmo 110:1-3 nisqanman hina, ¿imayna sunquyuq runakunatam Jehova Dioswan Jesusqa kay tukupay tiempopipas tarinanku karqa?
5 ¿Tarinmanchu karqa Jehova Diosqa kay tukupay tiempopipas chayna sunquyuq yupaychaqninkunata? Awriki. Kay pachaman Jesus manaraq hamuchkaptinmi, waranqa wata ñawpaqtaraq Jehova Diosqa Davidwan qillqachirqa Jesucristo hanaq pachapi kamachiy qallarinanmanta (leey Salmo 110:1-3). Chaymantapas nichirqam Jesucristo kamachiyta qallariptin enemigonkuna kananmanta, ichaqa kanantaqmi karqa kikinkumanta payman sayapakuq Dios yupaychaq achkallaña runakunapas. Jovenkunawan sipaskunapas Diosta servinankupaqmi kikinkumanta yanapakunanku karqa, paykunaqa achkallaña kasqankuraykum allpata nuyuq achikyaq sullaman rikchakunku. a
6 Jesusqa yacharqam Salmo 110 nisqanpi willakuyqa paymanta rimasqanta (Mat. 22:42-45). Chaymi payqa mana iskayrayarqachu qatiqninkuna enteron pachapi Diosmanta willakuypi yanapakunankumantaqa. ¿Yaqachu kay tukupay tiempopi allin noticiamanta tukuy sunqunkuwan willakuypi achka runakuna Jesucristota yanapachkanku?
‘Allin noticiamanta willakunaypaqmi favorecesqa kani chaytaqa ruwanaypunim’
7. ¿Imaynatam Jesusqa kamachiq kananpaq nombrasqa kaspan qatiqninkunata yanaparqa kamachisqanta kasukunankupaq?
7 Jesucristo kamachimunanpaq nombrasqa kasqanmanta qipallatam qatiqninkunata yanapayta qallaykurqa Diosmanta enteron pachapi willakunankupaq. Kay libropa 2 kaq yachachikuyninpi yachamusqanchikman hinam Jesucristoqa 1914 watamanta 1919 watapa qallariyninkama qatiqninkunata qawaq hamuspan Dios yupaychayninkupi chuyancharqa (Mal. 3:1-4). Hinaspam hina 1919 watapi churarqa allin yuyayniyuq confianza sirvienteta Dios yupaychaqkunata yanapananpaq (Mat. 24:45). Chaymantapacham paykunaqa tiempollanpi mikuchichkaq hina Diosmanta yachachichkanku. Chaypaqmi servichikunku hatun huñunakuykunapi yachachikuykunata chaynataq qillqanchikkunatapas, chaykunawanmi llapallan iñiqmasinchikkunata kallpanchanku Diosmanta willakunankupaq.
8-10. ¿Imaynatam hatun huñunakuykunapi yachachikuykuna kallpancharqa Diosmanta willakunankupaq? Huk willakuymantawan rimariy. (Qaway 71 paginapi “ Diosmanta willakunankupaq kallpanchaq hatun huñunakuykuna” niq yachachikuyta).
8 Hatun huñunakuykunapi yachachikuykuna. Yanapasqa kayta munaspankum bibliata estudiaqwan sutichasqa iñiqmasinchikkunaqa enteron pachapi punta kaq hatun guerra tukuyllata, punta kaq hatun huñunakuyta ruwarqaku Cedar Point llaqtapi. Chayqa karqa 1919 watapim setiembre punta kaq punchawmanta pusaq kaq punchawkama, chay huñunakuyqa mayna allinmi karqa. Chay huñunakuypim iskay kaq punchawpi iñiqmasinchik Rutherford yachachisqanpi nirqa: “Ñuqanchikqa Jesucristo kamachiwaqninchik kasqanmantam willakunanchik”, nispa.
9 Chay huñunakuypim kimsa kaq punchawpi “Diosmanta willakuqkunapaq” niq yachachikuywan iñiqmasinchik Rutherford chaypi kaqkunata kallpancharqa. Chaymanta qipatam Willakuq qillqapi hurqumurqaku: “Dios imayna kamachimunanmanta willakusun” niq yachachikuyta. Chay yachachikuypim iñiqmasinchik Rutherford nirqa: “Yuyaymanaspa kaynata tapukuyqa allinmi kanman: ‘¿Imapaqtaq kay pachapi kachkani?’”, nispa. Chaynata tapukuspaqa nisunchá: “Diosmi akllaruwan paywan allinyanakuymanta enteron pachapi willakunaypaq, chaymi ñuqaqa allin noticiamanta willakunaypaq favorecesqa kani, chaytaqa ruwanaypunim”, nispa.
10 Chaymantapas iñiqmasinchik Rutherfordqa willakurqataqmi ¡Rikchariy! (The Golden Age) sutiyuq musuq qillqa lluqsimunanmanta, chay qillqaqa karqa Jesucristo kamachimuspan lliw sasachakuykunata chinkachinanmanta lliw runakuna yachanankupaqmi. Hinaspanmi chaypi kaqkunata tapurqa chay qillqata aypuypi pikuna yanapakuy munasqankumanta. Pasaq punchawkunapim chay huñunakuypi ima pasasqanmanta huk willakuy kaynata nirqa: “6.000 runakunam chay qillqata aypuypi yanapakunankupaq kusisqallaña sayarirurqaku” b, nispa. Chaywanmi sutillata qawachirqaku kamachiwaqninchik Jesucristomanta willakunankupaq paypa yanapaqninkuna kasqankuta.
11, 12. ¿Ima nirqataq 1920 watapi Willakuq qillqa Jesuspa nisqanman hina willakuymanta?
11 Qillqakuna. Willakuq qillqam astawan yachachirqa Jesuspa nisqanman hina allin noticia willakuyqa ancha allin kasqanmanta. 1920 wata pasaymanta willakunankupaq imayna kallpanchasqanmantayá qatiqninpi yachasun.
12 Mateo 24:14 nisqanman hinaqa, ¿ima allin noticiamantam willakuna karqa? 1920 watapa 1 Julio killapi lluqsimuq Willakuq qillqapim nirqa: “Kay pachapi tukuy mana allinkuna chinkachisqa kananmanta hinaspa Jesucristo hanaq pachapi kamachiyta qallaykusqanmantam”, nispa. ¿Haykapitaq willakusqa kanan karqa? Hina chay qillqam nirqa: “Willakunqakuqa enteron pachapi punta kaq hatun guerra kasqan tiempomanta llumpa-llumpay ñakariy tiempokamam”, nispa. Hinaspapas nirqam: “Kunanmi tiempo allin noticiamanta enteron pachapi Jesucristopi iñiqtukuqkunaman willanapaq”, nispa.
13. ¿Imapaqmi Willakuq qillqaqa 1921 watapi kallpancharqa hanaq pachapaq akllasqakunata?
13 Dios yupaychaqkunataqa, ¿obliganankuchu karqa Diosmanta willakunankupaq? Manam. 1921 watapa 15 marzo killapi lluqsimuq Willakuq qillqapim “Mana manchakuq kaychik” niq yachachikuypi, hanaq pachapaq kaqkunata kallpancharqaku kikinkumanta yanapakunankupaq, chaymantapas kallpancharqakum kaynata tapukunankupaq: “¿Manachu kusikuni Diospa palabranmanta willakunaypaq favorecesqa kasqaymanta?”, nispa. Nirqataqmi: “Willakunaykichikpaq favorecesqa kasqaykichikmanta cuentata qukuptikichikqa manam iskayrayanikuchu Jeremias hina kasqaykichikmanta, paypa sunqunpim Diospa palabran karqa tullunkunapi rupachkaq nina hina, chaymi payqa upallalla kaytaqa mana atirqachu”, nispa (Jer. 20:9). Jehova Dioswan Jesucristoqa chayna kallpanchasqankuwanmi qawachirqaku serviqninkunapi confiasqankuta.
14, 15. ¿Imaynatam 1922 watapaq Willakuq qillqaqa hanaq pachapaq kaqkunata kallpancharqa Jesucristo kamachimunanmanta willakunankupaq?
14 ¿Imaynatam willakunanku karqa Jesucristo kamachiwaqninchik kasqanmanta? 1922 watapim 15 agosto killapaq Willakuq qillqapi hanaq pachapaq kaqkunata kallpancharqaku tukuy sunqunkuwan “qillqanchikkunata wasin-wasin apaspa” Jesucristopa kamachimunan hichpallapiña kasqanmanta willakunankupaq.
15 Jesucristom 1919 watamantapacha allin yuyayniyuq confianza sirvientenwan Dios yupaychaqkunata sapa kutilla kallpanchan Jesucristo kamachiwaqninchik kasqanmanta willakunankupaq favorecesqanmanta, chaynataq chay ruwayninkuta ruwanankupaqpas. ¿Imatam ruwarqaku biblia estudiaqwan sutichasqa iñiqmasinchikkunaqa chayna kallpanchasqa kasqankuwan?
“Kikillankumantam Diosmanta willakuyta munarqaku”
16. ¿Imatam wakin ancianokunaqa ruwarqaku llapallanku willakunankupaq kasqanmanta yacharuspanku?
16 Hanaq pachapaq kaqkunaqa Diosmanta willakunankupaq llapallanku kamachisqa kasqankumanta yacharuspankum wakinqa mana acuerdopichu karqaku, chayqa karqa 1920 watamanta 1930 wata pasaykamam. 1928 watapim Willakuq qillqapi qillqarqaku chay tiempopi ima pasasqanmanta, chaypim nirqa: “Kunanqa huñunakusqanchikpim utaq congregacionpim wakinqa anciano kanku, paykunamantam wakinqa mana munankuchu iñiqmasinchikkuna Diosmanta willakunankupaq kallpanchayta, manataqmi kikinkupas munankuchu chay ruwaytaqa. Paykunaqa pinqakunkum wasin-wasin rispa Diosmanta willakuyta chaynataq kamachiq Jesucristomanta willakuytapas”, nispa. Chay qillqaqa allintam willarqa Diosman sunqu kaqkunata chay ancianokunapa ruwasqankuqa mana allin kasqanta qawachinankupaq hinaspa chayna kasqankurayku manaña anciano kanankumantapas. c
17, 18. (1) ¿Imatam Diosman sunqu kaqkunaqa ruwarqaku allin yuyayniyuq confianza sirvientepa yachachisqanman hina? (2) ¿Imaynatam wara-waranqantin iñiqmasinchikkuna pachak wataña willakuypi yanapakuchkanku?
17 Diosman sunqu kaqkunaqa llapallankum kusikuywan kasukurqaku allin yuyayniyuq confianza sirvientepa nisqanta, paykunaqa yacharurqakum Jesucristo kamachiwaqninchik kasqanmanta willakunankupaq favorecesqa kasqankumanta. 1926 watapi 15 marzo killapaq Willakuq qillqapim nirqa: “Diosman sunqu kaqkunaqa kikinkumantam yanapakunqaku allin noticiamanta runakunaman willakuypi”, nispa. Paykunaqa Salmo 110:3 nisqanman hinam Jesucristota tukuy sunqunkuwan yanapasqankuta qawachirqaku.
18 Pachak watañam wara-waranqantin iñiqmasinchikkuna Jesucristo kamachimusqanmanta tukuy sunqunkuwan willakuchkanku. Qatiqnin yachachikuypim yachasunchik imaynata willakusqankumanta, chaypaq imakunawan yanapachikusqankumanta, chaynataq chayna ruwasqanku runakunata imayna yanapasqanmantapas. Ichaqa puntataraqmi yachasunchik ‘kikillanpaq munaq’ runakunapa kasqanpi kawsaspankupas imanasqa wara-waranqantin iñiqmasinchikkuna kamachiwaqninchik Jesucristomanta willakuypi yanapakusqankumanta. Chaymanta yachasqanchikman hinam tapukunanchik: “¿Imataq kallpanchawan Diosmanta willakunaypaq?”, nispa.
Imamantapas puntatayá hinalla willakusun
19. ¿Imanasqataq Dios imayna kamachimunanmanta hinalla willakunanchik?
19 Jesusmi qatiqninkunaman willarqa imantapas puntataqa Dios imayna kamachimunanmanta willakunankupaq (Mat. 6:33). ¿Imanasqataq chay nisqanta kasukunchik? Jesucristo 144.000 yanapaqninkunapiwan kay pachata kamachimuspa Diospa munayninta cumplichinanpaq kasqanraykum. Kay qillqapa 5 kaq yachachikuyninpi yachamusqanchikman hinam Dios imayna kamachimunanmanta astawan yachanankupaq pisi-pisimanta chuya espiritu yanaparqa. Bibliapi yachachikuykuna sunqunchikman chayaruspanqa kallpanchawanchikmi Dios imayna kamachimunanmanta willakunapaq.
20. Pakata tariruq runa hina, ¿imatam ñuqanchikpas ruwananchik Dios imayna kamachimunanmanta yacharusqanchikwan?
20 Jesusqa manam iskayrayarqachu qatiqninkuna Dios imayna kamachimunanmanta hinalla willakunankumantaqa, chayna kanantam qawachirqa pakata tariruq runamanta tupanachiyta willakusqanwan (leey Mateo 13:44). Jesusmi willakurqa chakrapi llamkaq runamanta, chay runam llamkachkaspan pakata tarirurqa, payqa chayllam cuentata qukururqa chay pakaqa ancha chaniyuq kasqanmanta. ¿Imatam chay runaqa ruwarqa? ‘Kusisqallaña pasaspanmi tukuy kapuqninta rantikaramuspan rantirurqa chay chakrata’. ¿Imatam chayna ruwasqan yachachiwanchik? Ñuqanchikpas Diospa palabranpi imam kaq yachachikuykunata yacharuspam cuentata qukurunchik chayqa ancha allin kasqanmanta, chaymi munasqanchikman hina kawsakuyninchikta saqiruspa imamantapas llalliriqtaqa Dios imayna kamachimunanmanta willakunchik. d
21, 22. ¿Imaynatam Diosman sunqu kaqkunaqa qawachinku imamantapas llalliriqtaqa Diospa kamachimuynin maskasqankuta? Huk willakuymantawan rimariy.
21 Kamachimuwaqninchik Jesucristoman sayapakuqkunaqa manam rimasqallankuwanchu kasukuq kasqankuta qawachinku aswanqa paymanta willakunankupaqmi servichikunku kapuqninkuta hinaspa ima ruway yachasqankutapas. Wakinqa ima munasqankutapas utaq ima ruwasqankutapas saqispam precursor kanankupaq anchata kallpanchakunku. Chayna kallpanchakuqkunaqa qawankum imamantapas llalliriqtaqa kamachiwaqninchik Jesucristomanta willakusqankuta Jehova Dios bendecisqanta. Chayna kasqanmantayá qatiqnin willakuypi yachasun.
22 Avery hinaspa Lovenia Bristow sutiyuq iñiqmasinchikkunam Estados Unidospa sur lawninpi precursor karqaku 1930 watamanta ñawpaq watakunapiraq. Chay watamanta unay watakuna pasaytam Lovenia nirqa: “Precursor kasqayku watakunapim qusaywan ancha kusisqa kawsakurqaniku. Wakinpiqa qullqiykum mana hayparqachu gasolinapaq utaq mikuyta rantinaykupaq. Ichaqa sapa kutim Jehova Diosqa yanapawarqaku. Manam haykapipas precursor kayniykutaqa saqirqanikuchu, nitaqmi imaykupas pisipuwarqakuchu”, nispa. Loveniam yuyarin Pensacola llaqtapi precursor kaptinku qullqinku chaynataq mikuyninku pisilla kasqanmanta. Huk punchawmi ruedayuq wasichankuman kutimuspanku tarirurqaku iskay hatun bolsakunata, chayqa mikunankupaq tukuy imayuqmi karqa, chay bolsakunapim huk letrero nirqa: “Kuyakuywan Pensacola compañiamanta”, e nispa. Unay watakuna precursora kasqanmanta yuyarispanmi Lovenia nirqa: “Jehova Diosqa manam haykapipas saqiwarqakuchu. Paypi hapipakuqkunataqa manam haykapipas saqinchu”, nispa.
23. (1) ¿Imaynam sientekunki Diosmanta imam kaqta yachasqaykiwan? (2) ¿Imata ruwanaykipaqmi kallpanchakunki?
23 Manam llapallanchikchu precursor kaytaqa atinchik. Ichaqa llapallanchikmi favorecesqa kanchik Diosmanta tukuy sunqunchikwan willakunanchikpaq (Col. 3:23). Diospa yachachikuyninkunata imam kaqta yachasqanchikqa mayna allinmi, chaymi kikinchikpa munasqanchikkunata saqispa tukuy sunqunchikwan astawan willakuyta munanchik.
24. ¿Imatam Jesucristoqa kay tukupay tiempopi astawan ruwachkan?
24 Kay pasaq pachak watakunapim Jesusqa cumplichiyta qallaykurqa Mateo 24:14 nisqanpi willaykuyta. Ichaqa manam pitapas obligarqakuchu Diosmanta willakunankupaqqa. Jesuspa qatiqninkunaqa kay pachapi mana allin ruwaykunata saqispankum Diosmanta allin noticiata willakuypi yanapakunku. Chay allin noticiamanta enteron pachapi willakunapaqmi Jesucristoqa kay tukupay tiempopi astawan yanapawachkanchik, chaytaqmi qawachin Jesucristoqa hanaq pachapi kamachiyta qallaykuspa ñuqanchikwanña kasqanta.
a Bibliapi sulla nisqanqa tupanmi imapas achkallaña kaqwan (Gen. 27:28; Miq. 5:7).
b “Pikunataq Diosmanta willakunankupaq kamachisqa kanku” niq qillqapim nirqa: “¡Rikchariy! qillqatam wasin-wasin aypusunchik Dios imayna kamachimunanmanta runakuna yachanankupaq. Chay allin noticiamanta willaruspapas sapa wasipim ¡Rikchariy! qillqata saqina, chay qillqatawan Willakuq qillqata sapa killa chaskinanpaq wasiyuq mana munantinpas”, nispa. 1940 watapa 1 febrero killamantapacham Jehova Diosqa serviqninkunata kallpancharqa chay qillqakunata aypunankupaq chaynataq hayka aypusqankumanta willakunankupaqpas.
c Chay watakunapiqa huñunakusqankupim ancianokunata akllarqaku makinkuta huqarispa utaq votaspa. Chaymi Diosmanta willakuyta mana munaqkunataqa mana akllanankupaq tantearqaku. Kay qillqapa 12 kaq yachachikuyninpim yachasunchik Diospa kamachisqanman hina ancianokunata akllasqankumanta utaq nombrasqankumanta.
d Jesusqa huk rikchanachiypim negociante runamanta willakurqa, chay negocianteqa ancha chaninniyuq perlasta maskananpaqmi viajarqa. Chay runaqa perlasta tariruspanmi tukuy kapuqninta rantikuruspan chay perlasta rantirurqa (Mat. 13:45, 46). Chay tupanachiykunawanmi musyakunchik Diosmanta imam kaqta sapakama imayna yachasqanchikmanta. Wakinqa mana sasachakuspallam Diosmanta yacharunku, wakinñataqmi kallpanchakuspankuraq. Imaynata sapakama yacharuspapas Diospa nisqanta ruwanapaqmi puntata kallpanchakunchik.
e Chay tiempopiqa huñunakuqkunatam suticharqaku “compañía”, nispa.