Amayá qatipakusunchu runakunapa mana honrado kasqankutaqa

MANA honrado kayqa wayra hinam maypipas kachkan. Runakunaqa llullakunku, engañanku, suwakunku, manukusqankuta mana pagankuchu hinaspa negocionkupi mana allinkuna rurasqankumanta alabakunku. Kunan tiempopi sasachakuykunam honrado kawsanapaq kallpanchakusqanchikta sasachan. ¿Imaynatam kaykunata atipachwan? Kimsa yanapakuykunata qawasun: Dios respetaymanta, conciencianchik allin yachachisqa kananmanta hinaspa kapuqllanchikwan kusisqa kanamantapas.

Diosta respetaymanta

Diosmanta willakuq Isaiasmi nirqa: “Juezninchikqa Tayta Diosmi. Decretokuna qowaqninchikqa Tayta Diosmi. Reyninchikqa Tayta Diosmi”, nispa (Isa. 33:22). Llapallan Kamachiq kasqanta reqsikuspaqa anchatam respetanchik, chaymi yanapawanchik mana imapipas mana engañanapaq. Chaymi Proverbios 16:6 nin: “Diosta respetaspam runaqa mana allinmanta karunchakun”, nispa. Respetanchikqa manam manchakuspachu, aswanqa sonqonta mana llakichiyta munaspanchikmi, payqa anchatam interesakun allin kananchikpaq (1 Ped. 3:12).

Diosta respetaymanta huk ejemplota qawasun. Ricardom señoran Fernandawan bancomanta 700 dolar qollqeta horqorqaku. * Señoranmi mana yupaykuspan bolsanman hinaykurqa. Hinaspam debekusqankuta pagaspanku wasinkuman kutirqaku. Wasinkuman chayaruspankum cuentata qokurqaku qollqenku yaqa hinalla kasqanta, chaymi nirqaku: “Bancopi llamkaqchiki llumpayta qoykuwarqanchik”, nispa. Qallariypiqa chay qollqewanmi qepakuyta munarqaku debekusqankuta paganankupaq. Ichaqa manam chaynatachu rurarqaku, Ricardom nin: “Diostam mañakurqaniku kutichipunaykupaq kallpata qowanankupaq. Dios kusichiytam munarqaniku hinaspa Proverbios 27:11 nisqanta kasukuytapas. Chaymi kutichiq rirqaniku”, nispa.

Bibliapa yachachisqan concienciamanta

Allin concienciayoq kayta munaspaqa, Bibliatam estudiananchik hinaspa nisqankunata kasukunapaq kallpanchakunanchik. ‘Diospa palabran kawsasqanrayku hinaspa atiyniyoq kasqanraykum’, yuyayninchikpiwan sonqonchikpi yanapawasun. Chaymi tanqawasun ‘tukuy imapi allinta portakunanchikpaq’ (Heb. 4:12; 13:18).

Chaynatam Juanta Bibliaqa yanaparqa. Pusaq wata ñawpaqtaraq Bibliata manaraq estudiachkaptinmi llaqtanmanta pasakurqa 5.000 dolarta debekuspan. Allin concienciayoq kananpaq Biblia yanapaptinmi, qollqeta prestaykuq runata maskarqa pagapunanpaq. Juanqa señorantawan tawa churinkunata mana llumpay ganasqanwan mantienenanraykum, chay runata nirqa killan-killan pagananpaq.

Kapuqllanchikwan kusisqa kanamanta

Apostol Pablom nirqa: “Diosta servispaqa qori-qollqeta hinam tarirunchik kapuqninchikwan contentakuyta yachaspanchikqa  [. . .]. Pachanchikpas mikunanchikpas kaptinqa, chaywanyá contentakusun”, nispa (1 Tim. 6:6-8). Kay nisqankunata kasukuspaqa, manam mana allinkunata ruraspaqa qollqeyoq kaytaqa munasunchu, manataqmi chaylla apuyachiq negociokunamanpas yaykusunchu (Pro. 28:20). Yanapawasuntaqmi Diospa Munayninta hinalla puntapi churanapaq, Diosninchikqa imapas necesitasqanchiktaqa qowasunpunim (Mat. 6:25-34).

Yuyarisun, ‘llapa kapuqniyoq’ kay munayqa engañaruwachwanmi (Mat. 13:22). ¡Haykapipas cuidakusunyá qollqe kuyaymanta! Piensasun Acan sutiyoq runata ima pasasqanmanta. Payqa qawarqam israelitakuna Jordan mayuta admirakuypaq chimpasqankuta, ichaqa Jerico llaqtamanta qechusqanku qollqeta, qorita hinaspa kuyayllapaq capata munapayaruspanmi suwakururqa. Chay rurasqanmantam wañuchisqa karqa (Jos. 7:1, 20-26). Chayraykuchá Jesusqa nirqa: “Cuidakuychikyá qollqella kuyaruymanta”, nispa (Luc. 12:15).

Llamkayninchikpi honrado kasun

Qawasunchik imakunam sasachawachwan imapipas honrado kanapaq. Llamkaypi honrado kaspaqa manamá ‘imatapas suwakusunchu’, wakin runakuna suwakuyta allinpaq hinata qawaptinkupas (Tito 2:9, 10). Qawasun llamkayninpi Joaquinta ima pasasqanmanta. Llamkaqmasinkuna huk lawkunaman viajanankupaq kamachisqa kaptinkum, jefenkupa yanapasqanwan qollqe gastasqankumantaqa astawanraq mañakuqku. Joaquinmi ichaqa imam gastasqallanta mañakuq. Chayna kasqanmantam Jefenqa hukmanta qawaspan mana munarqañachu pay viajananta. Ichaqa tiempopa risqanman hinam llamkayninpi qawarqaku imakunapi qollqe gastakusqanta, chaymi Joaquinqa alabasqa karqa hinaspa aswan allin llamkaytaña chaskirqa.

Kunanñataq rimasun Andres cristianomanta. Paytam patronnin kamachirqa rantiqta engañaspan iskay kutita pagachinanpaq, payqa Jehová Diostam kallpata mañakurqa Bibliapa nisqankunata kasukunanpaq (Sal. 145:18-20). Patronnintam nirqa imarayku chayta mana rurananmanta. Hinalla hikutaptinmi, payqa allin pagasqa kaptinpas chay llamkaymanta lloqsikururqa. Wata pasaruptinmi ñawpaq patronninqa kutimunanpaq qayarurqa, hinaspam nirqa rantiqkunata manaña engañasqankumanta. Andresqa kutirqamá hinaspa encargadoña karqa.

Manukusqanchikta pagasun

Pablom cristianokunata nirqa: “Ama pitapas debekuychikchu”, nispa (Rom. 13:8). Sichum debekusqanchikta mana pagasunchu  qollqesapa kasqanta otaq mana necesitasqanta piensaspaqa, Bibliapa nisqanman hinaqa ‘mana allin runam’ kachwan ‘prestakusqanchikta mana pagasqanchikrayku’ (Sal. 37:21).

Ichaqa, ¿imatam rurachwan ‘qonqaymanta imapas pasawasqanchikrayku’ manukusqanchikta pagayta mana atispanchikqa? (Ecl. 9:11, NM.) Chaynam Franciscotapas pasarqa. Debekusqanta pagananpaqmi Alfredomanta 7.000 dolarta prestakurqa, ichaqa negocionpi sasachakuykuna kasqanraykum mana atirqachu tanteasqanku punchawpi kutichipuyta. Paymi Alfredowan rimaspan willakurqa sasachakuypi kasqanmanta, chaymi Alfredoqa nirqa pisi-pisimanta pagananpaq.

Tukuypi honrado kasqanchikta qawachisun

Manam haykapipas qatipakuyta munanchikchu Bibliapi willakuq Ananiastawan señoran Safirataqa. Kay cristianokunam chakrankuta vendespanku otaq rantikuspanku qollqeta apostolkunaman wakillanta aparqaku llapan kasqanta nispanku. ¿Imanasqam chayta rurarqaku? Qokuykuq kasqankutam qawachiyta munarqaku. Ichaqa llullakuq kasqankutam yachakurqa, chuya espiritutakama Dios Pedrota willaptin. Chaymi Diosqa iskayninkuta wañurachirqa (Hech. 5:1-11).

Biblia qellqaqkunam ichaqa cheqapta hinaspa imam kaqta nirqaku. Moisesqa reqsikurqam huk kutipi mana allin rurarusqanta, chayna pantarusqanmantam Prometesqan Allpaman mana yaykurqachu (Num. 20:7-13). Jonaspas Ninive llaqtata manaraq predicaq richkaspan chaynataq predicasqan qepata mana allinkuna rurasqantaqa, manam pakarqachu. Aswanqa tukuy chaykunatam qellqarqa (Jon. 1:1-3; 4:1-3).

Cheqapta rimanapaqqa valorchakunam, chayrayku sasachakuykunapi tarikunanchik kaptinpas. Chaynam pasarqa Nataliata, payqa 14 watayoqmi. Examen qosqanta profesornin kutichiptinmi cuentata qokurqa mana allin contestasqanta allinpaq churasqanta. Notanpi menosta horqonan kaptinpas payqa profesorninmanmi willakurqa. Paymi nin: “Warmacha kasqaymantapacham tayta-mamayqa yachachiwarqaku Jehová Diosta agradanaypaq honrado kanaymanta. Upallalla qepakuptiyqa concienciaymi acusawanman karqa”, nispa. Profesorninqa admirasqam qeparqa Nataliapa honrada kasqanwan.

Honrado kasqanchikqa Diostam hatunchan

17 watayoq Giselam, estudiasqanpi tarikurqa huk billeterapi documentokunatawan 35 dolar qollqeta, payqa directoranwanmi rimarqa kutichipunankupaq. Huk killa pasaruptinmi subdirector nisqanku lliw estudiaqmasinkunapa qayllanpi honrada kasqanmanta hinaspa allin educacionniyoq kasqanmanta huk cartata leerqa. Qawasqanchikman hinaqa ‘allin rurasqanwanmi’ Jehová Diosta hatuncharqa (Mat. 5:14-16).

Sasamá ‘kikillanpaq munaqkunapa, qollqella kuyaqkunapa, hatun tukuspa alabakuqkunapa’ hinaspa ‘huchallapi puriqkunapa’ kasqanpi honrado kayqa (2 Tim. 3:2). Ichaqa Diosta respetaptinchik, Bibliapa nisqanwan conciencianchikta yachachiptinchik hinaspa kapuqllanchikwan kusisqa kaspanchikqa, mana allin runakunapa chawpinpi kaspapas honradom kasun. Chaynapim Dioswan allin amistadta rurasun, payqariki “allin ruraq kasqanraykum kuyapayan allin ruraq runakunataqa” (Sal. 11:7).

[Willakuy]

[7 kaq paginapi dibujokuna]

Diosta respetaymi kallpanchawanchik honrado kanapaq

[8 kaq paginapi dibujo]

Honrado kayqa Jehová Diostam hatunchan