Yachachikuypa kasqanman rinapaq

Yachachikuyman rinapaq

Hawkalla kayta maskasun

Hawkalla kayta maskasun

Hawkalla kayta maskasun

“Hawkalla kawsakuytayá munasun” (ROM. 14:19).

1, 2. ¿Imakunaraykum Jehová Diospa testigonkunaqa hawkayaypi tarikunku?

KUNAN tiempopi runakunaqa manam hawkayaypichu tarikunku. Hina nacionniyoq, rimayniyoq kaspankupas rakinasqam tarikunku religionwan, politicawan hinaspa apu otaq wakcha kasqankuwanpas. Ichaqa, ¡manamá chaynachu Jehová Diospa llaqtanqa! Paykunaqa “llapallan nacionkunamanta, ayllukunamanta, castakunamanta hinaspa tukuy rikchaq rimayniyoqkunamanta” kaspankupas, hawkayaypim kawsakunku (Apo. 7:9).

2 Chayna kasqankuqa manayá qonqayllamantachu. Hinaptinqa, ¿imanasqam hawkayaypi tarikunku? Puntataqa ‘Dioswan allinlla kasqankuraykum’, chaynamá tarikunku Jesuspi iñisqankurayku (Rom. 5:1; Efe. 1:7). Chaymantapas hawkayaypim tarikunku Diosmanta chuya espiritunta chaskisqankurayku, kaymi yanapan hawkalla kanankupaq (Gal. 5:22). Hawkayaypitaqmi tarikunku kay pachapi runakunawan mana hukllawakusqankurayku (Juan 15:19). Manam chaqrukunkuchu politicapi nitaqmi rinkuchu guerrakunamanpas, paykunaqa ‘espadankutam rejakunamanña tikrarunku’ (Isa. 2:4).

3. ¿Imaynatam yanapawanchik hawkayaypi tarikusqanchik, hinaspa imamantam qatiqninpi qawasun?

3 Iñiqmasinchikwan hawkalla kasqanchikqa, manam cheqninakuyta atipanallapaqchu yanapawanchik. Yanapawanchiktaqmi may llaqtamantaña kaptinkupas kuyananchikpaq (Juan 15:17). Arí, tanqawanchikmi lliwta yanapanapaq, aswanraqmi iñiqmasinchikkunata (Gal. 6:10). Anchatam chaninchananchik Dioswan hinaspa iñiqmasinchikkunawan hawkalla kasqanchiktaqa. Chaymi qatiqninpi qawasun iñiqmasinchikkunawan hawkayayta imayna maskanamanta.

Pipas iñiqmasinta piñarachiptin

4. ¿Imatam rurananchik pitapas piñarachispaqa?

4 Santiagom qellqarqa: “Llapallanchikmi achkaqpi pantaq kanchik, pipas rimasqanwan mana huchallikuspanqa cabal runañam kachkan”, nispa (Sant. 3:2). Chaymi iñiqmasinchikkunawanqa sasachakuykuna kanqa (Fili. 4:2, 3). Ichaqa, ¿atikunmanchu piwanpas sasachakuyninchikta allichayta mana hukmanyachispalla? Arí, atikunmanmi. Bibliaqa niwanchikmi pitapas piñarachispa ima ruranamanta (leey Mateo 5:23, 24).

5. ¿Imaynatam hawkayaypi kay munasqanchikta qawachinchik pi iñiqmasinchikpas piñarachiwaptinchik?

5 Ichaqa, huk kaqnin iñiqmasinchik ñoqanchikta piñarachiwaptinchikqa, ¿suyanaraqchu payraq asuykamuwananchikta? Manamá. Yuyarisun, cheqap kuyakuyqa manam sientikunchu (1 Cor. 13:5). Mana llumpay hukmanyanapaq hina kaptinqa, pampachaspam qonqana (leey Colosenses 3:13). Chaynata ruraspaqa ñoqanchikwan hukkunawanpas hawkallam kasunchik. Chayraykuchá Bibliaqa nin pampachaq runa alabasqa kananmanta (Pro. 19:11).

6. ¿Imatam rurananchik pitapas pampachayta mana atispaqa?

6 Pampachayta mana atispaqa, ¿willakachakuspachu allichasun? Chayta ruraspaqa cheqninakuyllatam hatarichisun. Piñanakurusqanchikta imayna allichanamantam Mateo 18:15 versiculon nin: “Runamasiki [otaq iñiqmasiki] huchallikusuptikiqa sapanpiyá faltanmanta anyaykuy. Reqsikuptinqa paywanmi kaq allinyanakurunki”, nispa. Kay 15, 16 hinaspa 17 versiculokunapi hatun huchakunamanta rimaspanpas, 15 kaq versiculonmi yachachiwanchik sienterachiwaqninchikwan kuyakuyllawan sapanpi rimanapaq. *

7. ¿Imanasqam sasachakuykunata chaylla allichayqa ancha allin?

7 Apostol Pablom qellqarqa: “Piñakuspaqa amataqyá huchallikuychikchu, amayá inti seqaykunankamaqa piñakuruychikchu. Amayá chikantapas dejakuychikchu Diablo huchallichisunaykichiktaqa”, nispa (Efe. 4:26, 27). Jesuspas nirqam: “Quejakuqnikiwan [. . .] allinyanakuruy”, nispa (Mat. 5:25). Kay textokunam allinta qawachin hawkalla kanapaq hinaspa mana llumpay sasachakuyman chayanapaq chaylla allichanamanta. Amayá hatunchakuywanqa nitaq kikillanchikpi piensaywanqa harkachikusunchu chaylla allichananchikpaqqa (Sant. 4:1-6).

Iñiqmasinchikkunawan sasachakuy kaptin

8, 9. a) ¿Ima sasachakuypim tarikurqaku Romapi cristianokuna? b) ¿Imatam Pablo nirqa?

8 Wakinpiqa manapaschá huk iñiqmasillanchikwanchu sasachakuypi tarikusun, ichapas achkawan. Chaynam pasarqa punta cristianokunapa tiemponpi Roma lawpi iñiqkunawan, wakinkum judiokuna karqaku wakinñataqmi mana. Yaqachusmi wakin cristianokunapa imayna piensasqankuta wakinku mana allinta qawasqankurayku sasachakuypi tarikuchkarqaku, hinaspam penqaypi churachkarqaku imapas tanteasqankumanta. ¿Imatam Pabloqa paykunata nirqa? (Rom. 14:1-6.)

9 Moisespa chaskisqan Leyman mana hapipakuqkunatam Pabloqa nirqa hukkunapa imapas mikusqankumanta mana juzganankupaq nitaq penqanankupaqpas (Rom. 14:2,10). Penqaypi churaspankuqa iñiyninkupim hukmanyarachinmanku karqa. Pablom nirqa: “Amayá Diospa rurasqantaqa chinkachiychikchu iñiqmasikikunapa hukmanpaq qawasqanta mikuspallaykiqa. [. . .] Allinmi kanman aychata mana mikuspayki vinotapas mana tomaynikiqa. Amayá imatapas ruraychu chaywan iñiqmasikita ama wichiykachinaykipaq”, nispa (Rom. 14:14, 15, 20, 21). Hinallaraq Leyman hapipakuqkunatam nirqa paykuna hina mana piensaqkunata mana juzganankupaq (Rom. 14:13). Llapallankumantaqmi ñawpaqpi nirqa: “Amayá pipas piensachunchu kikillanmanta hatun tukuspaqa”, nispa (Rom. 12:3). Nirqataqmi: “Hawkalla kawsakuytayá munasun chaynapi iñiqmasinchikkunawan aswan wiñachinakunanchikpaq”, nispa (Rom. 14:19).

10. Romapi iñiqkuna hina, ¿imatam rurananchik piwanpas hukmanyasqa kaspa?

10 ¿Imaynatam qawarqaku Romapi cristianokuna Pablopa nisqanta? Uyarispankum kasukurqaku. Kunan tiempopi cristianokunapas paykuna hinam kananku ima sasachakuypas paykunapura kaptin. Bibliapa nisqanta qawaspankum kuyakuywan hinaspa humildadwan allichananku. Chaymantapas hawkalla kawsanapaqqa, hukmanyachikuqkunam Romapi cristianokuna hina imayna piensasqankuta cambiananku (Mar. 9:50).

Ancianokuna yanapaptin

11. ¿Imatam ancianokunaqa rurananku pi iñiqmasinpas hukwan sasachakusqanta willaptin?

11 Kaypi piensasun, huk iñiqmasinchikmi familianwan otaq iñiqmasinwan sasachakusqanmanta huk ancianoman willanman. ¿Imatam ruranan ancianoqa? Allinta uyarispanmi Bibliapa kayna nisqanta yuyarinan: “Wakchakunapa ruegakusqanta mana uyariy munaq runataqa qayakuptinpas manam pipas contestanqachu paytaqa”, nisqanta (Pro. 21:13). Ichaqa manataqmi utqayllaqa chay willaq iñiqmasinmanqa sayapakunanchu, Bibliam nin: “Punta quejakuq runam allin ruraq runaman rikchakunqa. Sapaq runa tapupayaptinmi ichaqa llulla kasqanta hapirachikunqa”, nispa (Pro. 18:17). Yaqa llapanpim ancianoqa uyariykuspan tapunqa sichu sasachakusqan iñiqmasinwan rimasqanmanta. Chaymantapas Bibliapim qawachinqa allinyanankupaq imakuna rurananmanta.

12. ¿Ima willakuykunam qawachin mana allinta yachachkaspa imatapas tantearuy mana allin kasqanta?

12 Iskayninkupa willakusqankumanta mana allinta yachachkaspa imatapas tantearuyqa manamá allinchu kanman. Chaynatam rurarqaku kimsa runakuna. Hukninmi karqa Potifar, paymi señoranta creerurqa Josey abusay munasqanmanta willakuptin. Joseywan llumpayta piñakuruspanmi yanqamanta presocharurqa (Gen. 39:19, 20). Hukninñataq karqa David. Siba sutiyoq runapa Mefi-boset patronnin, Davidpa enemigonkunawan hukllawakurusqanta willaptinmi Davidqa mana allinta yachaykuspan nirqa: “Kunanqa qampaqñayá kachun Mefi-bosetpa llapa ima kapuqninkunapas”, nispa (2 Sam. 16:4; 19:25-27). Hukninñataqmi karqa Persiapa reynin Artajerjes. Paymanmi huk kutipi willarqaku judiokuna Jerusalenpa perqankunata hatarichispanku contranpi churakunankumanta. Chay willakuy yanqa kaptinpas, creeruspanmi kamachirqa hatarichisqankuta saqenankupaq. Chaymi templo hatarichisqankuta saqerachirqachu (Esd. 4:11-13, 23, 24). Kay willakuykunam ancianokunata yachachin manaraq imatapas tanteachkaspanku puntata imamantapas allinta yachanankupaq, hinaspa Pablopa nisqanman hina mana pimanpas sayapakunankupaq (leey 1 Timoteo 5:21).

13, 14. a) ¿Imatam yuyarinanchik iskay iñiqmasinchikkunapa sasachakusqankuta uyarispa? b) ¿Ima yanapakuykunam ancianokunapaq kan juzganankupaq?

13 ¿Iskayninkuta uyariyllachu allin kanman? Manamá. Bibliapa nisqanman hinaqa, sichu ‘pipas creen imam yachasqanta hinaspanqa manaraqmi imatapas yachanchu imaynam yachananta hinaqa’ (1 Cor. 8:2). Ichapas chay sasachakuykuna imayna qallarisqanmanta otaq imarayku pasakusqanmantaqa mana allintachu yachanchik. Chaymi ancianokuna juzgachkaspankuqa llulla rimaykunawan mana engañachikunankupaq cuidakunanku. Yuyarinankum Diospa churasqan Jesucristo haykapipas allin Juez kasqanmanta. Bibliapa willakusqanman hinaqa, payqa “manam qawasqallanman hinachu pitapas juzganqa. Manam uyarisqanman hinallachu pitapas sentencianqa” (Isa. 11:3, 4). Jesusqa Jehová Diospa espiritunwanmi yanapachikun, chaynallataqmi ancianokunapas yanapachikunanku.

14 Chaymi manaraq juzgachkaspanku Diospa espiritunta mañakunanku hinaspa Bibliata chaynataq ‘confianza sirvientepa’ qowasqanchik qellqakunata qawananku (Mat. 24:45).

Hawkalla kawsaymantapas aswan allin kaq

15. ¿Haykapitaq ancianokunaman willananchik iñiqmasinchik hatun hucha rurarusqankumanta?

15 Lliw cristianokunam piwanpas hawkalla kanapaq kallpanchakunanchik. Chayna kaptinpas Bibliam nin: “Hanaq pachamanta hamuq yachayqa puntataqa chuyam, chaymantañataq hawkalla”, nispa (Sant. 3:17, NM). Qawasqanchikman hinaqa, piwanpas hawkalla kawsaymantaqa iñiyninchikpiwan kawsayninchikpi chuya kaymi aswan allinqa Jehová Diospaqqa. Chaymi pi iñiqmasinchikpas hatun hucha rurarusqanmanta yacharuspaqa, kallpanchananchikmi ancianokunaman willakunanpaq (1 Cor. 6:9, 10; Sant. 5:14-16). Mana willakuptinqa ñoqanchikñam willananchik. Manamá allinchu kanman paywan hawkalla kayta munaspa upallalla kayqa, manachayqa huchallikuqmasinmi rikuriruchwan (Lev. 5:1; leey Proverbios 29:24).

16. ¿Imatam yachachwan Jehupa rurasqanmanta?

16 Huk kutipi Jehupa rurasqanmi qawachiwanchik hawkayay maskaymantaqa, allin rurayta maskay aswan allin kasqanta. Jehová Diosmi Jehuta kamachirqa Acab sutiyoq reypa familianta wañuchinanpaq. Jezabelpawan Acabpa churin rey Joran lloqsiramuspanmi nirqa: “Hawkallachum hamuchkanki Jehu?”, nispa. Payñataqmi nirqa: “¿Ima hawkayaytaq kanman mamayki Jezabel huk taytachakunataña qatichkaptinqa chaynataq tukuy brujeriakunatapas rurachkaptinqa?”, nispa (2 Rey. 9:22). Hinaptinmi Jehuqa chaylla flecharurqa. ¿Imatam kaymanta ancianokunaqa yachanmanku? Pipas huchallikuruspan mana wanakuyta munaptinqa, ancianokunaqa manam saqenankuchu paywan hawkalla kayta munaspankuqa. Aswanmi congregacionmanta qarqonanku, chaynapi iñiqmasinchikkuna Dioswan hawkalla kanankupaq (1 Cor. 5:1, 2, 11-13).

17. ¿Imatam rurananchik congregacionpi sumaq hawkayaypi kanapaq?

17 Yaqa llapanpim iñiqmasinchikkunapa sasachakuyninkunaqa mana hatun hucha rurasqankuraykuchu, nitaqmi ancianokunapas huñunakunankuraqchu juzganankupaqqa. Chayna kaptinqa kuyakuymi tanqawananchik pampachanakunapaq. Bibliam nin: “Pipapas faltanta pakaykuq runaqa kuyanakuyllatam hatarichin. Pipapas faltanta willakachakuruqmi ichaqa kuyanakuqkunata cheqninachin”, nispa (Pro. 17:9). Iñiqmasinchikpa pantasqanta pampachaspaqa, congregacionpim sumaq hawkayaypi tarikusun. Aswanraqmi Jehová Dioswan amistadninchikpas allin kanqa (Mat. 6:14, 15).

Hawkayay maskaymanta bendicionkuna

18, 19. ¿Ima bendicionkunatam chaskisun hawkalla kawsakuyta maskaspaqa?

18 ‘Hawkalla kawsakuyta’ maskaq cristianoqa, hatun bendicionkunatam chaskinqa. Puntataqa, Diospa hawka kasqanta qatipakusqanraykum paywan allin amistad kanqa hinaspapas yanapakunqam lliw hawkayaypi kananchikpaq. Chaymantapas runakunaman Diospa allin noticianta hawkalla willakunanpaqmi yanapanqa (Efe. 6:15). Chaynapim ‘llapallanwan allinlla kanqa’ hinaspapas ‘manam sientikunqachu’ pipas mana allinta niruptinqa (2 Tim. 2:24).

19 Qawanqataqmi ‘allin runakunatawan mana allin runakunata hamuq punchawpi Dios kawsarichisqanta’ (Hech. 24:15). Chay pasakuptinqa, kay Pachapim “qallariyninmantapuni” kunankama millonnintin wañukuq runakuna kawsarimunqaku (Luc. 11:50, 51). Mayna kusikuypaqchá kanqa hawka kawsakuymanta paykunaman yachachiyqa, chaymi ancha allin kanman kunanmantapacha chayman hina kawsayqa.

[Willakuy]

^ par. 6 Hatun huchakunata imayna allichanamanta qaway 1999 watapi 15 de octubre La Atalaya revistapa, 17-22 paginankunata.

¿Imatam niwaq?

• ¿Imatam rurananchik pitapas piñarachispa?

• ¿Imaynatam hawkalla kasqanchikta qawachichwan pipas piñarachiwaptinchik?

• ¿Imanasqam pimanpas sayapakuyqa mana allinchu?

• ¿Imataq aswan allinqa hawkayay maskaymantaqa?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[29 kaq paginapi dibujokuna]

Jehová Diosqa kuyanmi pampachaspa qonqaqkunataqa