“Allinta sayaychik hinaspa qawaychik Jehová Diospa salvawasqanchikta”

“Tayta Diosmi yanapawaqniyqa, manam manchakusaqchu. Runapa imapas rurawanantaqa manam manchakusaqchu.” (SALMO 118:6.)

1. ¿Ima mana haykapipas pasasqan sasachakuytam runakuna pasananpaq kachkan?

RUNAKUNAM kunan tiempopi mana haykapipas pasasqan llumpa-llumpay sasachakuyta pasananpaq kachkan. Kay tiemponchikmanta rimaspanmi Jesusqa discipulonkunata kaynata nirqa: “Chay punchawkunaqa llumpa-llumpay ñakariy punchawkunam kanqa, manam chaynaqa Dios kay pachata unanchasqanmantapunipas kunankama karqachu, manataqmi chaynaqa kanqachu qepa punchawkunapipas. Sichum Dios mana asllayachinmanchu chay punchawkunata hinaptinqa, manach pipas librakunmanchu wañuymanta. Aswanqa akllasqankunaraykum asllayachinqa chay punchawkunata”, nispa (Mateo 24:21, 22).

2. ¿Imanasqataq angelkuna harkachkanku llumpa-llumpay ñakariy pasananta?

² Ñoqanchik mana rikuptinchikpas angelkunam chay llumpa-llumpay ñakariy pasananta harkachkanku. Yuyaqña apostol Juanmi rikurqa imarayku harkasqankumanta. Leesunchik Jesusnintakama payman Dios qawachiptin qellqasqanta: “Chaymantam rikurqani tawa angelkunata kay pachapa tawan esquinankunapi sayachkaqta, paykunam wayrata harkachkasqa [. . .]. Rikurqanitaqmi huk angeltapas intipa qespimunan lawmanta hamuchkaqta, payqa kawsaq Diospa señalanan sellontam hapichkasqa. Chaymi [. . .] tawa angelkunata qaparispan chay angel nirqa: Diospa serviqninkunata urkunpi sellowan manaraq markachkaptiykuqa amaraqyá dañaychikchu allpatapas, lamar qochatapas nitaq sachakunatapas”, nispa (Apocalipsis 7:1-3).

3. ¿Imataq puntata pasanqa llumpa-llumpay ñakariy chayamuptin?

³ ‘Diospa serviqnin’ ungidokunapa sellasqa kayninkuqa ñam tukuruchkanña, chaymi tawa angelkuna listollaña kachkanku chay puchukachiq wayrata kachaykamunankupaq. Kachaykamuptinkuqa, ¿imataq puntata pasanqa? Huk angelmi nin: “Wischusqam kanqa hatu-hatun Babilonia llaqtaqa. Manam rikurinqañachu chay llaqtaqa”, nispa (Apocalipsis 18:21). Chay pasakuptinqa, ¡mayna kusikuychá hanaq pachapi kanqa, pantasqa religionkuna enteron Allpamanta chinkachisqa kaptin! (Apocalipsis 19:1, 2.)

4. ¿Imakunaraqtaq chaymanta pasanqa?

⁴ Allpapi llapallan nacionkunam huñunakunqaku Jehová Dios serviqkunapa contranpi kanankupaq. ¿Chinkarachinqakuchu cheqap cristianokunata? Chaynatapaschá piensanqaku. Ichaqa, Jesucristopa kamachisqan angelkunam chay enemigokunataqa puchukachinqa (Apocalipsis 19:19-21). Chaymantam Diabloqa angelninkunapiwan presochasqa kanqa, chaymi mana allinkunataqa manaña rurayta atinqakuñachu. Runakunatapas manañam pantachiyta atinqakuchu waranqa wata presochasqa kasqankurayku. ¡Mayna kusikuychá kanqa kawsaqlla pasaq mana yupay atina runakunapaqqa! (Apocalipsis 7:9, 10, 14; 20:1-3.)

5. ¿Ima ancha allin ruraytam atisun Jehová Diosta kasukuspaqa?

⁵ Kaykuna pasananqa hichpallapiñam kachkan. Chaynapim Jehová Diospa llapallan kamachinanpaq derechoyoq kasqan hatunchakunqa. Piensarisun kaypi: Jehová Diosta kasukuspa hinaspa  llapallan kamachiq kasqanrayku allinta sayaspaqa, yanapasunmi sutin chuyanchasqa kananpaq chaynataq munaynin cumplikunanpaqpas. ¿Manachu kayqa ancha allin ruray kanqa?

6. Hatu-hatun ñakariy hichpallapiña kasqanrayku, ¿imamantam allinta yachananchik?

⁶ ¿Kaykunapaq preparasqachu kachkanchik? ¿Iñinchikchu Jehová Dios atiyninwan salvawananchikta? ¿Confianchikchu necesitasqanchikman hina chaynataq piensasqanchikmantapas astawanraq yanapawananchikta? Kay tapukuykunata sapakama kutichinapaqqa, Romapi kaq cristianokunaman apostol Pablopa kayna qellqasqanpim piensananchik: “Bibliapi imapas qellqasqa kaqkunaqa yachananchikpaqmi kachkan. Chaynapi pacienciakuspa hinaspa kallpanchakusqa, confianzallawanña suyananchikpaq” (Romanos 15:4). Chay qellqasqa kaqkunamantam allinninchikpaq, consuelawananchikpaq hinaspa suyakuyniyoq kananchikpaqpas kachkan, Egiptopi llumpay ñakarisqankumanta israelitakuna librasqa kasqankumanta willawasqanchik. Ñoqanchikpas suyachkanchikmi hichpaykamuq hatu-hatun ñakariyta, chaymi allinpuni kanqa Egiptomanta Jehová Dios llaqtanta horqomunanpaq imakuna rurasqanmanta yachayqa.

Jehová Diosmi llaqtanta salvan

7. Jesus manaraq nacechkaptin 1513 watapi, ¿ima sasachakuytaq Egipto nacionpi pasarqa?

⁷ Piensarisun manaraq Jesus nacechkaptin 1513 watapi. Jehová Diosqa isqon castigokunawanñam ñakarirachirqa Egiptopi kaqkunata. Isqon kaq castigo pasaruptinmi, piñasqallaña faraonqa Moisesta qayllanmanta qarqorurqa kaynata nispa: “Pasaway qayllaymanta, ama masta rikurimuwaychu, yapatawan hamuwaptikiqa wañurachisqaykim”, nispa. Moisesñataqmi kaynata nirqa: “Allintapunim ninki: ‘Manañam yapatawanqa hamusqaykiñachu’ nispa” (Exodo 10:28, 29).

8. ¿Ima kamachikuykunatam Jehová Dios qorqa israelitakunaman salvakunankupaq, hinaptin imam pasarqa?

⁸ Chaymantañataq Jehová Dios willarqa Moisesman Egipto nacionta imayna ñakarichinanta. 14 abib (nisán) killapim, Egipto runakunapa piwi churinku wañunan karqa chaynataq animalkunapapas. Israel casta runakunam ichaqa chay castigomanta librakunanku karqa, Moisesnintakama Diospa kamachisqanta allintapuni kasukuspankuqa. Carneropa yawarninta chaskispankum challaykunanku karqa punkupa chakaqninman chaynataq markunmanpas, hinaspa wasinkumanta mana lloqsinankuchu karqa. ¿Imataq chay tuta pasarqa? Kikin Moisesmi kaynata nin: “Tayta Diosmi wañurachirqa Egipto nacionpi llapallan piwikunata, chawpi tuta horatam payqa wañuchirqa”, nispa. Hinaptinmi chaypunilla faraonqa Moisestawan Aaronta qayachispa nirqa: “Qamkunaqa Israelpa mirayninkunapiwanyá kaymanta pasawaychik. Runaykunapa chawpinmanta lloqsispayá nisqaykichikpi hina rispa adoramuychik Tayta Diosta”, nispa. Chaymi kimsa millon masninraq israelitakuna lloqsirqaku, “paykunawantaqmi lloqsirqa nana-nanaq” mana israelita kaq runakunapas (Exodo 12:1-7, 29, 31, 37, 38).

9. Egipto nacionmanta llaqtanta lloqsichinanpaq, ¿maynintataq Jehová Dios pusarqa, hinaspa imanasqa?

⁹ Utqayman lloqsinankupaqqa rinankum karqa Filistea runakunapa kasqan Mediterráneo sutiyoq lamar qochapa lawninta. Filistea runakunaqa enemigonmi karqaku. Chayraykuchá llaqtan mana peleananpaq Jehová Diosqa pusarqa Puka lamar qocha law chunniq ñanninta. Millonninpi kaspankupas manam chaqwa-chaqwachu rirqaku. Bibliaqa niwanchikmi: ‘Israelpa mirayninkunaqa tropa-tropam lloqsirqaku Egipto nacionmanta’, nispa (Exodo 13:17, 18).

“Qawaychik Jehová Diospa salvawasqanchikta”

10. ¿Imanasqataq Jehová Dios kamachirqa israelitakunata Pi-hahirot lawpa chinpanpi samanankupaq?

¹⁰ Hinaptinmi admirakunapaq hina pasarurqa. Jehová Diosmi Moisesta kaynata kamachirqa: “Israelpa mirayninkunata nimuy kutirispanku, Pi-hahirot lawpa chimpanpi karpankuta  sayachispa samanankupaq. Samanqakuqa lamar qochamanta Migdol lawman riq Baal-zefon lawpa chimpanpim”, nispa. Diospa kamachisqanta kasukuspankum, harkasqa karqaku alto-alto orqokunawan hinaspa Puka lamar qochawan. Maynintapas mana lluptiy atinamanmi rikchakurqa. Jehová Diosmi ichaqa yacharqa imanasqa chayninta pusasqanta. Moisestam nin: “Faraonpa sonqontam rumiyarachisaq qatimusunaykichikpaq chaymi Faraonpa contranpi hinaspa lliw tropanpa contranpi rurasqayrayku alabasqa kasaq. Chaymi Egipto runakuna yachanqa ñoqaqa [Jehová] Dios kasqayta”, nispa (Exodo 14:1-4).

11. a) ¿Imatam faraon rurarqa, hinaptin imaynam israelitakuna tarikurqaku? b) ¿Imatam Moises nirqa israelitakuna quejakuptinku?

¹¹ Faraonmi israelitakuna lloqsichisqanmanta pantarusqanta piensaspan, caballopa aysasqan 600 carretakunawan haypananpaq piñasqallaña rirqa. Israelitakuna Egipto nacionpa tropankunapa hamusqankuta rikuruspankum, llumpayllataña mancharikuspanku qaparispa Moisesta nirqaku: “Egipto nacionpi sepultura kachkaptinmi yanqa horqomuwarqankiku kay chunniqpi wañunaykupaq”, nispa. Jehová Dios salvananpi confiaspanmi, Moises kaynata nin: ‘Ama manchakuychikchu, sayaychik hinaspa qawaychik Tayta Diospa kunan salvawasqanchikta, kaytaqa kunanpunim qamkunapaq ruranqa. [. . .] Tayta Diosmi peleapusunkichik qamkunapaqqa, qamkunaqa hawkallayá kaychik’, nispa (Exodo 14:5-14).

12. ¿Imaynatam Jehová Dios llaqtanta salvarqa?

¹² Moisespa nisqanman hinam Jehová Diosqa llaqtanrayku pelearqa. Chaymantapacham angelkunaña paykunata yanaparqa. Chaymi Jehová Diospa angelnin paykuna pusaq puyuta israelitakunapa qepanman waqaychananpaq churarurqa. Chay puyum Egipto runakunata tutayaypi tarichirqa, israelitakunatam ichaqa akchirqa (Exodo 13:21, 22; 14:19, 20). Jehová Dios kamachiptinmi Moisesqa makinta haywarirqa. Hinaptinmi: “Tayta Dios tukuy chay tuta intipa qespimunan lawmanta sinchi wayrawan lamar qochata rakinarachirqa [. . .]. Chaymi Israelpa mirayninkuna pasaykurqaku lamar qochapa chakichisqa chawpinta, yakukunam karurqa perqa hina alleq lawninkupi hinaspa ichoq lawninkupi”. Enemigonkunam paykunapa qepanta qatirqaku, Jehová Diosmi ichaqa llaqtanwan kachkarqa. Chaymi Egipto runakunapa tropanta puntata chaqwarurqa, hinaspam Moisesta kaynata nirqa: “Haywariy makikita lamar qochapa hawanman chaynapi yakukuna Egipto runakunaman, carretankunaman hinaspa caballeriankunaman kutiykunanpaq”, nispa. Chayta ruraptinmi Egiptomanta llapallan soldadokuna puchukachisqa karqaku (Exodo 14:21-28; Salmo 136:15).

Israelitakuna salvasqa kasqankumanta yachasqanchik

13. ¿Imatam Israelpa mirayninkuna rurarqaku salvasqa kaspanku?

¹³ ¿Imaynam israelitakuna tarikurqaku milagrota ruraspa Dios salvaruptin? Moiseswan Israelpa mirayninkunam takispanku Jehová Diosta alabarqaku: “Tayta Diosmanmi takisaq, hatun atiynintam qawachikurqa, [. . .]. Tayta Diosmi gobiernanqa wiña-wiñaypaq”, nispa (Exodo 15:1, 18). Kaypi yachasqanchikman hinaqa puntatam Diosta alabarqaku. Jehová Diospa llapallan kamachiq kasqanmi hatunchasqa karqa.

14. a) ¿Imatam Jehová Diosmanta yachachiwanchik israelitakunapa imayna pasasqanku? b) ¿Imayna sutichasqam kanqa 2008 watapaq texto?

¹⁴ ¿Imatam yachachiwanchik kayna admirakuypaq pasasqan? ¿Imaynatam consuelawanchik hinaspa ima suyakuytam qowanchikpas? Yachachiwanchikmi serviqninkuna ima pruebapi tarikuptinkupas yanapananpaq Jehová Dios listo kasqanta, hinaspa paykunapa ima sasachakuyninkuna allicharuy atisqantapas. Ejemplopaq, Puka lamar qochaqa manam israelitakunataqa harkayta atirqachu, Jehová Dios llumpay wayrata intipa qespimunan lawmanta wayrarachimuptin. Chaymantapas Puka lamar qochaqa faraonpa tropankunatam wañuchirqa. Kaykunapi piensaspam salmista hina ninchik: Jehová “Diosmi yanapawaqniyqa, manam manchakusaqchu. Runapa imapas rurawanantaqa manam manchakusaqchu”,  nispa (Salmo 118:6). Chaynallataqmi kallpanchawanchik apostol Pablopa Romanos 8:31 nisqanpi kayna qellqasqan: “Dios allinninchikpi kaptinqa ¿pitaq imanawachwanpas?”. ¡Mayna confiakunapaqmi Bibliapi kayna yachasqanchikkunaqa! Cheqaptamá, manchakuyninchiktawan iskayrayayninchikta chinkachin hinaspa suyakuyta qowanchik. Chayraykum allinpuni kanqa 2008 watapaq kayna sutichasqa texto: “Allinta sayaychik hinaspa qawaychik Jehová Diospa salvawasqanchikta” (Éxodo 14:13, NM).

15. ¿Imanasqataq israelitakunapa kasukuyninkuqa allinpuni karqa salvasqa kanankupaq, hinaspa imanasqam kunan tiemponchikpipas allinpuni kasukuyqa?

¹⁵ ¿Imatawanmi yachanchikman Egipto nacionmanta israelitakuna lloqsisqankumanta? Jehová Diostam kasukunanchik imataña kamachiwaptinchikpas. Israelitakunaqa Diospa llapallan kamachisqankunatam kasukurqaku, Pascua ruranankupaq imakunatapas preparaspanku hinaspa wasinkumanta 14 nisán killa tutata mana lloqsispanku. Chaymantañataq Egiptomanta lloqsispanku “tropa-tropa” rirqaku (Exodo 13:18). Chaynallataqmi kunanpas, ‘allin yuyayniyoq confianza sirvientepa’ niwasqanchikkunata kasukuyninchikqa ancha allinpunim (Mateo 24:45). Allintam kasukunanchik Diospa ‘palabranta’, chaypim niwanchik: “Alleq lawmanpas otaq ichoq lawmanpas rispaykichikqa uyarinkichikmi qepaykichikpi: —Kaymi ñan, chayninta puriychik —nispa niq palabrakunata” (Isaias 30:21). Hatu-hatun ñakariy pasanan punchawman asuykuspanchikqa, yaqapaschá chaskisunchik ima ruranapaq kamachikuykunata. Chay ñakariy punchawkunamantaqa librasqam kasun, Jehová Diosta tukuy sonqonkuwan serviq cristianokuna hina kaspanchik.

16. ¿Imatam yachanchik israelitakunata Jehová Dios imayna salvasqanmanta?

¹⁶ Amataq qonqasunchu, Jehová Diosmi israelitakunata risqankumanta muyurachirqa, mana pasay atina rikchakuq alto-alto orqopa hinaspa Puka lamar qochapa kasqanman. Chayninta rispankuqa piensarqakum pantasqa lawman rirusqankuta. Jehová Diosmi ichaqa imatapas controlachkarqa, chaymi ima pasasqanpas alabasqa kananpaq chaynataq llaqtan salvananpaq karqa. Kunan tiempopipas manapaschá entiendenchikchu Jehová Diospa llaqtanpi imakunapas tanteasqanku imanasqa chayna kasqanta. Ichaqa confianza servientewan Jehová Diospa ima niwasqanchikkunapiqa confiachwanmi. Wakinpiqa enemigonchikkunapa rurasqankum rikchakuwanchikman venceruwasqanchikman. Ichapas imanasqa chayna kasqanta mana llapantaqa yachanchikchu. Jehová Diosmi ichaqa necesitasqanchikpi yanapawanchikman, israelitakunata yanapasqanman hina (Proverbios 3:5).

Jehová Diospi tukuy sonqonchikwan confiasun

17. ¿Imanasqataq Jehová Diospa pusawasqanchikpi confiakuchwan?

¹⁷ ¡Maynatachá israelitakunaqa Diospi confiarqaku  ninawan hinaspa puyuwan tuta-punchaw pusasqanta yuyarispanku! Kaymi qawachirqa “Diospa angelnin” paykunata pusasqanta (Exodo 13:21, 22; 14:19). Chaynallataqmi kunanpas Jehová Diospi confiachwan, payqa llaqtanwanmi kachkan pusawananchikpaq, waqaychawananchikpaq hinaspa salvawananchikpaqpas. Chaynaqa mana iskayrayaspam kayna prometewasqanchikpi confiachwan: “Payqa manam saqenqachu payllamanña iñiykuqtaqa. Diosqa wiñaypaqmi waqaychaykullanqa paykunataqa” (Salmo 37:28). Amayá haykapipas qonqasunchu, kunan tiempopipas Dios serviqkunataqa atiyniyoq angelkunam yanapachkan. Yanapayninwanmi atichwan allin sayayta hinaspa Jehová Diospa salvawasqanchik qawaytapas (Exodo 14:13).

18. ¿Imanasqataq Diospa qowasqanchik espiritualpi ‘llapallan armankunawan’ churakunanchik?

¹⁸ ¿Imataq yanapawasun Jehová Diosta servispa allinta ‘sayanapaq’? Yanapawasunmi Efeso llaqtaman apostol Pablopa qellqasqanman hina espiritualpi Diospa qowasqanchik armankunawan churakusqanchik. Kaypiqa apostol Pablom kallpanchawanchik Diospa qowasqanchik ‘llapallan armankunawan’ guerrapaq soldado hina churakunanchikpaq. ¿Llapallanwanchu churakuchkanchik? Hamuq 2008 watapim allin kanqa, Diospa qowasqanchik espiritualpi ‘llapallan armankunawan’ allin churasqa kasqanchikta hinaspa allin kasqantapas qawayninchik. Enemigonchik Satanasqa yachanmi imawan sasachakusqanchikta, chaymi mana musyaylla pantarachiyta munawanchik otaq pantasqanchikkunawan urmarachiytapas. Chaymi ‘peleachkanchik’ mana allin angelkunawan. Ichaqa Jehová Diospa yanapayninwanmi vencesunchik (Efesios 6:11-18; Proverbios 27:11).

19. ¿Ima kusikunapaq kaqtam rikusunchik aguantaspaqa?

¹⁹ Jesusmi qatiqninkunata nirqa: “Pipas takyaqmi kawsayniyoqqa kanqa”, nispa (Lucas 21:19). Chaynaqa kallpanchakusunyá sasachakuykunata aguantaqkuna hina kananchikpaq. Chaynapim Diospa yanapayninwan allinta sayaspa qawasunchik Jehová Diospa salvawasqanchikta.

¿Ima niwaqtaq?

• ¿Ima kusikunapaq kaqkunataq chayaykamuchkanña?

• ¿Imaynatam Jehová Dios qawachirqa salvananpaq atiyninta 1513 watapi Jesus manaraq nacechkaptin?

• Kunanmantapacha, ¿ima ruranaykipaqmi tanteakurunki?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[11 kaq paginapi suti rikuylla kaq willakuy]

2008 watapaqmi kayna niq texto kanqa: “Allinta sayaychik hinaspa qawaychik Jehová Diospa salvawasqanchikta” (Éxodo 14:13, NM).