Chayna runaqa ima sasachakuypi kaspanpas manam llumpaytaqa hukmanyarunchu. Chaypaqqa ñawpaqta ima sasachakuykunata aguantasqanmi yanapan. Imaynam warmachapas wichispa-wichispa puriyta yachan, chaynallataqmi warmakunapas sasachakuykunapi kaspa aguantaspankuqa qipa punchawkunata sasachakuykunapi tarikuspankuqa mana llumpayta hukmanyaruspa hinalla aguantanqaku.

Wakin warmachakunaqa imapas ruwasqanku paykunapa munasqanman hina mana lluqsiptinqa utaq pipas rimapayaykuptinqa hukmanyarunkum. Wakin warmachakunañataqmi hukmanyasqa kaspanku manaña ima ruwaytapas munankuñachu. Chayna mana tarikunankupaqqa kaykunamanta yachayninkum yanapanqa:

• Llapallanchikmi imapipas pantanchik (Santiago 3:2).

• Llapallanchiktam imapas qunqaymanta pasaruwachwan (Eclesiastes 9:11).

• Llapallanchikmi munanchik pipas rimapayawananchikta, chaynapi allinta imatapas ruwananchikpaq (Proverbios 9:9).

Warmayki sasachakuypi kaspa hinalla kallpanchakuspanqa mana manchakuspam ima sasachakuykunatapas atipanqa.

Warma pantaruptin

BIBLIAPIM NIN: “Allin ruwaq runaqa qanchis kutikama urmaruspanpas kaqmantam hatarinqa”, nispa (Proverbios 24:16).

Warmaykita yachachiy mana chaylla hukmanyarunanpaq ima yanapananmanta. ¿Imatam warmayki ruwanman examenninpi mana allin notata hurqukuruspan? ¿Llakikuspanchu ninman: “Manam imapaqpas valenichu”, nispan?

Chayna tarikuptinkuqa yanapaykuy huk kutipi allintaña ruwananpaq imakuna yanapananmanta nispayki. Chay ruwayninmi yanapanqa sasachakuyninta atipananpaq hinaspa mana llumpayta hukmanyarunanpaq.

Chaymantapas, sasachakuyninkunata kikinku allichanankupaqmi yanapanaykichik. Tapuwaqmi: “¿Imatataq ruwawaq profesornikipa yachachisusqaykita allinta entiendenaykipaq?”, nispa.

Hatun llakipi tarikuptin

BIBLIAPIM NIN: “Qamkunaqa manam yachankichikchu paqarin punchaw imam pasarusunaykichiktaqa”, nispa (Santiago 4:14).

Manam yachanchikchu paqarin ima pasawananchiktaqa, qunqayllamantam mana qullqiyuq rikuriruchwan utaq unquruchwanpas. Bibliapim nin: “Kay pachapiqa kaytapas rikurqanitaqmi: Allin kallpaqkunapas manam lliwchu puntata chayanku, kallpasapakunapas manam lliwchu peleaspaqa vencenku, [...] llapallankumanmi mana allin punchawkuna chayamun, qunqayllamantam imapas pasarunman”, nispa (Eclesiastes 9:11).

Tayta-mamakuna, qamkunaqa tukuytam ruwankichik warmaykichikkuna mana sasachakuypi kananpaq. Chaywanpas sasachakuykunaqa kanqapunim.

Warmaykiqa warmallaraq kasqanraykuchá mana yachanchu llamkaymanta qarquchikuy chaynataq qullqimanta kay imayna kasqantaqa. Chaywanpas huk sasachakuykunapim tarikunman. Ichapas huknin amistadnin manaña amistadninchu kanman utaqmi pi riqsisqanpas wañukunman. *

 Pipas allinninpaq rimapayaykuptin

BIBLIAPIM NIN: “Allinnikipaq imapas nisusqaykitaqa kasukuyá, [...] chaynapi hamuq punchawkunapipas yachayniyuq kanaykipaq”, nispa (Proverbios 19:20).

Pipas rimapayawanchikqa manam piñakunapaqchu, rimapayawanchikqa mana allin ruwasqanchikkunamanta corregikunapaqmi.

Warmaykita pipas rimapayaptin uyarikunanpaq yachachispaykiqa qampas chaynataq warmaykipas manam llakipiqa tarikunkichikchu. Jon sutiyuq taytam nin: “Warmaykipa sasachakuyninta qamlla allichapuptikiqa manam haykapipas yachanqachu kikinmanta sasachakuyninta allichaytaqa, aswan sasachakuykunapim tarikunqa, hinaptinmi tayta-mamaqa warmankupa sasachakuynin allichayllapi tukuy tiempo kanqaku. Chayta ruwaspankuqa manam kusisqachu kawsakunqaku”, nispa.

¿Imaynatam warmaykita yanapawaq pipas rimapayaykuptin kasukunanpaq? Ima mana allin ruwasqanmantapas escuelanpi profesornin rimapayaykuptinqa amayá niychu: “Imaynamá chaynataqa nisunki”, nispaqa. Chayna ninaykimantaqa kaykunata tapuy:

• ¿Imanasqataq rimapayasurqanki?

• ¿Imatam ruwawaq manaña pantanaykipaq?

• Kaqmanta chaynapi tarikuspaykiqa, ¿imatam ruwawaq?

Kunanpaq hinaspa qipa punchawkunapaqpas warmaykipa allinninpaqmi kanqa pipas rimapayaykusqanqa.