Yachachikuypa kasqanman rinapaq

Yachachikuyman rinapaq

VIDANMANTA

Ruwanallaytam ruwarqani

Ruwanallaytam ruwarqani

IÑIQMASINCHIK Donald Ridleyqa 30 wata masninmi rantinchikpi juezkunawan rimarqa. Yanapakurqataqmi iñiqmasinchikkuna yawarta churachikunankupaq doctorkuna mana hikutanankupaqpas, yanapakurqataqmi yanqamanta imatapas niwaptinchik rantinchikpi juezkunawan rimaypipas. Chaynataqa yanapakurqa Estados Unidos nacionpim. Kuyaqninkunaqa Don nispallam niqku kay iñiqmasinchik Donaldtaqa. Payqa uchuychakuq hinaspa llamkakuqllañam karqa, manataqmi kikillanpaq munaqchu karqa.

2019 wata qallariypim, llumpa-llumpayta unqurullarqa. Chaymi iñiqmasillanchikqa astawan aswanyaruspan hina chay watalla 16 punchaw agosto killapi wañukullarqa. Kawsakuchkaspanraqmi tukuy ima ruwasqanmanta willakurqa.

1954 watapim Estados Unidos nacionpi mamay wachakuruwarqa, tayta-mamayqa catolicom karqaku. Ñuqam piwi kaqman qatiq kani, llapaykuqa pichqam kaniku. Warmachaymantam catolico escuelapi karqani hinaspapas curapa yanapaqnin karqani, chaywanpas yanqa-yanqallatam bibliamantaqa yacharqani. Dios kasqanmantaqa manam iskayrayarqanichu, catolico kayqa hukmanpaqñam rikchakapuwarqa.

DIOSMANTAM IMAM KAQTA YACHAYTA QALLAYKURQANI

Runakunapa rantinpi rimanaypaqmi chayllaraq yachachkarqani, chayna kachkaptiymi huk punchaw Jehova Diosmanta willakuqkunaqa punkuyta takaykamuwarqaku. Pachaytam taqsachakuchkarqani, taqsakusqayraykum niwarqaku chaymantaña kutimunankupaq. Kutiramuptinkum nirqani: “¿Imaynanpitaq mana allin ruwaq runakunaraq allin kawsakunku allin ruwaq runakunamantaqa? ¿Imatataq ruwana kusisqa kawsakunapaq?”, nispay. Paykunañataqmi quykuwarqaku La verdad que lleva a vida eterna niq qillqata hinaspa Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras, sutiyuq bibliata. Chaynatam bibliamanta yachachiwayta qallaykurqaku. Yachachiwarqakum kay allpa pachata taytanchik kamachiptillan allin kawsakuy kananmanta, chaywanqa anchatam kusikurqani. Yacharurqanitaqmi runakuna kay allpa pachata kamachisqankurayku tukuymana mana allinkunallaña kasqanmantapas.

1982 watapim bautizakurqani “Verdad del Reino” niq hatun huñunakuypi. Chaymanta qanchis punchawllanmanmi runakunapa rantinpi rimanaypaq papelpi tukuy imata tapuwasqankuman hina chay papelpi qillqarqani. Chaymanta killakunallamanmi niykuwarqaku llamkanaypaqña.

Chay bautizakusqay huñunakuypim riqsirurqani Brooklyn betelpi yanapakuq iñiqmasinchik Mike Richardsonta. Paymi niwarqa: “Munachkanikum iñiqmasinchikkunapa rantinpi juezkunawan rimaqkunata”, nispa. Chaynata niwaptinmi Hechos 8:36 nisqanman hina sunqullaypi nirqani: “¿Imaraqtaq harkawan betelpi yanapakuspa iñiqmasiykunapa rantinpiña juezkunawan rimanaypaq?”, nispa. Chaymanta allinta yuyaymanaruspaymi betelpi yanapakunaypaq papelta qillqarqani.

Taytanchikpiña kakunaypaq niptiymi tayta-mamayqa chiqnipakuruwarqaku. Taytaymi niwarqa: “Betelpi yanapakuynikiqa, ¿yanapasunkichu chay yachasqaykipi llamkaspa qullqiyuq kanaykipaq?”, nispa. Chaynata niwaptinmi ñuqañataq nirqani: “Yanapakuyta munasqayraykum richkaniqa taytay, manam qullqiraykuchu”, nispay.

1984 watakamaqa qawa runakunapa rantinpim juezkunawan rimaq kani. Chaymantam ichaqa chay ruwaykunata saqispay Brooklyn betelpiña yanapakurqani. Betelpipas niykuwarqakum iñiqmasinchikkunapa rantinpiña juezkunawan rimanaypaq. Betelpi manaraq yanapakuchkaspa qawa runakunapa rantinpi rimasqaymi yanapawarqa, iñiqmasinchikkunapa rantinpiña juezkunawan allinta rimanaypaq.

STANLEY SUTIYUQ HUÑUNAKUNA WASITA ALLICHASQANKUMANTA

Chayllaraq rantiruptinchikqa Stanley wasiqa kaynam karqa.

1983 watapim, noviembre killapi Stanley sutiyuq hatun wasita rantirurqanchik. Chaymi iñiqmasinchikkunaqa autoridadkunaman qillqarqaku chay rantisqanku wasiman achkinta hinaspa yakunta churanankupaq. Autoridadkunawan huñunakuruspankupas nirqakum: “Kay wasitaqa rantiruniku hatun huñunakuykunata ruwanaykupaqmi”, nispa. Iñiqmasinchikkunapa chayna nisqanta uyariruspankum autoridadkunaqa nirqaku: “Kay wasipiqa manam huñunakuykunataqa ruwawaqchikchu”, nispa. Chaynataqa nirqaku chay wasipa kasqan lawpi tukuy imata rantikusqankuraykum. Iñiqmasinchikkuna kaqmanta chay wasipi huñunakuykunata ruwanankupaq niptinkupas autoridadkunaqa manam munarqakuchu.

Betelpi chayllaraq kachkaptiymi, iñiqmasinchikkunaqa qillqarqaku manaraq betelpi kachkaspay llamkasqay wasimanña. Chay wasipi llamkasqayraykum allinta yacharqani chaykunata imaynata allichaytaqa. Ñuqanchikpa rantinchikpi rimaq runam nirqa: “Ñawpaqtaqa kay Stanley wasipiqa takiqku-tusuqkum, videokunatapas qawaqkum, chayna kachkaptinqa, ¿imaynanpitaq manaqa munankichikchu wak wasipi huñunakuykuna ruwanankutaqa?”, nispa. Chayta uyariruspankum juezkunaqa llaqtapi autoridadkunata nirqaku: “Amañam harkakunkichikñachu Stanley wasipi huñunakuykuna ruwanankutaqa”, nispa. Chaypim sutillata qawarqani taytanchik Jehovapa yanapawasqanchikta. Anchatamá kusikurqani imachallapipas yanapakusqaywan.

Iñiqmasinchikkunaqa chayllam chay wasita allichayta qallaykurqaku, huk watallapim tukururqaku. 1985 watapim, 8 punchaw septiembre killapi huk law nacionkunaman rispa willakuq iñiqmasinchikkunapaq suma-sumaq yachachikuy karqa. Taytanchik Jehovapaq tukuy imata ruwasqaywanqa ancha-anchatam kusikurqani. Manam chaynataqa kusikurqanichu betelpi manaraq yanapakuchkaspay qawa runakunapa rantinpi rimasqaywanqa. Taytanchik Jehova yanapawasqanraykumá tukuy imapi yanapakullarqani.

YAWARTA MANA CHURACHIKUNANKUPAQMI IÑIQMASINCHIKKUNAPA RANTINPI JUEZKUNAWAN RIMARQANI

1980 watakunapiqa, sasam karqa yawarta mana churachikunapaq doctorkunawan rimayqa. Yawarta mana churachikunankupaq iñiqmasinchikkuna niptinkupas doctorkunaqa manam uyariqkuchu, astawanraqmi wiksayuq iñiqmasinchikkunataqa. Juezkunaqa niqkum: “Wawapa maman yawarta mana churachikusqanrayku wañuruptinqa, pitaq wawantaqa uywarunqa”, nispa. Chaynata nispam yawarta churachikunankupaq hikutaqku.

1988 watapim, 29 punchaw diciembre killapi, iñiqmasinchik Denis Nicoleau unqukururqa, ichaqa yawarninmi mana takyamurqachu. Yawarnin manaña kasqanraykum doctorkuna nirqaku yawarta churanankupaq. Iñiqmasinchikmi ichaqa mana munakurqachu, iñiqmasinchik mana munakusqanraykum doctorkunaqa paqarinnintinta juezta qayarurqaku. Juezñataqmi mana piwanpas huñunakuchkaspa, iñiqmasinchikpa qusantapas mana tapuykuchkaspa iñiqmasinchikman yawarqa churanankupaq niykurqa.

Iñiqmasinchikpa qusanwan ayllunkunaqa tukuytam ruwarqaku iñiqmasinchikman yawarqa mana churanankupaq. Chaywanpas doctorkunaqa iñiqmasinchikmanmi yawarta churarurqaku. Yawarta mana churanankupaq harkakusqankuraykum iñiqmasinchikpa aylluntawan punta apaqkunataqa guardiakuna aparurqaku. Chaymi paqarintinqa chayllamantaña radiokunapipas rimarqaku.

Iñiqmasinchik Philip Brumleywan.

Chayna karusqanraykum juezkunamanta uma kaq juezmanña rirqaniku. Chaypim rimarqani huk kaqnin juezwan, chay juezpa sutinqa karqa Milton Mollenmi. Paymanmi willarqani chay huknin juez huñunakuyta mana ruwachkaspa iñiqmasinchikman yawarta churarachisqanmanta. Chaymi payqa niwarqa kutiptiy chaymanta astawan rimanaykupaq. Kutiptiymi riysiwarqa iñiqmasinchik Philip Brumley. Kay iñiqmasinchikqa karqa iñiqmasinchikkunapa rantinpi juezkunawan rimaq iñiqmasinchikkunamanta nanachikuqmi. Chay kutinaypaq niwaqniy juezpas doctorkunapa rantinpi rimaq runatam pusasqa. Chaymi chay runawanqa llumpayta atipanakuyta qallaykurqani. Hinaptinmi iñiqmasinchik Brumleyqa papelchapi qillqasqanta qawaykachiwarqa. Chay papelchapim qillqarusqa: “Simikipa kamantam rimachkanki”, nispa. Chayna niwasqanqa allinmá karqa, chay doctorkunapa rantinpi rimaq runawan atipanakusqayraykum mana musyakuspalla simiypa kamantaña rimachkasqani.

Iñiqmasinchikkunawan, ichuqmanta alliqman: Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, ñuqa hinaspa Mario Moreno. Kay foto hurqukusqayku punchawmi Estados Unidos juezkunawan rimarqaniku (qaway ¡Despertad! del 8 de enero de 2003 qillqata: “El origen del conflicto”, “El Tribunal Supremo admite el caso a trámite”, “El primer obstáculo: la vista oral ante el Tribunal Supremo”, “El Tribunal Supremo falla a favor de la libertad de expresión”).

Yaqa huk horam rimarqaniku, chayna rimasqaykumantam juezqa niwarqaku paqarinnintinta ñuqaykupa mañakusqaykuta puntata allichanankumanta. Chay wasimanta lluqsichkaptiykum juezqa niwarqaku: “Wak doctorkunapa rantinpi rimaq runaqa yanqallam”, nispa. Chaytaqa niwarqaku “qamkunapa nisqaykichikman hinam ruwakunqa” nichkaq hinam. Chayna niwasqankuwanqa taytanchik Jehova ñuqaykuwan kasqantam musyakurqaniku. Chaywanqa ancha-anchatam kusikurqani.

Juezkunawan imaynata rimanaykupaqmi juezkunawan rimaq iñiqmasinchikkunawan tutakama rimanakurqaniku. Chaynata rimanakuruspaykum paqarinnintinta juezkunawan rimaq rirqaniku. Nisqaykuta uyariykuwaspankum juezkunaqa iñiqmasinchikman yawarta churarachiq juezpa ruwasqanqa mana allin kasqanta nirqaku. Nirqakutaqmi chay juez iñiqmasinchik Nicoleaupa qusanta mana tapuykuchkaspa iñiqmasinchikman yawarta churarachisqanqa mana allin kasqantapas.

Nueva York llaqtapi juezpas nirqam iñiqmasinchik Nicoleaupa mana yawarllawan hampichikunanpaq nisqanta uyarinankupaq. Chayna juezkunawan rimasqaykuraykum Estados Unidos nacionpiqa tawantin kutipi mañakusqanchikta uyariwarqanchik. Chaykunapimá atisqaypiqa yanapakullarqani (qaway “ Juezkuna mañakusqanchikta uyarisqankumanta”, niqta). Chaymantapas betelpiqa juezkunawan rimaq iñiqmasinchikkunawanmi yanapanakurqaniku imapas kaptin chaylla allichanaykupaq. Wakinpiqa allichanaykum karqa warmakuna taytanwan utaq mamanwan qipananpaq, allichanaykutaqmi karqa rakinakuyman chayaqkunata hinaspa wasi qichunakuqkunata.

WARMA YANAY RIQSISQAYMANTA HINASPA CHURI-WAWAYUQ KASQAYMANTA

Warmichaywan

Dawnnitaqa riqsirurqani kimsa wawayuqtañam, payqa papelwanmi qusanmanta rakikurusqa. Payqa kimsa wawankunapaq llamkaspanpas 70 horatam taytanchikmanta willakurqa. Chayna sasachakuyniyuq kaspanpas tukuy sunqumantam taytanchik Jehovata hatuncharqa, chayna kasqanwanmi sunquyta suwaruwarqa. 1992 watapim Nueva York llaqtapi “Portadores de Luz” niq hatun huñunakuyman rirqaniku. Chaypim rimapayarqani astawan riqsinakunaykupaq. Chaymanta watallanmanmi casarakururqaniku. Chaywanpas ñuqaqa hinallam betelpiqa yanapakurqani. Warmichayqa tukuy sunqunwanmi taytanchikta kuyan, chaymantapas asi-asillañam. Warmichayqa kuyakuyninpi taytanchik Jehovapa quwasqanmi. Proverbios 31:12 nisqanman hinam, warmichayqa sapa punchaw sunquyta kusichin.

Casarakuruptiykuqa warmichaypa warmankunaqa piwi kaqmi 16 watanpi karqa, payman qatiqñataqmi 13 watanpi, sullka kaqñataqmi 11 watanpi. Mana taytan kachkaspaypas paykunapaq allin tayta kayta munasqayraykum qillqanchikkunapi maskarqani paykunata imaynata uywanaypaq, hinaspam chayman hina uywarqani. Sasachakuykunaqa karqam, ichaqa chaywanpas warmakunaqa taytankuta hinam qawawanku, anchatam kuyawanku. Paykunaqa iñiqmasinchikkunapa warmachankunatam wasiman pusamuqku, chaywanqa manam piñakuqchu kaniku, aswanmi pusamunankupaq niq kaniku.

2013 watapim kay Wisconsin llaqtaman hampukurqaniku tayta-mamaykuta qawanaykupaq. Chaymi ñuqaqa nirqani: “Kunanqa manañachiki betelpiqa yanapakusaqchu”, nispay. Ichaqa iskay-kimsa killallapas hinalla yanapakunaypaqmi nillawarqaku.

HATUN LLAKI QATIRUWASQANMANTA

2018 watapim, septiembre killapi saqrayarurqani. Chayqa anchatam sasachawarqa rimanaypaq. Doctorkunapas manam ima kasqantaqa yacharqakuchu. Huk doctorwan qawachikuptiyñataqmi “umaykitam qawachikunayki” niykuwarqa. 2019 watapim, enero killapi umayta qawachikurqani hinaptinmi qawawaqniy doctorqa niykuwarqa huk rikchaq unquy kasqanta, hinaspam niwarqa manaña kuyuriq kanaymanta.

Qawachikusqaymanta kimsa punchawllanmanmi, ritipi pukllachkaspa wichiykuspay makiyta pakikururqani. Ritipi pukllaspayqa manam haykapipas wichirqanichu, ichaqa kay kutipi wichiykusqaywanmi musyakururqani chakiypas-makiypas manaña allin kasqanmanta. Kunanqa manañam rimaytapas qispichiniñachu, manañam kuyuriytapas atiniñachu, manañam mikuytapas atiniñachu.

Iñiqmasinchikkunapa rantinpi juezkunawan rimasqaywanqa anchatam kusikuni. Riqsisqa qillqakunata qillqaypim yanapakurqani. Achka nacionkunamantaqmi rirqanipas doctorkunatawan hinaspa juezkunawan rimaqkunata yachachinaypaq. Tukuy chaykunapim iñiqmasinchikkunapa rantinpi rimarqani, hinaspam nirqani iñiqmasinchikkunata mana yawarllawan hampinankupaq. Chayna nisqayqa iñiqmasinchikkunatam mana yawarllawan hampichikunankupaq anchata yanaparqa. Chaywanpas Lucas 17:10 nisqanman hinam, ñuqaqa ruwanallaytam ruwarqani.