¿Imaynataq achka hora otaq achka punchawkuna mana rimanakuspaqa kanmanku kuyanakunankupaq prometenakuq warmi-qariqa? Ichapas ninmanku manaña qaqchanakunaykupaqmi nispanku. Chaymi ichaqa iskayninkuta hinalla sasachanman.

Vengakuyta munaspa. Qosanwan otaq señoranwan piñakuruspankum vengakuyta munaspanku mana rimanakunkuchu. Kaypi piensarisun, huk qosam mana señoranta tapuspan semana tukuyta lloqsinanpaq tantearun. Chayta señoran yacharuspanmi qosanmanta nin sapallanpi piensaq kasqanta, qosanñataqmi nin señoranqa mana ima niykuna kasqanta. Señoranñataqmi piñapakuspan mana rimapayananpaq tantearun. Kaynatapas nichkanman hinam: “Qamqa manam tapuwarqankichu, chayraykum manaña rimapayasqaykichu”, nispa.

Munasqanta ruwananpaq. Wakinkuqa manam rimankuchu imapas munasqankuta ruwanankukama. Kaypi piensarisun, casarasqa runakunam huklawman riyta piensachkanku, ichaqa señoranmi tayta-mamantawan pusayta munachkan. Qosanñataqmi mana munanchu hinaspam nin: “Qanwanmi casarasqa kachkani, manam tayta-mamaykiwanchu”, nispa. Chaymi payqa mana rimapayanchu munasqanta señoran kasukunankama.

Imapas llumpay sasachakuy kaptinqa, allinmi kanman qaqchanakuyta saqeyqa hinaspa hawkalla kanakama suyaypas. Kaynapi tarikuspa upallayqa allinmi. Bibliaqa ninmi “upallanapaq tiempo” kasqanmanta (Eclesiastes 3:7). Vengakunapaq otaq munasqanchikta ruwanapaq upallalla kayqa manam sasachakuytaqa tukuchinchu, hinaspapas respetanakusqankum chinkan. ¿Imatam ruwawaq chaykuna mana pasasunaykipaq?

Reqsikunam mana rimanakuyqa sasachakuyta huk ratolla allichanapaq kasqanmanta. Atinkipaschá vengakuyta otaq munasqaykita ruwananpaq qosaykita otaq señoraykita hikutaytapas. Ichaqa, ¿chayna ruwaytachu munanki kuyanaykipaq prometesqayki runata? Kanmi achka yanapakuykuna sasachakuykunata sumaqllata allichanapaqqa.

Ima niy munasqanta entiendenaykipaq kallpanchakuy. Bibliaqa ninmi kuyakuy kaptin ‘mana piñakuy’ kananmanta (1 Corintios 13:4, 5). Qosayki otaq señorayki piñasqa hina, “Manam haykapipas uyariwankichu” otaq “Sapa kutim tarde chayamunki” nisuptikiqa ama llumpaytaqa hukmanyaychu. Aswanqa kallpanchakuy ima niy munasqanta entiendenaykipaq. Ichapas “Manam haykapipas uyariwankichu” nispanqa nichkanman “Manachusmi ima piensasqaytapas chaninchankichu”, nispa. (Imatam Biblia yachachin: Proverbios 14:29.)

Sumaqllata rimay. Qaqchanakuyqa astawanmi yapakun mana upallaptikiqa. Ichaqa atiwaqmi chaykama mana chayayta. ¿Imaynata? Huk qellqam nin: “Qaqchanakuyta saqenapaqqa yanapakunmi sumaqllata rimay hinaspa señoraykipa otaq qosaykipa nisqanta uyariy. Yaqa llapanpim chaylla yanapakun”, nispa (Fighting for Your Marriage). (Imatam Biblia yachachin: Proverbios 26:20.)

Iskaynikichikpi piensay, ama qamllapiqa. Bibliam nin: “Wakinkunapa allinnintam maskananchik, manam kikillanchikpa allinninchiktachu”, nispa (1 Corintios 10:24). Qosaykita otaq señoraykita yanapasuqnikita hina qaway ama enemigoykita hinachu, chaynapim mana piñanakunkichikchu nitaq mana rimanakuspaqa kankichikchu. (Imatam Biblia yachachin: Eclesiastes 7:9.)

Mana rimanakuspa kayqa Bibliapa nisqanpa contranpim, ninmi: “Kikikichikta hinayá warmikichiktapas sapakama kuyaychik, warmiñataqyá qosanta respetachun”, nispa (Efesios 5:33). ¿Imanasqataq qosaykiwan otaq señoraykiwan mana tanteankichikchu rimanakuyta mana saqenaykichikpaq?