Jesuspa yachachisqankunaqa kusichiwanchikmanmi

‘Jesusmi [. . .] rirqa orqopa waqtanman hinaptinmi chaypi tiyaykuptin puriqmasinkuna asuykurqa. Hinaptinmi [. . .] yachachiyta qallaykurqa.’ (MAT. 5:1, 2.)

1, 2. a) ¿Imakunata ruraruspanñataq Jesusqa Orqopi Yachachirqa? b) ¿Imamanta rimaspanmi Jesusqa yachachisqanta qallarirqa?

PIENSARISUN Jesuspa tiemponpi 31 watapi. Jesusmi Galileapi predicachkaspan Jerusalenman rirqa Pascua fiestata yuyarinanpaq (Juan 5:1). Galileaman kutimuspanñataqmi Diosta tukuy tuta mañakurqa 12 apostolninkunata akllananpaq. Qatiqnin punchawñataqmi achkallaña runakuna maskarqaku, hinaptinmi onqoqkunata hampirqa. Chaymantañataq orqopa waqtanman rispan tiyaykurqa hinaspam qatiqninkunatawan huk runakunatapas yachachiyta qallaykurqa (Mat. 4:23–5:2; Luc. 6:12-19).

² Orqopi Yachachisqantam Jesusqa qallarirqa, kusisqa kanapaq Dioswan allin amistad kaymanta rimaspan (leey Mateo 5:1-12). Kusisqa kayqa allin sientekuymi, hawkalla tarikuymi hinaspa kusisqalla kawsakuymi. Isqon kusikuykunamanta Jesuspa rimasqanqa qawachinmi cristianokuna imanasqa kusisqa kasqanchikmanta, yachachisqanqa kunanpas ancha allinmi Jesuspa tiemponpi hina. Yachasunchikyá sapakamamanta.

‘Diostam necesitani niqkunamanta’

3. ¿Imatam reqsikunku Diostam necesitani niqkunaqa?

³ “Mayna kusisqam ‘Diostam necesitani’ niqkunaqa, paykunapamiki Diospa munaychakusqanqa.” (Mat. 5:3.) Diostam necesitani niqkunaqa reqsikunkum Diosmanta astawan yachay necesitasqankuta hinaspa llakipayayninta necesitasqankutapas.

4, 5. a) ¿Imanasqataq kusisqa kanku Diosta necesitasqankuta reqsikuqkunaqa? b) ¿Imatam rurachwan Diosmanta yachay necesitasqanchikta tarinapaq?

⁴ Diosta necesitasqankuta reqsikuqkunaqa kusisqam kanku, ‘paykunapaq Diospa munaychakusqan’ kasqanrayku. Jesuspa punta qatiqninkunaqa, Mesiasta hina payta chaskisqankuraykum hanaq pachamanta Diospa Gobiernonpi kamachimunankupaq favorecesqa karqaku (Luc. 22:28-30). Hanaq pachapi otaq kay Pachapi kawsakuyta suyaspanchikpas, kusisqam kasunchik Dios necesitasqanchikta reqsikuspa chaynataq Paypa makinpi vidanchikta churaspaqa.

⁵ Manam llapallankuchu Diosta necesitasqankutaqa reqsikunku, chaymi Diospi mana creenkuchu hinaspa Diospa kaqkunatapas desprecianku (2 Tes. 3:1, 2; Heb. 12:16). Diosmanta yachay necesitasqanchikta tarinapaqqa Bibliatam estudiananchik, hukkunatam kusisqa yachachinanchik Jesuspa qatiqnin kanankupaq hinaspa huñunakuymanpas sapa kutim rinanchik (Mat. 28:19, 20; Heb. 10:23-25).

“Mayna kusisqam llakisqakunaqa”

6. ¿Pikunataq “llakisqakunaqa” kanku, hinaspa imanasqataq llakisqa kachkaspankupas kusisqa tarikunku?

⁶ “Mayna kusisqam llakisqakunaqa, paykunataqariki Diosmi consuelanqa.” (Mat. 5:4.) “Llakisqakunaqa” kanku ‘Diosta necesitasqankuta’ reqsikuq runakuna hinam. Llakisqaqa tarikunku manam imayna vidanku kasqanmantachu, aswanqa huchallikuq kasqankumanta hinaspa runakuna ñakarisqankuta qawaspankum. Ichaqa, ¿imanasqataq Jesusqa nirqa llakisqa kachkaspankupas kusisqa kasqankuta? Chaynataqa nirqa Diospi hinaspa Jesuspi iñisqankurayku chaynataq Dioswan amistad kasqankumanta consuelota tarisqankuraykum (Juan 3:36).

7. ¿Imatataq piensanchik runakunapa mana allin rurasqankumanta?

⁷ ¿Ñoqanchikpas llakikunchikchu runakunapa mana allin rurasqankuwan? ¿Imaynatam  qawananchik kay Pachapi mana allin kaqkunata hinaspa munachiwasqanchiktapas? Apostol Juanmi kaynata qellqarqa: ‘Manam Dios Taytamantachu kay pachapi mana allin ruraykunaqa [. . .], aychapa munapayayninkunaqa, ñawipa munarusqankunaqa hinaspa tukuy imamanta hatunchakuykunaqa’, nispa (1 Juan 2:16). ¿Imatataq rurananchik ‘kay pachapi kaq espiritu’ otaq kay pachapi mana allin ruray munaykuna Dios servisqanchikta yanqachayta qallaykuptinqa? Chayna kaptinqa tukuy sonqomantam Diosta mañakunanchik, Bibliata estudiananchik hinaspapas ancianokunapa yanapayninta maskananchik. Imamantaña llakikuyninchik kaptinpas, Jehová Diosman astawan asuykuspanchikqa ancha consuelasqam kasunchik (1 Cor. 2:12; Sal. 119:52; Sant. 5:14, 15).

“Mayna kusisqam llampu sonqoyoqkunaqa”

8, 9. a) ¿Imaynam kanku llampu sonqoyoq runakunaqa? b) ¿Imanasqataq kusisqa kanku llampu sonqoyoq runakunaqa?

⁸ “Mayna kusisqam llampu sonqoyoqkunaqa, paykunaqariki herenciapaqmi kay pachata chaskinqa.” (Mat. 5:5.) Llampu sonqo kayqa otaq manso kayqa manam qawa sonqolla kaychu nitaq mana allin ruraq kaychu (1 Tim. 6:11). Llampu sonqo runaqa Jehová Diospa munaynintam ruran hinaspapas kasukunmi kamachisqanta. Llampu sonqo kasqanqa rikukuntaqmi hukkunawan imayna kasqanpi, Roma llaqtapi kaq cristianokunaman apostol Pablopa nisqanman hina (leey Romanos 12:17-19).

⁹ ¿Imanasqataq Jesusqa nirqa “mayna kusisqam llampu sonqoyoqkunaqa” nispa? Chaytaqa nirqa ‘herenciapaq kay Pachata chaskinankuta’ suyasqankuraykum. Jesusqa ancha allin ejemplom llampu sonqo kaypi, paymi puntataqa herenciapaq kay Pachata chaskin (Sal. 2:8; Mat. 11:29; Heb. 2:8, 9). Jesucristowan kuska kamachimunankupaq kaqkunapas llampu sonqom kanku, paykunapas chay herenciatam chaskinqaku (Rom. 8:16, 17). Chaymantapas llampu sonqoyoq achka runakunam kay Pachapi wiñaypaq kawsanqaku Diospa Gobiernonpi Jesus kamachiptin (Sal. 37:10, 11).

10. ¿Imataq pasanman mana llampu sonqo kaptinchikqa?

¹⁰ Jesus hinam ñoqanchikpas llampu sonqo kananchik. Ichaqa, ¿imataq pasanman rurasqanchikwan otaq rimasqanchikwan hukkunata sientichiptinchikqa? Ñoqanchikmantachá karunchakunqaku. Chaymantapas, congregacionpi ima llamkaytapas huk cristiano chaskiyta munaspanqa, chayna kasqanraykuchá mana chaskinqachu (1 Tim. 3:1, 3). Apostol Pablom Titota nirqa, ama atipanakuyllapi kanankupaq Creta llaqtapi cristianokunata yuyarichinanpaq, yuyarichinantaqmi karqa entiendeq hinaspa llampu sonqo kanankupaqpas (Tito 3:1, 2). Llampu sonqo runakunaqa hukkunapaqmi hatun bendicion kanku.

Mayna kusisqam allin ruray munaqkunaqa

11-13. a) Jesuspa nisqanman hina, ¿imataq allin ruraymanta yarqasqa hina kayqa chaynataq yakunayasqa hina kayqa? b) ¿Imaynatam saksachisqa kanku allin ruraymanta yarqachikuqkuna hinaspa yakunayachikuqkunaqa?

¹¹ “Mayna kusisqam yarqachikuchkaq hina hinaspa yakunayachikuchkaq hina Diospa munasqan [otaq allin] ruray munaqkunaqa, paykunaqa saksaykuchkaq hinam kanqaku.” (Mat. 5:6.)  Allin ruraymanta yarqachikuq hinaspa yakunayachikuqmanta Jesus rimaspanqa, nirqam Diospa munasqanman hina chaynataq kamachikuyninman hina imatapas ruranamanta. Salmos qellqaqpas nirqam allin ruraykunata ancha chaninchasqanta (Sal. 119:20). ¿Ñoqanchikpas pay hinachu allin rurayta munanchik hinaspa chaninchanchik?

¹² Jesusqa nirqam allin ruraymanta yarqachikuchkaq hinaspa yakunayachikuchkaq hina kaqkuna ‘saksachisqa’ kasqankuwan otaq ima necesitasqankuta chaskispanku kusisqa kanankumanta. Kayqa chaynam karqa Pentecostes 33 wata qepata Jehová Diospa chuya espiritun imam allin ruray kasqanmanta ‘runakunata convencechiptin’ (Juan 16:8). Diosmi chuya espiritunwan runakunata yanaparqa griego rimaypi Diospa Palabranta qellqanankupaq, Bibliaqa ‘allinta kawsakunapaqmi yachachiwanchik’ (2 Tim. 3:16). Chuya espiritutaq yanapawanchik ‘mosoqwan pachakuchkaq hina mosoq runaña kananchikpaq’, “chayna runatam Diosqa unancharqa cheqaptapuni mana huchallikuq justo kananpaq” (Efe. 4:24). Kusikunapaqmi kayqa, runakunapaq Jesus wañusqanraykum huchankumanta wanakuqkuna hinaspa pampachasqa kayta maskaqkunaqa atinchikman Diospa qayllanpi justo runakuna kayta (leey Romanos 3:23, 24).

¹³ Kay Pachapi allin rurayllaña kaptin wiñaypaq kawsakuyta suyaqkunaqa chay tiempopiñam wiñaypaq saksachisqa kanqaku, allin ruraymanta yarqachikuchkaq hina chaynataq yakunayachikuchkaq hina kasqankumanta. Chaykamaqa, kallpanchakusunyá Diosta tukuy tiempopi kasukunanchikpaq. Jesusmi nirqa: “Puntataqa maskaychik Diospa munaychakusqantawan paypa munasqan allin ruraytayá”, nispa (Mat. 6:33). Chaynata ruraspaqa ‘aswan llamkayniyoqmi [kasun] Señorpa rurayninpi’ hinaspam ancha kusisqa kasunchik (1 Cor. 15:58).

¿Imanasqataq kusisqa kanku llakipayakuqkunaqa?

14, 15. a) ¿Imakunata ruraspam llakipayakuq kasqanchikta qawachisun? b) ¿Imanasqam kusisqa kanku llakipayakuqkunaqa?

¹⁴ “Mayna kusisqam llakipayakuqkunaqa, paykunapas llakipayasqam kanqaku.” (Mat. 5:7.) Runakunamanta sienteq kaspankum llakipayakuqkunaqa hukkunata yanapanku. Ejemplopaq, Jesusmi ñakariq runakunata llakipayasqanrayku milagrota ruraspan onqoqkunata hampirqa (Mat. 14:14). Ñoqanchikpas runakunata llakipayasqanchiktam qawachisun contranchikpi huchallikuptinku pampachaspa, chaytaqa rurasun huchankumanta wanakuqkunata llakipayaspan Jehová Diospa pampachasqanman hinam (Exo. 34:6, 7; Sal. 103:10). Llakipayakuq kasqanchiktaqa qawachisuntaqmi, ñakariqkunata rimasqanchikwan hinaspa rurasqanchikwan yanapaspa. Chaymantapas llakipayakuq kasqanchiktam astawan qawachinchik runakunaman Bibliamanta yachachispa. Chaynatam Jesusta qatipakunchik,  paymi asuykuqnin runakunata llakipayaspan “willarqa achka yachachikuykunata” (Mar. 6:34).

¹⁵ Ñoqanchikpas Jesus hinam piensanchik, paymi kaynata nirqa: “Mayna kusisqam llakipayakuqkunaqa, paykunapas llakipayasqam kanqaku”, nispa. Huk runakunata llakipayaptinchikqa paykunapas llakipayawasunchá. Chaymantapas, yaqapaschá Diosman cuentata qoptinchik Payqa llakipayakuq kasqanchikta qawaspan juzgasqan tiempopi favorecewasunchik (Sant. 2:13). Qawasqanchikman hina, llakipayakuq runakunallam huchankumanta pampachasqa kanqaku hinaspa wiñay kawsaytapas chaskinqaku (Mat. 6:15).

¿Imanasqam kusisqa kanku limpio sonqoyoq runakunaqa?

16. ¿Imayna runakunataq kanku “limpio sonqoyoqkunaqa”, hinaspa imaynatam Diosta rikunqaku?

¹⁶ ‘Mayna kusisqam limpio sonqoyoqkunaqa, paykunam Diosta rikunqaku.’ (Mat. 5:8.) ‘Limpio sonqoyoq’ kasqanchikqa sutillam rikukunqa imapas munasqanchikpi hinaspa imarayku rurasqanchikpipas. Chayna kaspaqa kuyakuywantaqmi imatapas rurasun (1 Tim. 1:5). Chayna rurasqanchikmantam ‘Diosta rikunapaq’ favorecesqa kasun. Kaywanqa manamá nichkanchikchu Jehová Diosta ñawinchikwan llapallanchik rikunamantachu. Diosta rikuspanqa manamá pi runapas kawsanmanchu (Exo. 33:20). Ichaqa llapallanchikmi Jehová Diostaqa ‘rikuyta’ atichwan Jesuspa imayna kasqanmanta yachaspa, payqa allintapunim Taytanpa imayna kasqanta qawachirqa. Chaymi kaynata nirqa: “Ñoqata rikuqniyqa Taytatapas rikuykunñam”, nispa (Juan 14:7-9). Chaymantapas, kay Allpapi serviqkunaqa Jehová Diostam rikuchwan ñoqanchikrayku tukuy ima rurasqankunata qawaspa (Job 42:5). Hanaq pachaman riqkunaqa Jehová Diostam rikunqaku, mana rikuy atina cuerpoyoq kawsarispanku (1 Juan 3:2).

17. ¿Imaynatam kawsakunku limpio sonqoyoqkunaqa?

¹⁷ Sonqonmantapuni limpio kawsakuq hinaspa limpio concienciayoq runaqa, manam qawanchu nitaq uyarinchu Jehová Diospaq imapas mana allin kaqkunataqa (1 Cro. 28:9; Isa. 52:11). Sonqonchik limpio kaptinqa rimasqanchikwan rurasqanchikpas limpiom kanqa, Diosta servisqanchikpas tukuy sonqonchikmantam kanqa.

Amachaqkunaqa Diospa churinmi kanqaku

18, 19. ¿Imaynam kanku amachaqkunaqa?

¹⁸ ‘Mayna kusisqam amachaqkunaqa, paykunaqariki Diospa churinwan sutichasqam kanqaku.’ (Mat. 5:9.) Jesuspa nisqanman hina amachaq runakunaqa manam rurasqallankuwanchu reqsichikunku. Ejemplopaq, paykunaqa manam ‘mana allin ruraqkunamanqa mana allinwanqa kutichinkuchu’. Aswanmi llapallankupaq ‘allin kaqkunata ruranku’ (1 Tes. 5:15).

¹⁹ Amachaqkunaqa manam imata ruraspapas ‘kuyanakuqkunataqa rakinachinkuchu’ (Pro. 16:28). Chaymantapas kallpanchakunkum ‘llapallankuwan hawkalla kawsanankupaq’ (Heb. 12:14).

20. ¿Pikunataq ‘Diospa churinña’ kanku, hinaspa pikunataq hamuq tiempopiqa kanqaku?

²⁰ Amachaqkunaqa kusisqam kanku ‘Diospa churinwan sutichasqa kanankurayku’. Hanaq pachaman riqkunaqa Jehová ‘Diospa churinñam’ kanku, chaymi Paywan amistadninkupas ancha allin. Chaynaqa kanku Jesucristopi iñispanku chaynataq ‘kuyakuq hinaspa hawkayay qokuq Diosta’ yupaychaspankum (2 Cor. 13:11; Juan 1:12). ¿Imatam nichwan kay Pachapi kawsakuy suyaqkunamanta? Paykunapaq Waranqa wata Kamachisqan tiempopi Jesus ‘Wiña-wiñaypaq Taytanku’ kaspanpas, chay kamachisqan tiempo  tukuruptinmi payqa Jehová Diosman sujetakunqa, hinaptinmi paykunapas Diospa churinña kanqaku (Juan 10:16; Isa. 9:6; Rom. 8:21; 1 Cor. 15:27, 28).

21. ¿Imaynam kasunchik ‘chuya espirituman hina kawsaspaqa’?

²¹ ‘Chuya espirituman hina kawsaptinchikqa’ hukkunapas cuentatam qokunqaku hawka kawsakuq kasqanchikta. Manachá hukkuna ‘piñanakunankupaqqa’ imatapas rurasunchu (Gal. 5:22-26). Aswanqa kallpanchakusunmi ‘llapallanwan hawkalla kawsananchikpaq’ (Rom. 12:18).

Qatikachawaptinchikpas kusisqam kanchik

22-24. a) ¿Imanasqam kusisqa kanku allin rurasqankumanta qatikachasqa kaqkunaqa? b) ¿Imamantam yachasunchik qatiqnin iskay estudiopi?

²² “Mayna kusisqam Diospa munasqanman hina rurasqankumanta ñakarichisqakunaqa, paykunapamiki Diospa munaychakusqanqa.” (Mat. 5:10.) Kaynata rimaruspanmi, Jesusqa kaynatawan nirqa: ‘Mayna kusisqam kankichik ñoqarayku runakuna kamispa ñakarichisuptikichikqa hinaspa contraykichikpi llullakuspa tukuy imatapas nisuptikichikqa. Anchatayá kusikuychik, hatun premiotam chaskinkichik hanaq pachapi. Chaynatam ñakarichirqaku qamkunamanta ñawpaqtaraq [. . .] willakuqkunatapas’, nispa (Mat. 5:11, 12).

²³ Ñawpaq tiempopi willakuqkuna hinam cristianokunaqa yachanchik, ‘Diospa munasqanman hina’ rurasqanchikrayku ñoqanchikmantapas mana allinta hinaspa contranchikpi llullakuna rimanankuta chaynataq qatikachawananchiktapas. Chaykunata aguantaspanchikqa kusisqam kasun Jehová Diosta kusichisqanchikmanta hinaspa hatunchasqanchikmanta (1 Ped. 2:19-21). Chaykunaqa manam pisiyachinmanchu Jehová Diosta servispa kusikusqanchiktaqa kunanpas nitaq hamuq tiempopipas. Hanaq pachaman rispa Jesuswan kuska kamachimuqkunapa hinaspa kay Pachapi kawsakuy suyaqkunapa kusikuynintaqa manam chinkachinmanchu. Kay bendicionkunam qawachin Jehová Dios favorecewasqanchikta hinaspa ima qowaqninchik kasqantapas.

²⁴ Ichaqa achkataraqmi yachanchikman Jesuspa Orqopi Yachachisqanmantaqa. Qatiqnin iskay estudiopim qawasunchik huk yachachikuykunamantapas. Puntataqa qawasunchikyá Jesuspa yachachisqankunata imayna kasukunamanta.

¿Ima niwaqtaq?

• ¿Imanasqataq kusisqa kanku ‘Diosta necesitasqankuta’ reqsikuqkunaqa?

• ¿Imanasqataq kusisqa kanku “llampu sonqoyoqkunaqa”?

• ¿Imanasqataq cristianokunaqa kusisqa kanku qatikachasqa kaspankupas?

• Jesuspa isqon kusikuykunamanta rimasqan, ¿mayqantaq astawan yanapasunki?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[7 kaq paginapi dibujo]

Isqon kusikuykunamanta Jesuspa rimasqanqa ancha allinmi kunanpas punta pachak watapi hina

[8 kaq paginapi dibujo]

Bibliamanta yachachispanchikmi runakunata astawan llakipayasqanchikta qawachinchik