Mesiastam tarirurqaku

“Mesiastam tariramuniku” (JUAN 1:41).

1. ¿Imanasqam Andres nirqa: “Mesiastam tariramuniku”, nispa?

BAUTIZAQ JUANMI, qatiqnin Andreswan hinaspa Juanwan kachkanku. Jesus asuykamusqanta qawaspanmi, nin: “Qawaychik, paymi Diosmanta Hamuq Carneroqa”, nispa. Juanpa iskaynin qatiqninkunam chaylla Cristota qatinku hinaspam paywan tukuy punchaw chisyanku. Chaymantam Andresqa wawqen Pedrota maskaq rin, hinaspam kaynata nin: “Mesiastam tariramuniku”, nispa. Hinaspanmi Jesusman pusan (Juan 1:35-41).

2. ¿Imanasqam allin kanman Mesiasmanta willakuykunata hinalla yachayninchikqa?

² Tiempopa pasasqanman hinam Andres, Pedro hinaspa hukkunapas Diospa Palabranta allinta estudiarqaku. Jesus Mesias kasqanmanta yacharuspankum mana iskayrayaspa runakunaman willakurqaku. Ñoqanchikpas Mesiasmanta willakuykunata hinalla yachaspaqa, Bibliapi hinaspa paypim astawan iñisun.

Reynikichikmi hamuchkan

3. ¿Ima willakuykunam cumplikurqa Jerusalenpi reyta hina Jesusta chaskiptinku?

³ Jerusalenpim reyta hina chaskinanku karqa. Zacariaspa huk kaqnin willakusqanpim “Sion llaqtapi” otaq Jerusalenpi yachaqkunata nirqa: “Llumpayllatañayá kusikuychik [. . .] kusikuymantayá qapariychik! Reynikichikqa qamkunamanmi hamuchkan. Allin ruraq kaspam hamuchkan. Payqa vencesqanmantam hamuchkan. Asnopi silladam humildella hamuchkan. Carga asnopa wawanpim hamuchkan”, nispa (Zac. 9:9). Salmo libropa huk kaqnin capitulonmi willakun imata nispanku Mesiasta chaskinankumanta, ninmi: “Alabasqayá kachun Tayta Diospa sutinpi hamuqqa”, nispa (Sal. 118:26). Jesusqa manachá Jerusalenpi lliw runakunataqa ninmanchu karqa willakuypa nisqanman hina chayna chaskinankupaqqa. Kaymanta leespaqa piensariy: maynatachá runakunaqa kusikuywan qaparirqaku (leey Mateo 21:4-9).

4. ¿Imaynatam Salmo 118:22, 23 cumplikurqa?

⁴ Diospaqqa ancha valorniyoqmi kanan karqa, ichaqa achka runakunam Mesiasta hinaqa mana chaskinankuchu karqa. Huk willakuymi qawachin mana iñiyniyoq runakuna imayna chaskinankumanta, ninmi: ‘Despreciarqakum [. . .]. Manam kaqpaqpas hapirqakuchu’, nispa (Isa. 53:3; Mar. 9:12). Ichaqa Diospa yanapakuyninwanmi Salmos qellqaq nirqa:  ‘Wasi perqaqkunapa wischupakusqanku rumiqa cimientopi esquinan hapiq rumiñam rikurirurqa. Kaytaqa rurarun Tayta Diosmi’, nispa (Sal. 118:22, 23). Jesusmi enemigonkunata nirqa chay rimaykuna kikinpi cumplikusqanta, Pedropas nirqam Jesucristopi cumplikusqanta (Mar. 12:10, 11; Hech. 4:8-11). Arí, Jesusmi ‘wasipa cimientonpa esquinan hapiq rumiqa’ karqa, otaq paywanmi cristiana congregacion qallaykunan karqa. Kay rumitam “runakuna wischupakurqaku [. . .], Diosmi ichaqa chay kawsaq rumita akllarqa ancha-ancha valorniyoq kasqanrayku” (1 Ped. 2:4-6).

Qepanchasqa hinaspa saqesqam kanan karqa

5, 6. ¿Ima willakuykunam karqa Mesias rantikusqa kananmanta, imaynatam chay cumplikurqa?

⁵ Huk amistadninmi qepanchanan karqa. Mesiaspim cumplikunan karqa Davidpa kayna willakusqan: “Confiakusqay kuyaqmasillaypas contraypiraqmiki karqa. Ñoqallaypa mikuqmasillaypas despreciaqniyraqmi karqa”, nispa (Sal. 41:9). Chay tiempopi huk runawan mikuyqa amistadnin kasqantam qawachirqa (Gen. 31:54). Chaynaqa, David willakusqanpiqa mana allin otaq contranpi churakuq amistadmantam rimachkarqa. Kikin Jesusmi qawachirqa imayna cumplikunanmanta, qatiqninkunamanmi nirqa: “Manam llapallaykichikmantachu ñoqaqa rimachkani, reqsinim pikunam akllasqaytaqa. Bibliapa: ‘Mikuqmasillaypas contrallaypim pawatyarqa’ nisqanmi cumplikun”, nispa (Juan 13:18). Yachasqanchikman hinam, Jesusqa rimachkarqa Judas Iscariote qepanchananmanta.

⁶ Kimsa chunka qollqellapaqmi rantikusqa kanan karqa. Willakuypa nisqanman hinam Mateopas nirqa Jesus chayna qollqellapaq rantisqa kasqanta. Nirqam chay willakuyta ‘Diosmanta willakuq Jeremias’ rimasqanmanta. ¿Imanasqataq Jeremiasmanta riman, chay rimaykuna Zacarias 11:12, 13 nisqanmanta horqosqa kachkaptinqa? Yaqachusmi Mateopa tiemponpiqa Diosmanta willakuqkunapa qellqasqan librokunapiqa, Jeremias punta kaq libro karqa (tupachiy Lucas 24:44). Judasqa manam chay qollqetaqa servichikurqachu, aswanmi templopi choqaruspan warkukururqa (Mat. 26:14-16; 27:3-10).

7. ¿Imaynatam Zacarias 13:7 nisqan cumplikurqa?

⁷ Qatiqninkunam saqenanku karqa. Zacariasmi kaynata willakurqa: “Ovejakunapa michiqnintayá wañurachiy, chaynapim cheqerunqa ovejakunapas”, nispa (Zac. 13:7). Jesusmi qatiqninkunaman 33 watapa 14 nisan killapi nirqa: “Kunan tutam llapallaykichik penqakuwankichik, Bibliam nin: ‘Michiqtam wañurachisaq hinaptinmi kanchantin ovejakuna cheqerunqaku’”, nispa. Chaynamá karqa, kikin Mateom nirqa ‘lliw discipulonkuna Jesusta sapallanta saqeruspa ayqekusqankumanta’ (Mat. 26:31, 56).

 Yanqa tumpasqa hinaspa maqasqa

8. ¿Imaynatam Isaias 53:8 nisqan cumplikurqa?

⁸ Juzgaspankum wañuchinanku karqa (leey  Isaias 53:8). Cortepi kaqkunam 14 nisan achikyaqta huñunakururqaku. Paykunam Jesuspa makinta wataruspanku Pilato kamachiqman aparurqaku, payñataqmi tapupayaspan mana huchayoq kasqanta qawarqa. Chaymi Pilatoqa achkallaña judiokunaman nirqa Jesusta kachaykunanmanta, paykunañataqmi qaparispanku nirqaku: “¡Qerupi wañuchun!”, nispa. Paykunaqa munarqakum Barrabas sutiyoq presota kacharinanpaq. Runakunata kasuspanmi kachaykurqa hinaspam kamachirqa Jesusta azotenankupaq chaynataq wañuchinankupaqpas (Mar. 15:1-15, NM).

9. ¿Imaynatam Jesuspi cumplikurqa Salmo 35:11?

⁹ Contranpim llullakunata rimananku karqa. David hinam, Mesiaspas nirqa: “Daño rurawananpaqmi testigokuna sayarirunku. Mana yachallasqaymantam contrakuqkuna tapuykuwanku”, nispa (Sal. 35:11). Chay willakuypa nisqanman hinam ‘sacerdotekunapa jefenkuna cortepi kaqkunapiwan Jesuspa contranpi llulla rimaykunata maskarqaku wañurachinankupaq’ (Mat. 26:59). “Achka runakunam paypa contranpi llullakuspa rimarqaku ichaqa paykunapa rimasqanqa manam tuparqachu” (Mar. 14:56). Jesucristopa cheqniqninkunaqa piñasqallaña kaspankum llullakunata servichikurqaku wañurachinankupaq.

10. ¿Imaynatam Isaias 53:7 nisqan cumplikurqa?

¹⁰ Acusaptinkupas upallallam kanan karqa. Isaiasmi nirqa: “Ñakarichispa humillachiptinkum mana rimarirqachu. Nakanankupaq carnerota hina pusaptinkum mana rimarirqachu. Imaynam oveja kanman millwan rutuqninpa qayllanpi upallalla, chaynam paypas karqa ñakarichiqninkunapa qayllanpi upallalla”, nispa (Isa. 53:7). Chay willakuypa nisqanman hinam karqa: “Sacerdotekunapa jefenkunapiwan kamachikuqkunam Jesusta acusarqaku chaymi Jesusñataq mana imatapas nirqachu. Chaymi Pilato nirqa: ¿Manachu uyarinki tukuy ima contraykipi nisqankuta? nispa. Jesus mana imatapas niptinmi prefectoñataq llumpayta admirakurqa” (Mat. 27:12-14). Jesusqa manam haykapipas enemigonkunataqa kamirqachu (Rom. 12:17-21; 1 Ped. 2:23).

11. ¿Imaynatam Isaias 50:6 hinaspa Miqueas 5:1 nisqankuna cumplikurqa?

¹¹ Maqasqam kanan karqa. Isaiaspa willakusqanpim, Mesias nirqa: “Wasaytam qorqani azoteqkunaman. Uyaytam qorqani barbay chutaqkunaman. Manam uyayta asurichirqanichu insultawaqniykunamanta. Manam uyayta asurichirqanichu toqawaqniykunamanta”, nispa (Isa. 50:6). Miqueaspas ninmi: “Israel nacionpi gobiernaqninchiktapas kaspiwanmi uyanpi maqarapuwasunchik”, nispa (Miq. 5:1). Chay willakuykuna cumplikusqanmantam Marcos kaynata nin: ‘Wakinkum qallaykurqaku toqapayta, uyanta taparuspankum takaspanku nirqaku: ¡Musyakuy! ¿Pitaq takasuchkanki?, nispa. Guardiakunañataqmi uyanpi maqarqaku [. . .]. Soqoswan umanpi waqtapaspankum toqaparqaku, qonqorakuspankutaqmi adoraq tukurqaku’, nispa (Mar. 14:65; 15:19). Payqa manamá imatapas rurarqachu chaynata maqanankupaqqa.

Wañukunankamam kasukurqa

12. ¿Imaynatam Salmo 22:16 hinaspa Isaias 53:12 nisqan Jesuspi cumplikurqa?

¹² Suwata hinam makinpiwan chakinpi clavananku karqa. Mesiaspim cumplikurqa Davidpa kayna nisqan: “Mana allin runakunam chawpicharuwanku. Ñoqallaypa makillaytam uchkurunku. Ñoqallaypa chakillaykunatam uchkurunku” (Sal. 22:16). Biblia leeqkunaqa yachankum kay willakuy imayna cumplikusqanta. Marcosmi kaynata nirqa: “Las nuevetam qerupi warkururqaku”, nispa (Mar. 15:25, NM). Huchasapa runakunawan kuska wañuchisqa kananmantam Isaiaspas kaynata willakurqa: “Vidantam qorqa wañunankama mana kasukuq runakunaman hukllawasqa”, nispa (Isa. 53:12). Kay willakuypa nisqanman hinaqa “Jesustawan kuskatam warkurqaku iskay suwakunata, hukninta alleq lawninpi, huknintañataq ichoq lawninpi” (Mat. 27:38, NM).

13. ¿Imaynatam Salmo 22:7, 8 Jesuspi cumplikurqa?

 ¹³ Burlakunankum karqa (leey  Salmo 22:7, 8). Davidpa nisqanman hinam, Cristo qerupi warkusqa kachkaptin runakuna burlakurqaku. Mateo qellqam nin: “Pasaqkunañataqmi umankutapas aywisparaq kamirqaku: Qamqariki nirqanki: ‘Templota tuñirachispaymi kimsa punchawllapi hatarirachisaq’ nispam, chaynaqa Diospa Churin kaspaykiqa kikillayki librakuspayá qerumanta uraykamuy nispa. Sacerdotekunapa jefenkunapas, Diospa leynin yachachiqkunapas chaynataq judiokuna kamachiqkunapas Jesustam burlakurqaku kaynata: Wakinkunatam librarqa ichaqa kikinqa manam librakuyta atinchu. Israelpa Reynin kaspaqa uraykamuchunyá qerumanta, chaymi iñisunchik. Diospim confiakurqa, Diosyá kunan salvachun cheqapta kuyaspaqa ‘Diospa Churinmi kani’ nichkaptinqa”, nispa (Mat. 27:39-43, NM). Ñakarichiptinkupas Jesusqa manam mana allintaqa nirqachu. ¡Ancha allinmi qatipakunapaq!

14, 15. ¿Imaynatam cumplikurqa Jesuspa pachanta sorteanankumantawan vinagreta qonankumanta willakuyqa?

¹⁴ Pachantam sorteananku karqa. Davidmi nirqa: “Pachallaykunatam rakinakurqaku. Pachallaypaqmiki suertetaraq choqarqaku”, nispa (Sal. 22:18). ¿Imaynatam kay willakuy Cristopi cumplikurqa? “[Warkuruspankum] Jesuspa pachankunatañataq soldadokuna sortearqaku mayqanninmanpas tuparunanpaq” (Mat. 27:35; leey Juan 19:24).

¹⁵ Vinagretawan qatqetam tomachinanku karqa. Jesucristopim Salmospa kayna nisqan cumplikurqa: “Ñoqapa mikunaypim venenota churarqaku. Yakunayawaptinmi vinagreta tomachiwarqaku” (Sal. 69:21). Mateo qellqam nin: ‘Jesusmanmi tomachirqaku hayaqwan [otaq qatqewan] chaqrusqa vinota. Jesusñataqmi malliykuspan mana tomayta munarqachu. [. . .] Chaymi hukninñataq kallpaykurqa esponjaman hinaspam vinagreman challpuykuspan soqoswan Jesusman haywaspa soqochirqa’, nispa (Mat. 27:34, 48).

16. ¿Imaynatam Salmo 22:1 nisqan cumplikurqa?

¹⁶ Dios saqerusqanmanmi rikchakunman karqa (leey  Salmo 22:1). Marcosmi willawanchik chay willakuy imayna cumplikusqanmanta, ninmi: ‘Chay horatam [las tresta] Jesus qaparirqa: Eloi, Eloi ¿lama sabactani? Chaynata nispanqa nichkarqa: “Diosnilláy, Diosnilláy ¿imanasqataq sapallaytaqa saqerullawanki?” nispanmi’ (Mar. 15:34). Chaywanqa manam qawachichkarqachu Taytanpi manaña iñisqantaqa. Chaynaqa, ¿imaynanpitaq Taytanqa enemigonkunapa makinpi saqerurqa? Chaytaqa  rurarqa wañuchinankupaq saqespanmi, chaynapi kasukuq kasqanta qawachinanpaq. Arí, Jesuspim Salmo 22:1 cumplikurqa.

17. ¿Imaynatam Zacarias 12:10 hinaspa Salmo 34:20 nisqankuna cumplikurqa?

¹⁷ Tuksispankupas tulluntaqa manam pakinankuchu karqa. Zacariasmi nirqaña: ‘Jerusalen llaqtapi yachaqkunam [. . .] tuksirusqankuta qawarqaku’, nispa (Zac. 12:10). Davidpas Salmo 34:20 nisqanpim nirqa: “Tullunkunatam Tayta Dios waqaychan llapachallantapas. Chaykunamantam mana pakinqachu huk tullullantapas”, nispa. Chayna kasqanmantam Juan kaynata nirqa: “Huknin soldadom ichaqa Jesuspa waqtanta tuksirurqa lanzawan chaymi pawaramurqa yawarwan yaku. Tukuy chaykunata rikuqqa ñoqa Juanmi kani, chayraykum willakuni [. . .]. Kaykunaqa sucedekurqa Bibliapi: ‘Manam pakisqachu karqa tullunqa’ niq cumplikunanpaqmi. Huk partepipas nichkantaqmi: ‘Paykunaqa tuksirusqankutam rikunqaku’”, nispa (Juan 19:33-37).

18. ¿Imaynanpitaq Jesusqa apu runakunapa kasqanpi pampasqa karqa?

¹⁸ Apu runakunapa kasqanpim pampasqa kanan karqa (leey  Isaias 53:5, 8, 9). Nisan killapa 14 punchawpi ima pasakusqanmantam Mateo qellqa nin: “Arimatea llaqtayoq Josey sutiyoq apu runa [. . .] rirqa Pilatomanta Jesuspa cuerponta mañaq [. . .]. Chaymi Joseyqa Jesuspa cuerponta mosoq sabanaswan wankuykurqa. Hinaspam qaqapi kikinpaq toqochisqan mosoq sepulturaman churarqa, punkuntañataqmi taparqa hatun rumita tanqamuspan hinaspam ripukurqa”, nispa (Mat. 27:57-60).

¡Cristomanta willakusun!

19. ¿Imaynatam Salmo 16:10 nisqan cumplikurqa?

¹⁹ Kawsarimunanmi karqa. Mesiaspim cumplikurqa Jehová Diosman Davidpa kayna nisqan: “Cuerpoytaqariki manapunim sepulturapiqa saqenkichu” (Sal. 16:10). ¡Maynatachá admirakurqaku Jesuspa pampakusqanman warmikuna chayaruspankuqa! Huk angelmi kaynata nirqa: “Ama mancharikuychikchu, qamkunaqa [. . .] Nazaretmanta kaq Jesustam maskachkankichik, payqa kawsarirunñam, manam kaypiñachu. Qawaychik churasqanku sitiota”, nispa (Mar. 16:6). Punchawkuna pasaruptinmi 33 watapa Pentecostes punchawpi achka runakunapa qayllanpi Pedro nirqa: “Davidqa qawachkanmanpas hina ñawpaqmantaraq rimarqaña Jesucristopa kawsarimunanmanta. Paymi nirqa: ‘Sepulturapiqa manam Diosqa saqenmanchu karqa nitaqmi cuerpon ismunantapas dejanmanchu karqa’”, nispa (Hech. 2:29-31). Kay willakuypa nisqanman hinam, Diosqa mana saqerqachu Churinpa cuerpon ismunantaqa. Aswanmi espirituta hina kawsarirachirqa (1 Ped. 3:18).

20. ¿Imatam willakuykuna niwanchik Mesiaspa kamachikuyninmanta?

²⁰ Churinta hinam Dios reqsinan karqa (leey  Salmo 2:7; Mateo 3:17). Jesus Jerusalenman yaykuptinmi achkallaña runakuna kusikuywan chaskirqaku, chaynam ñoqanchikpas Cristotawan kamachikuyninta kusikuywan yanapanchik (Mar. 11:7-10). Mesiasmi cheqap kaqta, humildekunata chaynataq allin kaqkunata defiendenanpaq lloqsinqa hinaspam enemigonkunata chinkachinqa (Sal. 2:8, 9; 45:1-6). Pay kamachiptinmi kay Pachapi runakuna hawkayaypiwan kusikuypi kawsanqaku (Sal. 72:1, 3, 12, 16; Isa. 9:6, 7). Jehová Diospa testigonkuna kasqanchikraykum willakunanchik hanaq pachapi Churin kamachisqantaña hinaspa sumaq kawsakuyta apamunanmantapas. ¡Ancha kusikunapaqmi chay rurayqa!

¿Imatam nichwan?

• ¿Ima willakuykunam nirqa Jesuspa amistadnin qepanchananmantawan qatiqninkuna saqenankumanta, hinaspa imaynatam cumplikurqa?

• ¿Ima willakuykunam karqa Jesucristo imayna wañuchisqa kananmanta?

• ¿Imanasqam qamqa ninki Jesus Mesias kasqanmanta?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[13 kaq paginapi dibujo]

Jerusalenpi reyta hina Jesusta chaskiptinku, ¿ima willakuykunam cumplikurqa?

[15 kaq paginapi dibujokuna]

Ñoqanchikraykum Mesias wañurqa, kunanqa hanaq pachapiñam kamachichkan