Amparakusunyá Jehová Diospa sutinpi

‘[Jehová] Diospa [sutinpi] amparakuqkunataqa chawpillaykichikpim saqeykusaq.’ (SOF. 3:12.)

1, 2. ¿Imam kunan tiempopi chayaykamuchkanña?

YAQACHÁ maypipas kachkaptinchik qonqayllamanta wayra-para otaq runtu para hapiruwarqanchik, hinaptinmi chaka ukumanpas amparakuq kallparqanchik. Ichaqa manachá allintachu amparawanchikman sinchi wayra-para kaptinqa.

² Kunanpas chayaykamuchkanñam hatun sinchi wayra-paramantapas aswan hatunraq, chayqa lliw runakunatapas tukurunmanmi. Rimachkanchikqa ‘Diospa castiganan hatun punchawmantam’, tupachisqam kachkan ‘purmachiywan chunnichiyllaña’ punchawwan. Ichaqa kapuwanchikmi amparakuyninchik (leey Sofonias 1:14-18). ¿Imatam rurananchik Jehová ‘Diospa piñakuynin punchaw’ chayaramuptin chay amparakuypi kananchikpaq?

Ñawpaq tiempopi ‘purmachiywan chunnichiq’ punchawkuna

3. ¿Imam pasarqa Israelpa chunka castankunata?

³ Jehová Diospa punchawninqa pantay religionkunapa puchukayninwanmi qallarinqa. ¿Maypitaq amparakuchwan? Chaypaq qawasun ñawpa tiempopi Diospa llaqtanmanta. Isaiasqa Jehová Diospa castiganan punchawtam tupachirqa ‘tukuy imapas tuñichiq wayra-parawan’, chay castigom kanan karqa Israelpa chunka castankunapaq (leey Isaias 28:1, 2). Kay willakuymi chay tiempokunallapi, 740 watapi cumplikurqa, Asiria nacionmanta tropakuna Israelpi Efrain castaman yaykuruptin.

4. ¿Imaynam Jerusalen 607 watapi ‘Jehová Diospa hatun punchawninpi’ karqa?

⁴ Mana kasukuq israelitakuna chay castigota chaskisqanku chunkantin watakuna qepatapas, karqataqmi Jehová Diospa huk ‘hatun punchawninpas’. Chayqa karqa 607 watapim, Juda hinaspa Jerusalenpi israelitakuna Diosta qepanchasqankurayku. Chaypim Babiloniapi kamachiq Nabucodonosor yaykururqa. Chay israelitakunam ‘llulla amparakuypi’ yanapakuyta maskarqaku otaq Egipto nacionpi. Ichaqa yanqapaqmi karqa. Puchukachiq runtu para hinam, Babilonia tropakunaqa chay ‘amparakusqankuta’ tukururqa (Isa. 28:14, 17).

5. ¿Imataq Diospa llaqtanwan pasanqa pantay religionkuna puchukaptin?

⁵ Jerusalenta chayna pasasqanmi qawachin kunan tiempopi cristiano tukuqkunapa puchukaynin imayna kananmanta. Puchukachisqataqmi kanqaku ‘Hatu-hatun Babiloniapi’ kaq pantay religionkunapas. Chaymantam  Satanaspa munaychakusqan wakin kaqkunapas puchukanqaku. Diospa llaqtanmi ichaqa librasqa kanqa, Jehová Diospi amparakusqankurayku (Apo. 7:14; 18:2, 8; 19:19-21).

Dioswan amistadninchikta amparanapaq hinaspa salvakunapaq

6. ¿Imaynatam Jehová Diospa serviqninkuna amparakuyta tarinchik?

⁶ Kunanpunipas Diospa serviqninkunaqa amparakuytam atinmanku. ¿Imaynata? Dioswan amistadninchikpi amparakuyta tarinapaqqa, respetowanmi Paypi otaq sutinpi piensana hinaspa kusikuywan servina (leey Malaquias 3:16-18). Arí, sutinpiqa manayá piensayllachu piensana. Bibliaqa ninmi: “[Jehová Dios] nispa mañakuqtam payqa salvaykunqa”, nispa (Rom. 10:13). Hinaptinqa, salvasqa kanapaqqa Diospa sutintam rimana. Allin sonqoyoq achka runakunam musyakunku cheqap cristianokuna Diosta mana kasukuq runakunawan mana chaynalla kasqanchikta, ñoqanchikqa respetowanmá Diospa sutinpi piensanchik hinaspa Testigon hina servinchik.

7, 8. ¿Imaynatam punta cristianokuna salvasqa karqaku, hinaspa ima nichwantaq kunan cristianokunamanta?

⁷ Salvasqa kanapaq Dios niwaspanchikqa, manam paywan amistadninchikpi salvasqa kanallapaqchu niwanchik. Aswanqa ñoqanchikpas salvasqa kanapaqmi prometewanchik. Qawasun cristianokunapa tiemponpi 66 watapi ima pasakusqanmanta, chaypim Romamanta tropakuna Cestio Galo kamachiqninwan Jerusalenta puchukananpaq muyurirurqaku. Jesusqa willakurqañam ‘chay punchawkuna [otaq chay llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna] asllayachisqa’ kananmanta (Mat. 24:15, 16, 21, 22). Chay willakuymi cumplikurqa Roma tropakuna qonqayllamanta kutikuptinku. Chaymi cheqap cristianokunaqa salvakuyta atirqaku, paykunapim cumplikurqa wakinkuna ‘librakunankumanta’ Bibliapa willakusqan. Arí, paykunam Jerusalenmantawan muyuriqninpi llaqtakunamanta lluptikurqaku, wakinñataqmi Jordan mayuta chimpaspanku chay orqokunapi karqaku.

⁸ Chay punta cristianokunapa pasasqankutam tupachichwan kunan tiempopi Dios serviqkunawan. Punta cristianokunaqa Jehová Diospa amparakuyninmanmi rirqaku, ñoqanchikpas chaynallatam rurananchik. Ñoqanchikqa manayá huk sitiomanqa lluptisunchu, enteron pachapi kasqanchikrayku. Ichaqa Diospa llaqtanpi kaqkunaqa librasqam kanqaku cristiano tukuqkunata Dios puchukachiptin, chaymi Jehová Diospi hinaspa orqowan tupachisqa llaqtanpi amparakuna.

9. ¿Pikunam Diospa sutinta chinkarachiyta munarqaku? Huk ejemplota willay.

⁹ Pantay cristianokunaqa chinkachisqamá kanqaku runankunaman Diosmanta mana cheqapta yachachisqankurayku hinaspa Diospa sutintapas cheqnisqankurayku. Punta cristianokunapa tiemponmanta pasaq watakunapiqa (500-1500), Europa lawpim sutirikuylla karqa hebreo rimaypi Diospa sutinqa, YHWH (otaq JHVH) nisqa. Rikurirqam qollqekunapi, librokunapi, Bibliakunapi, wasikunapa perqankunapi, catolico hinaspa protestante iglesiankunapa perqankunapipas. Kunanmi ichaqa chinkarachiyta munanku Bibliamantawan hukkunamantapas. Ejemplopaq, 2008 watapim 29 junio killapi Iglesia Católica huk cartata qellqarqa. Chaypim nirqa hebreo rimaypi Diospa sutinpa rantinpi, “Señor” nispa rimanankupaq. Kamachirqataqmi Dios yupaychayninkupi takispanku, rezakuspanku hinaspa rimaspankupas Diospa sutinta mana rimanankupaq. Chaynallataqmi huk religionkunapa punta apaqninkunapas, millonnintin runakunata pantarachinku pim cheqap Dios kasqanmanta.

Diosmi waqaychan sutin chuyanchaqkunata

10. ¿Imaynam kunan tiempopi Diospa sutin alabasqa kachkan?

¹⁰ Huk religionkunamantaqa, Jehová Diospa  testigonkunam ichaqa Diospa sutinta alabanku hinaspa chuyanchanku respetowan rimaspanku. Diosqa kusikunmi paypi confiaq runakunapi hinaspam tukuyta ruran waqaychananpaq chaynataq bendecinanpaqpas. Arí, Diosqa yachanmi ‘payman hapipakunankupaq’ pikuna maskasqankutaqa (Nah. 1:7; Hech. 15:14).

11, 12. ¿Pikunataq Diosman sonqo karqaku Juda lawpi, hinaspa pikunam kunan tiempopi chayta rurarqaku?

¹¹ Ñawpaq tiempopi Juda lawpi yaqa llapallan israelitakuna Diosta qepancharuptinkupas, karqam Jehová Diospa sutinpi ‘amparakuqkunaqa’ (leey Sofonias 3:12, 13). ¿Imataq chay israelitakunata pasarqa chay llaqtata Dios castigaruptin? Librasqam karqaku, chaypim Babiloniapa tropankuna llaqtata purmachispanku runakunata presochaspa apakurqaku. Ichaqa Juda nacionpim ‘saqesqa’ karqaku Jeremias, Baruc hinaspa Ebed-melecpas. Wakinkuqa presochasqa kaspankupas hinallam Diosman sonqo karqaku. Ichaqa 539 watapim rey Ciropa kamachisqan Media hinaspa Persia tropakunawan, Babilonia nacionta puchukachirqa. Hinaptinmi Ciroqa wakin judiokuna nacionninkuman kutinankupaq kamachirqa.

¹² Sofoniaspa nisqanman hinaqa, Jehová Diosmi salvarqa cheqap yupaychay kaqmanta qallarichiqkunata, hinaspam paykunamanta kusikurqa (leey Sofonias 3:14-17). Kunan tiempopipas kay willakuyqa cumplikurqam. Hanaq pachapi Diospa Gobiernon kamachiyta qallaykusqan qepallatam, Diosqa kay pachapi akllasqa serviqninkunata Hatun Babiloniamanta otaq pantay yachachikuykunamanta salvarqa. Hinaspam kunankamapas paykunamanta anchata kusikun.

13. ¿Imamantam librasqa kachkanku tukuy nacionmanta runakuna?

¹³ Kay Pachapi wiñay kawsanankupaq suyakuyniyoq cristianokunapas librasqam karqaku Hatun Babiloniamantawan pantay yachachisqankumantapas (Apo. 18:4). Chaymi nichwan Sofonias 2:3 nisqan kunan aswan cumplikusqanta: “Kay pachapi llapallan humillakuqkuna, [. . .] Diostayá maskaychik”. Arí, kunanmi kachkan tukuy nacionmanta humillakuqkuna, paykunam hanaq pachapaq otaq kay pachapaq suyakuyniyoq kaspankupas Jehová Diospa sutinpi amparakunku.

Diospa sutinqa manam amuletochu

14, 15. a) ¿Imatam wakin runakuna amuletota hina servichikunku? b) ¿Imatam amuletota hina mana servichikunachu?

¹⁴ Jeremiaspa tiemponpi runakunaqa piensarqakum Diospa templon amuleto hina enemigonkunamanta harkasqanta (Jer. 7:1-4). Ñawpaqtaraqmi israelitakunaqa guerrakunamanta librananpaq amuletota hina Diospa Baulninta qawaqku (1 Sam. 4:3, 10, 11). Pachak watakuna pasaytapas, Constantino el Grande sutiyoq runapas chaynatam piensarqa. Tropankuna guerrapi waqaychasqa kanankupaqmi kamachirqa harkachikunankupi kji hinaspa rho nisqa letrakunata pintanankupaq, kay letrakunawanmi griego rimaypi “Cristo” suti qallarin. Chaymantapas, Suecia nacionmanta Gustavo II Adolfo reypas qasqon harkachikunanpim “Iehova” niq suti karqa, chaytam servichikurqa peleasqanpi (qaway 7 paginata).

¹⁵ Diospa wakin serviqninkunam demoniokunamanta harkakunankupaq Jehová Diospi amparakurqaku sutinta qaparispanku. Ichaqa manam piensanachu Diospa sutin imapipas rikuriptin harkawananchiktaqa. Chayqa manamá Diospa sutinpi amparakuychu.

Imaynam kunan amparasqa kachkanchik

16. ¿Imaynatam iñiyninchikpi waqaychasqa kanchik?

¹⁶ Kunanqa Diospa llaqtanpim iñiyninchikpi amparasqa kachkanchik (Sal. 91:1). ‘Yuyayniyoq confianza sirvientewan’ hinaspa congregacionpi ancianokunawanmi Diosqa niwanchik mana allin ruraykunamanta  cuidakunapaq, chaynapi amparasqa kasqanchikta mana chinkarachinapaq (Mat. 24:45-47; Isa. 32:1, 2). Piensariy, mayna allinmi karqa qollqella kuyaymanta cuidakunapaq achka kutita yuyarichiwasqanchikqa. Chaynallataqmi allinpuni karqa rikchan-rikchanlla kananchikpaq yuyarichiwasqanchikqa, mana chayqa Dios serviyninchikpim chiriyaruchwan. Bibliam niwanchik: “Sonso runakunatam mana tanteoyoq kaynin chinkarachinqa. Aswanqa segurom kawsakunqa pipas uyariwaqniyqa. Mana allinmantapas manam manchakunqachu pipas uyariwaqniyqa”, nispa (Pro. 1:32, 33). Chaymantapas iñiyninchikpi waqaychasqa kanapaqqa manam millakuypaq kaqkunataqa ruranachu.

17, 18. ¿Ima yanapakuytam millonnintin runakuna chaskinku Jehová Diospa sutinpi amparakunankupaq?

¹⁷ Piensariytaq Jesuspa kamachisqanman hina, Diospa Gobiernonmanta Allpantinpi predicanapaq confianza sirvientepa niwasqanchikpipas (Mat. 24:14; 28:19, 20). Runakuna Diospa sutinpi amparakunanpaqmi Sofonias kaynata willakurqa: “Chay tiempo chayaramuptinqa llaqtakunapa rimasqankutam chuya rimaymanña tikrarusaq, chaynapi llapallanku Jehová Diospa sutinta yupaychanankupaq”, nispa (Sof. 3:9, NM).

¹⁸ ¿Imataq ‘chuya rimayqa’? Kayqa Bibliapa yachachisqanman hina Jehová Diosmanta hinaspa munayninmanta cheqap yachachikuymi. Kay rimaytam servichikunchik runakunaman Diospa Gobiernonmanta hinaspa sutin imayna chuyanchasqa kananmanta yachachispa. Servichikunchiktaqmi Diospa llapallan kamachiq kasqan hatunchasqa kananmanta rimaspapas hinaspa Diosman sonqo runakuna ima bendicionkuna chaskinankumanta rimaspapas. Achkam kay rimaytaqa rimachkanchik, hinaspam astawanraq Jehová Diospa sutin rimaqkunaqa chaynataq serviqninkunaqa yapakuchkan. Enteron pachapim millonnintin runakunaña Diospa sutinpi amparakuchkanku (Sal. 1:1, 3).

19, 20. ¿Imaynam qeparqaku ‘llulla amparakuyta’ maskaq israelitakuna?

¹⁹ Diospi mana iñiq runakunaqa llumpay sasachakuykunapim tarikunku. Chaymi runamasinpa yanapakuyninta hukmanyasqallaña maskanku. Wakinpiqa suyankum gobiernokuna sasachakuyninta allichananta, chaynatam israelitakunapas rurarqaku hichpallanpi nacionkunaman hapipakuspanku. Ñawpaqpi pasakusqanman hinam, chayna suyasqankuqa yanqapi tukunqa. Manam ima gobiernopas nitaq Naciones Unidas nisqapas sasachakuykunataqa allichanqachu. Chaynaqa yanqamá ima gobiernopipas hapipakuyqa. Bibliaqa ninmi amparakunapaq hina kasqanta ichaqa nintaqmi “llulla” otaq yanqa kasqanta. Chaynatamá qawananchik, chaykunapi amparakuqkunaqa hukmanyasqam qepanqaku (leey Isaias 28:15, 17).

²⁰ Pisi tiempollamantañam piñakuynin punchawpi Diosqa runtu parawan tupachisqanta kay Pachaman kachamunqa. Chay punchaw chayamuptinqa, manam hatun bombakunamanta pakakuyninkupas, qollqenkupas  nitaq hukkunapas amparanqachu. Isaias 28:17 nin: “Amparakunaykichikpaq maskasqaykichik llullakunatam runtu para hina tukurunqa. Engaño ruraypi pakasuqnikichiktam yaku aparuchkaq hina tukurunqa”, nispa.

21. ¿Imaynam kasun 2011 watapaq akllasqa textopa nisqanman hina kawsaspanchikqa?

²¹ Jehová Diosmi kunan amparakuyninchikqa, chaynallataqmi kanqa puchukay hamuptinpas. Sofonias sutipas “Jehová Diosmi Pakaykun” ninanmi, kaymi qawachin Dioslla amparakunapaq kasqanta. Chaymi allinpuni 2011 watapaq Sofonias 3:12 (NM) nisqanman hina akllasqa textoqa, ninmi: Amparakusunyá Jehová Diospa sutinpi, nispa. Hinaptinqa kunanmi Jehová Diospa sutinpi amparakunapaq maskananchik, chaypaqmi tukuy sonqowan confiananchik (Sal. 9:10). Bibliapa kayna nisqanta sapa punchaw yuyarisun: “Mana tuñichiy atina torre hinam [Jehová Diospa sutinqa]. Allin ruraq runaqa paymanmi amparakunanpaq kallpaykunqa” (Pro. 18:10).

Yuyarinapaq

• ¿Imaynatam Jehová Diospa sutinpi amparakunchik?

• ¿Imanasqataq ‘llulla amparakuypiqa’ mana confianachu?

• ¿Pitaq hamuq tiempopi amparawasun?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[6 kaq paginapi suti rikuylla kaq willakuy]

2011 watapaq akllasqa textoqa ninmi: Amparakusunyá Jehová Diospa sutinpi (Sofonias 3:12, NM)

[7 kaq paginapi reqsikusqanchikmanta]

Thüringer Landesmuseum Heidecksburg Rudolstadt, Waffensammlung “Schwarzburger Zeughaus”