¿Pitaq yachanman Jehová Diospa piensasqanta?

“¿Pitaq yachanman Señorpa piensasqanta? ¿Pitaq atinman pay consejayta? Ñoqanchikqa Cristopa piensasqanman hinam piensanchik.” (1 COR. 2:16.)

1, 2. a) ¿Imapim runakunaqa sasachakunku runamasinwan kawsaspanku? b) ¿Imatam mana qonqananchikchu Diospa imayna piensasqanmanta?

¿HAYKAPIPAS sasachakurqankichu hukkunapa piensasqanta entiendenaykipaq? Chayllaraq casarakuqkunam wakinpi chayna tarikunku, piensankum tukuypi mana entiendesqankutam. Qariwan warmiqa manam chaynallatachu piensanku hinaspa rimankupas. Wakin llaqtakunapiqa chay idiomalla rimaqkunapas manam igualtachu rimanku. Casado vidapi otaq hukkunawan entiendenakunapaqqa sasachawanchiktaqmi mana chayna costumbreyoq hinaspa rimayniyoq kasqanchikpas, chaymi mana chaynallatachu piensanchik hinaspa portakunchikpas. Ichaqa, atichwanmi hukkuna entiendeytaqa, chaypaqmi kallpanchakunanchik allinta reqsinapaq.

² Runakunapas mana chaynallata piensaptinkuqa, manam admirakunapaqchu Diospa piensasqan runapa piensasqanman hina mana kasqanqa. Paymanta willakuq Isaiaswanmi israelitakunata nirqa: “Piensasqaykunaqa manam piensasqaykichik hinachu. Qamkunapa kawsasqaykichikqa manam kawsayniy hinachu”, nispa. Chaymanta entiendechinanpaqmi kaynatawan nirqa: “Cielokunaqa alto-altom kay pachamantaqa, chaynam kawsayniyqa ancha allin qamkunapa kawsaynikichikmantaqa. Chaynataqmi piensasqaykunaqa ancha allin qamkunapa piensasqaykichikmantaqa”, nispa (Isa. 55:8, 9).

3. ¿Imakunata ruraspam Jehová Dioswan allin amistadta rurachwan?

³ ¿Yanqapaqchu kanman Diospa imayna piensasqanmanta yachanapaq kallpanchakuyqa? Manam. Tukuy ima piensasqanta haykapipas allintapuni entiendeyta mana atispapas, atichwanmi Palabranpa nisqanman hina paywan sumaq amistad rurayta hinaspa allin reqsiytaqa (leey Salmo 25:14 hinaspa Proverbios 3:32). Chaytaqa rurachwan imayna kasqanmanta Bibliapa willasqanpi allinta yuyaymanaspam (Sal. 28:5). Chaynataq, ‘Cristopa piensasqanta’ allinta reqsispa, ‘payqa mana rikuy atina Diospa rikchayninmi’ (1 Cor. 2:16; Col. 1:15). Bibliapi willakuykunata estudianapaq chaynataq yuyaymananapaq tiempochakuspaqa, allintam entiendesun Jehová Diospa imayna kasqantawan piensasqantapas.

Hukkuna hinaqa manam juzgananchikchu

4, 5. a) ¿Imamantam cuidakunanchik? Explicay. b) ¿Imapim pantarurqaku israelitakunaqa?

⁴ Diospa rurasqankunapi yuyaymanaspaqa manam runapa piensasqanman hinaqa juzgananchikchu. Runakuna chayna kasqankumantam Salmo 50:21 versiculopi kikin Dios nirqa: “Qamqa piensarqanki qam hina huchasapa kasqayta”, nispa. 175 wata ñawpaqtaraqmi Bibliamanta ancha yachayniyoq runa nirqa: “Runakunaqa Diostam juzganku, paykunapaq allinman rikchakuq hinaspa kikinkupa rurasqanku leykunaman hina. Piensankum Diospas chay leykunaman paykuna hina hapipakunanta”, nispa.

⁵ Cuidakunanchikmi piensasqanchikman hinaspa munasqanchikman hina Diosmanta mana piensanapaq. ¿Imanasqam cuidakuyqa  ancha allin? Bibliata estudiaptinchikmi, lliwta mana yachasqanchikrayku hinaspa pantaq kasqanchikrayku Diospa wakin rurasqankuna mana allinman rikchakuwanchikman. Israelitakunawanmi chayna pasarqa, mana allintam piensarqaku paykunawan Jehová Dios imayna kasqanmanta. Chaymi paykunata nirqa: ‘Qamkunam niwankichik: “Qamqa Señor, manam imayna ruranaman hinachu rurachkanki” nispa. Ichaqa Israelpa castankuna, qamkunayá uyariychik: “Ñoqaqa imaynam ruranaman hinam rurachkani. Qamkunam ichaqa mana imaynam ruranaman hinachu rurachkankichik”’, nispa (Eze. 18:25).

6. ¿Imatam Job yacharurqa, hinaspa imaynatam yanapawanchik chaymanta yachayqa?

⁶ Runakunapa piensasqanman hina Diosta mana juzganapaqqa reqsikunanchikmi lliwta mana yachasqanchikta hinaspa wakinpi pantasqanchikta. Chayna kasqanmantam Job yacharurqa. Llumpay llakisqa kasqan tiempopim hukmanyasqa tarikuspan hinaspa nanayninpi llumpayta piensasqanrayku mana cuentata qokurqachu aswan allin asuntokunamanta. Ichaqa, Jehová Diosmi kuyakuywan yanaparqa chaykunamanta allinta entiendenanpaq. Jobpa mana contestay atisqan 70 masnin tapukuykunata ruraspanmi, yanaparqa pisilla entiendesqanmanta cuentata qokunanpaq. Payqa humilde kaspanmi imayna piensasqanta cambiarqa (leey Job 42:1-6).

¿Imaynatam Cristo ‘hina piensachwan’?

7. ¿Imanasqam Jehová Diospa piensasqanta allinta entiendenapaq Jesuspa rurasqanmanta estudiayqa ancha allin?

⁷ Jesusqa mana pantaspam Taytanta qatipakurqa rimasqanpiwan rurasqanpipas (Juan 14:9). Chaymi rurasqanmanta estudiaspaqa Jehová Diospa piensasqanmanta allinta entiendesun (Fili. 2:5). Chayna kasqanta qawachiq 2 ejemplokunata Bibliapi qawasun.

8, 9. Juan 6:1-5 nisqanman hina, ¿runakuna imayna tarikuptinkum Jesusqa Felipeta tapurqa, hinaspa imanasqam chaynata tapurqa?

⁸ Kaypi piensasun: 32 watapim Pascua rurakunanña kachkarqa. Admirakunapaqmi apostolkuna enteron Galileapi predicaramurqaku. Pisipasqa kutimuptinkum Jesus pusarqa mana runapa kasqan Galilea qochapa waklawninman. Ichaqa chaymanta yacharuspankum, waranqantin runakuna chay lawman rirqaku. Jesusmi tukuy imamanta yachachirqa hinaspa onqoqkunatapas hampirqa, ichaqa runakunam yarqaymanta kachkarqaku, chay lawpiqa manam mikuyta tarinankupaq lugar karqachu. Chaymanta cuentata qokuspanmi Jesusqa chay llaqtayoq Felipeta tapurqa: “¿Maypitaq rantichwan mikuyta [otaq tantata] kaynaña runapaqqa?”, nispa (Juan 6:1-5).

⁹ ¿Imanasqam Jesus chaynata tapurqa? ¿Manachu yacharqa chay sasachakuyta imayna allichayta? Yacharqam. Hinaptinqa, ¿imanasqam tapurqa? Chaypi tarikuq Juanmi nin: ‘Chaynataqa nirqa: “Imaninqach Felipe” nispallanmi, Jesusqa ñam yacharqaña ima rurayta’, nispa (Juan 6:6). Jesusqa yachaytam munarqa iñiyninkupi qatiqninkuna maykama ñawparisqankuta. Chaynata tapuspanmi sasachakuypi piensachirqa hinaspa atiyniyoq kasqanpi iñisqankumanta uyariyta munarqa. Ichaqa, chayna ruranankumantaqa qawachirqaku pisilla entiendesqankutam (leey Juan 6:7-9). Qatiqninpim Jesus qawachirqa paykunapa mana piensasqankuman hina ruray atiq kasqanta. ¿Imatam rurarqa? Milagrota ruraspanmi chaynaña runakunata mikuchirqa (Juan 6:10-13).

10-12. a) ¿Imanasqam Jesusqa mana chayllachu rurarqa Grecia nacionniyoq warmipa mañakusqanta? b) ¿Imamantam qatiqninpi yachasunchik?

¹⁰ Kay willakuymi yanapawanchik Jesuspa huk kutipipas ima piensasqanmanta entiendenapaq. Chay runakunaman mikurachisqan qepallatam, qatiqninkunawan Israelpa norte lawpi linderonta chinparurqaku hinaspam chayarurqaku Tiro chaynataq Sidon lawman. Chaypim Grecia nacionniyoq warmi asuykamurqa wawanta sanoyachinanpaq Jesusta mañakuq. Qallariypiqa manam uyarirqachu  ichaqa hinalla ruegakuptinmi Jesus nirqa: “Puntataqa saqey warmakunaraq saksarunanta, manam allinchu warmakunapa tantanta qechuruspa allqochakunaman wischuykuyqa”, nispa (Mar. 7:24-27, NM).

¹¹ ¿Imanasqam Jesusqa chay warmita mana chaylla yanaparqachu? ¿Felipeta hinachu pruebachkarqa iñiyninmanta hinaspa ima nisqanta yachananpaq? Imayna rimapayasqanta mana yachaspapas, yachanchikmi mana hukmanyachisqanta. ‘Allqochakunamanta’ nisqanwanmi kuyakuywan rimasqanta qawachirqa. Yaqachá huk tayta hina rurachkarqa, churinpa mañakusqanta rurananpaq tantearuspanpas manam chaypunillachu ruran mayna munasqanta yachananrayku. Imayna kaptinpas, chay warmi cheqap iñisqanta qawachiptinmi Jesusqa mañakusqanta kusisqa rurarqa (leey Marcos 7:28-30).

¹² Kay 2 willakuykunaqa ancha allinmi, yanapawanchikmi ‘Cristopa piensasqanmanta’ allinta entiendenapaq. Kunanñataq qatiqninpi yachasun Jehová Diospa piensasqanta allinta entiendenapaq imayna yanapawasqanchikmanta.

Jehová Dioswan Moisespa rimasqanku

13. ¿Imaynatam yanapawanchik Jesuspa piensasqanmanta entiendeyqa?

¹³ Jesuspa piensasqanta allinta entiendespaqa, manam sasachakusunchu Bibliapa sasa entiendey wakin yachachikuykuna entiendeytaqa. Piensasun qorimanta torillota israelitakuna yupaychasqanku qepata Moisesman Jehová Diospa kayna nisqanpi: “Kay runakunata qawaspaymi yacharuni [. . .] rumi sonqo kasqankuta. Dejaykuway piñakuyniywan [. . .] castigarunaypaq, paykunata tukuruspaymi qampa miraynikimantaña hatun nacionta rurasaq” (Exo. 32:9, 10).

14. ¿Imatam Moises nirqa Jehová Diospa nisqanmanta?

¹⁴ Chay willakuyqa nintaqmi: ‘Moisesmi yupaychasqan Tayta Diosta ruegakuspan nirqa: Dios Taytalláy, amayá piñakuychu Egiptomanta horqomusqayki runaykikunawanqa [. . .], horqomurqankim hatu-hatun atiynikiwan. Egipto runakunachá ninmanku: “Orqokunapi wañurachinanpaqmi hinaspa kay pachamanta chinkarachinanpaqmi mana allinllata piensaspan horqorurqa” nispa. Taytáy, piñakuynikita taniykachispayá [. . .] ama castigaychu. Taytáy, amayá qonqaychu serviqniki Abrahanman, Isaacman hinaspa Israelman jurasqaykitaqa, paykunatam nirqanki: “Ñoqam cielopi lucerokunata hina miraynikichikta mirachisaq hinaspam prometisqay lliw allpata miraynikichikkunaman qosaq chaynapi wiñaypaq herenciaykichik kananpaq” nispa. Chaymi Tayta Diosqa mana allin rurananpaq piensasqanta manaña rurarqachu’ (Exo. 32:11-14). *

15, 16. a) ¿Imata rurananpaqmi Jehová Diosqa Moisespaq punkuta kichachkaq hina rurarqa? b) ¿Imata manaña rurananpaqmi Jehová Diosqa tantearurqa?

 ¹⁵ ¿Diospa piensasqanta Moises correginantachu necesitarqa? ¡Manam! Ima rurananmanta Moisesman willaspanpas, manam nichkarqachu chaynatapuni rurananmantaqa. Aswanqa serviqnintam pruebachkarqa, Felipeta hinaspa Grecia nacionniyoq warmita Jesuspa rurasqanman hina. Punkuta kichachkaq hinam nichkarqa ima piensasqanta Moises rimananpaq. * Diosqa Moisestam nombrarqa israelitakunawan contrato rurananpaq, chayna kananpaq churasqa kasqantam respetarqa. ¿Imatam Moisesqa ruranan karqa? ¿Hukmanyarunmanchu karqa? ¿Diospa chayna nisqanta servichikuspanchu ninman karqa Israelpa rantinpi kikinpa mirayninmanta rikuriq mosoq nacion rikurimunan allin kasqanta?

¹⁶ Moisespa nisqanmi qawachirqa Jehová Diospa allin rurasqanpi iñisqantawan confiasqanta. Chaynataq, qawachirqam kikillanpi mana piensasqanta, aswanqa Diospa sutin mana qachachasqa kananpaq preocupakusqanta. Chaynatam qawachirqa Diospa ‘piensasqanmanta’ entiendesqanta (1 Cor. 2:16). ¿Imapim chayqa tukurqa? Ima rurananmantam Diosqa manaraq tantearqachu, Bibliam nin: ‘Diosqa mana allin rurananpaq piensasqantam manaña rurarqachu’, nispa.

Jehová Dioswan Abrahampa rimasqanku

17. ¿Imaynatam Diosqa Abrahampaq ancha pacienciakusqanta qawachirqa?

¹⁷ Huk ejemplotawan qawasun, Jehová Diosmi saqerqa serviqnin paypi iñisqantawan confiasqanta qawachinanpaq. Chayqa karqa Sodoma puchukachisqa kananmanta Abrahanwan rimasqanmi. Chaypim Diosqa saqerqa achka kutita tapunanta. Abrahamqa admirasqaraqmi nirqa: “¡Amayá chaynataqa ruraychu! ¡Amayá allin ruraq runakunataqa mana allin runakunatawanqa wañuchiychu, amayá chaynachu kachun! Tukuy kay pachapa Jueznin kachkaspaqa ¿manachum allin kaqta mana rurawaq?”, nispa (Gen. 18:22-33).

18. ¿Imatam yachanchik Abrahanwan Jehová Dios imayna kasqanmanta?

¹⁸ ¿Imatam kay willakuy Jehová Diospa piensasqanmanta yachachiwanchik? Tanteasqan allin kasqanta yachananpaqqa Diosqa manam necesitarqachu Abrahamta tapuytaqa. Atinmanmi karqa imanasqa chayna tanteasqanmanta qallariyninpi explicayta. Tapunanta saqespanmi ichaqa tiempota qorqa tukuy chaykunamanta hinaspa imayna piensasqanmanta, llakipayakuyninmanta chaynataq allin ruraq kasqanmanta entiendenanpaq. Diosqa Abrahanwanmi amistadninwan hina karqa (Isa. 41:8; Sant. 2:23).

¿Imatam yachanchik?

19. ¿Imaynatam Jobta qatipakuchwan?

¹⁹ ¿Imatam yacharunchik Diospa ‘piensasqanmanta’? Piensasqanta entiendenapaqqa Bibliatam estudiananchik. Runa hina kasqanta Diosmanta piensayqa manam allinchu, nitaq rurasqankunamanta tanteasqanchikman hina piensaypas. Jobmi nirqa: ‘Diosqa manam ñoqa hina runachu payta contestanaypaqwan [. . .] juicioman apanakunaykupaqqa’,  nispa (Job 9:32). Diospa piensasqanta entiendespaqa Job hinam nisunchik: ‘Chaykunaqa rurasqankunapa wakillanmi. Kay uyarisqanchikqa upallalla rimarisqanpa aschallanmi. Hinaptinqa ¿pitaq entiendenman nisyullay-nisyuta qapariptinqa?’, nispa (Job 26:14).

20. ¿Imatam rurachwan Bibliapi willakuy sasa entiendena kaptin?

²⁰ ¿Imatam rurananchik Bibliata leespa sasa entiendey yachayta tarispaqa, aswanraq Diospa imayna piensasqanmanta kaptinqa? Chaymantam allinta estudiananchik, ichaqa hinalla mana entiendespaqa iñiyninchikpaq prueba kasqanta hinam qawananchik. Bibliapiqa achka textokunam kachkan Diospi hinaspa imayna kasqanpi confiasqanchikta qawachinapaq. Humilde kaspa reqsikusun paypa tukuy rurasqanmanta mana entiendesqanchikta (Ecl. 11:5, NM). Chaynapim Pablo hina nisun: “¡Mayna allinmi Diosninchikqa! ¡Payqa tukuy yachayniyoq kaspanmi tukuy imata reqsin! ¡Pitaq yachanman imam munasqantawan imam ruranantaqa! Chaynaqa: ¿Pitaq yachanman Señorpa imam piensasqanta? ¿Pitaq atinman pay consejayta? ¿Pitaq Diosmanqa imallantapas qoykunman chay qosqanta kutichipunanpaq? Paymantam tukuy ima kachkan. Paymi tukuy imata unancharqa. Payllapaqtaqmi llapallan imakunapas. Payllayá yupaychasqa kachun wiña-wiñaypaq. Amén” (Rom. 11:33-36).

[Willakuykuna]

¿Yuyachkankichu?

• ¿Imataq yanapawasun Jehová Diospa rurasqankunata runapa piensasqanman hina mana qawanapaq?

• ¿Imaynatam Jesuspa piensasqanta entiendeyqa yanapawasun Dioswan allin amistad kanapaq?

• ¿Imatam yachanchik Moiseswan hinaspa Abrahanwan Jehová Diospa rimasqanmanta?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[5 kaq paginapi dibujokuna]

Moiseswan hinaspa Abrahanwan Diospa rimasqanmanta estudiaspa, ¿imatam yachanchik Paypa piensasqanmanta?