Cristianokunapa Pampakuyninqa Diospa munasqanman hinam

WAKIN llaqtakunapim runakunaqa pi ayllunpas wañukuptin llumpayllataña waqaspanku pampanku. Wakinkuqa llumpay llakikusqankuta qawachinankupaqmi lutokuruspanku pampakunaman chamqakunku. Wakinpiñataqmi qaparkachaspanku tusunku, hinaspa atinankukama asispanku mikunku, wakinñataq sinkaruspanku pampapi wischurayanku. Chaynata ruraspankum chay llaqtakunapiqa wañuqmanta despedikunku.

Chayna creenciayoy hinaspa costumbreyoq llaqtakunapim Jehová Diospa achka testigonkuna kawsanku. Millonninpi runakunam piensanku wañuqkunapa espiritun kawsaspa runakunata yanapasqanta otaq daño rurasqantapas. Chayraykum chayna costumbrekunata ruranku. Kuyasqa ayllunchik wañukuptin waqayqa manam penqakunapaqchu, Jesuspas chaynataq discipulonkunapas waqarqakum wakin kutipiqa (Juan 11:33-35, 38; Hech. 8:2; 9:39). Ichaqa manam chay tiempopi runakunapa costumbrenkuman hinachu rurarqaku (Luc. 23:27, 28; 1 Tes. 4:13). ¿Imanasqa? Wañuqkuna imayna kasqankumanta yachasqankuraykum.

Wañuqkunamantam Bibliam nin: “Manam imatapas yachanchu wañuqkunaqa [. . .]. Tukurunñam kuyakuyninqa. Tukurunñam cheqnikuyninqa. Tukurunñam sientekuyninpas [. . .]. Wañuruspaqa manañam rurankichu imatapas. Manañam piensankichu imatapas. Manañam yachankichu imatapas. Manañam yuyankichu imatapas”, nispa (Ecl. 9:5, 6, 10). Kay textokunam sutillata qawachiwanchik wañuqkuna mana ima piensamientoyoq kasqankuta. Paykunaqa manañam imatapas musyankuchu nitaqmi piwanpas rimankuñachu. Hinaptinqa, ¿imaynatataq cristianokunaqa pampananku wañukuqkunata?

“Amayá hapiychikchu millakuypaq kaqkunataqa”

Maymantaña kaspankupas Jehová Diospa testigonkunaqa qepanchankum, wañuqkuna hinalla kawsasqanwan tupaq costumbrekunataqa. Wañuqta velasqanku, lutokusqanku, harawispa pampasqanku, ofrendakunata churasqanku hinaspa misachisqankupas mana allin costumbrekunam. Chayna costumbrekunatam ruranku wañuqkuna hinalla kawsasqankuta piensaspanku, kayna yachachikuyqa manam Bibliapiqa kanchu (Eze. 18:4). Cristianokunaqa manam chayna costumbrekunataqa ruranankuchu. Jehová Diospa ‘mikunanmanta mikuchkaspaqa [manam] demoniokunapa mikunanmantaqa mikuchwanchu’ (1 Cor. 10:21). Aswanmi kallpanchakunchik kayna niq kamachikuyta kasukunanchikpaq: ‘Sapaqchakuychikyá, amayá hapiychikchu millakuypaq kaqkunataqa’, nisqanta (2 Cor. 6:17). Ichaqa sasamá kanman kay costumbrekunata saqeyqa.

África lawpi chaynataq huklawkunapipas achka runakunam creenku costumbrenkunata mana ruraptinkuqa, wañuqkunapa espiritun piñakurunanta. Wakinkuqa piensankum chay costumbrekunata mana ruraptinkuqa llaqtanku castigasqa kananta. Chayna costumbrekunata mana ruraptinkum Jehová Diospa testigonkunataqa familiankunapas otaq vecinonkunapas cheqninku. Wakinkunaqa ninkuraqmi  runakunata cheqnisqankuta hinaspa wañuqkunata mana respetasqankutapas. Chaymantapas iñiqmasinchik wañukuptinmi, wakin kutipiqa mana cristiano kaqkuna costumbrenkuman hina pampanankupaq hikutakunku. ¿Imatam rurachwan chaykuna pasakuptin? Hinaspa, ¿imatam rurachwan chayna costumbrekunamanta karunchakunapaq, chaynapi Jehová Dioswan amistadninchikta mana yanqacharunanchikpaq?

Respetowan rimariy imayna pampay munasqaykimanta

Wakin llaqtakunapiqa karu ayllunkunam otaq llaqtapi reqsisqa runakunam tanteanku wañukuqta imayna pampanankupaq. Chaymi cristianoqa clarota ninan Bibliapa nisqanman hina pampananpaq piensasqanta (2 Cor. 6:14-16). Wañukuqta imayna pampasqanchikqa manam hukmanyachinanchu iñiqmasinchikta nitaq imayna creesqanchikta yachaqkunatapas.

Pi cristianopas, wañukuq iñiqmasinchikta pampanankupaq congregacionpi ancianokunata valekuptinkuqa, ancianokunam paykunata yanapanku Bibliapa nisqanman hina ruranankupaq consejaspanku. Pipas Diospa contranpi kaqkunata rurayta munaptinqa, valorchakuspam imayna rurananchikta respetowan willananchik (1 Ped. 3:15). Ichaqa, ¿imatam rurachwan costumbrenkuman hina ruranankupaq atipakuptinkuqa? Allinpaschá kanman chay wasimanta lloqsikuyninchikqa (1 Cor. 10:20). Chayna kaptinqa, huñunakunanchik Salonpim otaq huklawpipas discursotaqa rurakunmanmi chaynapi wañuqpa familiankunata Bibliawan consuelanapaq (Rom. 15:4). Wañuqpa cuerpon manaña chaypi kaptinpas chay huñunakuyqa respetanapaqmi (Deu. 34:5, 6, 8). Mana iñiq ayllunkunapa chayna rurasqankuwan ancha llakisqa kaspankupas, kallpanchasqam tarikunmanku allinta ruranankupaq kallpanchakusqankuta Jehová Dios qawasqanrayku. Diosqa kallpatam qonqa llakikuyninkuta atipanankupaq (2 Cor. 4:7).

Imayna pampakunaykimanta qellqay

Pipas manaraq wañukuchkaspan imayna pampakuy munasqanta qellqaptinqa, iñiq ayllunkunatam yanapanqa imayna pampakuy munasqanta respetachinanpaq. Qellqanmanmi maypi pampakunanta, imayna pampakunanta hinaspa pi pampachinantapas (Gen. 50:5). Huk otaq iskay runakunapa qayllanpi rurakuptinqa chay qellqaqa aswan respetanapaqmi kanqa. Bibliam yachachiwanchik ñawpaqmantaraq imatapas tanteanapaq. Chaymi Bibliapa nisqanta kasukuqkunaqa, manam wañuypa patanpi otaq llumpay yuyaq kaytaraqchu suyanku imayna pampakunankumanta tanteanankupaqqa (Pro. 22:3; Ecl. 9:12).

 Wakin iñiqmasinchikkunaqa hukmanyankum chayta ruranankupaq. Ichaqa, imayna pampakunamanta qellqaspanchikqa, yuyayniyoq kasqanchikta hinaspa iñiq ayllunchikkuna kuyasqanchiktam qawachichkanchik (Fili. 2:4). Kawsachkasparaq kaykunata allichayqa ancha allinmi kanqa, chaynapi familiakuna mana sasachakuypi tarikunankupaq, chaymantapas ancha llakisqa kasqankurayku mana allin costumbrekunawan mana chaqrukunankupaq.

Amayá alabakunapaq hinaqa pampaychu

África lawpiqa wañuqkunatam pampanku achka qollqeta gastaspanku, chaytam ruranku wañuqkunapa espiritunta mana piñachinankupaq piensaspanku. Wakinñataqmi achka qollqeyoq kasqankuta qawachikunankupaq (1 Juan 2:16). Chaynata pampaspankum tiemponkutawan achka qollqeta usuchinku. Wañuqpa retratonkunatapas tukuy hinastinpim churarunku achka runakuna hamunankupaq. Wakinpiñataqmi polokunata rurachinku wañuqpa retratonwan, chaywan churakuspanku pampanankupaq. África lawpi kaq huk llaqtapim qollqeyoq kasqankuta qawachinankupaq wañuqpa cajonnintapas carroman, avionman chaynataq buqueman rikchakuqta rurachinku otaq rantinkupas. Wakinpiqa cajonmanta wañukuqta horqospankum sumaq-sumaq allichasqa camaman churanku. Warmitapas wañukuptinmi wakintaqa chayllaraq casarakuqta hina pacharachispanku, uyantapas pintarunku hinaspa alhajakunatapas churarunku. ¿Allinchu kanman cristianokunapaq chaykuna ruray?

Cheqap cristianokunaqa manam qatipakunkuchu Diosta mana kasukuq runakunapa chayna rurayninkunataqa. Paykunaqa yachankum qollqenkuta qawachinankupaq chayna costumbrekunaqa mana allin runakunapa ruraynin kasqanta (1 Juan 2:15-17). Chaymi cuidakunanchik alabakunapaq chayna costumbrekunamantaqa (Gal. 5:26). Qawasqanchikman hinaqa, chayna costumbreyoq llaqtakunapim hatun fiestakunata rurasqankurayku mana controlay atina rikurirun. Wañuqkunata manchakuyqa wañuqpa familian compañaqkunatapas tanqanmanmi Diospa contranpi kaqkunata  ruranankupaq. Ichapas qapariyllawanña waqaspanku wañuqtaqa abrazanmanku hinaspa kawsachkaqtapas hina rimapayanmanku, chaynataq qollqekunatawan imakunatapas pachanman tipanmanku. Cristiano wañukuptin kaynakunata rurayqa Jehová Diospa sutintam qanrachanman (1 Ped. 1:14-16).

Wañuqkuna imayna tarikusqanta yachasqanchikmi kallpanchawananchik runakunapa mana allin costumbrenkuta mana ruranapaq (Efe. 4:17-19). Señorninchik Jesucristoqa Diospa churin kachkaspanpas manam runakuna admirakunanpaq hinachu pampakurqa, aswanmi humilde runakuna hina pampakurqa (Juan 19:40-42). ‘Cristopa piensasqanman hina piensaqkunapas’ humildadwan pampakuytaqa manam penqakunankuchu (1 Cor. 2:16). Familianchik wañukuptin mana allin costumbrekunawan mana chaqrukunapaq hinaspa Diospa munasqanman hina kananpaqqa, manam admirakunapaq hinachu pampana.

Wañukuqta pampayqa, ¿kusikunapaqchu kanan?

Wakin llaqtakunapiqa wañuqta pamparuspankum, costumbrenkuman hina huñunakuspanku hatun fiestakunata ruraspa tusunku. Chayna fiestakunapim runakunaqa sinkakunku hinaspa mana allinkunatapas ruranku. Wakin runakunam piensanku chaynata ruraspanku llakinku chinkachisqankuta, wakinñataqmi piensanku costumbrenkuman hina rurasqankuta. Achka runakunañataqmi chay fiestakunata ruranku wañuqkunata yupaychaspanku, hinaspa ñawpapi wañukuq ayllunkunapa espiritunwan tupanankupaq yanapasqankuta piensaspanku.

Cristianokunaqa yachanchikmi Bibliapa kayna nisqanta: “Runapa asikusqanmantaqa llakisqa kasqanmi aswan allinqa. Llakiqa runapa uyantam hukmanyachin ichaqa paypa sonqontam allinyachin” (Ecl. 7:3). Chaynaqa, pisi tiempolla kawsasqanchikpi hinaspa kawsarimunapaq suyakuyninchikpi yuyaymanaymi aswan allinqa. Tukuy sonqowan Jehová Diosta kasukuqkunapaqqa, “runapa nacesqan punchawmantapas aswan allinqa wañukusqan punchawmi” (Ecl. 7:1). Wañuqkunata pampanankupaq costumbrekuna layqakuykunawan hinaspa huchapakuykunawan hukllawasqa kasqanraykum, cristianokunaqa mana runakunapa costumbrenkuman hinachu ruranchik. Manam chaykunamanqa riyllapas rinchikchu, Diosta hinaspa iñiqmasinchikkunata respetasqanchikrayku.

Runakunaqa sutillatam reqsiwananchik

Achka runakunam kunan tiempopi llumpayllataña wañuqkunata manchakunku. Ñoqanchikmi ichaqa chay manchakuymantaqa librasqaña kanchik. ¡Mayna kusikuymá kayqa! (Juan 8:32.) Llakikuyninchikta imayna qawachisqanchikmi ‘achkiypi kawsasqanchikta’ rikuchin hinaspa wañuqkuna imayna kasqankuta yachasqanchiktapas. Kawsarimunapaq suyakuyninchik kasqanraykum llumpaytaqa mana llakikunchikchu (Efe. 5:8; Juan 5:28, 29). Chay suyakuyninchikmi yanapawasun mana suyakuyniyoq runakuna hina qapariyllawanña mana waqananchikpaq (1 Tes. 4:13). Chaynata ruraspaqa kallpanchasqam kasunchik Dios yupaychayninchikta mana qanracharunanchikpaq hinaspapas manam manchakusunchu (1 Ped. 3:13, 14).

Diospa kamachikuyninta kasukuptinchikqa runakunam yachanqaku ‘pim Dios adoraq kasqanta chaynataq pim mana adoraq kasqantapas’ (Mal. 3:18). Bibliaqa niwanchikmi wañuy chinkananmanta (Apo. 21:4). Chayna kawsakuy chayamunankamaqa, Diosta mana kasukuq runakunapa rurayninkunamanta karunchakuspayá, Jehová Diospaq ‘mana huchayoq hinaspa mana culpayoq’ kawsasunchik (2 Ped. 3:14).

[30 kaq paginapi dibujo]

Allinmi kanman imayna pampakuy munasqanchikmanta qellqasqataña saqeyqa

[31 kaq paginapi dibujo]

Cristianokunapa pampakuyninkuqa manam runakuna admirakunankupaq hinachu kanan